İçeriğe atla

Papak

Türkmenistan'da papaklı Yomut Türkmeni
Azerbaycan'da papaklı Kınalık yaşlısı

Papak, kuzu postundan yapılan uzun tüylü kalpak türüdür. Genellikle Kafkasya, Doğu Anadolu Bölgesi ve Orta Asya'da kullanılır. Karapapakların adlarında görülür.

Adlandırma

Eski kaynaklarda geçmeyen Türkçe papak kelimesi Azericede papaq, Türkmencede papak biçimindedir. Nogayca papak ya da papak börk kullanılır. Kafkas Türk diyalektleri yoluyla Rusçaya папаха (ya da папах) olarak geçmiştir.[1] Rus Dilinin Etimoloji Sözlüğü yazarı Max Vasmer 'e göre Azericeden Rusçaya geçmiştir.[2] Gürcüce ფაფახი [pʰapʰaxi] ve Ermenicede փափախ biçimleri kullanılır.

Kaynakça

  1. ^ Prof. Dr. Hasan Eren (1999). Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü Papak (sayfa: 324)
  2. ^ Фасмер М. Этимологический словарь русского языка. Т. 3. М. 1987. С. 200.)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkçe</span> Türk halkının Oğuz Türkçesi dili

Türkçe ya da Türk dili, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'da konuşulan, Türk dilleri dil ailesine ait sondan eklemeli bir dildir. Türk dilleri ailesinin Oğuz dilleri grubundan bir Batı Oğuz dili olan Osmanlı Türkçesinin devamını oluşturur. Dil, başta Türkiye olmak üzere Balkanlar, Ege Adaları, Kıbrıs ve Orta Doğu'yu kapsayan eski Osmanlı İmparatorluğu coğrafyasında konuşulur. Ethnologue'a göre Türkçe, yaklaşık 90 milyon konuşanı ile dünyada en çok konuşulan 18. dildir. Türkçe, Türkiye, Kuzey Kıbrıs ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nde ulusal resmî dil statüsüne sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Özbekçe</span> Özbekistanın resmî dili olan Türk dili

Özbekçe veya Özbek Türkçesi, Özbekistan'ın resmî dilidir. Türk dillerinin içerisinde sınıflanan Karluk grubuna bağlı bir dil ve tarihî Çağataycanın çağdaş devamı olan Türk yazı dillerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Azerice</span> Azerbaycanın resmî dili olan Türk dili

Azerice, Azerbaycanca veya Azerbaycan Türkçesi, Türk dilleri dil ailesinin Oğuz grubu içerisinde yer alan ve bir Türk halkı olan Azerilerin ana dilini oluşturan dil. En çok konuşucusu İran Azerbaycanı'nda bulunan dil, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin resmî dilidir. Rusya'ya bağlı özerk bir cumhuriyet olan Dağıstan'ın ise resmî dilleri arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kiril alfabesi</span> Slav dillerinin kullanımında rol oynayan bir alfabe

Kiril alfabesi, Avrasya'da çeşitli dillerin yazımı için kullanılan alfabedir. Çeşitli Slav, Kafkas, Moğol, Ural, ve İranî dillerinin resmî alfabesidir. En eski Slav kitaplarının yazıldığı iki alfabeden biri olan Kiril yazısı, Aziz Kiril ve kardeşi Metodius tarafından 9. yüzyılın ilk çeyreğinde oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Uygurca</span> Uygur Türkçesi

Uygurca veya Yeni Uygurca, Uygurlar tarafından konuşulan, Türk dillerinin Uygur grubunda yer alan bir dil.

Moldovaca, Moldova'nın resmî dili. Rumenceyle aynı dildir.

<span class="mw-page-title-main">Başkurtça</span> Kıpçak grubundan, Başkurdistanın resmi dili

Başkurtça veya Başkırca, çağdaş Türk yazı dillerinden biridir ve Kıpçak grubuna bağlıdır. Çoğunluğu Başkurdistan'da yaşayan Başkurtlarca konuşulur.

Xx Türk alfabesinde kullanılmayan bir Roma harfidir. IPA'daki değeri damağın arkasından gelen bir H sesidir. Türkçedeki ıxlamur (ıhlamur) sözcüğünün bu harfle yazılması doğru ses değerlerine örnek teşkil eder. Bazı dillerde normal H sesinden biraz daha sert ve hırıltılıdır. Yunanca, Kürtçe, Lazca ve Azerbaycan Türkçesinde de tıpkı Arapçadaki Hı (خ) gibi bir art damak sesini çıkarmak için kullanılır. Kiril Alfabesindeki Х harfi ile aynı ses değerine sahiptir.

Azerice veya Azerbaycan Türkçesi, Türk dillerinden biri olup, Azerbaycan'ın resmî dili konumundadır. Tarihî seyir içerisinde de Türkiye Türkçesine en çok benzeyen Türk dillerinden birisidir. Bunun nedenlerinden birisi Azerbaycan Türkçesinin de Türkiye Türkçesi gibi Batı Türkçesine ve Oğuz grubuna dâhil olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Karsak</span> tilki türü

Karsak, korsak tilkisi, step tilkisi ya da bozkır tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının asıl tilkiler (Vulpini) oymağına ait, Orta Asya'da yaygın olan bir tilki türü.

<span class="mw-page-title-main">Karaçay-Balkarca</span>

Karaçay-Balkarca, Karaçay-Malkarca ya da Davluca, Kuzey Kafkasya'da yaşayan Karaçaylar ve Balkarların konuştukları dil. İki halkın dilleri birbirine çok yakın olduğu için ortak bir adla adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kalpak</span> ters döndürülmüş kesik koni şeklindeki başlık

Kalpak, ters döndürülmüş kesik koni şeklinde, genellikle kürk, kumaş veya deriden imal edilen bir başlık türüdür. Genellikle Türkiye'de, Kafkasya'da, İran'da, Rusya'da ve Orta Asya ülkelerinde kullanılır. Tarihsel olarak çeşitli Türk topluluklarında yaygın olarak kullanılmıştır. Kalpak kışın başı sıcak tutmak, yazın ise başı güneşten korumak için kullanılır. Kışın kullanılan kalpaklar daha kalın, yazın kullanılanlar daha ince kumaşlardan, gölgelik için kullanılanlar ise daha geniş olmak üzere, mevsimlere göre farklı kalpak türleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Albastı</span>

Albastı - Türk ve Altay mitolojilerinde bir çeşit kötü ruh ve onun neden olduğu ruh çarpması. Albıs’ın neden olduğu ruh hastalığı.

<span class="mw-page-title-main">Ceset</span> Ölü bir insanın bedeni

Ceset veya naaş, ölü bir insanın bedeni. Aynı anlama gelen kadavra sözcüğü genelde tıbbî anlamda kullanılır. Cenaze töreni için hazırlanmış cesede cenaze denir.

Çor - Türk, Altay ve Moğol halk kültüründe Cin demektir. Çer, Çur, Şor, Şar, Çora, Çura şeklinde de ifade edilir. Moğolcada Çotgor, Çutgur, Çutkur, Çetger, Çetker, Çidkür, Südkür, Sötkör olarak söylenir. Gözle görülemeyen, ateşten yaratılmış varlık.

Əə Kiril alfabesinin bir harfidir. Genellikle Tatarca, Başkurtça, Kazakça, Türkmence, Kalmukça, Azerice, Abhazca, Dunganca, Hantıca, Mansice, Hakasça dillerinde kullanılan Kiril alfabesinde kullanılan bir harftir. Latin alfabesinde karşılığı Ä ve Ə harfidir. Azericedeki karşılığı Əə dir. [æ] diye okunur. Ama Abhazca'daki fonemi [ʷ] şeklindedir, yani kendisinden önce gelen ünsüzün dudakların yuvarlatılarak söylenmesini sağlar. Kalmık dilinde ve Dungan dilinde ise [ә] diye okunur. Kimi latin alfabelerinde "Ǝɘ" biçiminde de kullanılır. Latin harfleri arasında da yer almaya başlamıştır. Bu biçimiyle günümüzde Azeri Latin alfabesinde kullanılır. Kısa, kapalı, gırtlaktan gelen ve sert bir E harfidir. Normal E harfine göre daha kısa ve serttir. Ayrıca A ve E arası bir ses olarak öngörülür (Æ). Ses ve harf karşılığı olarak Arapçada ve Almancada da bulunur. Türkçede normal e sesinden tam olarak ayırt edilebilmesi günümüzde çok zordur. Azericede yoğun olarak kullanılır. İnce bir harf olduğu halde kalın uyumludur. Bu harfi içeren sözcüklerin aslında Büyük Ünlü Uyumuna uymadığı hâlde kulağı tırmalamıyor olması bu nedenledir. Örneğin: İncə. Türkçede Selçuk ismi Azericede “Səlcuk” olarak yazılır. Kazakçada ise ince harftir ve ince uyumludur. Örneğin: Әріп/Harf, Әке/Baba, Әже/Nine

<span class="mw-page-title-main">Post</span> küçükbaş memeli hayvanların yün ve derisiyle birlikte tabaklanmış kürkü

Post ya da pösteki, koyun ve keçi gibi küçükbaş memeli hayvanların yün ve derisiyle birlikte tabaklanmış kürkü. Elde edildiği hayvana göre koyun postu, kuzu postu, keçi postu olarak adlandırılır.

Ortak Türk Alfabesi, Türk dillerindeki asal sesler esas alınarak ve aynı kaynaktan çıkanlar sınıflandırılarak tüm harflerin gösterildiği bir sistemdir. Henüz ortak bir biçime ulaşılamamış olmasına rağmen büyük oranda şekillenmiştir.

İki nokta, Türkçede ve pek çok dilde yalnızca sesli harflerde kullanılan ve harflerin ses değerlerini değiştiren bir işarettir. Bu değişim genellikle ince bir harfe dönüme şeklinde ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Komice</span> Ural dili

Komice, Ural dil ailesinin Perm dillerine ait bir dildir. Komice, birkaç lehçeleri ile tek dil olarak veya Perm dillerinin iki kolundan birini oluşturan yakından ilgili diller grubu olarak kabul edilmektedir.