İçeriğe atla

Panthera leo fossilis

Panthera leo fossilis
Yaşadığı dönem aralığı: 0,774-0,129 myö
Orta Pleyistosen- 
PreЄ
J
Fransa'da bulunan kafatası
Erkek bir aslanının yaşam restorasyonu
Korunma durumu

Tükenmiş ([[]])
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Carnivora
Alt takım:Feliformia
Familya:Felidae
Alt familya:Pantherinae
Cins:Panthera
Tür: P. leo
Alt tür: P. l. fossilis
Üçlü adlandırma
Panthera leo fossilis
(Reichenau, 1906)
Sinonimler
  • Panthera leo fossilis
  • Panthera spelaea fossilis

Panthera fossilis (Panthera leo fossilis veya Panthera spelaea fossilis olarak da bilinir), Orta Pleistosen ve muhtemelen Erken Pleistosen'e kadar Avrasya'da bulunan kalıntılardan bilinen Panthera cinsine ait soyu tükenmiş bir kedi türüdür. P. fossilis bazen bozkır aslanı veya mağara aslanı[1] gibi yaygın isimlerle de anılmaktadır, ancak bu isimler geleneksel olarak P. fossilis'in muhtemelen atası olduğu daha sonraki akraba tür P. spelaea ile sınırlıdır.[2][3]

Buluşlar

İlk olarak Almanya'da Mauer yakınlarında kazılan kalıntılardan tanımlanmıştır.[4] P. fossilis'in kemik parçaları da Birleşik Krallık'ta Pakefield yakınlarında kazılmıştır ve 680.000 yaşında olduğu tahmin edilmektedir.[5] İtalya'da Isernia yakınlarında kazılan kemik parçalarının 600.000 ila 620.000 yaşında olduğu tahmin edilmektedir.[6] Fossilis aslanının Asya'daki ilk kaydı batı Sibirya'daki Kuznetsk Havzası'nda bulunmuştur ve Erken Pleistosen'in sonlarına tarihlenmektedir.[7]

Gelişimi

P. fossilis'in Avrasya'da yaklaşık 600.000 yıl önce, Tanzanya Olduvai Vadisi'nde yaklaşık 1.2-1.7 milyon yıl önce ortaya çıkan büyük bir panter kediden evrimleştiği tahmin edilmektedir. Bu kedi Avrasya'ya yaklaşık 780.000-700.000 yıl önce girmiş ve birkaç aslan benzeri formun ortaya çıkmasına neden olmuştur. Kesin olarak P. fossilis olarak sınıflandırılabilecek ilk fosiller 610.000 yıl öncesine aittir. Son nükleer genomik kanıtlar, modern aslanlar ile tüm Avrasya fosil aslanları arasındaki melezleşmenin 500.000 yıl öncesine kadar gerçekleştiğini, ancak 470.000 yıl öncesine kadar iki soy arasında herhangi bir melezleşme olmadığını göstermektedir.[7][8]

Özellikleri

P. fossilis'e ait kemik parçaları onun modern aslandan daha büyük olduğunu ve en büyük kediler arasında yer aldığını göstermektedir. Sibirya'daki P. fossilis popülasyonlarının iskelet kalıntıları Orta Avrupa'dakilerden daha büyüktür.[7][9] Modern bir aslanla karşılaştırıldığında, P. fossilis biraz daha geniş kafatasına ve burun boşluğuna, daha küçük göz çukurlarına, daha az şişmiş büllere, daha az özel alt dişlere, küçülmüş alt premolarlara ve daha küçük kesici dişlere sahipti.[10]

Taksonomik tarihçe

P. fossilis, tarihsel olarak Panthera leo fossilis gibi erken dönem aslan (P. leo) alt türü olarak kabul edilmiştir.[6] Bazı yazarlar onu Panthera spelaea'nın (Panthera spelaea fossilis) bir alt türü olarak değerlendirmiş veya ayrı bir tür olarak ele almıştır.[11][12] Bazıları, P. leo, P. spelaea, P. atrox ve P. fossilis dahil olmak üzere Panthera'nın aslan benzeri birkaç üyesini içermek için Panthera'nın bir alt cinsi olan "Leo"yu kullanır.[7] 2022'de yapılan bir araştırma, P. fosilis ve P. spelaea'nın bir kronotür soyunu temsil ettiği ve iki tür arasındaki farklılıkların çoğunun boyut farklılıklarıyla açıklanabileceği sonucuna varmıştır.[3]

Panthera spelaea'nın iki Beringian örneğinden elde edilen mitokondriyal genom dizilerinin sonuçları, Panthera spelaea'nın ve Panthera fossilis'in ayrı tür olarak kabul edilecek kadar modern aslandan yeterince farklı olduğunu göstermektedir.[13]

Paleobiyoloji

Bu aslan ilk insanlar ve tarih öncesi fauna ile bir arada yaşamıştır.[14] İlk hominid Homo heidelbergensis'e ait bir çene kemiği 1907 yılında Almanya'nın Mauer kentinde kazılmıştır.[15]

Aslanla birlikte yaşayan otçullar arasında su aygırı, dar burunlu gergedan, düz dişli fil, güney mamutu, sığın, bozkır bizonu ve alageyik bulunuyordu. Simpatri yırtıcılar arasında ayılar, kurtlar, sırtlanlar ve kılıç dişli kediler yer alıyordu.[7][9][14]

Ayrıca bakınız

Kaynakç a

  1. ^ Hallett, Mark; Harris, John (2020), Appendix 4. Species of the Genus Panthera (İngilizce), Columbia University Press, ss. 211-216, doi:10.7312/hall18450-014, ISBN 978-0-231-54552-5, 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi 
  2. ^ Diedrich, C. G. (2014). "Palaeopopulations of Late Pleistocene Top Predators in Europe: Ice Age Spotted Hyenas and Steppe Lions in Battle and Competition about Prey". Paleontology Journal. 2014: 1-34. doi:10.1155/2014/106203. 
  3. ^ a b Sabo, Martin; Tomašových, Adam; Gullár, Juraj (August 2022). "Geographic and temporal variability in Pleistocene lion-like felids: Implications for their evolution and taxonomy". Palaeontologia Electronica (İngilizce). 25 (2): 1-27. doi:10.26879/1175. ISSN 1094-8074. 2 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  4. ^ Reichenau, W. V. (1906). "Beiträge zur näheren Kenntnis der Carnivoren aus den Sanden von Mauer und Mosbach". Abhandlungen der Großherzoglichen Hessischen Geologischen Landesanstalt zu Darmstadt. 4 (2): 125. 
  5. ^ Lewis, M.; Pacher, M.; Turner, A. (2010). "The larger Carnivora of the West Runton Freshwater Bed". Quaternary International. 228 (1–2): 116-135. Bibcode:2010QuInt.228..116L. doi:10.1016/j.quaint.2010.06.022. 
  6. ^ a b Sala, B. (1990). "Panthera leo fossilis (v. Reichenau, 1906) (Felidae) de Iserna la Pineta (Pléistocene moyen inférieur d'Italie)". Géobios. 23 (2): 189-194. doi:10.1016/S0016-6995(06)80051-3. 
  7. ^ a b c d e Sotnikova, M.V.; Foronova, I.V. (2014). "First Asian record of Panthera (Leo) fossilis (Mammalia, Carnivora, Felidae) in the Early Pleistocene of Western Siberia, Russia". Integrative Zoology. 9 (4): 517-530. doi:10.1111/1749-4877.12082. PMID 24382145. 
  8. ^ Manuel, M. d.; Ross, B.; Sandoval-Velasco, M.; Yamaguchi, N.; Vieira, F. G.; Mendoza, M. L. Z.; Liu, S.; Martin, M. D.; Sinding, M.-H. S.; Mak, S. S. T.; Carøe, C.; Liu, S.; Guo, C.; Zheng, J.; Zazula, G.; Baryshnikov, G.; Eizirik, E.; Koepfli, K.-P.; Johnson, W. E.; Antunes, A.; Sicheritz-Ponten, T.; Gopalakrishnan, S.; Larson, G.; Yang, H.; O’Brien, S. J.; Hansen, A. J.; Zhang, G.; Marques-Bonet, T.; Gilbert, M. T. P. (2020). "The evolutionary history of extinct and living lions". PNAS. 117 (20): 10927-10934. Bibcode:2020PNAS..11710927D. doi:10.1073/pnas.1919423117. PMC 7245068 $2. PMID 32366643. 
  9. ^ a b Burger, J.; Rosendahl, W.; Loreille, O.; Hemmer, H.; Eriksson, T.; Götherström, A.; Hiller, J.; Collins, M. J.; Wess, T.; Alt, K. W. (2004). "Molecular phylogeny of the extinct cave lion Panthera leo spelaea". Molecular Phylogenetics and Evolution. 30 (3): 841-849. doi:10.1016/j.ympev.2003.07.020. PMID 15012963. 
  10. ^ Sabol, M. (2014). "Panthera fossilis (Reichenau, 1906) (Felidae, Carnivora) from Za Hájovnou Cave (Moravia, The Czech Republic): A Fossil Record from 1987-2007". Acta Musei Nationalis Pragae, Series B, Historia Naturalis. 70 (1–2): 59-70. doi:10.14446/AMNP.2014.59. 
  11. ^ Marciszak, A.; Stefaniak, K. (2010). "Two forms of cave lion: Middle Pleistocene Panthera spelaea fossilis Reichenau, 1906 and Upper Pleistocene Panthera spelaea spelaea Goldfuss, 1810 from the Bísnik Cave, Poland". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 258 (3): 339-351. doi:10.1127/0077-7749/2010/0117. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2023. 
  12. ^ Marciszak, A.; Schouwenburg, C.; Darga, R. (2014). "Decreasing size process in the cave (Pleistocene) lion Panthera spelaea (Goldfuss, 1810) evolution – A review". Quaternary International. Fossil remains in karst and their role in reconstructing Quaternary paleoclimate and paleoenvironments. 339–340: 245-257. Bibcode:2014QuInt.339..245M. doi:10.1016/j.quaint.2013.10.008. 
  13. ^ Barnett, R.; Mendoza, M. L. Z.; Soares, A. E. R.; Ho, S. Y. W.; Zazula, G.; Yamaguchi, N.; Shapiro, B.; Kirillova, I. V.; Larson, G.; Gilbert, M. T. P. (2016). "Mitogenomics of the extinct Cave Lion, Panthera spelaea (Goldfuss, 1810), resolve its position within the Panthera cats". Open Quaternary. 2: 4. doi:10.5334/oq.24. 
  14. ^ a b Jackson, D. (2010). "Introduction". Lion. Londra: Reaktion Books. ss. 1-21. ISBN 978-1861897350. 
  15. ^ Schoetensack, O. (1908). Der Unterkiefer des Homo heidelbergensis aus den Sanden von Mauer bei Heidelberg. Ein Beitrag zur Paläontologie des Menschen. Leipzig: Engelmann.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aslan</span> Afrika ve Asyaya özgü büyük bir kedi

Aslan veya arslan, Panthera cinsindeki büyük kedilerden biridir ve kedigiller (Felidae) ailesinin bir üyesidir. 184-208 cm (72-82 in) kafa-gövde uzunluğuna sahip yetişkin erkek bireyler, 160-184 cm (63-72 in) uzunluğundaki dişilerden daha büyüktür. Pride adı verilen gruplar oluşturan sosyal bir türdür. Bir aslan grubu, birkaç yetişkin erkekten, ilgili dişilerden ve yavrulardan oluşur. Dişi aslan grupları genellikle birlikte avlanır ve çoğunlukla büyük toynaklıları hedef alır. Aslan bir süper avcı ve kilittaşı avcısıdır. Her ne kadar bazı aslanların fırsatlar ortaya çıktığında insanları avladıkları bilinse de, tipik olarak bunu yapmazlar.

<span class="mw-page-title-main">Kedigiller</span> etçiller takımına ait familya

Kedigiller (Felidae), Etçiller (Carnivora) takımına ait bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Jaguar</span> Amerika kökenli büyük bir kedi türü

Jaguar, kedigiller (Felidae) familyasından ve Panthera cinsinin dört büyük kedisinden biri olan bir Yeni Dünya memelisidir. Diğer üç büyük kedi, Eski Dünya’nın kaplan, aslan ve parstır. Kaplan ve aslandan sonra en büyük üçüncü kedi olan jaguar Batı Yarımküresinin en büyük ve en güçlü kedisidir. Jaguar günümüzde Meksika’dan Orta Amerika’ya ve Paraguay’ın güneyi ile kuzey Arjantin’e kadar dağılan bir alanda bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kediler</span> Kedigiller familyasının mevcut bir alt familyası, Pantherinae

Büyük kediler (Pantherinae), kedigiller (Felidae) familyasındaki, ağırlığı bazen birkaç yüz kiloya kadar varan kedi türleri. Boyutlardaki büyük farklara rağmen kedi türleri davranış ve yapı bakımından pek fark göstermezler. Bütün kediler Karnivor ve süper avcıdır.

<i>Panthera</i>

Panthera, kedigiller (Felidae) familyası içinde sınıflanan bir cinstir. Çok iyi bilinen ve soyunu sürdürmekte olan aslan, kaplan, pars, jaguar ve kar parsını içeren Panthera, bünyesindeki bu beş türle, büyük kedilerin çoğunu kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Pars</span> Kedigiller familyasından bir büyük kedi türü

Pars veya leopar kedigiller (Felidae) familyasından Panthera cinsinin 4 büyük kedi türünden biridir. Önceleri parsın, aslan ve panterin melezi olduğu düşünülüyordu. Leopar ismi de Latince Leo (aslan) ile panter manasında kullanılan Pard kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. İlk doğa bilimciler leopar ve panterleri renkleriyle değil de panterin daha uzun olan kuyruğunu dikkate alarak kuyruk uzunluklarıyla ayırmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika aslanı</span> soyu tükenmiş etçil memeli

Amerika aslanı,, kedigiller familyasından, Pleistosen ila Holosen dönemleri arasında yaşamış bir soyu tükenmiş aslan alt türüdür. 1853'te Amerikalı doğa bilimci Joseph Leidy Missisippi'de eksik bir alt çene ve dişler bulmuş ve bu numuneler ışığında Felis atrox olarak bu dev kediyi tanımlamıştı. Büyük kedilerin Felis cinsi yerine Panthera cinsine alınması sonucu sınıflandırılma durumu değişmiş olan bu fosil canlı Avrasya mağara aslanı ile akrabadır ve günümüzün Afrika aslanından yaklaşık %20 daha büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">Nübye aslanı</span> doğal yaşamda nesli tükenmiş bir süper güçlü aslan türü

Berberî aslanı, Kuzey Afrika aslanı, Atlas aslanı ve Mısır aslanı olarak da adlandırılan Nübye aslanı, Panthera leo leo aslan alt türünün soyu tükenmiş bir popülasyonudur. Fas'tan Mısır'a kadar Kuzey Afrika'nın Mağrip dağlarında ve çöllerinde yaşamıştır. Ateşli silahların ve aslanları vuranlara verilen ödüllerin yaygınlaşmasının ardından yokedilmiştir. Avlanma ve gözlem kayıtlarının kapsamlı bir incelemesi, küçük aslan gruplarının Cezayir'de 1960'ların başına kadar, Fas'ta ise 1960'ların ortalarına kadar hayatta kalmış olabileceğini ortaya koymuştur. Günümüzde bu bölgede lokal olarak nesli tükenmiştir. Suveyre yakınlarındaki Bizmoune mağarasında 100.000 ila 110.000 yıl öncesine tarihlenen Nübye aslanı fosilleri bulunmuştur.

<i>Panthera leo leo</i> Aslan alt türleri

Panthera leo leo, Batı Afrika, Kuzey Orta Afrika ve Hindistan'da bulunan bir aslan alt türüdür. Batı ve Orta Afrika'da, azalan bir yörünge ile parçalanmış ve izole edilmiş popülasyonlarla sınırlıdır. Bölgesel olarak Kuzey Afrika, Güney Avrupa ve Batı Asya'da nesli tükenmiştir. Hindistan'ın tek aslan nüfusu, Gir Forest Ulusal Parkı içinde ve çevresinde yaşamaktadır. Batı Afrika aslanı nüfusu coğrafi olarak izole edilmiş ve 250 olgun bireyden daha az sayıdadır. IUCN Kırmızı Listesi'nde kritik tehlikedeki türler kategorisinde listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Megafauna</span>

Zoolojide megafauna büyük ya da dev hayvanlar için kullanılan bir terimdir. Büyüklüğü belirlemekte kullanılan en yaygın sınırlar 45 kg ile 100 kg'dır. Bu sınırlamalar dahilinde çok büyük olduğu düşünülmeyen ak kuyruklu geyik ve kızıl kanguru gibi türler ve hatta insan da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Mağara aslanı</span> tarih öncesi memeli türü

Mağara aslanı, Panthera familyasından soyu tükenmiş bir kedigil türüdür. Geç Pleyistosen devrinden 11 bin yıl önceye dek Avrasya'da yaşamıştır. Boyutları yaklaşık olarak modern aslana benzer, yüzde on kadar daha büyük olduğu sanılmaktadır. 300 kg ortalama ağırlığa ve başından kuyruğuna en az 2.5 metre uzunluğa sahip olduğu sanılmaktadır.

<i>Panthera leo melanochaita</i>

Panthera leo melanochaita, Güney ve Doğu Afrika'da bir aslan alt türüdür. Afrika'nın bu bölümünde, aslan popülasyonları Lesotho, Cibuti ve Eritre'de bölgesel olarak soyu tükenmiş ve habitat ve av tabanı kaybıyla tehdit edilmiş, yerel halk tarafından hayvanlarının aslanlarca avlanmasına misilleme olarak öldürülmüştür. Hatıra avı, aslan popülasyonları üzerinde sıfıra yakın bir etkiye sahiptir. 21. yüzyılın başından bu yana, Botsvana, Namibya, Güney Afrika ve Zimbabve'de yoğun olarak korunan alanlarda aslan nüfusu artmış, ancak Doğu Afrika menşeli ülkelerde düşmüştür. 2005 yılında, Doğu ve Güney Afrika'da Aslan Koruma Stratejisi geliştirilmiştir.

En büyük kediler listesi, kayıtlardaki yabani bireylerin bildirilen maksimum ağırlık ve boyutuna göre sıralanmış 10 Felidae türünü göstermektedir. Liste kedi melezlerini içermemektedir.

"Büyük kedi" terimi, tipik olarak Panthera cinsinin yaşayan beş üyesinden kaplan, aslan, jaguar, pars ve kar leoparı ile Pantherinae türüne ait olmayan çita ve pumaya atıfta bulunmak için kullanılmaktadır. Son üçü dışındaki bu türlerin hepsi kükreyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Kedigiller listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kedigiller, etçiller takımında bulunan bir memeli familyasıdır. Bu ailenin üyelerine felid denir. "Kedi" terimi kullanılırken genel olarak kedigiller, özel olarak ise ev kedisi kast edilir. Kedilerin pusuya düşürme veya takip etme ve kısa takip avı gibi karakteristik özellikleri karnivor yaşam tarzını sürdürecek şekilde gelişti. İnce kaslı gövdelere, güçlü esnek ön ayaklara ve avı tutmak için geri çekilebilir pençelere, güçlü bir ısırık için diş ve kafatası adaptasyonlarına ve genellikle kamuflaj için karakteristik çizgili veya benekli ceket desenlerine sahiptirler.

Styriofelis, Avrupa'nın miyoseninden bilinen soyu tükenmiş bir kedigil cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Petralona mağarası</span>

Petralona mağarası, ayrıca Kızıl Taşlar Mağarası olarak da bilinir, Yunanistan'ın Halkidiki yarımadasındaki Selanik şehrinin yaklaşık 35 kilometre (22 mi) güney doğusunda, Petralona köyünün yaklaşık 1 kilometre (0,62 mi) doğusunda, Katsika Dağı'nın batı eteğinde deniz seviyesinden 300 m (984 ft) yükseklikte yer alan bir karstik oluşumdur. 1960 yılında fosilleşmiş bir arkaik insan kafatası bulunduğunda bölge halkın dikkatini çekti. Mağara, erozyon nedeniyle kayada yarıklar oluşmasından sadece bir yıl önce (1959) tesadüfen keşfedilmişti. Etkileyici sarkıt ve dikit oluşumlarıyla dikkat çeken ve yoğun miktarda fosil barındıran mağara kısa sürede jeologları ve paleontologları kendisine çekti. Onlarca yıl süren kazılardan sonra mağara halka açıldı ve bilimsel çalışmalara ait belgeler bitişikteki bir arkeoloji müzesinde sunulmaya başlandı.

<i>Megantereon</i>

Megantereon; Kuzey Amerika, Avrasya ve Afrika'da yaşayan tarih öncesi machairodontin kılıç dişli kedi cinsiydi. Smilodon'un atası olabilir.

<i>Panthera leo sinhaleyus</i>

Panthera leo sinhaleyus, Sri Lanka'daki kazılarda bulunan soyu tükenmiş tarih öncesi bir aslan alt türüdür. y. MÖ 37.000 yıllarında insanların gelişinden önce soyunun tükendiğine inanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yelesiz aslan</span>

Yelesiz aslan ya da az yeleli aslan terimleri genellikle yelesi olmayan ya da zayıf olan erkek aslanları ifade eder.