İçeriğe atla

Pandia (uydu)

Pandia
Kanada-Fransa-Hawaii Teleskopu tarafından Şubat 2003'te elde edilen Pandia'nın ön keşif görüntüsü
Keşif[1][2]
KeşfedenScott S. Sheppard
Keşif yeriCerro Tololo Gözlemevi
Keşif tarihi23 Mart 2017
Adlandırmalar
MPC belirtmesiJupiter LXV
Adın kaynağı
Πανδία Pandīa
Alternatif adlar
S/2017 J 4
Yörünge özellikleri
Dönem 1 Ocak 2000 (JD 2451545.0)
Doğal uydusuJüpiter
GrupHimalia grubu
Tam yörünge öğeleri[3]
11.481.000 km (0,07675 AU) AU
0,179
29,0° (tutuluma)
521.969928 derece / yıl
Tam yörünge süresi
0,68969 yıl
(251,911 g)
Perihelyon devinimi
9201,409 yay saniye / yıl
Çıkış düğümü devinimi
4451,925 yay saniye / yıl
Fiziksel özellikler
23,0[4]
16,2[1]
Ortalama çap
≈3 km[4]
Albedo0,04 (varsayılan)[4]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Pandia, (ayrıca Jupiter LXV olarak da adlandırılır), Scott S. Sheppard ve ekibi tarafından Şili'nin Cerro Tololo Gözlemevi'nde bulunan 4,0 metrelik Víctor M. Blanco Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük dış doğal uydusudur. Uydu, diğer dokuz Jüpiter uydusu ile birlikte 17 Temmuz 2018'de duyurulmuş ve uydunun yörüngesini doğrulamak için yeterince uzun bir zaman aralığında gözlemler toplandıktan sonra Küçük Gezegen Merkezi tarafından geçici olarak S/2017 J 4 adı verilmişti.[1]

Pandia, Himalia grubunun bir üyesidir. Himalia grubu, 11-12 milyon km (6,8-7,5 milyon mi) arasındaki yarı büyük eksenlerde ve 26-31° eğiklikle[4] Himalia'ya benzer yörüngeleri izleyen, Jüpiter'in düzensiz ters yön yörüngeye sahip uydularının oluşturduğu sıkı bir kümedir. Mutlak parlaklığı 16,2 ve tahmini çapı 3 km (1,9 mi) olan Pandia, Himalia grubunun bilinen en küçük üyelerinden biridir.[4]

Keşif

Pandia, Scott S. Sheppard ve ekibi tarafından 23 Mart 2017'de keşfedildi, fakat Küçük Gezegen Merkezi tarafından Jüpiter'in diğer dokuz uydusunun keşfinin de bildirildiği 17 Temmuz 2018'e kadar Küçük Gezegen Elektronik Genelgeleri aracılığıyla duyurulmadı.[1]

Adlandırma

Uydu, 2019 yılında Zeus ve Selene'nin kızı, Yunan dolunay tanrıçası olan Pandia'nın (Πανδία Pandīa) adını aldı.[5] Pandia, Carnegie Enstitüsü tarafından Twitter'da düzenlenen bir adlandırma yarışmasında[6] en popüler önerilerden biriydi ve en kayda değer teklif, Birleşik Krallık Cornwall'daki Lanivet School astronomi kulübünden geldi. Okullarının maskotu bir panda olduğu ve yerel kiliseleri Londra Hayvanat Bahçesi'ndeki bir panda için bambu tedarik ettiği için Pandia'yı seçtiler.[7]

Yörünge

Pandia, Jüpiter'in yörüngesinde yaklaşık 11.481.000 km (7.134.000 mi) yarı büyük eksende ve tutuluma göre yaklaşık 29,0° eğiklikte hareket eder. Jüpiter'in diğer düzensiz uyduları gibi Pandia da, Güneş ve diğer gezegenlerin kütle çekimsel etkisine maruz kalacak kadar uzak bir yörüngede hareket ediyor. Bu nedenle Pandia'nın yörüngesi zaman içinde oldukça değişken hale gelir.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b c d "MPEC 2018-O12 : S/2017 J 4". Minor Planet Electronic Circulars. Minor Planet Center. 17 Temmuz 2018. 18 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2018. 
  2. ^ "Planetary Satellite Discovery Circumstances". JPL Solar System Dynamics. NASA. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2023. 
  3. ^ a b "Planetary Satellite Mean Elements". JPL Solar System Dynamics. NASA. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2023. 
  4. ^ a b c d e Sheppard, Scott S. "Moons of Jupiter". Earth & Planets Laboratory. Carnegie Institution for Science. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2018. 
  5. ^ "Planetary Names: Planet and Satellite Names and Discoverers". 3 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Naming Contest for Newly-discovered Moons of Jupiter". www.iau.org. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 
  7. ^ "Public Contest Successfully Finds Names For Jupiter's New Moons". www.iau.org. 26 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jüpiter'in doğal uyduları</span> Vikimedya liste maddesi

Jüpiter'in bilinen 95 doğal uydusu vardır. Bu uydular yörüngeleri, boyut ve fiziksel özellikleri ve bu verilere göre tahmin edilebilecek oluşum mekanizmaları ile çok büyük çeşitlilik göstermektedir. Jüpiter'in, halkaları, manyetik alanı ve uyduları ile birlikte oluşturduğu ve küçük bir güneş sistemini andıran bu karmaşık yapı, Güneş Sistemi'nin evrimini aydınlatabilecek çok sayıda ipuçları barındırmaktadır. İç uyduları olan İo, Europa, Ganymede ve Callisto büyük ve aydın iken diğerleri soluk ve küçüktür.

<span class="mw-page-title-main">Harpalyke (uydu)</span>

Harpalyke, Jüpiter'in ters yön yörüngeye sahip düzensiz uydusudur. 2000 yılında Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir grup astronom tarafından keşfedilmiş ve geçici olarak S/2000 J 5 adı verilmiştir. Ağustos 2003'te, bazı anlatılarda Zeus (Jüpiter) ile de sevgili olan, Clymenus'un ensest kızı Harpalyke'nin adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arche (uydu)</span>

Arche, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur. Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir gökbilim ekibi tarafından 31 Ekim 2002 tarihinde keşfedildi ve geçici olarak S/2002 J 1 adını aldı. Arche ismi, 30 Mart 2005 tarihinde Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından resmen onaylandı.

<span class="mw-page-title-main">Megaclite (uydu)</span> Jüpiterin düzensiz uydularından biri

Megaclite, Jüpiter'in doğal uydusudur. 2000 yılında Scott S. Sheppard liderliğindeki Hawaii Üniversitesi'nden bir gök bilimci ekibi tarafından keşfedildi ve geçici olarak S/2000 J 8 adı verildi.

Bebhionn, Satürn'ün küçük, düzensiz bir doğal uydusudur. Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 12 Aralık 2004 ve 9 Mart 2005 tarihleri arasında yapılan gözlemlerle keşfedildi ve keşfi 4 Mayıs 2005 tarihinde açıklandı. Voyager 2 uzay aracının geçişinden 23 yıl sonra keşfedilen birkaç Satürn uydusundan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Himalia grubu</span>

Himalia grubu, Himalia'ya benzer yörüngeleri takip eden ve ortak bir kökene sahip olduğu düşünülen Jüpiter'in düzensiz uydular grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Ersa (uydu)</span>

Ersa, Jüpiter'in doğal uydusudur. Scott S. Sheppard ve ekibi tarafından 11 Mayıs 2018'de keşfedilmiştir. Çapı yaklaşık 3 kilometre, yörünge yarıçapı yaklaşık 11,483,000 kilometre, yörünge eğikliği yaklaşık 30.61°'dir. Himalia grubunda yer alır. İsmini; Yunan mitolojisi tanrıçası, Zeus ve Selene'nin kızı Ersa'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Valetudo (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Valetudo, aynı zamanda Jupiter LXII olarak da bilinen ve başlangıçta S/2016 J 2 olarak adlandırılan bir Jüpiter uydusudur. Scott S. Sheppard ve ekibi tarafından 2016 yılında Las Campanas Gözlemevi'nin 6,5 metrelik Magellan-Baade teleskopuyla elde edilen verilerde keşfedildi, fakat Jüpiter'in diğer dokuz uydu keşfinin rapor edildiği 17 Temmuz 2018'e kadar, Küçük Gezegen Merkezi tarafından Küçük Gezegen Elektronik Genelgeleri aracılığıyla duyurulmadı. Orijinal duyuru, Las Campanas verilerinin yanı sıra Mauna Kea Gözlemevleri'nin 8,1 metrelik Gemini Kuzey teleskobundan ve Cerro Tololo Inter-American Gözlemevi'nin 4,0 metrelik reflektöründen elde edilen verilere de atıfta bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Eupheme (uydu)</span> Jüpiterin doğal uydusu

Eupheme,, Jüpiter'in 2 km çapındaki dış doğal uydusudur.

Thelxinoe,, Jüpiter'in 2 km çapındaki doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Hermippe (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Hermippe,, Jüpiter'in bilinen en küçük doğal uydularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Eurydome (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Eurydome,, Jüpiter'in bilinen en küçük doğal uydularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pasithee (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Pasithee,, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Chaldene (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Chaldene,, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

Kallichore,, Jüpiter'in doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Erinome</span> Jüpiterin uydusu

Erinome,, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

S/2018 J 2, Scott S. Sheppard tarafından 12 Mayıs 2018'de Şili'deki Cerro Tololo Inter-American Gözlemevi'nde 4,0 metrelik Víctor M. Blanco Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük bir dış doğal uydusudur. Uydu, yeterli bir süre boyunca gözlem verileri toplandıktan sonra, 20 Aralık 2022 tarihinde Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından duyurulmuştur. S/2018 J 2, 27 Mart 2003 tarihinden itibaren yapılan önceden tespit gözlemleriyle bulundu.

S/2011 J 3, Scott S. Sheppard tarafından 27 Eylül 2011'de Şili'deki Las Campanas Gözlemevi'nde 6,5 metrelik Magellan-Baade Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük bir dış doğal uydusudur. Uydu, yeterli bir süre boyunca gözlem verileri toplandıktan sonra, 20 Aralık 2022 tarihinde Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından duyurulmuştur.

S/2018 J 4, Scott S. Sheppard tarafından 11 Mayıs 2018'de Şili'deki Cerro Tololo Gözlemevi'nde 4,0 metrelik Víctor M. Blanco Teleskopu kullanılarak keşfedilen, Jüpiter'in küçük bir dış doğal uydusudur. Uydu, yeterli bir süre boyunca gözlem verileri toplandıktan sonra, 20 Ocak 2023 tarihinde Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından duyurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jupiter LV</span> Jüpiterin uydusu

Jupiter LV, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.