İçeriğe atla

Palaestina Salutaris

Palaestina III Salutaris
GrekçeἘπαρχία τρίτης Παλαιστίνης
Bizans İmparatorluğu, Dioecesis Orientis Eyalet

y.300–636
Palaestina Salutaris harita üzerinde
Palaestina Salutaris harita üzerinde
Dioecesis Orientis içinde Palaestina Salutaris, 400 AD.
MerkezPetra
TarihGeç Antik Çağ
 - Kuruluş y.300
 - Sasani istilası612–628
 - Müslümanların Levant'ı fethi636
Bugün parçası
 Mısır
 Ürdün
 Suudi Arabistan
 Filistin
 İsrail

Palaestina Salutaris ya da Palaestina Tertia, Lut Gölü'nün güneyinde, Necef Çölü, Sina Yarımadası (kuzey batı kıyısı hariç) ve Transürdün'ün güney-batı bölgesini kapsayan bir Bizans (Doğu Roma) eyaletiydi. Dioecesis Orientis'in bir parçası olan eyalet, MS 300'de Diocletianus'un reformları sırasında Arabia Petraea'dan ayrıldı[1] ve 7. yüzyıldaki İslam'ın yayılışına kadar varlığını sürdürdü.

Arka plan

3. yüzyıla gelindiğinde, Nebatîler Aramice yazmayı bırakıp onun yerine Yunanca yazmaya başladılar ve 4. yüzyılda kısmen Hristiyanlığa geçtiler, bu süreç 5. yüzyılda tamamlandı.[2]

Petra, geç Roma yönetimi altında, büyük ölçüde deniz temelli ticaret yollarının revize edilmesinden dolayı hızla geriledi. 363'te bir deprem birçok binayı yıktı ve hayati su dağıtım sistemini bozdu.[3]

Bölge, İsauria, Kilikya, Kıbrıs (536'ya kadar), Euphratensis, Mezopotamya, Osroene, Fenike ve Arabia Petraea eyaletleri ile birlikte dahil edildiği Dioecesis Orientis'in (314) bir parçası olarak geç Roma İmparatorluğu altında örgütlendi.

4. yüzyılda Bizans egemenliği, halk arasında Hristiyanlığın yayılmasına neden oldu.[4]:459 Tarıma dayalı şehirler kuruldu ve nüfus katlanarak arttı.[4]:459 Bizans'ın altında (390'dan beri), yeni bir alt bölüm, eyaleti daha da böldü. Kilikya, Kilikya Prima ve Kilikya Secund.a; Suriye Palaestina, Suriye Prima, Suriye Salutaris, Phoenice Lebanensis, Palaestina Prima, Palaestina Secunda ve nihayetinde Palaestina Salutaris (6. yüzyılda) olarak bölündü

Tarihi

Palaestina Tertia, Necef Çölü, güney Transürdün, bir zamanlar Arabia Petraea'nın bir parçası ve Sina Yarımadası'nın çoğunu, valinin ve Metropolitan Başpiskoposluğunun olağan ikametgâhı olarak Petra ile birlikte içeriyordu. Palestina Tertia, Palaestina Salutaris olarak da biliniyordu.[4]:8[5] Tarihçi H. H. Ben-Sasson'a göre,[6]:351 Müslüman Araplar, Ürdün'ün Nebatilerinin ve Necef Çölü'nün köylülere dönüşmüş kalıntılarını buldular. Toprakları, Bizans vasallarının yeni Kahtani Arap kabile krallıkları, Gassani Arapları ve Himyar Krallığı vasalları, Bilad'üş-Şam eyaletinin parçalarını oluşturan Kuzey Arabistan'daki Kinde Arap Krallığı arasında bölündü.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ The Transfer of the Negev, Sinai and Southern Transjordan from "Arabia" to "Palaestina", YORAM TSAFRIR, Israel Exploration Journal, Vol. 36, No. 1/2 (1986), pp. 77-86, https://www.jstor.org/stable/27926015 18 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Rimon, Ofra. "The Nabateans in the Negev". Hecht Museum. 20 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2011. 
  3. ^ Glueck, Grace (17 Ekim 2003). "ART REVIEW; Rose-Red City Carved From the Rock". The New York Times. 18 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2010. 
  4. ^ a b c Mariam Shahin (2005). Palestine: A Guide. Interlink Books. ISBN 978-1-56656-557-8. 
  5. ^ "Roman Arabia". Encyclopædia Britannica. 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2007. 
  6. ^ H.H. Ben-Sasson (1976). A History of the Jewish People. Harvard University Press. ISBN 0-674-39731-2. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lazika</span>

Lazika ya da Egrisi, ayrıca Laz İmparatorluğu olarak da bilinir, Karadeniz'in güneydoğu kıyısında tarihsel bölge. Latince'de 'Lazika'; "Lazların ülkesi" anlamına gelmektedir. Aynı dönem devleti Perslerin resmi literatüründe ise "Lazistan" olarak yer almıştır. Bugün Türkiye, Rusya ve Gürcistan sınırları içinde yer alır. Bu bölgeden “Lazika” adıyla ilk kez 7. yüzyılda yazarı bilinmeyen, Ermenice "Coğrafya” adlı kitapta bahsedilmiştir. Lazika Krallığı'nın sınırları 4. yüzyılın ikinci yarısında batıda Trabzon kuzeyde Kafkas Sıradağları ve doğuda Lihi Dağları'na kadar uzanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Petra</span> Ürdünde antik şehir

Petra, Ürdün'ün Lut Gölü ile Akabe Körfezi arasındaki toprakları üzerinde yer alan antik kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Filistin</span> Vikimedya anlam ayrımı sayfası

Filistin, sıklıkla şu tanımları ifade eder:

<span class="mw-page-title-main">Suriye (eyalet)</span> Roma eyaleti

Suriye, MÖ 64 yılında Pompeius tarafından fethedilen Roma eyaleti. 637 yılında Müslümanlar tarafından fethedilene kadar yaklaşık yedi yüzyıl boyunca Roma (Bizans) egemenliğinde kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Necef Bedevileri</span>

Necef Bedevileri geleneksel olarak çobanlık yapan yarı göçebe bir Arap kabilesidir. İsrail'de Necef Çölü'nün yerlilerinden olup Sina Yarımadası'ndaki bedevilerle güçlü bağları vardır. Yaşam şartları onları zamanla yerleşik hayata zorlamıştır. İsrail nüfusunun %12'si Necef Çölü'nde yaşar ve bu %12'lik dilimin ¼'ünü 160,000 kişilik nüfusuyla bedeviler oluşturur. Necef Bedevileri tarafından kullanılan topraklar ise Necef Çölü'nün %2'sinden azdır.

<span class="mw-page-title-main">Arabia Petraea</span> Roma eyaleti (106-630lar)

Arabia Petraea, zaman zaman Provincia Arabia ya da basitçe Arabia, 106 yılında Roma İmparatoru Trajan tarafından eski Nebati Krallığı topraklarında başkent Petra olacak şekilde kurulan Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya (eyalet)</span>

Kilikya, Antik Cilicia Trachea ve Cilicia Pedias toprakları üzerinde, Tarsus başkent olacak şekilde düzenlenen antik Roma eyaleti.

<span class="mw-page-title-main">Nabatîler</span> Kuzey Arabistan ve Güney Levantta yaşayan Arap halkı

Nabatîler Josephus zamanında Fırat ırmağından Kızıldeniz'e kadar uzanan ve Suriye ile Arabistan arasındaki sınır bölgesindeki vahalardaki yerleşimleri kapsayan ve "Nebate" ismi verilen alanda yaşayan kadim semitik, güney Ürdünlü, Kenanlı ve kuzey Arabistanlı, yazılarını alıp dillerinden ve dinlerinden etkilenen Arapların en yakın akrabalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ürdün'deki Yahudilerin tarihi</span>

Ürdün'deki Yahudilerin tarihi, bugünkü Ürdün coğrafyasının büyük bir bölümü bir zamanlar İsrail Diyarı'ndaki Yahudilerin tarihi ile çakıştığı için antik döneme kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Filistin adının zaman çizelgesi</span> Filistin ve kökdaşları olan Filastin ve Palaestina isminin tarih boyunca geçirdiği evreler

Bu makale, Filistin adının zaman çizelgesini yani Filistin ve kökdaşları olan Filastin ve Palaestina isminin tarih boyunca geçirdiği evreleri konu alır.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya</span> Anadoluda Toros dağlarıyla çevrili alanı kapsayan antik bölge

Kilikya, Anadolu'nun Alanya'dan başlayıp, doğuda Kinet Höyük'te son bulan, kuzeyden de Toros dağlarıyla çevrili alanı kapsayan antik bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Müslümanların Levant'ı fethi</span> 7. yüzyılda Râşidîn Halifeliği tarafından gerçekleştirilen fetih

Müslümanların Levant'ı fethi veya Müslümanların Biladü'ş-Şam'ı fethi ya da Arapların Levant'ı fethi

<span class="mw-page-title-main">Palaestina Prima</span>

Palæstina Prima ya da Palaestina I, 390'dan 7 yüzyıla kadar bir Bizans eyaleti idi. 614 yılında Sasani İmparatorluğu tarafından ele geçirildi ancak 636 yılında Müslümanların Suriye'yi fethi ile nihai kaybından önce 628 yılında tekrar geri alındı.

<span class="mw-page-title-main">Dioecesis Orientis</span> Roma İmparatorluğu Dioecesisi

Dioecesis Orientis, Akdeniz ile Mezopotamya arasında Orta Doğu'nun batı bölgelerini kapsayan Geç Roma İmparatorluğu Dioecesisidir. Geç Antik Çağ'da, İmparatorluğun en önemli ticari, tarımsal, dini ve entelektüel bölgelerinden biriydi ve Sasani İmparatorluğu'na ve asi çöl kabilelerine bakan stratejik konumu ona olağanüstü askeri bir önem verdi.

Usame bin Zeyd'in Seferi, Haziran 632'de gerçekleşen, Usame bin Zeyd liderliğindeki ilk Müslüman Halifeliğinin Müslüman güçlerinin Bizans Suriye'sine baskın düzenlediği bir askeri seferdi.

<span class="mw-page-title-main">III. Münzir</span> Lahmîlerin Kralı

III. Münzir bin Nûman, el-Münzir ibn İmrî el-Kays olarak da bilinir 503/505-554'te Lahmîlerin Kralıdır.

Nebaioth veya Nebajoth, İbrani İncil'de en az beş kez bahsedilir, buna göre İsmail'in ilk doğan oğludur ve ad Yaratılış Kitabı 25:13 ve İşaya Kitabı 60:7'de bahsedilen vahşi kabilelerden birinin adı olarak ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Suriye (bölge)</span> Akdenizin doğusundaki bölge

Suriye Arapçada eş-Şam olarak bilinir Batı Asya'da, Akdeniz'in doğusunda yer alan ve geniş anlamda Levant ile eşanlamlı olan tarihi bir bölgenin adıdır. Diğer eşanlamlılar Büyük Suriye veya Suriye-Filistin'dir. Bölge sınırları tarih boyunca değişmiştir. Modern zamanlarda, Suriye terimi en yaygın olarak daha küçük Suriye Arap Cumhuriyeti'ni ifade etmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Süveyda</span> Suriyede bir şehir

Süveydâ veya es-Süveydâ, Suriye'nin güneybatısında, Ürdün sınırına yakın bir konumda yer alan, çoğunluğu Dürzi olan bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Katana, Suriye</span> Rif Şam, Suriyede bir şehir

Katana, Suriye'nin güneyinde, idari olarak Rif Şam ilinin Katana ilçesinin bir parçası olan bir şehirdir. Katana, 879 metre rakıma sahiptir. Suriye Merkezi İstatistik Bürosuna göre, 2004 nüfus sayımında şehrin nüfusu 33.996 idi. Şehir, 2004 yılında toplam nüfusu 147.451 olan 20 yerleşim birimini içeren Katana beldesinin idari merkezidir.