İçeriğe atla

Pansori

Pansori
Hangıl
Latin harfleriyle yazımıPansori
McCune-ReischauerP'ansori

Pansori (Korece) bir şarkıcı ve bir davulcu tarafından icra edilen Koredeki bir müzikal hikâye anlatımı türüdür .

Pansori terimi, Korece pan (Hangul: 판) ve sori (Hangul: 소리) sözcüklerinden türetilmiştir, ikincisi "ses" anlamına gelir. Bununla birlikte, pan'ın birden fazla anlamı vardır ve araştırmacılar, terimin icat edildiğinde kastedilen anlamın hangisi olduğu konusunda anlaşamamaktadır. Bir anlamı "birçok insanın bir araya geldiği bir durum"dur. Diğer bir anlamı ise "değişken tonlardan oluşan şarkı"dır.[1] Müzikte Gugwangdae, üç saat kadar az ve sekiz saat kadar (veya bundan daha fazla) süren uzun bir hikaye anlamına gelir. Bir gosu tarafından çalınan bir buk davulu eşliğinde vücut hareketlerini ve şarkıları karıştıran Kore müziğinin geleneksel biçimlerinden biridir. Dramanın dramatik içeriği, Kore'nin yerel müziğinin melodisine dayanan çeşitli ritimlere göre değiştirilir. Pansori başlangıçta "sori" olarak adlandırıldı ve buna Taryeong, Japga (잡가), Palyaço Şarkısı ve Geokga (극가; 劇歌) adı verildi. Ayrıca Changgeukjo (창극조; 唱劇調) gibi terimlerle de yaygın olarak kullanılmıştır.[2]

20. yüzyılın sonlarında, pansori'nin hüzünlü "Batı tarzı", pansori'nin güçlü "Doğu tarzı" nı geride bıraktı ve pansori, " han sesi" olarak anılmaya başlandı. Günümüze kalan tüm pansori destanları mutlu bir şekilde sona erer, ancak çağdaş pansori, karakterlerin denemelerine ve sıkıntılarına odaklanır, genellikle mutlu sona ulaşmazlar.

Pansori, 1964'ten beri Kore'nin 5 Nolu Ulusal Somut Olmayan Kültürel Mirası olarak belirlenmiştir. 7 Kasım 2003'te pansori, UNESCO'nun Kore İnsanlığının Sözlü ve Somut Olmayan Mirasının Başyapıtı olarak tescil edildi.[3] 2011 yılında, Çin'deki etnik Koreliler tarafından uygulanan pansori, Yanbian Kore Özerk İli ve Tieling hükûmetleri tarafından UNESCO'nun somut olmayan kültürel mirası olarak aday gösterildi.[4]

Başlangıçta alt sınıflar için bir halk eğlencesi biçimi olan pansori, 19. yüzyılda Kore seçkinleri tarafından benimsendi.[5] Halkın bu türe olan ilgisi 20. yüzyılın ortalarında geçici olarak azalırken, günümüzün Güney Kore halkı ve hükûmeti birçok pansori şarkıcısını " Kore'nin yaşayan ulusal hazineleri " olarak kaydetme ve tanıma konusunda tutkuludur. [6]

Kaynakça

  1. ^ "판소리" [Pansori]. Encyclopedia of Korean Culture (Korece). The Academy of Korean Studies. 1 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2018. 
  2. ^ "국가문화유산포탈 | 한국의 인류무형문화유산". www.heritage.go.kr. 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2021. 
  3. ^ "Pansori Epic Chant". UNESCO Intangible Cultural Heritage. UNESCO. 2008. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2018. 
  4. ^ ""80后"夫妻情系中国朝鲜族盘索里". 延边新闻网. 19 Aralık 2013. 22 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2018. 
  5. ^ "Pansori". Unlv Theses, Dissertations, Professional Papers, and Capstones. 2016. doi:10.34917/9302946. 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  6. ^ Jang (2013).

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Korece</span> Kore yarımadasında ve komşusu Çine bağlı Yanbian Kore Özerk İlinde yaygın olarak kullanılan bir dil

Korece, Kore yarımadasında ve komşusu Çin'e bağlı Yanbian Kore Özerk İli'nde yaygın olarak kullanılan bir Kore dili. Hem Kuzey Kore hem de Güney Kore'nin resmî dilidir. Dil, hece alfabesi olan Hangıl veya Çince karakterler olan Hanja ile yazılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Bulunduğu ülkelere göre Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hança</span>

Hanja veya Hanca, Korecenin yazımı için geleneksel Çince karakterleri kullanan bir yazı sistemi. Yazı, Kore'de MÖ 400'lere tarihlenen Gojoseon döneminden bu yana kullanılmaktadır. Çince karakterler, Korece telaffuz edilmektedir. Hanja-mal veya hanja-eo, hanja ile yazılabilen sözcükler için; hanmun ise Klasik Çince yazılar için kullanılsa da çoğu zaman bu iki olgu için de kullanılan terim hanjadır.

Somut olmayan kültürel miras veya yaşayan kültürel miras, bir topluluğun veya bireyin kendi kültürel mirasının bir parçası olarak gördüğü her türlü bilgi, beceri, uygulama, ifade ve bunlarla ilişkili araç, gereç ve mekanı ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Mirası</span> kültürel veya fiziksel önemi nedeniyle UNESCO tarafından listelenen yer

Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gyeongju Tarihi Alanları</span>

Gyeongju Tarihi Alanları, Güney Kore'de bulunan Silla döneminden kalma arkeolojik bölgelerdir. Korunan alanlar, tapınak ve saray kalıntılarını, açık pagoda ve heykeltıraşları ve diğer kültürel eserleri kapsamaktadır. Tarihi alanlar, bazen dünyanın en büyük açık müzelerinden biri olarak bilinir. Gyeongju Tarihi Alanları, 2000 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Bulguksa</span> Tapınak

Bulguksa, Güney Kore'nin Kore Budizmi'nin Jogye tarikatının bir baş tapınağıdır. Tapınak, Gyeongju kenti sınırları içerisinde yer almakta olup Dabotap ve Seokgatap taş pagodaları, Cheongun-gyo ve Buda'nın iki adet yaldızlı bronz heykeli de dahil olmak üzere Güney Kore'nin Ulusal Hazinesi'nin yedisini kapsamaktadır. Bulguksa, 1995 yılında Seokguram ile birlikte UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edildi.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore'deki Dünya Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Güney Kore'nin, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşmeyi 14 Eylül 1988'de onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Hazine (Güney Kore)</span>

Ulusal Hazine, Güney Kore hükûmeti tarafından ülkeye istisnai sanatsal, kültürel ve tarihi değere sahip olarak kabul edilen varlıklardır. Ulusal Hazine, Kültürel Miras İdaresi tarafından müzakere edildikten sonra Kültürel Miras Koruma Yasası uyarınca Kültürel Miras İdaresi (CHA) yöneticisi tarafından atanan sekiz Devlet tarafından belirlenmiş miras sınıflandırmalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Seowon</span>

Seowon, orta ila geç Joseon Krallığı döneminde Kore'nin en yaygın eğitim kurumlarıydı. Özel kurumlardı ve Konfüçyüs tapınağı ile hazırlık okulu işlevlerini birleştirdiler. Eğitim açısından, seowon öncelikle öğrencileri ulusal kamu hizmeti sınavlarına hazırlamaya çalışmaktaydı. Çoğu zaman, seowon sadece aristokrat yangban sınıfının öğrencilerine hizmet etmekteydi. 6 Temmuz 2019'da UNESCO, dokuz seowon alanını Dünya Mirası Alanı olarak listeledi.

<span class="mw-page-title-main">Taekkyeon</span>

Taekkyeon, geleneksel bir Kore dövüş sanatıdır. Pum balgi adı verilen değişken, dinamik ayak hareketi ile karakterizedir. Taekkyon, rakibi dengesizleştirmek, ayağa kaldırmak veya fırlatmak için aynı anda hem elleri hem de ayakları kullanmakla ilgilenir. Tamamen entegre kol işi birçok bacak ve tüm vücut tekniğine sahip olup eller ve ayaklar her zaman birlikte kullanılır. Bir Taekkyon uygulayıcısına Taekkyon-kkun denir ve dobok adı verilen bir kıyafet giyer.

<span class="mw-page-title-main">Arirang</span> Bir Kore halk şarkısı

Arirang bir Kore halk müziğidir. 60 farklı versiyonunun yaklaşık 3.600 varyasyonu bulunan şarkının hepsinde "Arirang, arirang, arariyo " benzeri bir nakarat yer almaktadır. Şarkının 600 yıldan eski bir geçmişe sahip olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uramanat Kültürel Peyzajı</span>

Hawraman Kültürel Peyzajı veya Uramanat Kültürel Peyzajı, İran'ın 26. somut kültürel miras alanıdır. Bu el değmemiş ve dağlık peyzaj alanı, MÖ 3000'den beri bölgede yaşayan tarıma dayalı bir Kürt kabilesi olan Hawrami halkının geleneksel kültürüne tanıklık etmektedir. Miras alanı, İran'ın batı sınırı boyunca Kürdistan ve Kirmanşah eyaletlerinde, Zagros Dağları'nın merkezinde uzanmaktadır.

Hansan Mosi, Güney Chungcheong Eyaletindeki Seocheon İlçesinin Hansan bölgesinde yapılan ve hafif olması nedeniyle daha çok yaz aylarında giyilen bir Rami dokuma giysisi, Kore'nin geleneksel tekstillerinden biridir. Hansan mosi - aslında dokunma şekli - 2011'den itibaren UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'nde kayıtlıdır ve 1967'den itibaren Güney Kore Somut Olmayan Kültürel Varlığı olarak kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Daemokjang</span>

Daemokjang ,geleneksel Kore ahşap mimarisinin bir tarzıdır ve onu yaratan ahşap ustaları için bir terimdir. Kelime, marangoz anlamına gelen mokjang veya moksu kelimelerinden türetilmiştir. Mokjang,Somokjang ve Daemokjang olarak ikiye ayrılır ve ahşapla uğraşan zanaatkârlardır. Somokjang küçük ahşap nesneler yapar; Daemokjang büyük ahşap binaların yapımını üstlenen kişilerdir.Daemokjang, tüm ahşap işleme işlerini ve tüm inşaat sürecini kapsar.

Cheoyongmu, Doğu Denizi'nin Ejderha Kralı'nın oğlu Cheoyong'un efsanesine dayanan temsili bir Kore maske dansıdır. Aynı zamanda, Birleşik Silla döneminde ortaya çıkan, hayatta kalan en eski Kore saray dansıdır. Cheoyongmu, yıl sonunda kötü ruhları kovmak için yapıldığı için şamanistik bir dans olarak da biliniyor.

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, bir halkın gerçekleştirdiği fiziksel olmayan gelenek ve uygulamalardır. Bir ülkenin kültürel mirasının bir parçası olarak kutlamalar, festivaller, gösteriler, sözlü gelenekler, müzik ve el sanatları yapımını içerir. "Somut olmayan kültürel miras", 2003 yılında hazırlanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi'nde tanımlanmaktadır. Yeni miras unsurlarının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kaydedilmesi, sözleşmeyle kurulan uluslararası Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Komitesi tarafından belirlenmektedir. Kazakistan anlaşmayı 27 Mart 2006 tarihinde imzalamıştır.

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, bir halkın gerçekleştirdiği fiziksel olmayan gelenek ve uygulamalardır. Bir ülkenin kültürel mirasının bir parçası olarak kutlamalar, festivaller, gösteriler, sözlü gelenekler, müzik ve el sanatları yapımını içerir. "Somut olmayan kültürel miras", 2003 yılında hazırlanan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi'nde tanımlanmaktadır. Yeni miras unsurlarının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kaydedilmesi, sözleşmeyle kurulan uluslararası Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Komitesi tarafından belirlenmektedir. Kırgızistan anlaşmayı 27 Kasım 2005 yılında imzalamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'ın Somut Olmayan Kültürel Mirasları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu (UNESCO) tarafından belirlenen miras öğeleri, bir halk tarafından gerçekleştirilen fiziksel olmayan gelenek ve uygulamalardır. Bir ülkenin kültürel mirasının bir parçası olarak kutlamalar, festivaller, performanslar, sözlü gelenekler, müzik ve el sanatları yapımı gibi öğeleri içerir. "Somut Olmayan Kültürel Miras" terimi, 2003 yılında taslak haline getirilen ve 2006 yılında yürürlüğe giren Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi ile tanımlanmıştır. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine yeni miras öğelerinin eklenmesi, sözleşme tarafından kurulan Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükûmetlerarası Komitesi tarafından belirlenir. Ermenistan, sözleşmeyi 18 Mayıs 2006 tarihinde onaylamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Seocheon</span>

Seocheon, Güney Kore'nin Güney Chungcheong ilinde bulunan bir ilçedir. İlçe, ilin güneybatısında Geum Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 363,40 km² olan ilçenin nüfusu 2003 yılı itibarıyla 67.651'dir.