İçeriğe atla

Panagia tou Mutulla

Trodos Bölgesi'ndeki Boyalı Kiliseler
UNESCO Dünya Mirası
Konum Kıbrıs Cumhuriyeti
KriterKültürel: ii, iii, iv
Referans351
Tescil1985 (9. oturum)
Uzatma2001
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika

Panagia tou Mutulla Kilisesi (çev. 'Mutulla'lı Kutsal Meryem (Meryem Ana) Kilisesi', Kıbrıs'ta, Lefkoşa'daki Marathasa vadisinde, Trodos sıradağlarının merkezindeki Mutulla köyünde bulunan dört yüzlü tek nefli bir Bizans kilisesidir. Kilise, 1985'ten beri UNESCO Dünya Mirası alanı "Troodos Bölgesindeki Duvar Kiliseleri"nin bir parçasıdır. Panagia tou Mutulla Kilisesi'ndeki freskler, Kıbrıs'ta yer alan freskler arasında günümüze ulaşan 13. yüzyıl eserlerinden tek kesin tarihli eseridir.[1][2][3]

Açıklama

Panagia tou Mutulla kilisesi, 1280 yılında Ioannis Mutullas ve eşi Irini'nin onuruna inşa edilmiş ve boyanmıştır; bu, kilisenin bir duvarından ve sunağın yanındaki kuzey duvarındaki yazıttan anlaşılmaktadır. Fresklerden, kilisenin aile tapınağı olarak inşa edildiği anlaşılmaktadır.[1][3] 15. - 16. yüzyıllarda kilisede yeni freskler boyandı.

Panagia tou Mutulla Kilisesi, Trodos kiliselerine özgü, yüksek ve dik üçgen kiremit çatılı en eski kilise yapılarından biridir. Kilise yakınlarındaki fırınlardan kiliseyi oluşturan kiremitlerin aynı bölgede yaptığı anlaşılmaktadır.[4] 14.-15. yüzyıllarda, kilisenin nefi kuzey ve batı taraflarında bir galeri ile çevriliydi. Kilisenin batı ve kuzey cephelerinde 1.75 metre yüksekliğinde iki girişi vardır.[3]

16. yüzyılın 1. yarısında kiliseye bir narteks eklendi. Kilisenin batı ve kuzey cepheleri aynı döneme tarihlenmektedir. Narteks, kilisenin ortak ahşap çatısının altında yer almaktadır.[1]

Freskler

Panagia tou Mutulla Kİlisesi'ndeki fresklerin tarzı, 12. yüzyıl Bizans resminin Batı sanatının unsurları ile Doğu Haçlı devletleri, Kapadokya, Girit ve diğer Yunan topraklarının sanatının bir birleşimidir.[1] Panagia tou Mutulla Kilisesi'ndeki freskleri kimin yaptığı bilinmemektedir.[3]

Freskler kilisenin hem içinde hem de dışında yer almaktadır. Sunak apsisinde, yanında ellerinde buhurdanlarla başmelek Mikail ve Cebrail olan bebek İsa ile Meryem Ana'nın bir freski bulunur. Apsisin alt kısmında, Aziz Nikolaos, İoannis Hrisostomos, Grigor, Baileios, Epifanios, Auxius ve Liturji'ye adanmış freskler bulunur.

Apsisin doğu alt kısmında "En Kutsal Theotokos'a Müjde" freski bulunur. Kutsal Teslis'in bir sembolü olarak Meryem Ana'ya doğru üç ilahi ışık huzmesi süzülür. Meryem Ana'nın üzerindeki yıldızlar saflığını sembolize eder, yakınlarda tasvir edilen bir topun içine kıvrılmış yılanlar bir Konstantinopolis görüntüsüdür.

Güney duvar payendesinde, sağ eliyle kutsayan ve solunda İncil'i tutan Pantokrator İsa'nın freski bulunur. Dua eden Meryem Ana, kuzey duvar payendesinde tasvir edilmiştir.[3]

Listelenen fresklere ek olarak, kilisenin duvarlarında Mesih'in Doğuşu, Müneccim Kralların Hayranlığı, iki kadın tarafından Mesih'in vaftizini içeren freskler gibi freskler bulunmaktadır. 14. - 15. yüzyıllarda, Mesih'in Takdimi konulu bir fresk daha boyandı. Batı duvarının üst kısmında İsa'nın hayatından üç sahnenin yer aldığı freskler bulunur: Lazarus'un Dirilişi, Mesih İsa'nın Yerüşalim'e Girişi ve Mesih İsa'nın Çarmıha Gerilmesi. Lazarus'un Dirilişi'nin yer aldığı fresk ağır hasar görmüş, sadece sağ tarafı ayakta kalabilmiştir. Kuzey duvarının tepesinde, Cehenneme İniş ve Bakire'nin Göğe Kabulü sahnelerinin yer aldığı freskler bulunmaktadır. Bakire'nin Göğe Kabulü (Meryem'in Ölümü) freski, kilisenin kuzey girişinin hemen üzerinde yer almaktadır. Bakire'nin Göğe Kabulü'nün yanında var olduğu anlaşılan bir başka fresk günümüze ulaşamamıştır. Tüm fresklerin alt kısmında diğer benzer kiliselerde olduğu gibi aziz tasvirleri yer almaktadır.[3]

Kilise galerisinin dış batı duvarında iki fresk vardır: birin tahtta oturan İsa, diğerinde ise at sırtında Aziz Yorgi tasvir edilmiştir. Bu freskler büyük olasılıkla başka bir sanatçı tarafından yapılmıştır.[3] Dış kuzey duvarında, kilisenin kuzey girişinin her iki yanında, 14. yüzyılın 2. yarısına tarihlenen İkinci Geliş ve Kıyamet sahnelerinin yer aldığı freskler yer almaktadır.[5] Aynı duvarda Yanan Çalı ve Efes'in Yedi Genci ile Azize Barbara ve Azize Katerina tasvir edilmiştir.[3] Bu freskler 15. yüzyılın sonu - 16. yüzyılın başlarında yapılmıştır.[1][6]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Church of Panagia (Our Lady) tou Moutoulla// www.mcw.gov.cy". 21 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2022.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Church" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  2. ^ "Painted Churches in the Troodos Region// whc.unesco.org". 29 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2022. 
  3. ^ a b c d e f g h "Cyprus Tourism Organisation: Церковь Богородицы Панагия ту Мутулла" (PDF). 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2013. 
  4. ^ Памятники ЮНЕСКО на Кипре (продолжение. Начало в №644) 4 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.// «Вестник Кипра», Выпуск № 645 от 08-02-2008
  5. ^ Andréas Nicolaïdès Le Jugement Dernier de l'église de la Panagia Moutoullas à Chypre. Une peinture inédite de la seconde moitié du XIVe siècle 11 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Archived Ağustos 11, 2014 at the Wayback Machine, р. 72, 78
  6. ^ Εκκλησία της Παναγίας, Μουτουλλάς 8 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.// Сайт митрополии Морфу immorfou.org.cy

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sümela Manastırı</span> Trabzonda bulunan eski Rum Ortodoks manastır ve kilise kompleksi

Sümela Manastırı, Trabzon'un Maçka ilçesindeki Altındere Vadisi Millî Parkı sınırları içerisinde yer alan Meryem Ana Deresi'nin batı yamaçlarında yer alan, Kara tepesinin üzerinde ve deniz seviyesinden 1.150 m yükseklikte konumlanmış Rum Ortodoks manastır ve kilise kompleksidir. 1923 yılında Rum Kırımı ve Mübadele sorunu'ndan dolayı terk edilmek zorunda kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marko Manastırı</span> Makedonyada bir manastır.

Marko Manastırı, Kuzey Makedonya'da, Üsküp'ün güneybatısında, şehre yaklaşık 18 km uzaklıktaki Markova Sušica köyünde bulunan manastırdır. Manastırın inşasına Sırp Kral Vukašin önderliğinde 1345 yılında başlanmış olsa da, içindeki freskler dönemde yaşanan Osmanlı akınları ve iç karışıklıklar nedeniyle oğlu Prens Marko tarafından yaklaşık 30 yıl sonra tamamlanabilmiştir. Manastırın Katholikon'u Aziz Dimitrios kilisesidir ve bu kilise manastır kompleksinin merkezini oluştur.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Georgij Kilisesi (Staro Nagoričane)</span> Makedonyada bir Orta Çağ kilisesi.

Aziz Georgij Kilisesi, Kuzey Makedonya'ndeki Kumanova'nın Staro Nagoričane köyünde bulunan bir Makedon Ortodoks kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Lesnovo Manastırı</span> Makedonyada bir manastır

Lesnova Manastırı ya da resmi adıyla Başmelek Mikail ve Lesnova'lı keşiş aziz Gabriel manastırı Orta Çağ Makedonya'sının en önemli anıtlarından biridir. günümüze ulaşan yapı bir 14. yüzyıl bir Sırp soylusu olan Jovan Oliver tarafından yaptırılmıştır. Manastırın katholikonu genel olarak iyi korunmuş freskleri ile ünlüdür ve bugün hala Makedon Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olarak aktifliğini sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Giorgi Kilisesi (Kurbinovo)</span>

Aziz Giorgi Kilisesi Makedonya'da Kurbinovo mercinde Prespa Gölü kenarında, Baba Dağı'nın eteklerinde bulunan bir Bizans kilisesidir. Kazıların gösterdiğine göre kilise 12. yüzyılda bir yerleşim alanı içinde bulunmaktaydı. Ancak bu yerleşim 18. yüzyılda terkedilmiş, halk günümüzde Kurbinovo olarak bilinen, kiliseden yaklaşık 2 km uzaklıkta bulunan köye yerleşmiştir. Kilise 303 yılında Nikomedia'da öldürülen Yorgi'ye adanmıştır. 19. yüzyılda çeşitli restorasyonlar geçiren kiliseye 20. yüzyılın başlarında ahşap bir tavan ve sundurma eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Svetitshoveli Katedrali</span>

Svetitshoveli Katedrali,, Gürcistan'ın başkenti Tiflis'in kuzeybatısında yer alan Mtsheta tarihi kentinde bulunan bir Gürcü Ortodoks katedralidir. Erken Orta Çağa ait bir eser olan Svetitshoveli, UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine dahil edilmiştir. Halen Tiflis'teki Üçleme Katedrali'nden sonra ikinci en büyük kilise binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Yuhanna Kilisesi (Kaneo)</span>

Aziz Yuhanna Kilisesi Kuzey Makedonya'nın Ohri ilinde Kaneo sahilindeki sarp kayalık üzerinde Ohri gölüne hakim bir arazide bulunan bir Makedon Ortodoks kilisesidir. Aziz ve Havari Yuhanna'ya adanan kilisenin ne zaman inşa ettirildiği bilinmezken, kilise mülklerinin yazıldığı bir belge sonucu 1447 yılı öncesinde inşa edilmiş olabileceği kabul edilir. Arkeologlar kilisenin Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselişinden kısa bir dönem önce inşa edilmiş olabileceğini düşünmektedirler. 1964 yılında yürütülen restorasyon çalışmaları sırasında kubbesinde bulunan bazı freskler keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Trodos Bölgesi'ndeki Boyalı Kiliseler</span>

Trodos Bölgesi'ndeki Boyalı Kiliseler, Orta Kıbrıs'ın Trodos Dağları'nda yer alan UNESCO Dünya Mirası Alanıdır. Alan, Bizans ve Bizans-öncesi duvar resimleri ile zengince dekore edilmiş on adet Bizans kilisesi ve manastırı içermektedir:

<span class="mw-page-title-main">İprari Kilisesi</span>

İprari Başmelekler Kilisesi veya yerel olarak bilindiği adıyla Tarngzel, Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesine bağlı İprari köyünde bulunan bir 11. yüzyıl kilisesidir. Köy, tarihi ve kültürel yayla bölgesi Svaneti'nin parçasıdır. Mimari olarak sıradan bir salon kilisesi olan İprari, Orta Çağ Gürcü anıtsal sanatının en önemli eserlerinden biri olan ve 1096'da Tevdore tarafından boyanmış bir dizi freski içermektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Panayia tis Asinu</span> Kıbrısta bir Bizans kilisesi

Panagia tis Asinou ya da Panagia Forviotissa Kıbrıs'ta Kıbrıs Kilisesi'ne bağlı hizmet veren kilisedir. 1985 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edilen Trodos Bölgesi'ndeki Boyalı Kiliselerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Panayia tu Araka Kilisesi</span>

Panayia tu Araka Kilisesi Kıbrıs adasında Lagoudera mevkiinde bulunan Kıbrıs Kilisesi'ne bağlı bir kilisedir. 1985 yılında UNESCO tarafından Trodos Bölgesi'ndeki Boyalı Kiliseler kapsamında Dünya Mirası ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Efimianos Kilisesi</span>

Aziz Efimianos Kilisesi ya da Agios Efimianos Kilisesi Kıbrıs adasında Akdoğan, Mağusa kasabasının 2 kilometre güneybatısında bulunan bir Bizans kilisesidir..

<span class="mw-page-title-main">Panagia Vlaherna Meryem Ana Ayazması</span>

Panagia Vlaherna Meryem Ana Ayazması, İstanbul Fatih'te bulunan bir Bizans kilisesi ve ayazmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alikambos</span> Giritte bir köy

Alikambos, Girit'te Apokoron'daki belediyesi bölgesinde bir köy. Alikambos'un yerel topluluğundaki tek yerleşim yeridir. 2011 nüfus sayımına göre 198 sakini vardır. Köy, Beyaz Dağların kuzey eteğinde, 310 metre yükseklikte, Hanya'ya 40 kilometre uzaklıkta, Sfakya yolu üzerinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Agios Ioannis Lampadistis</span>

Agios Ioannis Lampadistis, Kıbrıs'taki Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'ne bağlı bir kilise kompleksidir. Kilise, 1985 Trodos Bölgesi Boyalı Kiliseler Dünya Mirası Alanı'nın bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Panagia tis Podithou</span>

Panagia tis Poditho, ayrıca Panagia Eleousa tis Poditho, Kıbrıs'taki Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'ne bağlı bir kilisedir. Kilise, 1985 yılında Trodos Bölgesi Boyalı Kiliseler Dünya Mirası Alanı'nın bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirasları Listesi'nde listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Panagia Theotokos</span>

Panagia Theotokos, ayrıca Ekklisia Theotokou ya da Ekklisia tou Archangelou Mikhail olarak da bilinir, Kıbrıs'taki Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'ne bağlı bir kilisedir. Kilise, 1985 yılında Trodos Bölgesi Boyalı Kiliseler Dünya Mirası Alanı'nın bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirasları Listesi'nde listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Timios Stavros tou Agiasmati</span>

Timios Stavros tou Agiasmati, Kıbrıs'taki Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'ne bağlı bir kilisedir. Kilise, 1985 yılında Trodos Bölgesi Boyalı Kiliseler Dünya Mirası Alanı'nın bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirasları Listesi'nde listelenmiştir.

Metamorfosis tou Sotiros, ayrıca Agia Sotira, Kıbrıs'taki Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'ne bağlı bir kilisedir. Kilise, 1985 yılında Trodos Bölgesi Boyalı Kiliseler Dünya Mirası Alanı'nın bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirasları Listesi'nde listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Panaya tu Kastru</span> Rodostaki bir kilise

Panaya tu Kastru, Kalenin Meryemi veya Enderun Camii, Yunanistan'daki Rodos kentinde bulunan Orta Çağ'dan kalma bir Rum Ortodoks kilisesidir. Surlarla çevrili eski şehir sınırları içerisindeki yapı, adada günümüze ulaşan en büyük Bizans kilisesidir. Tarih boyunca, Rodos'un çeşitli devletler ve imparatorluklar tarafından fethedilmesiyle Roma Katolik kilisesi ve camii olarak kullanılmıştır..


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.