İçeriğe atla

Paket yönetim sistemi

Synaptic bir paket yönetim sistemidir.

Paket yönetim sistemi ya da paket yöneticisi; yazılım paketlerinin ve kütüphanelerinin kurulum, güncelleme, konfigürasyon, kaldırılması işlemlerinin tutarlı ve stabil bir şekilde yürütülmesini sağlayan olan sistemlerdir. Tipik olarak paket ve kütüphanelerin hangi versiyonunun kurulduğunu ve birbirlerine olan bağımlılıklarını da hesaba katarlar. Modern paket yöneticilerinin birçoğu merkezi bir kaynaktan yazılım ve kütüphanelerin indirilip yüklenmesi işlevine sahiptirler.

Paket yönetim sistemleri, bir işletim sistemine kurulan yazılımların yönetimi için kullanılabildiği gibi yazılım geliştirme sırasında kullanılan yazılım kütüphanelerinin kurulması ve bağımlılık yönetimi (dependency management) için hazırlananları da mevcuttur.

Örnekler

İşletim sistemi paket yöneticileri

Yazılım paket yöneticileri

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">GNOME</span> Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen bir masaüstü ortamı

GNOME, açık kaynak kodlu, özgür masaüstü ortamı. GNU Tasarısı'na bağlı GNOME Projesi topluluğunca geliştirilmekte olan GNOME, Unix ve BSD tabanlı birçok işletim sistemine kurulabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">PiSi Paket Yöneticisi</span>

PiSi, 2011.2 sürümüne kadar Pardus'un güncel olarak da Pisi Linux ve Solus'un paket yöneticisidir. Bağımlılıkları takip ederek paket inşa etme, kurma, kaldırma, yükseltme ve benzeri işlevleri yerine getirir. Kullanıcı dostu bir grafiksel arayüz ve kapsamlı bir komut satırı arayüzü içerir. Geliştiriciler için tanıdık ve basit bir geliştirme ortamı sunar.

Lapis Linux, GNOME ve KDE masaüstü ortamını ve RPM paket sistemlerini kullanan Türkçe bir Linux dağıtımı idi.

<span class="mw-page-title-main">Enlightenment</span>

Enlightenment, basit, hızlı, sade ve kullanışlı bir masaüstü ortamı yaratmak için başlatılan bir projedir. EFL adı verilen pek çok parçadan oluşmuş bir grup kütüphane üzerine inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pardus 2008</span>

Pardus 2008, Pardus Linux dağıtımının 27 Haziran 2008 tarihinde çıkan kararlı sürümüdür.

dpkg, Debian paket yönetim sisteminin temelini oluşturan yazılımdır. dpkg .deb paketlerini yüklemeye, silmeye ve onlar hakkında bilgi toplamaya yarar.

<span class="mw-page-title-main">Nexenta OS</span>

Nexenta OS OpenSolaris projesi ile Oracle firmasının Solaris'in kaynak kodlarını açmasından sonra ortaya çıkan OpenSolaris dağıtımıdır. Nexenta OS, Solaris (SunOS) çekirdeğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Simple DirectMedia Layer</span> özgür ve açık kaynak kodlu yazılım çoklu ortam kütüphanesi

Simple DirectMedia Layer (SDL), ilk olarak 1998 yılında Sam Lantinga tarafından C programlama dili ile yazılmış, çapraz platform, özgür ve açık kaynak kodlu yazılım çoklu ortam kütüphanesi. Birçok platformda değişikliğe gerek duymadan grafik, ses, klavye, fare etkileşimi sunan bir arabirim niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Arch Linux</span> GNU/Linux dağıtımı

Arch Linux, belirli bir düzeyde GNU/Linux bilgisi olan kullanıcıları hedef seçmiş bağımsız geliştirilen bir topluluk dağıtımıdır. İlk sürümü 2002 yılında yayınlanmıştır. Arch Linux ekibinin tasarım yaklaşımı basitlik, sadelik ve kod doğruluğu üzerinedir. Ancak buradaki "basitlik" kelimesi, Arch geliştiricileri tarafından "gerekli olmayan eklentiler ve değişiklikler olmaksızın" anlamına gelmekte ve bu felsefe son kullanıcıdan ziyade geliştirici bakış açısını yansıtmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">LXDE</span> Masaüstü ortamı

LXDE, Unix benzeri işletim sistemleri için geliştirilen özgür ve açık kaynak kodlu bir masaüstü ortamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ubuntu Software Center</span>

Ubuntu Yazılım Merkezi, Ubuntu işletim sisteminde yazılım kurma ve kaldırma amaçlı bir paket yönetim aracı. Ubuntu'nun 2009 yılında yayınlanan 9.10 nolu sürümünden, 2015 yılında yayınlanan 15.10 nolu sürümüne kadar öntanımlı paket yönetm aracı olarak kullanılmıştır. Ubuntu 16.04 LTS sürümü ile birlikte öntanımlı paket yönetim aracı olarak GNOME masaüstü ortamının paket yönetim aracı olan GNOME Software'e geçilmiştir.

Bilgi işlem platformu, bir uygulama yazılımı çalıştırmak için donanım mimarisi ve bir yazılım çerçevesi, yazılım, çeşitli bazı kombinasyon veya sıralamalarını içermektedir. Tipik platformlarda bir bilgisayar mimari, işletim sistemi, programlama dilleri ve ilgili kullanıcı arabirimi içerir.

Pisi Linux; PiSi paket yönetim sistemini içeren Pardus 2011 sürümünü taban alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kullanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda büyük kolaylık sağlayan ve onların başlıca masaüstü gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir GNU/Linux dağıtımıdır. Anka takımı tarafından geliştirilme süreci devam eden Pisi Linux, 10 Temmuz 2015'te 1.2 sürümü yayımlandı. İçerisinde 6000'den fazla güncellenmiş paketi bulunan 1.2 sürümü sonrası ise büyük değişimler getirecek olan 2.1 sürümü ile tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve stabilitesi artırılmış oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ansible</span>

Ansible bilgisayarları yapılandırmak ve yönetmek için kullanılan bir özgür yazılım platformu. Çok uçlu yazılım dağıtımını, özel amaçlı görev yürütmeyi ve yapılandırma yönetimini birleştirir. Uçları SSH veya PowerShell üzerinden yönetir ve üzerlerinde Python kurulmuş olmasına ihtiyaç duyar. Modüller JSON ve standart çıktı üzerinde çalışır ve herhangi bir programlama dilinde yazılabilir. Sistemlerin yeniden kullanılabilir kaynaklarını ifade etmek için YAML kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Robot İşletim Sistemi</span> robot yazılımı geliştiricileri için işletim sistemi sağlayan bir yazılım iskeleti

Robot İşletim Sistemi (RİS) robot yazılımı geliştiricileri için işletim sistemi sağlayan bir yazılım iskeletidir. RİS HAL gibi standart bir işletim sistemi temin eder. RİS tabanlı çalışan işlemler mimari grafikle gösterilir. Bu mimari grafiklerde çok kısımlı sensörlerin, kontrol mekanizmalarının, konumun, çalıştırıcının ve diğer işlemlerin verileri gösterilir. Robot kontrolünde düşük zamanlı gecikme olduğundan gerçek zamanlı işletim sistemi değildir. Fakat RİS eş zamanlı kodlarla entegre edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">DNF</span>

DNF ya da Dandified Yum; RPM tabanlı dağıtımlar için paket yöneticisidir. Yum'un yeni neslidir. Fedora 18 ile birlikte tanıtılmıştır ve Fedora'nın 22. sürümünden beri öntanımlı paket yöneticisidir. Yum'daki düşük verim, yüksek bellek kullanımı, bağımlılıkları çözümlemedeki yavaşlık gibi sorunları gidermek için yaratılmıştır. libsolv adlı harici bağımlılık çözümleyiciyi kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Anaconda (Python dağıtımı)</span>

Anaconda ücretsiz ve açık kaynaklı, Python ve R programlama dillerinin bilimsel hesaplama kullanımında paket yönetimini kolaylaştırmayı amaçlayan bir özgür ve açık kaynaklı dağıtımdır. Paket sürümleri conda paket yönetim sistemi ile yönetilir. Anaconda dağıtımı Windows, Linux ve MacOS işletim sistemlerinde kullanılabilen veri bilimi paketleri içerir.