Palet (ambalaj)
Palet, dış ambalajın en önemli parçası olup, paketlenmiş ürünlerin forklift ya da transpalet aracılığı ile kolaylıkla taşınabilmesi için ahşap, plastik, metal veya bunların bileşiminden hazırlanmış malzemelerdir.
Genellikle ahşap malzemeden üretilen paletler, daha dayanıklı olması için nervürlü[1] özel çivilerle birleştirilir. Dış ticaret ile artan palet dolaşımında, paletler zararlı böcek ve haşeratın bir diğer ülkeye ulaşıp o ülkenin bitki sağlığına zarar vermemesi için fumigasyon ya da ısıl işleme tabi tutularak zararlılardan temizlenmektedir. Bu konu ile ilgili uluslararası katı kurallar getirilmiştir.
Palet türleri
- İki Girişli: Forklift ya da transpalet çatalı ile paletin sadece iki yönünden girebilen latalı/ayaklı tabir edilen paletlerdir.
- Dört Girişli: Forklift ya da transpalet çatalı ile paletin dört yönünden de girilebilir. Bu paletler genellikle takozlu olup, latalı paletlerde de parça ile forklift giriş oyuğu açılabilir.
Palet Standartları
Ölçüler
Palet için verilen ilk ölçü uzunlamasına destek olarak konulan boyuna parçanın uzunluğunu, ikinci ölçü ise genişlik ölçüsünü verir. Kare ya da kareye yakın paletlerdeki yükün devrilmeye karşı direnci daha fazladır.
Evrensel olarak standartlaştırılmış bir palet ölçüsü yoktur, şirketler ve organizasyonlar kendi ihtiyaçlarına göre çeşitli ölçülerde paletler kullanmaktadırlar. Fakat bazı palet ölçüleri diğerlerine nazaran oldukça yaygın kullanılmaktadır.
ISO Paletler
ISO, yayımlamış olduğu 6780 nolu (ISO 6780 : kıtalararası madde taşımacılığındaki düz paletler -- temel ölçüler ve töleranslar) standardıyla 6 çeşit palet ölçüsü standardize etmiştir.
| Ebat (mm) | Ebat (inç) | Kayıp alan, ISO Konteyner | Bölge |
|---|---|---|---|
| 1219 x 1016 | 48.00 x 40.00 | 3.7% | Kuzey Amerika |
| 1200 x 1000 | 47.24 x 39.37 | 6.7% | Avrupa, Asya; 48x40" 'a yakın. |
| 1140 x 1140 | 44.88 x 44.88 | 8.1% | Avustralya |
| 1067 x 1067 | 42.00 x 42.00 | 11.5% | Kuzey Amerika, Avrupa, Asya |
| 1100 x 1100 | 43.30 x 43.30 | 14% | Asya |
| 1200 x 800 | 47.24 x 31.50 | 15.2% | Avrupa; birçok kapıdan geçer |
Kuzey Amerika paletleri
Kuzey Amerika'da kullanılan paletlerin açık farkla çoğu ki bu rakam ABD'de üretilen ağaç paletlerin % 30'unu oluşturur, Süpermarketçiler Birliği denilebilecek (Grocery Manufacturers' Association GMA ) paletidir.[2] ISO ayrıca GMA palet ölçülerini 6 standart palet ölçüsünden biri olarak kabul etmiştir..
| Ebat (mm) | Ebat (inç) | İmalat Sıralaması | Kullanım yeri |
|---|---|---|---|
| 1219 x 1016 | 48 x 40 | 1 | Süpermarketler, birçok sektör |
| 1067 x 1067 | 42 x 42 | 2 | Telekomünikasyon, Boya |
| 1219 x 1219 | 48 x 48 | 3 | Fıçılar, Bidonlar için |
| 1016 x 1219 | 40 x 48 | 4 | Askeri,[3] Çimento |
| 1219 x 1067 | 48 x 42 | 5 | Kimyasal, Meşrubat |
| 1016 x 1016 | 40 x 40 | 6 | Sütçüler |
| 1219 x 1143 | 48 x 45 | 7 | Otomotiv |
| 1118 x 1118 | 44 x 44 | 8 | Bidon, Kimyasal |
| 914 x 914 | 36 x 36 | 9 | Meşrubat |
| 1219 x 914 | 48 x 36 | 10 | Meşrubat, Çakıl, Paketlenmiş Kağıt |
| 889 x 1156 | 35 x 45.5 | Bilinmiyor | Askeri 1/2 ISO konteyner,36" standart kapılardan geçer[4] |
| 1219 x 508 | 48 x 20 | Bilinmiyor | Perakende[5] |
Avrupa paletleri (Europoolpalette)
Avrupa ülkelerinde EuroPallet (EUR standardında palet) olarak adlandırılan ve en yaygın şekilde kullanılan palet ayrıca Avrupa Standartlar Komitesi ((İngilizce)European Committee for Standardization - (Fransızca)Comité Européen de Normalisation) CEN palet olarak da bilinir. Ölçüleri 80 x 120 x12 cm[6]'dir. Europallet üreticileri, paletlerdeki çivilere ve ağaç çeşidine kadar en küçük detaylarına karar veren EuroPallet Palet Birliği (Pallet Association (EPAL)) tarafından kısıtlanabilirler. Bu katı standartlaştırmanın nedeni, bu paletlerin Avrupa ülkeleri sınırları içinde çeşitli organizasyonlar vasıtasıyla takas edilebilmesi amacıyladır. Bu takaslarda en çok birinci tip paletler kullanılır. Birçok nakliye şirketinde, birçok alıcı ve satıcı arasında hatta uluslararası taşımacılıkta da bu havuzlama sistemi içindeki paletler kullanılır. Avrupa Ekonomik Alanı içerisinde devam eden uyum çalışmaları bu havuz sisteminde bir azalmaya neden olmuştur.
En çok kullanılan 4 çeşit :[7]
| Adı | Ölçüleri (mm) |
|---|---|
| EUR Pallet | 800 x 1200 birçok kapıdan geçer. |
| EUR 2 Pallet | 1200 x 1000 |
| EUR 3 Pallet | 1000 x 1200 |
| EUR 6 Pallet | 800 x 600 |
Kaynakça
- ^ "Nervür - Vikisözlük". 13 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2014.
- ^ "Clarke, John, "Pallets 101: Industry Overview and Wood, Plastic, Paper, and Metal Options"" (PDF). 11 Eylül 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2009.
- ^ Design Criteria for Ammunition Unit Loads, U.S. DOD, Dept of the Navy, Naval Sea Systems Command, 8 Nisan 1970, MIL-STD-1660 para. 4.8.3, mil-std pallets are 4-way: 4.3.1, 24 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 1 Ocak 2008
- ^ MIL-STD-1660, ibid., para. 4.8.3
- ^ http://www.chep.com/Products/48x20-Wood-Half-Pallet.aspx[] CHEP 48x20 Wood Half Pallet
- ^ ""EuroPallets: Good or Bad for Business"" (PDF). 17 Ocak 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2009.
- ^ "EuroPallet Pallet Association (EPAL) Paletten-System". 23 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2009.
