İçeriğe atla

Pampa geyiği

Pampa geyiği
Erkek
Dişi
Korunma durumu

Neredeyse tehdit altında (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Artiodactyla
Familya:Cervidae
Alt familya:Capreolinae
Cins:Ozotoceros
Ameghino, 1891
Tür: O. bezoarticus
İkili adlandırma
Ozotoceros bezoarticus
Dağılımı
Sinonimler
Cervus bezoarticus Linnaeus, 1758

Pampa geyiği (Ozotocerus bezoarticus) geyikgiller (Cervidae) familyasından bir geyik türüdür. Güney Amerika'da Arjantin, Bolivya, Brezilya, Uruguay ve Paraguay'da bulunur. Pampa geyiği özellikle Pampa ve Cerrado olmak üzere açık alanlarda yaşar. Erişkin hâlde kahverengi renktedir. Erişkin erkeklerin iki-üç dallı dar boynuzları ve bölgelerini belirlemek için kullandıkları toynaklarının üzerinde koku bezleri vardır. Yavrular ise beneklidir.

Özellikler

Boy uzunluğu 110 ile 140 cm kadarken omuz yüksekliği 70 ile 75 cm aralığındadır. Ağırlığı 25 ile 40 kg kadar olan pampa geyiği Avrupalı geyiklerle mukayese edildiğinde tabiri adeta minyon kalır. Postu üst kısımda kırmızımsı kahverengi, alt kısmı da beyazdır. Erkeklerin her bir boynuz dalında üç tane uç vardır.

Dağılım

Dağılım bölgesi Arjantin, Bolivya, Brezilya, Uruguay ve Paraguay'yı kapsar ve bataklık geyiğininki ile çakışır. Ancak pampa geyiği kuru zeminli savanaları tercih eder. Tarımsal olarak kullanılan alanlar da, pampa geyiğinin yaşam alanları olmuştur.

Yaşam tarzı

Pampa geyikleri ortalama beş bireyden oluşan küçük gruplar halinde yaşarlar. Besin arzının uygun olduğu durumda bazen bu gruplar elli bireye varan, ancak gün sonunda ayrılan birlikler oluştururlar. Alışılmış olarak pampa geyikleri güzdüz faal hayvanlardır, ancak bazı hayvanlar insanlar tarafından yerleşilmiş bölgelerde alacakaranlık ve gece faal hale gelmişlerdir. Çiftleşme zamanı erkek pampa geyikleri dişiler için dövüşürler. Yedi aylık gebeliğin ardından dişi pampa geyikleri, doğduğunda lekeli tek bir yavru dünyaya getirirler.

Tehdit ve koruma

Pampa geyikleri vaktiyle Arjantin ve Uruguay'ın otluk steplerinin ve Pampa'nın en sık bulunan hayvanlarından biriydi. Güney Amerika'nın güneyindeki kızılderili halkları için oynadığı rol, bizonların Kuzey Amerika'nın kızılderililerinin yaşamında oynadığı rolle karşılaştırılabilir. Beyazların Arjantin'e yerleşmesiyle pampa geyiği yaşam alanını kaybeder. Koyun sürülerine mera alanı yaratmak için pampa geyikleri yerleşimciler tarafından bolca vurulmışlardır. Buna rağmen pampa geyiği IUCN Kırmızı Listesi'nde yakın tehdit altında (near threatened) olarak sınıflandırılır. Önceleri Arjantin Pampası'nda dağılmış olan alt tür Ozotoceros bezoarticus celer tehdit altında kabul edilirken diğer alt türler Ozotoceros bezoarticus leucogaster (Paraguay) ve Ozotoceros bezoarticus bezoarticus (Brezilya, Uruguay) daha sık bulunurlar.

Literatür

  • Ronald M. Nowak: Walker's Mammals of the World. The Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999, ISBN 0-8018-5789-9.

Kaynakça

  1. ^ Gonzalez, S.; Merino, M.L. (2008). "Ozotoceros bezoarticus". 11 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2009.  Database entry includes a brief justification of why this species is of near threatened.

Dış bağlantılar

IUCN Kırmızı Listesi'nde Ozotoceros bezoarticus

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Geoffroy kedisi</span>

Geoffroy kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'nın dağlık bölgelerinde, özellikle Arjantin'de yaşayan kedi türü.

<span class="mw-page-title-main">Rhea americana</span>

Nandu, Rheidae familyasından anavatanı Güney Amerika olan uçamayan bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">CONMEBOL</span> Güney Amerikada futbolun yönetim organı

CONMEBOL, Güney Amerika'da futbolu yöneten kuruluştur. Güney Amerika'daki 10 ülkenin bağlı olduğu konfederasyon, CONMEBOL Libertadores ve Copa Sudamericana turnuvalarını da düzenler.

<span class="mw-page-title-main">Şili orman kedisi</span>

Şili orman kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir tür.

<span class="mw-page-title-main">Pampa kedisi</span>

Pampa kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir tür.

<span class="mw-page-title-main">Leopardus wiedii</span>

Margay, kedigiller (Felidae) familyasından Orta ve Güney Amerika'da yaşayan yırtıcı bir hayvan türü.

<i>Yengeç yiyen tilki</i> Güney Amerikalı köpekgil

Yengeç yiyen tilki, Maikong veya Orman tilkisi olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasına dahil Cerdocyon cinsinin günümüzdeki tek türü olup, Güney Amerika'ya özgü orta boylu bir tilkidir.

<span class="mw-page-title-main">La Plata yunusu</span>

La Plata yunusu Güney Amerika'nın güneydoğusunda Atlas Okyanusu kıyılarında bulunan bir yunus türüdür. Taksonomik olarak nehir yunusları grubunun bir üyesi olan La Plata yunusu, tatlısuda yaşayan diğer üç nehir yunusu türünün aksine okyanusta ve tuzlusu haliçlerinde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">And geyiği</span>

And geyiği (Hippocamelus), geyikgiller (Cervidae) familyasının Güney Amerika'da Andlar'da yaşayan bir cinsidir. Huemuls olarak da bilinir. İki alt türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Yeleli denizaslanı</span>

Yeleli denizaslanı ya da Güney Amerika denizaslanı, denizaslanıgiller (Otariidae) familyasının monotipik Otaria cinsinde sınıflandırılan, Güney Amerika'ya özgü bir türü.

<i>Tayassu pekari</i> Memeli türü

Tayassu pekari pekarigillerden (Tayassuidae) Orta ve Güney Amerika'da yaşayan pekari türüdür.

<span class="mw-page-title-main">2007 Copa América</span>

Copa América 2007 26 Haziran-15 Temmuz 2007 tarihleri arasında CONMEBOL tarafından Venezuela'da düzenlenmiştir. 10 Güney Amerika ekibi ile davet edilen Meksika ve ABD dahil 12 takımın katıldığı turnuvada şampiyonluğu Brezilya kazandı. Brezilya aldığı bu kupayla 2009 FIFA Konfederasyonlar Kupası 'na da katılmaya hak kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Pudu</span> memeli cinsi

Pudu (Pudu), geyikgiller (Cervidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir cinsdir. Söz konusu cins, dünyanın en küçük geyikleri olup, bir tavşandan ancak büyüktür. İki alt türe ayrılır.

Aşağıda 2002 FIFA Dünya Kupası elemelerinin Güney Amerika bölgesi (CONMEBOL) kapsamında oynanan maçlar ve sonuçları yer almaktadır. Diğer eleme turları için 2002 FIFA Dünya Kupası elemeleri sayfasına bakınız.

<span class="mw-page-title-main">1959 Güney Amerika Şampiyonası (Arjantin)</span>

1959 Güney Amerika Şampiyonası, Güney Amerika ulusal takımlarının katıldığı turnuvaların yirmialtıncı kez düzenlenenidir. Kupa, Arjantin’in Buenos Aires şehrinde 7 Mart- 4 Nisan tarihleri arasında oynanmıştır. Turnuvayı Arjantin millî futbol takımı kazanmıştır.

1979 Güney Amerika Şampiyonası Güney Amerika ulusal takımlarının katıldığı turnuvaların yirmidokuzuncu kez düzenlenenidir. Kupa, 10 Temmuz- 12 Aralık tarihleri arasında oynanmıştır. Turnuvayı Paraguay millî futbol takımı kazanmıştır. İkinci defa bu turnuvada ev sahibi ülke olmamış her takım maçlarını kendi sahasında oynamıştır.

1983 Güney Amerika Şampiyonası Güney Amerika ulusal takımlarının katıldığı turnuvaların otuzuncu kez düzenlenenidir. Kupa, 10 Ağustos- 4 Kasım tarihleri arasında oynanmıştır. Turnuvayı Uruguay millî futbol takımı kazanmıştır. Turnuva üçüncü defa ev sahibi ülke olmadan oynanmıştır.

1991 Güney Amerika Şampiyonası Güney Amerika ulusal takımlarının katıldığı turnuvaların 34. kez düzenlenenidir. Kupa, Şili’de 8 Temmuz- 21 Temmuz tarihleri arasında oynanmıştır. Turnuvayı Arjantin millî futbol takımı kazanmıştır.

2022 FIFA Dünya Kupası Güney Amerika elemeleri, Katar'da düzenlenecek olan 2022 FIFA Dünya Kupası'na katılacak olan 32 takımdan 4,5 takımın belirleneceği elemelerin Güney Amerika ayağına CONMEBOL üyesi 10 takımın tamamı katıldı. 8 Ekim 2020'de başlayan maçlar, 29 Mart 2022'de sona ermiştir.

<i>Pyrilia barrabandi</i> Kuş türü

Pyrilia barrabandi, Psittacidae familyasında sınıflandırılan bir papağan türü. Eskiden, şimdi monotipik olan Pionopsitta cinsinde sınıflandırılıyordu