İçeriğe atla

Pamukova

Pamukova
Pamukova'dan bir görünüm
Pamukova'dan bir görünüm
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlSakarya
Coğrafi bölgeMarmara Bölgesi
İdare
 • KaymakamMustafa Ünlüsoy
 • Belediye başkanıFatih Akın [1] (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam289 km²
Rakım80-100 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam29.386
 • Kır
-
 • Şehir
29.974
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu54900
İl alan kodu264
İl plaka kodu54

Pamukova, Sakarya iline bağlı ilçedir.

Marmara Bölgesi'nin doğusunda, Sakarya ilinin güneyinde yer alır. Doğusunda Geyve, batısında Kocaeli, kuzeyinde Sapanca ve Merkez ilçe Adapazarı, güneyinde ise Bilecik iline bağlı Osmaneli ve Gölpazarı ilçeleri vardır.

İlçe nüfusunun tamamına yakınını Manavlar ve Balkan göçmenleri oluşturur. Köylerde Yörükler ile Karabağ ve Kars'tan göç eden Ahıska Türklerinin yaşadığı da görülür.[]

Coğrafya

Pamukova Ovası; doğu-batı doğrultusunda uzanır. D-B uzunluğu 28 km, K-G uzunluğu 6 km'dir. Alanı 170 km²'dir. Ova güneyden Taraklı-Karagöl Platosu, kuzeyden Samanlı Dağları ile çevrilidir. Denizden ortalama 80 m yüksekte olan ovanın ortasından Sakarya Nehri geçer. Karasu-Antalya arasında uzanan D 650 karayolu ovadan geçer.[2]

Tarihçe

Pamukova'nın genel görünümü (Mart 1984)

Pamukova çevresinde tarih öncesi çağlara ait höyükler bulunmaktadır. Bunlar yörenin Neolitik ve Kalkolitik Çağlardan itibaren yerleşim gördüğüne işaret etmektedir. MÖ 4. yüzyılda Bithynia yönetiminde ve burasının Tataion (Totaion) ismi ile tanınmıştır. Bizanslıların Optimation Theması'nın sınırları içerisindeki Sakarya bölgesi zaman zaman Arap istilalarına uğramıştır. 11. yüzyılın sonlarında Selçuklulardan Artuk Bey'in buradaki Bizanslıları yenmesi ile yöre Selçukluların eline geçmişse de 1072'de yeniden Bizanslılar yöreye hakim olmuşlardır. Bunun ardından 1097'de Haçlıların, Danişmendlilerin, Anadolu Selçuklularının ve İznik'te merkezi kurulan Nicaia İmparatorluğunun yönetimine girmiştir. Osman Gazi zamanında 1312'de Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı döneminde, Akhisar ismiyle tanınan Pamukova Kocaeli'ne bağlı ilçe iken 1874'te Geyve ilçesine bağlı bir bucak hâline getirilmiştir. 1946 yılında belediye teşkilatı kurulmuş, 1987 yılında da Sakarya'ya bağlı ilçe konumuna getirilmiştir.[3] 20 Temmuz 2004'te bölgede Pamukova tren kazası yaşanmıştır.

Nüfus

Pamukova'da gündoğumu (Kasım 2019)
Yıl Toplam ŞehirKır
1990[4]21.02310.08810.935
2000[5]24.07213.20010.872
2007[6]25.76715.18110.586
2008[7]26.75716.00610.751
2009[8]26.77216.04710.725
2010[9]26.64016.03710.603
2011[10]26.97816.56610.412
2012[11]27.52717.30110.226
2013[12]27.84127.841veri yok
2014[13]28.30928.309veri yok
2015[14]28.50628.506veri yok
2016[14]28.95528.955veri yok
2017[14]29.29329.293veri yok
2018[14]29.38629.386veri yok
2019[14]29.74029.740veri yok
2020[14]29.97429.974veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Akın resmen görevine başladı!". Söz Sakarya. 5 Nisan 2024. 7 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024. 
  2. ^ ARICI, Fatih. "Pamukova'nın tarımsal sorunları ve çözüm önerileri: Üretimde uzmanlaşma". Türk Coğrafya Dergisi. 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2018. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2015. 
  4. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  12. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  13. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  14. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Pamukova Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Sakarya Pamukova Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yalova</span> Yalova ilinin merkezi olan şehir

Yalova, Yalova ilinin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Adapazarı</span> Sakaryanın merkez ilçesi

Adapazarı, Sakarya ilinin 16 ilçesinden biri. İlin merkezi olmakla beraber, 2020 yılı itibarıyla nüfusu 279.127 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılcahamam</span> Ankaranın kuzeyindeki bir ilçe

Kızılcahamam, eski ismiyle Yabanabad, Ankara ilinin kuzey kısmında yer alan bir ilçesidir. E5 Ankara-İstanbul Devlet karayolu üzerindedir. Kızılcahamam, Çubuk, Kahramankazan, Ayaş, Güdül, Çamlıdere ilçeleri ile Bolu ve Çankırı illeri arasında kalır. Dağlık ve ormanlık bir ilçe olan Kızılcahamam, 1712 kilometrekarelik bir alanı kaplar. İç Anadolu ile Karadeniz arasında geçişi sağlar. Köroğlu Dağları ilçenin en önemli dağı, Sakarya Irmağı'nın kollarından biri olan Kirmir Çayı da ilçedeki en önemli akarsudur. Ankara'ya içme suyu sağlayan Kurtboğazı, Eğrekkaya ve Akyar barajları Kızılcahamam Belediyesi sınırları içerisinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ümraniye</span> İstanbul ilçesi (Anadolu Yakası)

Ümraniye, İstanbul ilinin ilçelerinden biridir. İstanbul'un nüfus bakımından en kalabalık beşinci, Anadolu Yakası'nın Pendik'in ardından en kalabalık ikinci ilçesidir. İlçe 35 mahalleden oluşur. 22 bin hektarlık bir yerleşim alanına sahiptir. Batıdan Üsküdar, güneyden Ataşehir, doğudan Sancaktepe, kuzeydoğudan Çekmeköy ve kuzeybatıdan Beykoz ilçeleriyle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Haymana</span> Ankaranın ilçesi

Haymana, Ankara'da bir ilçedir. Geçmişte Hitit, Frigya, Pers, Galat, Roma-Bizans hâkimiyeti altına girmiş bir yerleşim yeridir. İlçe nüfusunu Türkler ve 16. ila 18. yüzyıllarda buraya iskân edilen Kürt aşiretleri oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Akyazı</span> Sakaryanın ilçesi

Akyazı, Sakarya ilinin bir ilçesi. 2023 sonu itibarıyla nüfusu 96.605'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sapanca</span> Sakaryanın ilçesi

Sapanca, Sakarya iline bağlı ilin batı sınırında yer alan ilçe. Nüfusu 2022 itibarıyla 44.712'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ferizli</span> Sakaryanın ilçesi

Ferizli, Sakarya'nın 16 ilçesinden biridir. Adını, yörede eski çağlardan itibaren çıkarıldığı bilinen demir madeninin Latince ismi olan Ferissium'dan alır. Osmanlı zamanında Firuzlu olarak kullanılan isim, zamanla günümüzdeki şeklini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Osmaneli</span> Bilecik ilçesi

Osmaneli, Güney Marmara'da Bilecik ilinin bir ilçesidir. Kuzeyde Sakarya'nın Pamukova, kuzeydoğuda Sakarya'nın Geyve, güneydoğuda Gölpazarı, güneyde Merkez ilçeyle, batıda Bursa'nın Yenişehir, kuzeybatıda Bursa'nın İznik ilçeleriyle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Kocasinan</span> İlçe, Kayseri, Türkiye

Kocasinan, Kayseri ilinin merkez ilçelerinden biridir. Nüfus bakımından Kayseri'nin en büyük 2. ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kandıra</span> Kocaelinin ilçesi

Kandıra, Kocaeli ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Selçuklu, Konya</span> Konyanın ilçesi

Selçuklu Konya iline bağlı merkez ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Geyve</span> Sakaryanın ilçesi

Geyve, Sakarya iline bağlı ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Karapürçek</span> Sakaryanın ilçesi

Karapürçek, Sakarya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Karasu</span> Sakaryanın ilçesi

Karasu, Marmara Bölgesi'nde, Sakarya iline bağlı bir ilçedir. Doğusunda Kocaali ilçesi, güneyinde Hendek ilçesi, güneybatısında Ferizli ilçesi, batısında Kaynarca ilçesi ve kuzeyinde de Karadeniz ile çevrilidir. Marmara Bölgesi'nin Batı Karadeniz ile birleştiği yerde, Sakarya'nın kuzeyinde yer alan ilçe toprakları hafif dalgalı alçak alanlardan oluşmuştur. Karadeniz kıyısındaki düzlüklerin gerisinde hafif eğimlerle yükselen alanlar, bu alanların güneyinde de dalgalı düzlükler bulunur. Ancak birkaç yıl içerisinde kıyı bölümlerinin bir kısmına dalgakıran yapılarak akıntı kısmi engellenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Söğütlü</span> Sakaryanın ilçesi

Söğütlü, Sakarya ilinin bir ilçesidir. Nüfusu 2020 itibarıyla 14.203'tür.

<span class="mw-page-title-main">Başiskele</span> Kocaelinin ilçesi

Başiskele, Kocaeli ilinin ilçesidir. Marmara Bölgesi'nin Çatalca-Kocaeli Bölümü'nde yer almaktadır. İlçe, 2008 yılında Bahçecik, Yeniköy, Karşıyaka, Yuvacık ve Kullar beldelerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Erenler</span> Sakaryanın ilçesi

Erenler, Sakarya'nın bir ilçesidir. Sakarya merkezinin güneydoğu bölümüdür. Doğusunda Akyazı ve Karapürçek, batısında Arifiye, kuzeyinde Adapazarı, güneyinde Geyve ilçeleri ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli'nin ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Kocaeli ilinin ilçeleri şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Sakarya'nın ilçeleri</span> Sakaryada bulunan 16 ilçe

Sakarya'nın 16 ilçesi bulunmaktadır.