İçeriğe atla

Papiliovenator

Papiliovenator
Yaşadığı dönem aralığı: 83,6-72,1 myö
Kampaniyen-Maastrihtiyen 
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Dinosauria
Klad:Saurischia
Klad:Theropoda
Familya:Troodontidae
Cins:Papiliovenator
Pei vd., 2021
Tür: P. neimengguensis
İkili adlandırma
Papiliovenator neimengguensis
Pei vd., 2021

Papiliovenator ("kelebek avcısı" anlamına gelir), İç Moğolistan, Çin'deki Bayan Mandahu Formasyonu'ndan bir troodontid theropod dinozor cinsidir. Tip ve tek türü Papiliovenator neimengguensis'tir.[1]

Açıklama

Holotip, BNMNH-PV030, neredeyse tam kranyum ve diğer postkraniyal kemiklerden oluşan kısmi, yarı eklemli bir alt yetişkin iskeletidir. Ön ayaklarının ve kısa burnunun çeşitli benzersiz özellikleri, Geç Kretase Gobi Çölü'nde yüksek çeşitlilikte troodontid morfotipleri olduğunu gösterir.[1]

Sınıflandırma

Pei ve ark., Papiliovenator'u Almas ukhaa hariç tüm Geç Kretase troodontidlerinden oluşan bir dalın en erken ayrılan üyesi olarak tanımladılar.[1]

Dromaeosauridae

Troodontidae

Sinovenator

Mei

Jinfengopteryx

Sinusonasus

Jianianhualong

Sinornithoides

EK Troodontid

Almas

Papiliovenator

Troodontinae

Xixiasaurus

Gobivenator

Byronosaurus

Troodontinae

Zanabazar

Linhevenator

Saurornithoides

Latenivenatrix

sensu Hartman vd. 2018
sensu Currie vd. 2017

Kaynakça

  1. ^ a b c Pei (2021). "A New Troodontid from the Upper Cretaceous Gobi Basin of Inner Mongolia, China". Cretaceous Research. In press: Article 105052. doi:10.1016/j.cretres.2021.105052. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Borogovia</i>

Borogovia, Geç Kretase devrinde orta Asya'da yaşamış 2 metre uzunluğunda 13 kilogram ağırlığında etobur bir paravian dinozordur.

<i>Bagaraatan</i>

Bagaraatan, Geç Kretase döneminde yaşamış bir teropod dinozor cinsi. Bu dinozora ait fosiller Moğolistan'da Nemegt Formasyonu'nda bulunmuştur. Bagaraatan yaklaşık 3-4 metre uzunluğunda bir dinozordu.

<span class="mw-page-title-main">Paraves</span> kuşlarla oviraptorosaurlardan daha yakın akraba olan tüm dinozorlar

Paraves, Geç Jura Devri'nde ortaya çıkan yaygın bir teropod dinozor grubudur. Soyu tükenmiş dromaeosauridler, troodontidler, anchiornithidler ve scansoriopterygidlere ek olarak grup, aralarında on binden fazla canlı kuş türü olan avialanları da içerir. Paraves'in ilkel üyeleri, bazı türlerde yürürken yerden tutulan ayağın ikinci basamağında büyütülmüş bir pençe bulundurmaları ile iyi bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Crocodyliformes</span> arkozor sürüngen kladı

Crocodyliformes, genellikle geleneksel olarak "timsahlar" olarak adlandırılan grup olan crurotarsan arkozorlarının bir kladıdır. Daha sonraki akrabalarını tanımlayan özelliklerin çoğuna sahip olan Crocodylomorpha'nın ilk üyeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Tyrannosauroidea</span> teropod dinozor kladı

Tyrannosauroidea veya tiranozorlar, Tyrannosauridae familyasını ve daha bazal akrabalarını içeren, teropod dinozor üst familyasıdır. Tyrannosauroidler, Jura döneminden itibaren Lavrasya süper kıtasında yaşadı. Kretase döneminin sonunda tyrannosauroidler, Kuzey Yarımküre'de devasa Tyrannosaurus ile bilinen baskın büyük yırtıcılardı. Fosil buluntuları; Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Asya ve Avustralya kıtalarında bulundu.

<i>Protungulatum</i> plasentalı memeli cinsi

Protungulatum, ilk olarak kuzeydoğu Montana'daki Bug Creek Anthills Oluşumunda bulunan, geç Kretase ile erken Paleosen dönemleri arasında yaşamış, bazal bir toynaklı veya Pan-Euungulate olduğu düşünülen, bilinen en eski plasentalı memeli cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Troodontidae</span> kuş benzeri dinozor familyası

Troodontidae, genellikle küçük, tüylü teropodları içeren bir maniraptoran dinozor familyasıdır. Yalnızca Kuzey Amerika ve Asya'dan bilinirler – en çok Asya'dan. Yakın zamana kadar yalnızca Kretase dönemine ait birkaç eksik örnekten biliniyorlardı, bu nedenle diğer maniraptoranlara olan kesin yakınlıkları belirsizdi. Daha önce kuşların atası oldukları öne sürülmüştür, ancak şu anda bu kabul edilmiyor; onun yerine farklı paravianların kuşların atası olduğu düşünülüyor. Dromaeosauridler ve troodontidler görünüşte benzer olsalar da, bilim adamları henüz yakın akraba olduklarından emin değiller, ancak troodontidlerin Maniraptora kladında yer aldığından eminler.

<span class="mw-page-title-main">Mei long</span>

Mei, ilk olarak Çin'in Liaoning kentindeki Yixian Oluşumundan paleontologlar tarafından ortaya çıkarılan ördek boyutlu troodontid dinozor cinsidir. Mei, Erken Kretase döneminde yaşadı. Tek türünün iki terimli adı Mei long, uyuyan ejderha anlamına gelir.

<i>Sinovenatorinae</i> küçük troodontidleri içeren alt familya

Sinovenatorinae, yalnızca Çin'in Erken Kretase'sinden bilinen kuş benzeri troodontid dinozorların bir alt familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ornithomimosauria</span> dinozor kladı

Ornithomimosauria, ornitomimozorlar veya devekuşu dinozorları, günümüz devekuşuna yüzeysel bir benzerlik gösteren theropod dinozorlardır. Laurasia'nın Kretase Dönemi'nden, ayrıca Afrika ve muhtemelen Avustralya'dan hızlı, dz.omnivor veya otçul dinozorlardı. Grup ilk olarak Erken Kretase'de ortaya çıktı ve Geç Kretase'ye kadar varlığını sürdürdü. Grubun ilkel üyeleri arasında kolları 2,4 m uzunluğa ulaşan Nqwebasaurus, Pelecanimimus, Shenzhousaurus, Hexing ve Deinocheirus bulunur. Ornithomimidae ailesinin üyeleri olan daha gelişmiş türler arasında Gallimimus, Struthiomimus ve Ornithomimus bulunur. Paul Sereno gibi bazı paleontologlar, esrarengiz alvarezsauridleri ornithomimosaurların yakın akrabaları olarak kabul eder ve onları Ornithomimoidea üst familyasında bir araya getirir.

<i>Hesperornithes</i>

Hesperornithes, modern kuşların atalarıyla yakından ilişkili, soyu tükenmiş ve son derece uzmanlaşmış bir su kuşları grubudur. Kuzey Yarımküre'de hem deniz hem de tatlı su habitatlarında yaşadılar ve hepsi güçlü yüzen, yırtıcı dalgıçlar olan Hesperornis, Parahesperornis, Baptornis, Enaliornis ve Potamornis gibi cinsleri içerir. Yüzmek için en özelleşmiş türlerin çoğu tamamen uçamayanlardı. Bilinen en büyük hesperornithean, Canadaga arctica, maksimum yetişkin uzunluğuna 1,5 metreden (4,9 ft) fazla ulaşmış olabilir.

<i>Alxasaurus</i>

Alxasaurus, İç Moğolistan'ın Erken Kretase Bayin-Gobi Formasyonu'ndan gelen therizinosauroid theropod dinozorlarının bir cinsidir. Therizinosauroidea'nın bilinen en eski üyelerinden biridir, ancak daha sonraki therizinosauroidlerin uzun boyun, kısa kuyruk ve nispeten büyük pençeleri dahil olmak üzere vücut şekline zaten sahiptiler. Bu grubun diğer üyeleri gibi, bitki materyalini işlemek için büyük bir bağırsağa sahip iki ayaklı bir otoburdu. Farklı boyutlarda birkaç örnek bilinmektedir.

<i>Xiongguanlong</i> Kretase döneminde yaşamış, tyrannosauridlerin ataları ile ilişkili teropod

Xiongguanlong, şimdiki Çin'de Erken Kretase döneminde yaşamış bir tyrannosauroid dinozor cinsidir. Tip türü X. baimoensis, 2009 yılında Çin ve Amerika Birleşik Devletleri'nden bir grup araştırmacı tarafından çevrimiçi olarak tanımlanmış ve Ocak 2009'da resmi olarak yayınlanmıştır. Cins adı, kuzeybatı Çin'deki bir şehir olan Jiayuguan şehrini ifade eder – "long" eki ejderha anlamına gelir. Tür adı, fosil bölgesinin yakınında bir kaya oluşumu olan "beyaz hayalet kale"ye atıfta bulunarak bai mo, "beyaz hayalet" den türetilmiştir. Fosiller arasında bir kafatası, omurlar, bir sağ ilium ve sağ uyluk kemiği bulunur. Bulunduğu kayalar, 125 ila 100 milyon yıl önce Kretase'nin Apsiyen'den Albiyen'e kadar olan evrelerine aittir.

<i>Tamarro</i> İspanyada bir Geç Kretase yaşlı Talarn Formasyonundan bir troodontid teropod cinsi

Tamarro, İspanya'nın Geç Kretase yaşlı Talarn Formasyonu'ndan bir troodontid teropod cinsidir. Cins, 2021'de tanımlanan kısmi bir metatarsaldan bilinen Tamarro insperatus adlı tek bir tür içerir.

Maelestes, 1997 yılında Gobi Çölü'nde keşfedilen, tarih öncesi sivri fare benzeri bir memelidir. Yaklaşık 71-75 milyon yıl önce Kretase Dönemi'nin sonlarında yaşamış olan bu hayvan, Velociraptor ve Oviraptor gibi dinozorların çağdaşıydı. Bazı bilim adamlarına göre, bu türün keşfi ve analizi, gerçek plasentalı memelilerin, diğerlerinin düşündüğü gibi Kretase'de çok daha erken, kuş olmayan dinozorların 66 milyon yıl önce neslinin tükendiği zamana yakın bir yerde ortaya çıktığını gösteriyor. Bununla birlikte, bir epipubik kemiğin varlığı, diğer özelliklerin yanı sıra, onu plasental olmayan bir eutherian olarak yerleştirir.

Apsaravis, Kretase döneminde Asya'da yaşamış bir bazal ornithuromorf cinsi. Bilinen tek türü olan Apsaravis ukhaana, yaklaşık 78 milyon yıl önce, Geç Kretase döneminin Kampaniyen çağında yaşadı. Fosilleşmiş kalıntıları Moğolistan'ın Gobi Çölü'ndeki Ukhaa Tolgod'da Djadokhta Formasyonunun Camel's Humps alt bölgesinde bulundu. Bunlar Moğol Bilimler Akademisi/Amerikan Doğa Tarihi Paleontolojik Keşif Gezileri Müzesi tarafından 1998 tarla sezonunda toplanmıştır. Norell ve Clarke (2001) tarafından tanımlanmıştır.

<i>Kennalestes</i> bazal eutherian

Kennalestes, 1968'de tanımlanan, sivri fare benzeri soyu tükenmiş bir böcekçil eutherian memeli cinsi. Tip türü K. gobiensis'tir ve Kretase döneminde Moğolistan'da hem Bayan Mandahu Formasyonu hem de Djadochta Formasyonu'nda bulunan yaygın bir memelidir. Kampaniyen döneminde Moğolistan'da bulundu, bu yüzden Velociraptor, Oviraptor ve Archaeornithoides gibi yırtıcı dinozorların kurbanı olmuş olabilir.

<i>Hollanda luceria</i>

Hollanda, Moğolistan'daki Barun Goyot Oluşumu'nda bulunan fosillerden bilinen küçük kara kuşlarının bir cinsidir. Canlının kalıntıları Khermeen Tsav'da bulundu; bu kalıntılar, yaklaşık 75 milyon yıl önceye Kretase dönemine tarihlenir. Sadece parçalı arka uzuvlarından bilinen Hollanda, ayak parmaklarının alışılmadık bir konfigürasyonuna sahip uzun bacaklara sahiptir. Bunlar, muhtemelen modern Koşar Guguklar'a benzeyen, hızlı koşan bir kara kuşu olduğuna işaret ediyor. Bu hayvanın akrabalık ilişkileri belirsizdir. Bazı araştırmalar, Ichthyornis gibi kuşlarla ilişkili olan Ornithurae'nin bir üyesi olan nispeten gelişmiş bir kuş olduğunu bulmuştur. Diğer çalışmalar onu ilkel Songlingornithidae familyasının bir üyesi olarak değerlendirdi. Daha kapsamlı bir çalışma, onu bir enantiornithean olarak buldu.

Geç Kretase, jeolojik zaman cetvelinde Kretase döneminin ayrıldığı iki zaman diliminden genç olandır. Tebeşir anlamına gelen Kretase adı bu dönemde yoğun olarak çökelmiş olan tebeşir kayasına atıfta bulunularak verilmiştir.

Jurassic World Kretase Kampı, Zack Stentz tarafından geliştirilen bir Amerikan animasyon bilimkurgu aksiyon-macera akışı televizyon dizisidir.