İçeriğe atla

Parastin u Zanyari

Parastin u Zanyari, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin istihbarat kurumudur.[1] Kurum, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) istihbarat servisi (Parastin) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) istihbarat servisi (Zanyari) birleştirilerek Parastin u Zanyari adı altında kurulmuş bir devlet kurumudur. Parastin, ilk olarak 1968 yılında KDP tarafından kurulmuştur. Parastin u Zanyari "Kürt istihbarat servisi" olarak anılır.[2] Teşkilatın birincil işlevi, Kürdistan bölgesinin hem iç hem de dış güvenliğine ilişkin suçları soruşturmaktır.[1] Teşkilatın resmi olarak tutuklama veya gözaltına alma yetkisi yoktur, ancak terörizm de dahil olmak üzere bölgede bir dizi suç üzerinde yargı yetkisine sahip olan Kürdistan istihbarat teşkilatı Asayiş ile istihbarat paylaşmaktadır.[3]

KDP ve KYB tarafından kurulup finanse edilmesine rağmen, resmi olarak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin komutası altında hareket etmektedir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Caught in the Whirlwind: Torture and Denial of Due Process by the Kurdistan Security Forces: V. The Kurdish Security Forces (Asayish)". Hrw.org. 15 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016. 
  2. ^ "PKK tactics may drive Turkey into a reluctant invasion | Middle East | News". The Independent. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  3. ^ "Mew". Hrw.org. 31 Mart 1993. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">CIA</span> Amerika Birleşik Devletlerinin ulusal istihbarat teşkilatı

CIA, Birleşik Devletler federal hükûmetinin sivil bir dış istihbarat servisidir ve resmî olarak dünyanın dört bir yanındaki ulusal güvenlik bilgilerini, öncelikle insan istihbaratını (HUMINT) kullanarak toplamak, işlemek ve analiz etmekle görevlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Celal Talabani</span> 6. Irak cumhurbaşkanı

Celal Talabani, Iraklı Kürt siyasetçi. 2005-2014 yılları arası Irak cumhurbaşkanı olarak görev almıştır. Irak'ın ilk Arap olmayan cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi</span> Iraka bağlı özerk bölge

Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürdistan Bölgesi veya Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak'a bağlı, anayasal düzeyde varlığı olan özerk bir bölgedir. Yaklaşık 40.000 km2'den oluşan idari birim; batıda Suriye, doğuda İran, kuzeyde ise Türkiye ile komşudur. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil'dir. Kürdistan Parlamentosu Erbil'de yer almaktadır, ancak Kürdistan Bölgesi anayasası tartışmalı Kerkük kentini Kürdistan Bölgesi'nin başkenti olarak tanımaktadır. Bölgenin nüfusu, 2023 itibarıyla 6.556.752'dir. Resmî dilleri Kürtçe ve Arapça'dır.

<span class="mw-page-title-main">Peşmerge</span> Irak Kürdistanının askerî gücü

Peşmerge, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin askerî gücüdür. Irak Anayasası'na göre Peşmerge, güvenlik yan kuruluşlarıyla birlikte Kürdistan Bölgesi'nin güvenliğinden sorumludur. Peşmerge'ye bağlı kuruluşlar arasında Asayiş, Parastin u Zanyarî ve Zeravani bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mesud Barzani</span> Kürt siyasetçi ve KDP genel başkanı

Mesud Barzani, Kürt siyasetçi. 2005-2017 yılları arası Kürdistan Bölgesel Yönetimi başkanı olarak görev aldı. 1 Nisan-30 Nisan 2004 tarihleri arasında Irak Başbakanlığı görevinde bulunan Barzani, Kürdistan Demokratik Partisi'nin 1979 yılından beri başkanlık görevini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Yurtseverler Birliği</span> Irakta bir siyasi parti

Kürdistan Yurtseverler Birliği kısaca KYB, 1975'te Irak'ta kurulan bir siyasi partidir. KYB'nin kurucuları arasında Celal Talabani vardı. Parti Kürdistan Demokrat Partisi'nden kopan ve daha sosyalist olanlar tarafından kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kerkük (il)</span> Irak valiliği

Kerkük İli Irak'ın kuzeyinde yer alan, nüfusun çoğunluğunu Araplar, Kürtler ve Türkmenlerin oluşturduğu, yönetim merkezi Kerkük kenti olan ve dört kazaya ayrılan ildir. 28 Mart 2017 tarihinde aldığı meclis onayıyla Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin bir parçası olduğu anlamına gelecek bir kararla, resmi kurumlara Irak Bayrağı'nın yanı sıra Bölgesel Yönetim bayrağının da çekilmesine hükmedildi. 16 Ekim 2017'de Irak ordusu Kerkük'e gece saatlerinde operasyon başlattı ve şehri Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden tamamen temizledi. Yerel yönetim bayrakları indirildi.

<span class="mw-page-title-main">Kürt Yüksek Komitesi</span>

Kürt Yüksek Komitesi ya da Batı Kürdistan Üst Kurulu 25 Temmuz 2012 tarihinde Kamışlı'da Suriye Kürt Ulusal Meclisi (ENKS) ve Batı Kürdistan Halk Meclisi (MGRK)'nın beşer üyesinin bir araya gelmesiyle oluşturuldu. PYD ve ENKS arasında çıkan anlaşmazlıklar yüzünden işlevini kaybederek dağılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Güvenlik Ajansı</span> Ajansın logosu diğer amerika merkezli teşkilatların logolarıyla aynı kartal figürünü kullanıyor

Ulusal Güvenlik Dairesi, kısaca NSA, ABD'nin en çok istihbarat toplayan teşkilatı olduğu tahmin edilmektedir. Kriptoloji üzerine uzman olan bir teşkilattır. 4 Kasım 1952 tarihinde resmi olarak kurulmuştur. Yabancı ülkelerin iletişimlerini dinleyerek bilgi toplarlar. Ayrıca Amerikan hükûmetinin iletişimini yabancı teşkilatlardan korumak da onların görevidir.

Ulusal Güvenlik Müdürlüğü Afganistan Hükûmetinin iç istihbarat ve güvenlik servisiydi. Merkezi Kabil'deydi ve Afganistan'ın 34 ilinin tümünde saha ofisleri ve eğitim tesisleri vardı. Doğrudan başkana ve meclise karşı sorumluydu. Çoğunluğu ABD Department of Homeland Security tarafından ve geri kalanı NATO ülkeleri tarafından eğitilmiş, aktif olduğu dönemde tahmini olarak 15,000-30,000 personeli olduğu düşünülmüştür. Ulusal Güvenlik Müdürlüğü, Afgan Ulusal Güvenlik Güçlerinin (ANSF) bir parçasıydı.

Asayiş veya Asayish Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde faaliyet gösteren başlıca istihbarat kuruluşudur. Organizasyon Eylül'de 1993 yılında kurulmuş ve genellikle "İstihbarat Ajansı", "Güvenlik Gücü", "güvenlik hizmeti" gizli olarak anılır. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde faaliyet gösteren araştırmacı silah ve istihbarat toplayıcı hizmeti vermektedir. Kürt Ulusal Meclisi ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi emrinde hareket eder.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek İstihbarat ve Güvenlik Teşkilatı</span>

Bosna-Hersek İstihbarat ve Güvenlik Teşkilatı, yaygın olarak BiH tarafından onun kısaltması OSA-OBA olarak tanınan BiH İstihbarat ve Güvenlik Teşkilatı, Bosna-Hersek birincil istihbarat kuruluşudur. Bu 2004 yılının Mart ayında Halkın Bosnalı Temsilciler Meclisi ve Evi tarafından 2004 yılında kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">İsrail-Kürdistan Bölgesel Yönetimi ilişkileri</span> Kürt ve Yahudi ilişkileri

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-İsrail ilişkileri, Kürt ve Yahudi halkları arasındaki ilişkilerin tarihsel arka planını ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile İsrail arasındaki mevcut siyasi ve ekonomik ilişkileri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mesrur Barzani</span> Kürdistan Bölgesel Yönetiminin başbakanı.

Mesrur Barzani Kürt siyasetçi, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başbakanı. Kürdistan Demokrat Partisinin bir üyesidir. Mesut Barzani'nin oğlu ve Kürdistan Bölgesi'ndeki Kürdistan Bölgesi Güvenlik Konseyi eski başkanıdır. 10 Temmuz 2019'da, Kürdistan Parlamentosu'ndaki 97 milletvekilinden aldığı 88 oyla Kürdistan Bölgesel Yönetimi 9. kabinesinin Başbakanı olarak yemin ederek görevine başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kubad Talabani</span>

Kubad Talabani, Kürt siyasetçi. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin başbakan yardımcısıdır. Kürdistan Bölgesi'nin ABD temsilcisi olarak görev yapan Kubad, eski Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin ikinci oğludur.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi-PKK çatışması, Irak Kürdistanı'nda meşru Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile PKK ve PKK'nın müttefik grupları arasında gerçekleşen bir dizi savaş ve çatışmadır. 1983 yılında başladı ve hala isyan şeklinde devam ediyor. PKK'nın ağırlıklı yöntemi Peşmergelere karşı gerilla savaşı uygulamaktır.

Terörle Mücadele Grubu (CTG) Kürdistan, aynı zamanda Lexoman Parastin olarak da bilinen bir devlet kurumudur. Irak'ın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne ait birincil soruşturma koludur. Karargahı Süleymaniye'dedir. Örgüt şu anda Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) istihbarat servisi tarafından CTG Kurdistan adı altında kurulan bir devlet kurumudur. Ajansın birincil işlevi, Kürdistan Bölgesel Yönetiminin hem iç hem de dış güvenliğine ilişkin suçların soruşturulmasıdır. Teşkilatın resmi olarak tutuklama yetkisi vardır. Bölgesel Yönetimde terörizm de dahil olmak üzere bir dizi suç üzerinde yargı yetkisine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Bafel Talabani</span>

Bafel Celal Talabani, bilinen adıyla Bafel Talabani, Kürt siyasetçi ve Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin başkanı. Eski Irak cumhurbaşkanı Celal Talabani'nin büyük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Lahur Talabani</span>

Lahur Talabani, Lahur Şeyh Cengi Talabani olarak da bilinir, Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB) eski eş başkanı. ve iki istihbarattan biri olan Zanyari Ajansı'nın eski direktörü Kürdistan Bölgesi'nde Kürdistan Bölgesi Güvenlik Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren CTG Kürdistan'ın eski başkanı. Halk arasında Şeyh Lahur olarak bilinen Talabani, illegal örgütlere ve özellikle de IŞİD'e karşı mücadelede önde gelen bir figürdü.

<span class="mw-page-title-main">2024 Kürdistan Bölgesel Yönetimi yasama seçimleri</span> Kürdistan Bölgesi milletvekili seçimi

2024 Kürdistan Bölgesel Yönetimi yasama seçimleri, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Kürdistan Parlamentosu'nda sandalye dağılımı için 20 Ekim 2024 tarihinde yapılacak olan yasama seçimleridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.