İçeriğe atla

Palm OS

Palm OS
Geliştirici(ler)Palm, Access Co.
Paket yöneticisi.prc
Kaynak türüKapalı kaynak
LisansÖzel mülk yazılım
Çekirdek türüAMX ve MCK çekirdekleri
İlk Yayınlanma
  • Mart 1996
Son kararlı sürümü Garnet OS 5.4.9 / 14 Ekim 2007 (16 yıl önce) (2007-10-14)
Dil(ler)İngilizce, Fransızca, Japonca, Çince, Almanca, İtalyanca
Platform desteğiARM mimarisi, Motorola 68K
ArdılıAccess Linux Platform, WebOS
Programlama diliC++
2009 yılında durduruldu

PalmOS, PalmSource şirketi tarafından cep bilgisayarları (PDA'lar) için tasarlanan bir işletim sistemidir. PalmSource firması Palm isim hakkını Mayıs 2005'te PalmOne (şimdiki Palm) şirketine satmıştır. Kasım 2004'te PalmSource, Linux tabanlı bir PalmOS sürümü üzerinde çalıştıklarını duyurmuş, Eylül 2005'te PalmSource, Access Co. şirketi tarafından satın alındıktan sonra Linux tabanlı sistem Access Linux Platform olarak adlandırılıp PalmOS'un yerini almıştır. Ayrıca, 2009 yılında Palm OS'un ana lisans sahibi Palm, Inc., gelecek cihazları için Palm OS'tan WebOS'a geçmişti. Günümüzde LG tarafından geliştirilen WebOS, Akıllı televizyonlarda kullanılmaktadır.

PalmOS tarihi

PalmOS orijinal olarak USRobotics şirketinin çıkardığı Palm Pilot isimli PDA için Jeff Hawkins tarafından tasarlanmıştır. İşletim sisteminin ilk sürümü Pilot 1000 ve Pilot 5000 cihazlarında kullanılırken ikinci sürümü PalmPilot Personal ve PalmPilot Professional isimli PDA'larda kullanılmıştır.

Palm III serisinin çıkışı ile PalmOS'un üçüncü sürümü duyurulmuştur. İşletim sistemi bundan sonra 3.1, 3.3, 3.5 gibi güncellemelerle pek çok yeni özellik kazanmıştır. PalmOS 4.0 ise m500 serisinin çıkışı ile duyurulmuştur.

Tungsten T serisi ile duyurulan PalmOS 5.0 ise ARM mimarisindeki işlemcilere destek vermekteydi. Eski yazılımlar PACE (Palm Application Compatibility Environment) denilen bir emülasyon ortamında çalıştırılmaktaydılar.

Palm şirketi PalmOne ve PalmSource olarak ikiye ayrıldı. PalmOne donanım işini üstlenirken PalmSource'da yazılım işini üstlendi. Yani PalmOne PDA'ları üretecek, PalmSource da işletim sistemi işini üstlenecekti. Bu ayrılma ile farklı firmaların da PalmOS işletim sistemini kullanan cihazları üretmesi teşvik edilmek isteniyordu. PalmOne şirketi Mayıs 2005'te Palm isim haklarını satın alarak tekrar Palm adını almıştır.

PalmSource şirketi 2003 PalmOS 6'yı çıkardı. Şubat 2004'te PalmSource PalmOS 5'e PalmOS Garnet, PalmOS 6'ya da PalmOS Cobalt isimlerini verdiğini açıkladı. Eylül 2004'te 6.1 sürümü duyurulan PalmOS Cobalt'ı kullanan bir cihaz şu ana kadar piyasaya çıkmadı.

PalmSource 2004'ün sonlarında Linux tabanlı bir PalmOS sürümü üzerinde çalışmaya başladıklarını duyurdu. Haziran 2005'te ise diğer ürünlerin geliştirilmesini durdurduklarını ve Linux tabanlı PalmOS üzerinde yoğunlaştıklarını duyurdular.

Eylül 2005'te PalmSource, Japon ACCESS şirketi tarafından satın alındığını açıkladı.

Kasım 2005 itibarı ile PalmOS tabanlı cihazları üreten en büyük şirket olan Palm, PalmSource'un verdikleri ile yetinmeyerek PalmOS üzerinde birçok değişiklik yapmıştır. Bu değişiklikler cihazların günümüz standartlarında kalabilmesini sağlamasına rağmen, PalmOS'un kararlı yapısını etkilemiş, onu daha çok iş yapabilen ama daha sorunlu bir işletim sistemi haline getirmiştir.

PalmOS aygıtları

PalmOS tabanlı bir PDA, LifeDrive.

PDA, Akıllı Telefon, Barkod Okuyucu, Taşınılabilir oyun konsolu ve GPS cihazlarında kullanılan Palm OS ile çalışan cihazlardan bazısı şunlardır;

Handspring, AlphaSmart, CLIÉ, Fossil Wrist PDA, Garmin iQue, I'm Watch, Palm i705, LifeDrive, Palm PDA, Palm Centro, Palm III, Palm IIIc, Palm IIIe, Palm IIIx, Palm IIIxe, Palm m100 serisi, Palm m500 serisi, Palm V, Palm VII, Palm VIIx, Palm Vx, Palm Pilot, Palm Pilot Professional, Palm Pilot 1000, Samsung SPH-i300, Samsung SPH-i500, Sony CLIÉ PEG-TJ35, Tapwave Zodiac, Palm Treo 90, Palm Treo 600, Palm Treo 650, Palm Treo 680, Palm Treo 700p, Palm Treo 755p, Palm Tungsten, Palm TX, Z22 (aygıt), Zire 31, Zire 72, Zire Handheld.

Yazılım tabanı

Palm OS için 2008 itibarıyla 50.000'den fazla üçüncü parti yazılım mevcuttur.[1][2] Bu yazılım tabanı PalmOS'un önemli avantajlarından biridir. Google, TomTom, Adobe, Opera, SEGA, Gameloft, Konami, Hudson ve Astraware gibi firmalar Palm OS için yazılım geliştirmiştir.

Yazılım geliştirmek

PalmOS için birçok yazılım geliştirme aracı üretilmiştir. Metrowerks CodeWarrior, Handheld Basic, NS Basic, AppForge, Pocket Studio, OrbForms Designer, CASL, Pocket C ve PDA Toolbox gibi yazılımlar ile PalmOS yazılımları geliştirilebilir. Palm aynı zamanda J2ME ve MIDP profillerini de desteklemektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Treo and Centro Software - Top 100 Gold List - Treonauts". blog.treonauts.com. 9 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  2. ^ "Palm Freeware Directory | Best and Free Software for Palm and Garnet OS based PDAs". web.archive.org. 15 Ağustos 2008. 7 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

PalmSource PDA'lar için PalmOS işletim sistemini üreten yazılım şirketidir. PalmOS kullanan 38 milyondan fazla cihaz satılmıştır. PalmOS kullanan cihazlar üreten şirketler arasında Palm, Sony, Samsung, Lenovo, Aceeca, AlphaSmart, Fossil, Garmin, GSPDA, Kyocera, PiTech, Tapwave ve Symbol şirketleri yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Palm</span>

Palm, Palm OS tabanlı PDA'lar üreten bir şirketti. 2010 yılında HP tarafından satın alınmıştır.

Handspring PalmOS kullanan PDA'lar üretmiş olan bir firmadır. Firma Visor ve Treo serisi cihazları üretmiştir. Treo serisinin son cihazları halen popülerliğini korumaktadır.

<span class="mw-page-title-main">BeOS</span> Multimedya, kişisel masaüstü kullanımı ve çok işlemcili bilgisayarlar için tasarlanmış işletim sistemi

BeOS, ilk olarak Be Inc. tarafından 1990 yılında kişisel bilgisayar için geliştirilmiş UNIX türevi bir işletim sistemi'dir. BeOS, Be Incorporated firması tarafından 1991 yılında piyasaya sürülmüştür. Kendine ait bir dosya sistemine (BeFS) sahiptir. İlk başta Apple için AT&T Hobbit tabanlı donanım üzerinde çalışacak şekilde tasarlanmıştır ve sonra PowerPC tabanlı işlemciler üzerinde çalışacak şekilde modifiye edilmiştir. Daha sonra BeBox için özel olarak geliştirilen BeOS, sonra diğer bilgisayarları da desteklemeye başlamıştır. BeOS multimedya, iş ve yüksek performans için geliştirilmiş bir işletim sistemidir. BeOS'un arayüzü temiz ve derli toplu olarak geliştirildi. BeOS kolay API programlama için C++ dilinde yazılmıştır. Büyük ölçüde POSIX uyumluluğu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Akıllı telefon</span> Mobil İletişim Cihazı

Akıllı telefon, cep telefonunun sağladığı klasik özelliklere, bilgisayar dünyasının bir ürünü olan PDA’lerin özelliklerinin de eklenmesiyle tasarlanan gelişmiş mobil iletişim cihazıdır. Akıllı telefonlarda mobil işletim sistemleri bulunur bu sayede birçok farklı amaç için daha aktif bir şekilde kullanılabilir ve neredeyse her iş için bir uygulama bulunabilir.

webOS Linux çekirdeği üzerinde çalışan bir mobil işletim sistemi

LG webOS, Linux çekirdeği üzerinde çalışan özel bir mobil işletim sistemidir. İlk olarak Palm tarafından geliştirildi ve 2013 yılında LG tarafından satın alındı.

<span class="mw-page-title-main">Palm PDA</span>

Palm PDA Palm OS sistemi'ni çalıştıran Kişisel Dijital Asistanlar (PDAs) serisi idi. 28 Nisan 2010 tarihinde, Hewlett-Packard şirketi'nin Palm'ı yaklaşık 1,2 milyar dolara alacağı bildirildi. HP, başlangıçta Palm markasını koruduğu halde, 9 Şubat 2011 tarihinde yapılan basın açıklamasında tüm yeni PDA cihazlarının Palm cihazları değil, HP cihazları olarak markalandığını açıkladı. TCL Corporation, Ocak 2015'te, 2014 yılının sonunda Palm'ın fikrî mülkiyetini HP'den satın aldığını, "Kitle fonlaması" ile yeni Palm akıllı telefonların geliştirilmesini planladığını açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Samsung SPH-i300</span>

Samsung SPH-i300 Samsung tarafından üretilen erken bir Palm OS tabanlı akıllı telefondu. 2001 yılı civarında serbest bırakıldı. Amerika Birleşik Devletleri'nde Sprint'in cep telefonu şebekesinde kullanılmak üzere pazarlandı. ABD'de renkli bir ekranla ilk "PDA telefonu" idi. Cihazın ardılı Samsung SPH-i500 ve Samsung SPH-i550 modelleridir. Başka türevi olan Samsung SGH-i300 modeli ise Windows Mobile sistemlidir.

ACCESS CO., LTD. Nisan 1979'da kurulmuş ve Şubat 1984'te Tokyo, Japonya'da Arakawa Toru ve Kamada Tomihisa tarafından yeniden kurulmuş olan, mobil telefonlar, PDA'lar, video oyun konsolları ve setleri gibi bağlı ve mobil cihazlar için çeşitli yazılımlar sunan bir şirkettir.

Palm m500 serisi Palm şirketinin bir PDA serisi idi. Palm m100 serisi'nin yerini aldı. Kişisel dijital asistan serisi üç aygıttan oluşuyordu: Palm m500, Palm m505 ve Palm m515. Seri, popüler Palm V serisine benzer, ancak biraz daha kısa ayak izi ve form faktörü takibi yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Palm Centro</span>

Palm Centro, 14 Ekim 2007'de piyasaya çıkan, Palm tarafından pazarlanan, daha büyük Palm Treo 755p'nin daha küçük bir boyuttaki işlevselliğini sunan Palm OS sistemli bir akıllı telefondu. Palm Treo ailesine aittir. Open webOS sistemli Palm Pixi modelinin öncülüdür. Ağustos 2008 itibarıyla, Palm Centro, Palm cihazlarındaki trafik oranının% 78'inden sorumludur ve internet trafiğine dayalı ikinci sırada yer alan ABD akıllı telefonudur; Şubat 2009'da dördüncü sıraya düşerek Palm trafiğinin% 86'sından sorumludur.

Palm Universal Connector 2001-2004 yılları arasında birçok Palm PDA'ya ve Garmin de dahil olmak üzere Palm teknolojisini lisans alan diğer üreticilerin birimlerine takılan standart bir bağlantı noktasıydı. Universal Connector daha sonra daha yeni bir standart olan Palm Multi-Connector lehine terk edildi.

<span class="mw-page-title-main">Samsung SPH-i500</span>

Samsung SPH-i500 Samsung Electronics tarafından üretilen bir Palm OS tabanlı akıllı telefondu. Samsung SPH-i330 modelinin devamı oldu. Haziran ayında CommunicAsia 2002'de önizleme yapıldı ve o yıl başlatıldı. Daha sonra Ağustos 2005'te kullanımdan kaldırılmıştır. Amerika Birleşik Devletleri'nde Sprint'in cep telefonu şebekesinde kullanılmak üzere pazarlanmıştır.

Zire Handheld Palm'in kişisel dijital asistanı "tüketici sınıfı" markasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Palm Tungsten</span>

Palm Tungsten Palm'ın birinci sınıfda (business-class) Palm OS tabanlı PDA serisi idi.

<span class="mw-page-title-main">Palm Foleo</span>

Palm Foleo 30 Mayıs 2007'de mobil cihaz üreticisi Palm tarafından tanıtılan ve üç ay sonra iptal edilen planlı bir subnotebook bilgisayarıydı. Palm'ın kendi Treo hattı da dahil olmak üzere akıllı telefonlar için bir arkadaş olarak hizmet vermeyi amaçladı. Cihaz Palm OS değil, Linux işletim sisteminde çalışıyor ve 256 MB flash bellek ve anında açılış özelliği barındırıyor.

Bu, Palm OS ve Palm PDA aygıtlarının ve bunları yapan veya sunan şirketlerin listesidir.

Access Linux Platform (ALP), Tokyo, Japonya'nın Access Co. firması tarafından geliştirilen ve pazarlanan mobil cihazlar için, bir zamanlar "Palm OS'nin yeni nesil sürümü" olarak adlandırılan, durdurulan bir açık kaynaklı yazılım tabanlı işletim sistemidir. Platform Java, klasik Palm OS ve GTK+ tabanlı yerel Linux uygulamaları için uygulama ortamları içeriyordu. ALP, cihazlarda 3GSM, LinuxWorld, GUADEC ve Mobile'de Açık Kaynak da dahil olmak üzere çeşitli konferanslarda gösterildi.

Copilot'tan çıkan Palm OS Emulator, Palm OS uygulamalarını yazmak, test etmek ve hata ayıklamak için kullanılan bir yazılımdır. Palm OS Emulator, Motorola 68000 sınıfı cihazları taklit eder ve doğru uygulama işleminin yakından izlenmesine olanak tanıyan Palm OS'nin iç çalışması hakkında ayrıntılı bilgi sahibidir. Xcopilot'un aksine, Palm OS Emulator μClinux'u başlatmaz. "Cilt" dosyalarını kullanarak, Palm OS Emulator, birçok Palm tipi avuçiçi modelinin görünümünü çok yakından taklit edebilir.