Papaz - Turkipedia

Mezhepler
Topluluklar

Batı
Katolik Protestan Adventist Anabaptist Anglikan Baptist Evanjelik Kalvinist Kutsaliyetçi Lüterci Metodist Pentikostal Quaker
Doğu
Doğu Katolik Doğu Ortodoks Oryantal Ortodoks Reformcu Doğu Ortodoks Süryani
Antiteslisçi
Birlikçi Pentikostal Mormon Yehova'nın Şahidi

Papaz, Hristiyan din adamları için kullanılan sözcük. Türkçeye 1300'lü yıllarda Rumca papas sözcüğünden geçmiştir.^[1] Türkçede rahip sözcüğü de bazen papaz anlamında kullanılır ancak her rahip bir papaz değildir. Rahip sözcüğü zaman zaman İslam dışındaki dinlerdeki din adamları için de kullanılır. Rahip sözcüğü Arapça kökenlidir.^[2] Farsça kökenli^[3] peder sözcüğü de Türkçede zaman zaman papaz anlamında kullanılır.^[4]

Papaz kelimesinin diğer dillerdeki kökü Yunanca büyük, ileri gelen mânâsındaki presbus'tan gelir.^[] Rahip sözcüğü Arapça rahab (korku, hürmet) kökünden gelir.^[2] Peder sözcüğü ise "baba" anlamına gelir.^[3]

Papaz bazı Hristiyan kiliselerinde episkopos ile diyakoz arasında yer alan din adamıdır. Temel görevleri sakramentleri idare etmektir.^[]

Ortodoks Kilisesinde

Ortodoks kilisesi'nde papaz, kutsal merasimleri ya da ibadetleri yerine getiren kişidir. Kutsal Yağ Sürme ayini, nişan töreni veya klasik ayinleri gerçekleştirir. Episkoposun aksine papaz, diyakozlar gibi evlenebilir ancak evlilik papaz olarak atanmasından önce gerçekleşmelidir. Ortodoks Kilisesinde papazlar sonradan evlenemezler.

Katolik Kilisesinde

Roma Katolik Kilisesi'nde papazlar 6-7 yıllık bir eğitimden sonra episkopos tarafından bu rütbeye çıkarılırlar. Papazlığa adım atma ayini ile beraber bu kişi vaaz etme ve sakramentleri yönetme yetkisini alır. En önemli görevlerden birisi ayin sırasında Efkaristiyayı yerine getirmektir. Katolik inanca göre Efkaristiya, İsa'nın gerçek bedeni ve gerçek kanıdır. Ayin sırasında şarap, kana ve ekmek de bedene dönüşür.^[5]

Papazlığın Ahit'te yer almasına karşın bunun tamamıyla ifade bulması 2. yüzyılı bulmuştur. O zamana kadar bütün cemaatler bir episkopos veya presbiter (ileri gelen, rahip) tarafından yönlendirilmiştir. Cemaatler büyüyüp daha çok ruhbana ihtiyaç duyunca episkoposlar daha yüksek seviyeli ruhbanlar haline gelerek yanlarına her şehirde birden fazla cemaatle yapılan Efkaristya sırasında yardım eden yardımcı rahipler (papazlar) almışlardır. Diyakoz (hizmetli) da kiliselere ait varlıkları ve yoksullara yardım işlerini idare eden kişiler olarak zaman içinde bu şekilde ortaya çıkmıştır.

Protestan Kilisesinde

Kaynakça

^ "papaz." 16 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan Sözlük. Erişim: 11 Ocak 2013.
^ ^a ^b "rahip." 29 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan Sözlük. Erişim: 11 Ocak 2013.
^ ^a ^b "peder." 28 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan Sözlük. Erişim: 11 Ocak 2013.
^ "peder." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 11 Ocak 2013
^ "What the Early Church Believed: The Real Presence". Catholic Answers. 6 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2022.

Ayrıca bakınız

İmam (İslâm)
Rabbi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Doğu Ortodoks Kilisesi</span> Bir Hristiyanlık mezhebi

Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..

Başpiskopos ya da Başepiskopos sözcüğü, Yunanca episkopos sözcüğünden gelir. Episkopos, epi (yukarıdan) ve -skopos (bakmak) sözcüklerinin birleşiminden oluşur ve "yukarıdan izleyen, gözeten" anlamlarına gelir.

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

Aforoz, dinî bir topluluğa mensubiyetten mahrum etme ya da çıkarılma anlamında kullanılan dinî bir kınama şekli.

Ekümeniklik, günümüzde genellikle, daha büyük bir dinî birliği ya da dinlerarası iş birliğini sağlama amacını güden girişimleri ifade eder.

Protestanlık, Hristiyanlığın en büyük üç ana mezhebinden biridir. 16. yüzyılda Martin Luther ve Jean Calvin'in öncülüğünde Katolik Kilisesi'ne ve Papa'nın otoritesine karşı girişilen Reform hareketinin sonucunda doğmuştur (1529).

Kardinal, Hristiyan Katolik Kilisesi'nin ruhban sınıfının Papa'dan sonra en yüksek mevkiye sahip din adamı. Kardinal olacak din adamları mevcut Papa tarafından aday gösterilirler. Bir sonraki Papa'yı kendi aralarından seçerler.

Piskopos, bazı Hristiyan kiliselerinde, birkaç cemaatten oluşan bir bölgenin başpapazı olan, fetva verme yetkisine sahip üst kademeden din adamı.

Ruhban sınıfı, belirli bir din bünyesinde din adamlığını meslek olarak icra eden tüm kişiler. Aslen Hristiyanlık terminolojisine ait olan ruhban sınıfı kavramı zaman zaman diğer dinler için de kullanılır.

Arnavutluk Katolik Kilisesi, Papa'nın ruhanî önderliğindeki ve Vatikan merkezli ökumenik Dünya Katolik Kilisesi'nin alt bölümlerinden birisidir.

Arife ya da ön gün, herhangi bir dinî bayramdan önceki gün. Arife günü aslen hicrî kâmerî Zilhicce ayının 9. günüdür ve bu gün Kurban Bayramı'ndan önceki, terviye gününden sonraki gündür. Ancak zamanla Ramazan Bayramı için de kullanılmaya başlanmıştır. Bunun yanı sıra herhangi bir şeyden önceki gün anlamında da kullanılır.

Aziz, Aya veya kadın ise Azize, Arapça kökenli azîz sözcüğü ermiş anlamına gelir. Günlük kullanımda sevilen ve sayılan kimseleri tanımlamakta kullanılır. Sözcüğün dişi formlarından muazzez, Türkçede yaygın bir kadın ismidir.

Mühimmat; askerî terminolojide savaş için gerekli, demirbaş olmayan tüm yedek parça ve cephaneyi kapsayan bir terim. Cephane ise ateşli silahlardan atılmak üzere hazırlanmış her türlü patlayıcı veya delici malzemedir.

Diyakoz ; Katolik, Anglikan ve Ortodoks kiliselerindeki üç yüksek ruhban derecesinin ilk basamağı olan diyakozluk rütbesini haiz kişidir. Diğer iki rütbe ise sırasıyla papazlık (vaizlik) ve piskoposluktur.

Katolik ve Ortodoks kiliselerinde vazgeçilmez 7 Sakramentten biridir.

İtiraf sakramenti halk arasında "Günah çıkarma" olarak bilinen Katolik ve Ortodoks Kiliselerinde kabul edilen 7 Temel Sakramentlerden biridir. Vaftizden sonra işlenen günahların, kişinin ölümcül günah veya hafif günahlarının bütününün, kişinin pişman olması sonunda bir papaza günahlarını itiraf etmesidir. Kilise bu sırrı "Hristiyan'ın kiliseyle barışması" olarak nitelendirmiştir. Bu sakrament İncil'de Mesih İsa'nın Havarilerine Kutsal Ruh'u alın; kimin günahlarını bağışlarsanız bağışlanmış olacak; Kimin günahlarını bağışlamazsanız bağışlanmamış olacak" (Yuh:20:22-23) ayetlerinden yola çıkılarak tertiplenmiştir.

Kateşizm, Hristiyanlıkta vaftiz olup dine girmeden önce alınan din eğitimine verilen isimdir. Modern tarih bağlamında değerlendirildiğinde bu kavram Hristiyanlığın temel kurallarını açıklayan bir kitaba da işaret etmektedir.

Kutsal Perşembe, Paskalya'dan önceki perşembedir ve Hristiyanlar tarafından dini gün olarak kutlanmaktadır. Bu dini günde, kanonik incillerde anlatılanlar temel alınarak, İsa'nın havarilerinin ayaklarını yıkaması ve havarilerle birlikte yediği Son Akşam Yemeği yad edilir. Çile Haftası'nın beşinci günü olan Kutsal Perşembe'nin öncesinde Kutsal Çarşamba gelir, sonrasında ise Kutsal Cuma gelir. Bu dini gün, her zaman 19 Mart ile 22 Nisan arasında bir tarihe denk gelmektedir, Jülyen ya da Gregoryen takvimlerinden hangisinin kullanılacağına göre tarih değişiklik gösterir. Doğu kiliseleri genellikle Jülyen sistemini kullanır.

Katolik Kilisesi'nde hiyerarşi, episkoposlardan, rahiplerden ve diyakonlardan oluşur. "Hiyerarşi" terimi dini anlamda, gerçek bir birlik için gerekli olan armağanların ve görevlerin çeşitliliğine saygı göstermek amacıyla, Kilise'nin, yani Katolik inancına göre Mesih'in Bedeni'nin "kutsal düzeni" anlamına gelir.

Dóminus vobíscum, Katolik Kilise litürjisinde, diğer litürjilerde ve ayrıca Lütercilik, Anglikanizm, Metodizm gibi diğer Batı kiliselerinin ayinlerinde din adamları tarafından geleneksel olarak kullanılan eski bir selamlama ve kutsamadır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.