İçeriğe atla

Pamir-Alay

Pamir-Alay
Eğimli yanlara sahip geniş açısal beyaz dağ çoğunlukla karla kaplıdır.
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik5,621 m (18,44 ft)
Çıkıntı400 m (1.300 ft)
Koordinatlar39°30′0″K 71°0′0″D / 39.50000°K 71.00000°D / 39.50000; 71.00000
Coğrafya
Tacikistan üzerinde Pamir-Alay
Pamir-Alay
Pamir-Alay
ÜlkeTacikistan Tacikistan
SıradağPamir Dağları

Pamir-Alay (Pamiro-Alai, Rusça: Памиро-Алай) Tacikistan, Kırgızistan ve Özbekistan'da, Tanrı Dağları'ndan batıya uzanan ve Pamir Dağları'nın ana menzilinin kuzeyinde yer alan çeşitli sıradağlarını kapsayan bir dağ sistemi. Kuzeyinde Seyhun (Fergana Vadisi) ve güneyinde Vahş Nehri uzanmaktadır.[1] En yüksek zirvesi, Türkistan menzilinde yer alan 5621 m yüksekliğindeki Pik Skalisty'dir (Rusça: пик Скалистый, "kayalık tepesi").[2]

Alt aralıkları

Pamir-Alay aşağıdaki dağ sıralarına ayrılmıştır:

  • Türkistan Sıradağları (5,621 m)
  • Alay Dağları (5,544 m)
  • Zarafshan Sıradağları (5,489 m)
    • Gissar Sıradağları (4,643 m)
  • Köýtendag Sıradağları (3,139 m)

Kaynakça

  1. ^ M. Shahgedanova, The physical geography of northern Eurasia, Oxford University Press, 2003, 978-0-19-823384-8, 16. bölüm
  2. ^ Soviet Union military map 1:500.000 J-42-Б

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tanrı Dağları</span> Orta Asyada yer alan sıradağlar

Tanrı Dağları ya da Tien-Şan, Orta Asya'da bulunan büyük dağ sistemlerinden birini oluşturan sıradağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Pamir Dağları</span> Orta Asyada bir sıradağ

Pamir Dağları, Orta Asya'da Tacikistan-Çin, Sincan Uygur Özerk Bölgesi sınırında bulunan, lalenin ana vatanı olan ve Himalaya Dağları'nın kuzey silsilelerini teşkil eden sıradağlar.

<span class="mw-page-title-main">Koca Balkan Dağları</span> Bulgaristanda bulunan ve ülkeyi ikiye bölen sıradağ

Koca Balkan Dağları ya da İngilizcede yaygın olan kullanımıyla Balkan Dağları, Bulgaristan'ı kuzeybatıdan doğuya, ortasından bölen, 600 kilometre civarında bir dağ sırasıdır. En yüksek yeri Botev'dir. Ünlü Şipka Geçidi ve savaşları burada yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Altay Dağları</span> Orta Asyada bir sıradağ

Altay dağları, Orta ve Doğu Asya'da bulunan; Rusya, Çin, Moğolistan ve Kazakistan'ın birleştiği ve İrtiş ve Obi nehirlerinin kaynaklarının bulunduğu sıradağdır. Sıradağ, kuzeydoğuda Sayan Dağları ile birleşir ve güneydoğuda giderek alçalarak Gobi Çölü'nün yüksek platosuyla birleşir. Yaklaşık 45° ila 52° K ve yaklaşık 84° ila 99° D arasında uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas Dağları</span>

Kafkas Dağları, Kafkas Sıradağları Kafkasya'da Karadeniz ve Azak Denizi ile Hazar Denizi arasında, kuzeybatı ve güneydoğu doğrultusunda uzanan sıradağlar ve dağ sistemi. Bu dağlar kuzeybatıda Taman Yarımadası yakınlarında başlar ve güneydoğuda Apşeron Yarımadasına değin uzanır. Kafkas Dağları, Kuzey ve Güney Kafkaslar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kuzeyde kalan sıra dağlara Büyük Kafkas Dağları, Güney Kafkas Dağlarına ise Küçük Kafkas Dağları denir.

<span class="mw-page-title-main">Ural Dağları</span> Kazakistan steplerinden Kuzey Kutbuna kadar uzanan 2,498 kmlik sıra dağlar

Ural Dağları veya Urallar, Kazakistan steplerinden Kuzey Kutbu'na kadar uzanan 2,498 km uzunluğunda sıra dağlar oluşumudur. Vaygaç Adası ve Novaya Zemliya Adası sıradağların devamıdır. Ural Dağları, Avrupa ve Asya'yı birbirinden ayırmaktadır. En yüksek noktası Narodnaya Dağı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Black Hills</span>

Black Hills ya da Kara Tepeler, Kuzey Amerika'da Büyük Düzlüklerden yükselen ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Güney Dakota'nın batısından Wyoming'e kadar uzanan küçük izole bir sıradağ. En yüksek zirvesi 2208 m yüksekliğindeki Harney Peak olan sıradağ Rocky Dağlarının doğusundaki kıta Kuzey Amerikasının en yüksek zirvelerine ev sahipliği yapar ve tamamını kapsayan Black Hills Millî Ormanı ile kuşatılır.

<span class="mw-page-title-main">Sierra Nevada (Amerika Birleşik Devletleri)</span>

Sierra Nevada Sıradağları ) batı ABD'de "Kaliforniya Merkez Vadisi " ile "Havza ve Sıradağlar Jeolojik Bölgesi " arasında bulunan bir sıradağlar sistemidir. Bu sıradağlar "Sierra" veya "Sierralar" ve "Yüksek Sierralar" olarak da adlandırılmaktadır. Sierralar'ın en önemli ve büyük kısmı Kaliforniya eyaletinde bulunmaktadır; ama birçok coğrafyacı bu sıradağlara eklenmiş olarak Nevada eyaletine uzanan Carson Sıradağları'nı da Sierralar'ın bir kısmı olarak kabul etmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Cascade Sıradağları</span>

Cascade Sıradağları veya kısaca "Cascades" batı Kuzey Amerika kıtasında önemli sıradağlardır. Kanada'da güney Britanya Kolumbiyası eyaletinden güney doğru ABD'de Washington, Oregon ve kuzey Kaliforniya eyaletlerine kadar uzanırlar. Bu sıralar ham önemli volkanik olmayan zirveleri hem de "Yüksek Cascadelar" adı verilen bir sıra volkan zirvelerini ihtiva ederler. Batı Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyaletinde bulunan kısmını Kanadalılar "Kanada Cascadeları" veya basitçe yerel dağlar olarak "Cascades Dağları" olarak adlandırırlar. ABD'nin kuzey-batı bölgesinde bulunan kısmının Washington eyaleti içinde bulunan kısmı genel olarak yerel ismi ile "Cascadeler"'dir; fakat genel olarak "Kuzey Cascadeler " olarak da anılırlar. Tüm Cascade Sıradağları üstünde bulunan en yüksek zirve rakımı ABD Washington Eyaletinde bulunan 4,392 m olan Rainier Dağı'dir.

<span class="mw-page-title-main">Blue Ridge Dağları</span>

Blue Ridge Dağları, ABD'nin doğusunda bulunan bir sıradağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Verhoyansk Dağları</span>

Verhoyansk Dağları Doğu Sibirya'da bulunan, Yakutistan'da yaklaşık 1000 km kapsayan bir sıradağdır. Lena ve Aldan nehirlerinin batısında ve Yana Nehri'nin doğusunda geniş bir kanal oluşturur ve güneyde yaklaşık olarak 2.480 m (8.150 ft) yükselmektedir. Dağda kömür, gümüş, kurşun ve çinko yatakları bulunsa da sadece batı Avrasya ve Kuzey Amerika tektonik plakaları sınırında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vahan Koridoru</span>

Vahan Koridoru, Afganistan'ın Doğu Türkistan`a kadar uzanan kuzeydoğu topraklarının dar şerit durumunda, Pakistan'ın Keşmir bölgesi idaresini Tacikistan'dan ayıran ve Kuzeyden güneye kadarki Pamir Dağları ve Hindukuş Dağları arasına sıkışmış bir koridordur. Uzunluğu yaklaşık 350 km ve genişliği 13-65 kilometredir.

Hemçik sıradağı veya "Kemçik dağları" — Rusya Federasyonunda Batı Sayan dağlarında Tuva Cumhuriyeti ve Krasnoyarsk krayı arasında yer alan bir dağ sırtı.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre Alpleri</span>

Geleneksel olarak İsviçre Alpleri olarak anılan İsviçre Alp bölgesi, ülkenin önemli doğal bir özelliğini temsil etmektedir ve İsviçre Platosu ve İsviçre'nin üç ana fizyografik bölgesinden biri olan Jura Dağları'nın İsviçre kısmından oluşmaktadır. İsviçre Alpleri bazen Merkez Alpler olarak adlandırılan bir alanı kaplayarak hem Batı Alpleri'ne hem de Doğu Alpleri'ne kadar uzanır. Bern Alpleri'nden Appenzell Alpleri'ne kadar olan kuzey siradağları tamamen İsviçre'de bulunurken, Mont Blanc sıradağlarından Bernina sıradağlarına kadar uzanan güney menzilleri Fransa, İtalya, Avusturya ve Lihtenştayn gibi diğer ülkelerle paylaşılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sayram-Ugam Millî Parkı</span>

Sayram-Ugam Ulusal Parkı, ayrıca Sairam-Ugam, Batı Tanrı Dağları'nda yer alan dağlık bir bölgedir ve Özbekistan sınırında yer almaktadır. Özbekistan'ın Ugam-Chatkal Milli Parkı sınırın diğer tarafında yer almaktadır ve Kazakistan'ın Aksu-Zhabagly Tabiatı Koruma Alanı, sınır boyunca doğrudan kuzeydoğuda yer almaktadır. Alan, bozkırdan yüksek irtifa bölgelerine kadar çiçek topluluklarını kapsayan yüksek tür çeşitliliğine sahiptir. Özellikle ardıç ormanları, meyve ve fındık ağaçları topluluklarıyla bilinmektedir. Sayram-Ugam Türkistan Eyaleti'ndeki Kazygurt ilçesi, Tole Bi ilçesi ve Tulkibas ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. Park Çimkent'in 30 km (19 mi) güneydoğusunda ve Özbekistan'ın başkenti Taşkent'in 40 km kuzeydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan coğrafyası</span>

Türkmenistan, Orta Asya'da karayla çevrili bir ülkedir ve batıda Hazar Denizi, güneyde İran ve Afganistan, kuzeydoğuda Özbekistan ve kuzeybatıda Kazakistan ile komşudur. 1991'in sonunda Sovyet sonrası devletlerin çoğu tarafından oluşturulan gevşek federasyon olan Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT) en güneydeki cumhuriyetidir.

<span class="mw-page-title-main">Hisar Sıradağları</span>

Hisar Sıradağları,, Orta Asya'da, Pamir-Alay sisteminin batı kesiminde bir dağ silsilesidir. Tacikistan ve Özbekistan toprakları boyunca genel doğu-batı yönünde km 200 km. boyunca uzanır.

Trans-Alay Sıradağları Pamir Dağ Sisteminin en kuzeydeki aralığıdır. Kırgızistan ve Tacikistan sınırında bulunmaktadır. En yüksek noktası Lenin Zirvesi olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alay Sıradağları</span>

Alay veya Alai Sıradağları Kırgızistan'ın batısındaki Tanrı Dağları sıradağlarından Tacikistan'a kadar uzanan bir sıradağdır.Pamir-Alay dağ sisteminin bir parçasıdır. Dağ sırası yaklaşık olarak doğudan batıya doğru uzanır. En yüksek doruğu 5.544 m'ye ulaşan Pik Tandykul'dur. Fergana Vadisi'nin güney sınırını oluşturur, güneyde ise dik bir şekilde Alay Vadisi'ne iner. Sıradağların güney yamaçları, Amu Darya'nın bir kolu olan Kyzylsuu veya Vahş Nehri'ne akar. Sıradağların kuzey yamaçlarını akıtan akarsular Sir Derya'nın kollarıdır ve dağ sırasının kuzeyindeki Fergana Vadisi'ne boşalırlar. 5.051 m'lik Pik Skobeleva, aynı zamanda iyi bilinen bir doruktur. İrkeştam'dan Oş'a giden yollar bu dağlardan geçer.

<span class="mw-page-title-main">Ugam Dağları</span> Kazakistan ve Özbekistanda bir sıradağı

Ugam Sıradağları, Kazakistan'ın Türkistan Eyaleti ve Özbekistan'ın Taşkent İli'nde bulunan bir sıradağıdır. Batı Tanrı Dağları'nın bir parçasıdır. Sıradağlar kuzeydoğudan güneybatıya uzanır, kuzeydoğuda Talas Ala Dağları ile birleşir, güneybatıda Siriderya vadisine doğru yavaş yavaş düzleşir. Sıradağların toplam uzunluğu yaklaşık 100 kilometre (62 mi)'dir ve en yüksek zirveleri 4.000 metre (13.000 ft)'in üzerindedir. Dağlar Kazakistan ve Özbekistan arasındaki sınırı belirler.