İçeriğe atla

Pandeli Evangjeli

Pandeli Evangjeli ofisinde (1930)

Pandeli Evangjeli (d. 1859 – ö. 14 Eylül 1949), bir Arnavut siyasetçi ve iki kez Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı. Arnavutluk hükûmetinin başı olan ilk Ortodoks Hristiyandı.[1]

Hayatı

1859'da Korçë'de doğdu. Gençliğinin çoğunu Bükreş'in Arnavutluk kolonisinde geçirdi. 1897'de "Dituria" ("Bilgi") topluluğunun başkanlığına atandı ve o zamanların birçoğundan biri olan yerel bir "Arnavutluk'un Kurtuluş Komitesi" nin kurulmasına katkıda bulundu. Evangjeli, 1914 yılında Romanya'dan döndükten sonra vatanının valiliğine getirildi.[2] Süleyman Delvina Hükûmeti'nin bir üyesi olarak kısaca 1920 Paris Barış Konferansı'ndaki Arnavut delegasyonunun bir parçasıydı. Bundan sonra Parlamento üyeliğine seçildi ve Başbakan olarak 16 Ekim 1921'den 5 Aralık 1921 tarihlerinde görev yaptı.[3]

1922'den 1924'e kadar Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Fan Noli'nin Haziran Devrimi'nden sonra görev yaptığı dönemde Romanya'ya sürüldü ve 1925 yılında Senatonun başına seçildiği sırada geri döndü. Korça'nın bir temsilcisi olarak, Arnavutluk'u Anayasal Monarşi ve Ahmet Zogu'nun Arnavutluk Kralı olarak ilan eden oturumda başkanlık yaptı.

Zog'un güçlü bir destekçisiydi. 1930-1935 yılları arasında üç kabineyi Başbakan olarak yönetti. 1935 tarihli Fier İsyanında, eleştirmenlerin "barış ve düzeni sağlamada başarısız" olduğu gerekçesi ile Mehdi Frashëri onun yerini aldı. 1939'daki İtalyan istilasına kadar Parlamento Başkanı olarak görev yaptı.[4]

İtalyan yanlısı olduğu düşünülse de adı 1943 Meclis listesinde görülürken, II. Dünya Savaşı sırasında herhangi bir rol oynamadı. Komünist rejim ona herhangi bir zulüm de bulunmadı. Evangjeli 1949'da Korçë'de, 90 yaşında öldü.

Kaynakça

  1. ^ Owen Pearson Albania and King Zog: independence, republic and monarchy 1908–1939 The Centre for Albanian Studies page 173 ([1])
  2. ^ Korce Municipality. "Historiku i qytetit". Municipality. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2010. 
  3. ^ Pearson, Owen (2004). Albania and King Zog: Independence, Republic and Monarchy 1908-1939. Londra: The Centre for Albanian Studies. s. 180. ISBN 1-84511-013-7. 28 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2016. 
  4. ^ Robert Elsie (24 Aralık 2012). A Biographical Dictionary of Albanian History. I. B. Tauris. ss. 134-135. ISBN 978-1780764313. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'taki İtalyan himayesi</span>

Arnavutluk'taki İtalyan himayesi; Arnavutluk'ta İtalya Krallığı'nın De jure olarak ülkeyi himaye altına alması olayıdır. Bu durum 23 Haziran 1917 tarihinden 1920 yaz aylarına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Şehu</span>

Mehmet İsmail Şehu, 1954 yılından 1981 yılına kadar Arnavutluk'ta Başbakanlık yapan Arnavut komünist. Başarılı askeri taktikleri ile komünist partizanlara liderlik yaparak Marksist düşüncenin Arnavutluk'ta yayılmasını sağlamıştır. Mehmet Şehu, II. Dünya Savaşı sonuna kadar elindeki gücü Enver Hoca ile paylaştı. Resmi Arnavut hükûmeti kaynaklarına göre Mehmet Şehu "ülkenin en tehlikeli düşmanı ve hain" ilan edilmesiyle birlikte ailesi ve akrabalarının yakalanıp mahkûm edilmesinden sonra 17 Aralık 1981'de intihar etti. Bununla birlikte bazı rivayetlere göre Şehu'nun öldürülme emrini veren kişi Enver Hoca'ydı.

<span class="mw-page-title-main">Feyzi Bey Alizoti</span> Ocak-Mart 1914 tarihlerinde Arnavutluk başbakanı siyasetçi (1874-1945)

Feyzi Bey Alizoti Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçi. 22 Ocak ile 7 Mart 1914 tarihleri arasında kısa bir süre Arnavutluk başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saranda (şehir)</span> Güney Arnavutlukta bir şehir

Ayasaranda veya Sarandoz, Arnavutluk'un Avlonya ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Ayasaranda, Arnavutluk'un Ayasaranda bölgesinin başkenti aynı zamanda turistlerin en çok ilgisini çeken tatil yeri.

<span class="mw-page-title-main">Mehdi Fraşiri</span> Arnavut siyasetçi

Mehdi bey Fraşiri, Arnavut bir entelektüel ve politikacıydı. İki kez Arnavutluk Başbakanı ve ayrıca ikinci dönem Arnavutluk'un Nazi Almanyası'ndaki kukla hükûmetinin Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Libohovalı Ekrem</span> Arnavut Siyasetçi ve Başbakan

Ekrem Bey Libohova, Arnavut siyasetçi. Arnavutluk'un İtalyan işgali sırasında iki kez Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kazım Koculi</span>

Kazım Koculi, 20. yüzyılın başlarında bir Arnavut siyasetçi ve bir günlük Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı. Ayrıca 1920 Avlonya Savaşı sırasında Arnavut güçlerin başlıca ordu komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Idhomene Kosturi</span>

Idhomene Kosturi, aynı zamanda Idhomeno Kosturi olarak da bilinen Arnavut siyasetçi, naip ve bir zamanlar Arnavutluk Başbakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Cafer Üpi</span>

Cafer Bey Üpi, Bektaşi Müslüman Arnavut siyasetçi. Popüler Parti'dendi.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Kraliyet Jandarması</span>

Arnavutluk Kraliyet Jandarması, 1925-1939 yılları arasında Arnavutluk Kraliyet Ordusu'nun parçası olan jandarma kuvveti.

<span class="mw-page-title-main">Marigo Posio</span>

Marigo Posio (1882-1932) en seçkin Arnavut kadınlardan biriydi. Arnavut Ulusal Uyanış ve Bağımsızlık Hareketi'nin aktivisti, ve Arnavut kadınların tarihinden önemli bir figürlerdir. 28 Kasım 1912'de Vlorë'deki Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nde İsmail Qemali tarafından kaldırılılan bayrağın dikilmesi ve işlenmesi ) ile hatırlanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Dıraç Kalesi</span> Arnavutlukun Dıraç kentindeki 1. yüzyılda yapılmış kale

Dıraç Kalesi, Arnavutluk'un Dıraç kentinde bulunan bir kaledir. Kale, 1. yüzyılda inşa edilmiş olup surlar ile çevrilidir. Orta Çağ ve erken modern dönemlerde onarılmış ve güçlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Krallığı (1943-1944)</span>

Alman Arnavutluk işgali, 1943-1944 yılları arasında II. Dünya Savaşı sırasında meydana geldi. İtalya ile ateşkes ve 8 Eylül 1943'te İtalya ile Müttefikler kuvvetler arasındaki ateşkes öncesinde Arnavutluk, İtalya Krallığı'nın kontrolü altında fiilen bir kişisel birlik içerisindeydi. Ateşkes ve İtalya'nın Mihver Devletleri'den ayrılmasından sonra, Alman askeri kuvvetleri Arnavutluk'a girdi ve Alman işgali altına girerek bağımlı devlet olan Arnavut Krallığı'nı kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Fan Noli</span>

Fan Noli veya Theofan Stilian Noli, Arnavut şair, tarihçi, gazeteci, siyasetçi, Ortodoks metropolit.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Viryoni Paşa</span> Arnavut siyasetçi

Aziz Viryoni Paşa (1859–1919), 20. yüzyılın başlarında Osmanlı-Arnavut siyasetçidir. Meclis-i Mebûsan Berat mebusu, Arnavutluk Maliye Bakanı ve Tarım ve Maden Bakanı idi.

<span class="mw-page-title-main">Loşna Kongresi</span> Arnavutluk siyasi kongresi

Loşna Kongresi, Tarihsel olarak Mbledhja Kombiare Lushje adıyla belgelenen, Arnavutluk'un Loşna kentinde 28 Ocak - 31 Ocak 1920 tarihleri arasında Arnavut siyasi liderlerinin düzenlediği bir konferanstır..

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Konica</span>

Mehmed bey Konitza, Arnavut bir politikacıdır. Üç kez Arnavutluk Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Arnavut yazar Faik Bey Konitza'nın kardeşiydi.

Rasih Dino, Arnavut asıllı Osmanlı bürokrat, 20. yüzyılın başlarındaki Arnavut millî uyanışında politikacı ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Libhovalı Müfid Bey</span> Arnavut siyasetçi, diplomat ve maliyeci (1876-1927)

Müfid bey Libohova Arnavut ekonomist, diplomat ve siyasetçi ve Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nin yapıldığı Avlonya Meclisi'nde delegelerden biridir. Arnavutluk Geçici Hükûmeti döneminde Arnavutluk'un ilk İçişleri Bakanı olarak görev yaptı ve o zamandan itibaren 1913-1927 yılları arasında dokuz kez farklı hükûmet görevlerinde bulundu, Adalet Bakanı, İçişleri Bakanı, Maliye Bakanı ve Kültür Bakanı olarak görev yaptı.

Kalkandelenli Tayyar, Arnavut asker ve çeteci. Güney Arnavutluk ve Makedonya'da çetecilik faaliyetleri yürüttü.