İçeriğe atla

Panama Terzisi

Bu madde bir roman hakkındadır. Aynı adlı film için Panama Terzisi (film) sayfasına bakınız.
Panama Terzisi
The Tailor of Panama
John Le Carré'ın "Panama Terzisi" (The Tailor of Panama) adlı romanının kapağı
YazarJohn le Carré
ÇevirmenMehmet Harmancı
ÜlkeBirleşik Krallık İngiltere
Dilİngilizce
KonularCasusluk,
TürRoman
Yayım1998 (özgün)
1996 (Türkçe)
Yayımcıİnkılâp Kitabevi
Medya türü3. Hamur kâğıt, ciltsiz, karton kapak
Sayfa476 sayfa
ISBN9751013100
Bestseller Dizisi serisi

Panama Terzisi, İngiliz casus romanları yazarı John le Carré'ın 1996 tarihinde yayımladığı 16. romanıdır.[1] John le Carré da bu romanını yazarken başka bir İngiliz romancı Graham Greene'in "Our Man in Havana" (Havana'daki Adamımız) adlı romanından esinlenmiştir. Özgün adı The Tailor of Panama olan roman Türkiye'de 1998 tarihinde İnkılâp Kitabevi tarafından Mehmet Harmancı'nın Türkçe çevirisiyle yayımlandı.(ISBN 975-10-1310-0) Roman Türkiye'de yayımlandığında henüz sinemaya aktarılmamıştı. İnkılâp'ın kapağı, kitabın İngiltere'deki ilk baskısını yapan Hodder & Stoughton'ın kapağıyla neredeyse tamamen aynıdır.[2]

Konusu

Yarım kan İrlandalı Katolik, yarım kan da Yahudi olan Harry Pendel kimi kimsesi olmayan geçmişi karanlık biridir. İngiltere'deyken Benny amcasının kundakçılık suçunu üstlenmiş ve hapse girmiştir. Hapisten çıktıktan sonra kendisine yeni bir hayat kurmak üzere dünya ticaretinin önemli bir merkezi olan Panama'ya gelmiştir. Bu tropik dingin ülkede karısı ve iki çocuğuyla birlikte yaşayan Pendel terzilik yapmaktadır. Aslında aralarında bu küçük ülkenin liderlerinin de bulunduğu kalburüstü insanlara hizmet vermektedir, kısaca bir sosyete terzisidir. Pendel'e kraliyet terzisi diyenler de olmuştur. Ortada görülen tek pürüz Pendel'in sağa sola çok miktarda borcu olmasıdır. Zaten bu borçları yüzünden dükkânına gelen Andrew Osnard'ın casusluk teklifini kabul etmek zorunda kalacaktır. John Le Carré'ın romanı da şu cümleyle başlar: "Andrew Osnard Harry Pendel'in dükkânına gelip de bir elbise yaptırmak için ölçüsünü verene dek tropik Panama'da gayet sıradan bir Cuma öğleden sonrası yaşanıyordu."

Dünya ticaretinde çok stratejik bir yere sahip olan Panama Kanalı'nın idaresinin Amerikalılar tarafından Panamalılara devredilmesi anlaşması, birçok ülke gibi İngiltere'yi de yakından ilgilendirmektedir. Bütün büyük devletler gibi İngiltere de bu anlaşmadan en kârlı biçimde pay almayı ve rakip ülkeleri devre dışı bırakmayı arzulamaktadır. Ancak İngiltere, MI6 ajanı Andrew Osnard'ı bu amaçla Panama'ya göndermemiştir. Eski bir Eton'lı (John Le Carré'ın kendisi de bu kolejde hocalık yapmıştı ve 5 yıl kadar İngiliz gizli servisinde çalışmıştı) casus olan Osnard bir büyükelçinin metresi ile ilişkisi olduğu için gözden düşmüş ve sürgün olarak buraya gönderilmiştir. Osnard durumdan vazife çıkarmış ve Panama Kanalı'nın Panamalılara devrine götüren politik oyunları izlemek, anlaşmanın geçirdiği aşamalardan haberdar olmak ve bu arada biraz da servet yapmak için harekete geçmiştir. Hem böylelikle Londra'nın da gözüne tekrar girebilecek ve İngiltere'ye onurlu bir şekilde geri dönebilecektir.

Panama'nın tüm önemli kişilerinin elbise diktirmek için Pendel'in dükkânına geldiğini, böylece Pendel'in önemli her konudan haberdar olduğunu bilen Osnard şantajla Pendel'i müşterileri hakkında bilgi toplamaya zorlar. Aşırı derecede borçlu olan Pendel'in bu teklife hayır demesi imkânsızdır. Kolları sıvayan Pendel müşterilerinden topladığı yarı doğru yarı yanlış yarım yamalak bilgileri biraz da süsleyerek, Osnard yerine başında Mickie Abraxas adlı alkolik arkadaşının bulunduğu ülkenin isyancı grubuna aktarır. Osnard'a da yanlış bilgiler vermeye başlar. Osnard aldatıldığını anladığında artık çok geçtir.[3]

Sinema uyarlaması

İngiliz casus romanları yazarı John le Carré'ın 1996 tarihinde yayımladığı roman 2001 yılında yine bir İngiliz olan yönetmen John Boorman tarafından aynı adla sinemaya da aktarıldı. Bir ABD - İrlanda ortak yapımı olan filmin senaryosunu da bizzat John le Carré kendi romanından uyarlayıp yazmıştır. Filmin önemli rollerinde Pierce Brosnan, Geoffrey Rush ve Jamie Lee Curtis oynamışlardır. Nobel ödüllü ünlü İngiliz oyun yazarı Harold Pinter'la Harry Potter filmlerinin başrol oyuncusu Daniel Radcliffe'in de bu filmde küçük birer rolü vardır. Film Türkiye'de 2001 yılında, yine Türkçe romanının adıyla, yani Panama Terzisi adıyla vizyona girmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2009. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2009. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Britanya edebiyatı, Birleşik Krallık, Man Adası ve Kanal Adaları'nın edebiyatıdır. Bu edebiyat başlıca İngilizce yazılmış olmakla beraber Galce, İskoçça, İrlandaca ve diğer dillerin de edebiyatlarını da kapsar.

007 kod numarasıyla bilinen James Bond, İngiliz gazeteci ve roman yazarı Ian Fleming'in 1953'te yaratılan hayalî bir İngiliz ajan karakteridir. Romanları, filmleri, çizgi romanları ve video oyunlarını kapsayan James Bond serisinin baş karakteridir. Fleming, 1964 yılında ölünceye dek on iki Bond romanı ve iki öykü kitabı yazmıştır. Karakterin adının basit ve akılda kalıcı olması gerektiğini düşünen Fleming, bir kuş bilimcinin Birds of the West Indies kitabının yazarın adından esinlenmiştir. Fleming'in ölümünün ardından Kingley Amis, John Pearson, John Gardner, Raymond Benson ve Charlie Higson da James Bond romanları yazmıştır. Christopher Wood da eski romanları kullanarak iki senaryo yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John le Carré</span>

John le Carré. Asıl adı; David John Moore Cornwell'dir. İngiliz casusluk romanları yazarı.

<i>Casino Royale</i> (film, 2006) James Bond serisinin yirmi birinci filmi (2006)

Casino Royale, İngiliz gazeteci, yazar Ian Fleming'in 1953'te yayınlanan aynı adlı romanından, sinemaya uyarlanan 2006 yapımı casus filmi. Yönetmenliğini Martin Campbell'ın yaptığı Casino Royale, sinema tarihinin en uzun seriye sahip olan James Bond filmlerinin yirmi birincisi. Seriden ayrı bir filmi daha olan Casino Royale, ABD ve İngiltere ortak yapımı. Başlıca rollerini, Daniel Craig, Eva Green, Mads Mikkelsen, Caterina Murino paylaşır. Martin Campbell, Bond filmlerinin on yedincisi, Altın Göz'de yine yönetmen olarak görev alır. Senaryosunda, Robert Wade ve Neal Purvis yanı sıra Paul Haggis'in imzası var. Serinin son dört filminde baş karakter, 'James Bond'u canlandıran Pierce Brosnan'ın yerini Daniel Craig alır.

<span class="mw-page-title-main">Daniel Radcliffe</span> İngiliz oyuncu

Daniel Jacob Radcliffe, İngiliz oyuncu. Şöhretini 12 yaşında Harry Potter film serisinde Harry Potter'ı canlandırmaya başladığında kazandı. Radcliffe, Harry Potter ve Felsefe Taşı (2001) ile başlayıp Harry Potter ve Ölüm Yadigârları: Bölüm 2 (2011) ile sona eren serideki sekiz filmin tamamında Potter'ı canlandırmaktadır.

<i>Panama Terzisi</i> (film)

Panama Terzisi, 2001 ABD-İrlanda ortak yapımı politik komedi filmidir. Özgün adı The Tailor of Panama olan film, ilk gösteriminin üzerinden yaklaşık 11 ay geçtikten sonra 30 Kasım 2001 tarihinde Türkiye'de de vizyona girmiştir.

<i>Tehlikeli İlişkiler</i> (film)

Tehlikeli İlişkiler 1988 ABD İngiltere ortak yapımı romantik-dramatik dönem filmdir. Özgün adı Dangerous Liaisons olan film 14 Temmuz 1989'da Türkiye'de gösterilmiştir.

<i>39 Basamak</i> (film, 1935)

39 Basamak 1935 İngiliz yapımı gerilim filmdir. Özgün adı The 39 Steps tir.

<i>Üçüncü Adam</i> (film)

Üçüncü Adam 1949 Birleşik Krallık yapımı kara filmdir. Özgün adı The Third Man olan film ABD'de The 3rd Man alternatif adıyla da gösterime sunulmuştu.

<i>Muhbir</i> (film, 1935) 1935 filmi

Muhbir 1935 ABD yapımı politik dramatik filmdir. Özgün adı The Informer dır.

<i>Otuz Dokuz Basamak</i> John Buchanın 1915 yılında yayımladığı gerilim casusluk romanı

Otuz Dokuz Basamak, İskoçyalı yazar John Buchan'ın 1915 yılında yayımladığı gerilim casusluk romanının adıdır. Özgün adı The Thirty-nine Steps olan kitap, Türkiye'de 2003 yılında Saliha Engin'in çevirisiyle Bilge Kültür Sanat Yayınları'ndan çıkmıştır.(ISBN 975-8509-94-2)

<i>Ani Tehlike</i> (film)

Ani Tehlike, 1965 İngiltere yapımı casus gerilim filmdir. Özgün adı The Ipcress File olan ve zihin kontrolüyle ilgili bu filmin özgün adı Ipcress dosyası anlamına gelmektedir. Buradaki IPCRESS kelimesinin açılımı "Induction of Psycho-neuroses by Conditioned Reflex under strESS" tir ve Baskı Altında Şartlı Refleksle Psikonevrozların Tetiklenmesi olarak Türkçeye çevrilebilir. Bu, filmde gösterilen bir psikiyatri kitabının adıdır.

<i>Ani Tehlike</i> (roman)

Ani Tehlike, İngiliz romancı, askeri tarihçi ve yemek yazarı Len Deighton'ın 1962 yılında yayımladığı ilk ve en ünlü romanıdır. Bu çok satan romanın özgün adı The IPCRESS File dır. Beyin yıkama ve zihin kontrolüyle ilgili bu romanın özgün adı Ipcress dosyası anlamına gelmektedir. Buradaki IPCRESS kelimesinin açılımı "Induction of Psycho-neuroses by Conditioned Reflex under strESS" tir ve Baskı Altında Şartlı Refleksle Psikonevrozların Başlatılması olarak Türkçeye çevrilebilir.

Leonard Cyril Deighton, askerî tarihçi ve romancı. Yemek üzerine de yazmıştır. Daha çok başrolünde Michael Caine'in oynadığı aynı adla sinemaya uyarlanmış olan romanı Ani Tehlike ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Helen Fielding</span> İngiliz roman ve senaryo yazarı

Helen Fielding,, İngiliz roman ve senaryo yazarıdır. En bilinen eseri, 30'larında Londra'da yalnız yaşayan ve yaşamına değer ve aşk katmak isteyen bir kadın olan Bridget Jones karakterini yarattığı roman ve bu romanlardan uyarlaranan filmlerdir.

<i>Köstebek</i> (film, 2011)

Köstebek, Tomas Alfredson tarafından yönetilen 2011 yapımı soğuk savaş, ajan filmi. Senaryo Bridget O'Connor ve Peter Straughan tarafından John le Carré'in aynı adlı romanından uyarlandı. Filmin kadrosunda Gary Oldman, Colin Firth, Tom Hardy, John Hurt, Toby Jones, Benedict Cumberbatch ve Ciarán Hinds bulunmaktadır. Film 1970'lerin başlarında Londra'da İngiliz gizli servisindeki Sovyet çifte ajanların aranılmasını konu ediniyor.

<i>The Spy Who Came In from the Cold</i> (film)

The Spy Who Came In from the Cold, John le Carré'nin 1963 tarihli aynı adlı romanından uyarlanan 1965 Birleşik Krallık yapımı Soğuk Savaş casus filmidir. Filmde Richard Burton, Claire Bloom ve Oskar Werner rol alır. Film, Martin Ritt tarafından yönetildi ve senaryo Paul Dehn ve Guy Trosper tarafından yazıldı.

The Spy Who Came in from the Cold, İngiliz yazar John le Carré'nin 1963 tarihli bir Soğuk Savaş casus romanıdır. Bir İngiliz ajanı olan Alec Leamas'ın, güçlü bir Doğu Alman istihbarat subayı hakkında dezenformasyon bilgi yaymak için Doğu Almanya'ya sahte bir sığınmacı olarak gönderilmesini anlatır. Le Carré'nin hayali İngiliz istihbarat örgütü "The Circus" ve ajanları George Smiley ve Peter Guillam'ın da yer aldığı Call for the Dead ve A Murder of Quality adlı önceki romanlarının devamı niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Casus filmi</span> film türü

Casus filmi türü, casusluk konusunu kurgusal anlamda ya gerçekçi bir şekilde ya da bir fanteziyi temel alarak ele alır. John Buchan, le Carré, Ian Fleming (Bond) ve Len Deighton gibi yazarların eserleri de dahil olmak üzere casus kurgu türündeki birçok roman, film olarak uyarlandı. Alfred Hitchcock ve Carol Reed gibi önde gelen İngiliz yönetmenlerin kayda değer katkılarda bulunmaları ve İngiliz Gizli Servisi'nde geçen birçok film ile bu tür İngiliz sinemasının önemli koludur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.