İçeriğe atla

Panayot Nikusios

Panagiotis Nikousios
Doğum1613
İstanbul
Ölüm2 Ekim 1673 (59-60 yaşlarında)
MeslekTercüman
Doktor

Panayot Nikusios (YunancaΠαναγιώτης Νικούσιος; 1613 – 2 Ekim 1673), Fenerli Rum doktor ve 1661 yılından 1673 yılına kadar ilk Hristiyan Bâb-ı Âli tercümanıdır.[1][2]

Nikusios, Sakız Adası'ndaki Cizvitlerden eğitim almış, Konstantinopolis'teki Fener Rum Erkek Lisesi'ne ve tıp okuduğu Padova Üniversitesi'ne devam etmiştir. Mezun olduktan sonra, Köprülü Fazıl Ahmed Paşa'nın kişisel doktoru olmuştur. Ahmed Paşa 1661'de sadrazam olunca, birçok yabancı dil bilen (Türkçe, Farsça, Arapça ve çeşitli Avrupa dilleri) Nikousios'u ilk tercüman başı olarak atamıştır. 24 yıl süren, tarihin en uzun süren kuşatmalarından biri olan Kendiye Kuşatması'nı sona erdiren görüşmelerde büyük rol oynamıştır ve birçok değerli el yazması ile bir kütüphane oluşturmuştur. Tercüman başı olarak atanması, Fenerli Rumların Osmanlı hükûmetinde yüksek siyasi makamlara yükselişinin başlangıcıdır.

Kaynakça

  1. ^ Antoine Galland, Voyage à Constantinople 1672-1673, Maisonneuve & Larose Paris (2002) (ISBN 2706815787)
  2. ^ Epami­nonda I. Stamatiade, Biografiile marilor dragomani (interpreți) greci din Imperiul Otoman (Casa Cărții de Știință, Cluj-Napoca, 2016, traducere din limba greacă și prefață de Constantin Erbiceanu, „Cuvînt de prețuire“ de acad. Ioan Aurel Pop, o ediție îngrijită, cu postfață și note de Rodica Baconsky și Alina Pelea) - reeditare; prima apariție în 1897 la Tipo-Litografia Cărților Bisericești

Notlar

  • Hering, Gunnar (1994). "Panagiotis Nikousios als Dragoman der kaiserlichen Gesandtschaft in Konstantinopel". Jahrbuch der österreichischen Byzantinistik (Almanca). Cilt 44. ss. 143-178. 
Yeni makamBâb-ı Âli tercümanı
1661–1673
Sonra gelen
Aleksandros Mavrokordatos

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Tercümân-ı Ahvâl</i> İstanbulda 1860-1866 arasında yayımlanan ilk özel gazete

Tercüman-ı Ahvâl, İstanbul'da 1860-1866 arasında yayımlanan ilk özel gazetedir.

Kamûs-ı Türkî, Şemseddin Sâmi tarafından yazılıp, ilk baskısı 1901 tarihinde İkdâm gazetesi tarafından yapılan Türkçe sözlük.

<span class="mw-page-title-main">Fenerli Rumlar</span>

Fenerli Rumlar ya da Fenerliler, Osmanlı döneminde İstanbul'un Fener semtinde oturan nüfuz sahibi veya zengin Rum ailelere verilen isimdi. Özellikle 18. yüzyılda Fenerli Rumların gücü çok arttı. Osmanlı Devleti'nin Avrupa ülkeleriyle olan ilişkilerinde tercümanlık görevini üstlendiler. Ayrıca Osmanlı Devleti 18. yüzyıl boyunca Eflak ve Boğdan eyaletlerinin voyvodalarını Fenerli Rumların arasından seçti.

<span class="mw-page-title-main">İskerletzâde İskender</span>

İskerletzâde Aleksandros ya da İskerletoğlu İskender, Osmanlı padişahı IV. Mehmet zamanında sarayda baş tercümanlık yapmış İstanbul'un nüfuzlu bir Fenerli Rum ailesi olan Mavrokordat ailesinin üyesi Osmanlı vatandaşı bir Rumdu.

<span class="mw-page-title-main">Nikolaye Mavrokordato</span> Eflak Prensi, Bâb-ı Âli tercümanı

Nikolaye Mavrokordato İstanbul'daki Fenerli Rum Mavrokordat ailesinin üyesi, Osmanlı Devletinin baş tercümanı, Osmanlılar tarafından tayin edilmiş Eflak ve Boğdan voyvodasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Yunan İsyanı</span> Yunanların, 1821-1829 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu egemenliğine karşı başlattığı isyan olayı

Rum İsyanı/Yunan İsyanı,, Yunan Bağımsızlık Savaşı, Yunan İhtilali veya Yunan Devrimi, Yunanların Osmanlı egemenliği ve isyan bölgelerindeki Müslüman halka karşı başlattığı, 1821-1829 yılları arası süren ve Yunanistan'ın Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan bağımsızlık savaşı, devrim ve etnik temizliktir. 1832 yılında imzalanan İstanbul Antlaşması ile Yunanistan'ın bağımsız bir ülke olarak tanınmasıyla sonuçlanmış bağımsızlık sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Midhat</span> Osmanlı yazar, gazeteci ve çevirmen

Ahmed Midhat, Türk yazar, gazeteci ve yayıncı. Tanzimat dönemi yazarlarındandır. Türk edebiyatının gerçek anlamda ilk popüler yazarıdır. 1870'te Devir (Çağ) adıyla bir gazete çıkardı ancak ilk sayıda kapandı. Çok kısa zaman sonra Bedir adıyla çıktı. 1878'de çıkarmaya başladığı ve yayın hayatını 1921'e kadar sürdürmüş olan Tercüman-ı Hakikat gazetesi Osmanlı basın tarihinin en uzun ömürlü ve etkili yayınlarından biri olmuştur. Kabri Fatih Camii içinde II. Mehmed'in türbesinin de bulunduğu ayrı kısımdadır.

Babıâli Tercüme Odası, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde başta diplomatik ilişkiler olmak üzere yabancı dil bilgisi gerektiren her durumda Avrupa dillerinden çevirilerin sorumluluğunu üstlenmek üzere Müslüman tercümanların eğitildiği ve görev yaptıkları kurum.

Romanya tarihi bugünkü Romanya Devleti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Halet Efendi</span>

Mehmet Sait Halet Efendi, ulema sınıfından Osmanlı devlet adamı. II. Mahmud zamanında rikâb-ı hümâyun kethüdası unvanını alarak önemli bir konum elde etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abdurrahman Sami Paşa</span> Osmanlı bürokrat, şair

Abdurrahman Sami Paşa, bürokrat, şair.

Bulgarzade Yahya Naci Efendi, Osmanlı tercüman.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Rumları</span>

Osmanlı Rumları Osmanlı Devletinde yaşayan Rumlara verilen isimdir. Kuruluşundan itibaren pek çok Rum topluluğu Osmanlı sınırları içindeki İç Anadolu (Kapadokya), Ege ve Karadeniz bölgelerinde yaşamıştır ve devletin son dönemlerine kadar önemli rol oynamışlardır. Bugün büyük çoğunluğu Rum Kırımı ve Mübadele'den dolayı Yunanistan'da yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bâb-ı Âli tercümanı</span> Osmanlı hükûmetinin kıdemli tercümanı ve fiili dışişleri bakan yardımcısı

Bâb-ı Âli tercümanı, Dîvân-ı Hümâyun tercümanı, büyük tercüman ya da tercümanbaşı, Osmanlı hükûmetinin kıdemli tercümanı ve fiili dışişleri bakan yardımcısına verilen addır. Makam, 1661'de oluşturulmasından 1821'de Yunan İsyanı'nın patlak vermesine kadar büyük ölçüde Fenerli Rumlar tarafından yönetildi ve Osmanlı İmparatorluğu'ndaki gayrimüslimlerin erişmiş olduğu en yüksek kamu göreviydi.

Tersane tercümanı, Osmanlı İmparatorluğu'nda 18. yüzyıldan 19. yüzyılın başlarına kadar Fenerli Rumlar tarafından yönetilen kıdemli makama verilen addı. Kaptan-ı derya'nın başvekili olarak, tersane tercümanı, Cezayir-i Bahr-i Sefid Eyaleti sınırları içerisindeki adaların ve kıyıların çeşitli özerk topluluklarının yönetiminde öncü bir rol oynadı.

Aleksandros M. Suço, Suço ailesine mensup, Osmanlı'da Bâb-ı Âli için çalışan bir Fenerli Rum tercümandı.

İstavraki Aristarhi veya İstavraki Efendi, 1821 ve 1822 yıllarında Bâb-ı Âli tercümanı olarak görev yapmış bir Yunandır. Bu makama getirilmiş son kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Moruzi (1730 doğumlu Boğdan prensi)</span> Boğdan Prensi, Bâb-ı Âli tercümanı

Konstantin Demetrius Moruzi, Fenerli Rum Moruzi ailesinden bir Boğdan Prensi ve Bâb-ı Âli tercümanıdır. Yunanca, Latince, Fransızca, Arapça ve Türkçeyi akıcı olarak konuşabilen bir poliglottur.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandros İpsilantis (Eflak ve Boğdan prensi)</span> Eflak ve Boğdan prensi

Aleksandros İpsilanti Eflak ve Boğdan Prensliği yapmış bir Fenerli Rum idi. Yunan Bağımsızlık Savaşı kahramanı olan torunu ile aynı ismi taşımaktadır.

Firari Kara Mustafa Paşa ya da Halıcı Damadı Mustafa Paşa, Osmanlı devlet adamı.