İçeriğe atla

Pachacutec Yupanqui

Pachacutec Yupanqui

Pachacutec Inka Yupanqui (Quechua Pachakutiq ya da Pachacuti) (ö. 1471), 1438'den 1471'e kadar[1][2][3][4] Cusco Krallığının dokuzuncu Sapa Inca’sıdır. Krallığı İnka (Tahuantinsuyu) imparatorluğuna dönüştürmüştür. Merkezi hükûmet ve güçlü liderli, dört yerel hükûmet şeklinde federal sistem oluşturmuş, fetih çağını başlatmıştır.

Zamanında krallığını Titicaca Gölü'nden And Dağları'nın orta kesimine kadar genişletmiştir. Bu başarılı fetih girişimlerinden dolayı bazen "And'ların Napolyon'u" diye anılır.[4] En önemlisi, İnkalar'ın altyapısını kurmuş ve yeni teknolojilerle ekonomiyi geliştirmiştir. Bununla birlikte iktidarıyla, tarihi olaylar not edilmiş mesela doğum ve ölüm gibi durumlar kayda geçirilmiştir. Kendi kişisel yaşamına dair pek bir bilgi mevcut değildir. Kendinden sonra tahta geçen, oğlu Tupac Yupanqui'dir.

Önce gelen:
Viracocha Inca
Sapa Inca
1438–1471
Sonra gelen:
Túpac Inca Yupanqui

Kaynakça

  1. ^ Zygmont, Carolyn. "LibGuides: Machu Picchu: About". westportlibrary.libguides.com (İngilizce). 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2021. 
  2. ^ "Collections Online | British Museum". www.britishmuseum.org. 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2021. 
  3. ^ "Pachacuti Inca Yupanqui | Inca emperor". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2021. 
  4. ^ a b "Pachacuti - New World Encyclopedia". www.newworldencyclopedia.org. 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hollanda</span> Karayiplerde toprakları bulunan Kuzeybatı Avrupada bir ülke

Hollanda, Batı Avrupa'da ve kısmen Karayipler'de bulunan bir ülkedir. Hollanda Krallığı'nı meydana getiren dört ülkeden en büyüğüdür. Hollanda, Avrupa'da doğuda Almanya'ya, güneyde Belçika'ya ve kuzeybatıda Kuzey Denizi'ne komşu olan on iki vilayetten ve Karayipler'de Bonaire, Sint Eustatius ve Saba adaları olmak üzere üç özel belediyeden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Nauru</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Nauru (

<span class="mw-page-title-main">Wikimedia Vakfı</span> kâr amacı gütmeyen kuruluş

Wikimedia Vakfı, Vikipedi (Wikipedia) ansiklopedisi gibi çeşitli özgür içerikli projeleri bünyesinde barındıran bir organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">İnka medeniyeti</span> Kolomb öncesi Amerikan uygarlığı

İnka medeniyeti, Güney Amerika'nın batı kıyısındaki And Dağları bölgesindeki Cuzco şehri civarında, efsanevi kralları ve ilk Sapa Inca olan Manco Capac'ın 11. yüzyılda Cuzco Krallığı'nı kurmasıyla başlamıştır. Manco Capac'ın soyunun egemenliğinde Krallık bölgedeki diğer Andlı topluluklar gibi büyümeye devam etmiş ve 1438 yılında adının birebir çevirideki anlamı yer sallayan olan Pachacutec liderliğindeki İnkalar sınırlarını genişleterek diğer Andlı toplulukları egemenlikleri altına almaya başlamışlardır. Böylece, Pachacutec Amerika kıtasında Kolomb öncesi var olan en büyük imparatorluk olan İnka İmparatorluğu'nu (Tawantinsuyu) kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Filistin Kurtuluş Örgütü</span> Filistinde milliyetçi paramiliter örgüt

Filistin Kurtuluş Örgütü, kısaca FKÖ veya uluslararası İngilizce kısaltmasıyla PLO olarak bilinen, bağımsız ve özgür bir Filistin kurmayı amaçlayan bir örgüttür. Temelleri 13-16 Ocak 1964'te Kahire'de toplanan Arap Birliği zirvesinde atılan örgüt, 29 Mayıs 1964 tarihinde Filistin Ulusal Konseyinin toplanmasının ardından 2 Haziran 1964 tarihinde kuruldu. Örgüt Arap devletleri arasındaki liderlik savaşı yüzünden Filistinliler tarafından değil, Arap devletleri tarafında özellikle de Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır'ın yoğun desteği ile kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Atahualpa Yupanqui</span> Arjantinli müzisyen (1908-1992)

Atahualpa Yupanqui Arjantinli şair, besteci, gitarist ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Güney Asya</span> Asya kıtasının güney bölgesi

Güney Asya, hem coğrafi hem de etno-kültürel terimlerle tanımlanan Asya'nın Güney bölgesidir. Bölge Hindistan, Bangladeş, Bhutan, Nepal, Pakistan, Sri Lanka ve Maldivler ülkelerinden oluşmaktadır. Topografik olarak, Hint levhası hakimdir ve büyük ölçüde güneyde Hint Okyanusu ve kuzeyde Himalayalar, Karakurum ve tarafından doğal sınırları vardır. kuzeyinde yükselen Ceyhun, kuzeybatı sınırının bir parçasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Túpac Inca</span>

Tupac Inca Yupanqui İnka imparatorluğunun onuncu Sapa Inca'sıdır. Babası Pachacuti, oğlu ise Huayna Capac'tır.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Cumhuriyeti</span> Afganistanda hüküm sürmüş eski bir devlet

Afganistan İslam Cumhuriyeti, Afganistan Savaşı sırasında 2004-2021 yılları arasında Afganistan'da var olan bir İslam cumhuriyetiydi. 2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgal etmesinin ardından Taliban liderliğindeki Afganistan İslam Emirliği'nin ele geçirilmesi sonrası 2004 yılında kuruldu. 15 Ağustos 2021'de ülkenin büyük bölümünün kontrolü Afganistan İslam Emirliği'ne geçti. Afganistan'ın uluslararası olarak tanınan tek meşru devleti olduğu iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İnka terasları</span>

İnka terasları, İnkalar tarafından dağ yamaçlarına daha fazla tarım ürünü elde edebilmek için basamak şeklinde inşa edilmiş teraslardır. Böylece kıtlığa engel olup insanlara daha fazla gıda maddesi sağlanmıştır. Teraslarda mısır, patates, bal kabağı, fıstık, biber gibi ürünler yetiştirlmiştir. Sulama ise kanallar yardımıyla yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İnka İmparatorluğu</span>

İnka İmparatorluğu, Kolomb öncesi Amerika'nın en büyük imparatorluğudur. İnka terimi, yarı efsanevi kurucu Manco Capac'tan 1532'de İspanyollara yenik düşmüş Atahualpa'ya dek toplam 13 imparatordan oluşan bir hanedanın hükmettiği Kolomb öncesi Güney Amerika halklarının tarihi ve uygarlığına ilişkin her türlü olayı kapsayan bir ifadedir.

<span class="mw-page-title-main">III. William</span> İngiltere, İrlanda ve İskoçya kralı (hd. 1689-1702)

III./II. William Haziran 1672'den 1689'a kadar Hollanda genel valisi (Stadtholder), 1689'dan 1694'e kadar eşi II. Mary ile birlikte İngiltere, İrlanda ve İskoçya kralı, eşinin ölümünde sonra ise tek başına İngiltere, İrlanda ve İskoçya kralı. Babası Hollanda Oranien-Nassau Hanedanı'ndan II. Wilhelm (Oranien), annesi ise İngiltere kraliyet ailesinden I. Charles'in kızı Prenses Mary'dir.

<span class="mw-page-title-main">Euarchontoglires</span> memeli üst takımı

Euarchontoglires veya Supraprimates, eteneliler infra sınıfında yer alan, moleküler genetik araştırmalar sonrası ortaya konulmuş olan bir üst takım.

<span class="mw-page-title-main">Hannover Hanedanı</span>

Hannover Hanedanlığı Alman kökenli bir kraliyet hanedanıydı. Hannover Hanedanlığı Hannover Krallığını ve aynı zamanda Braunschweig-Lüneburg düklüğünü yönetiyordu. 1714'ten sonra Hannover Hanedanlığı Büyük Britanya Krallığını da yönetmeye başladı. Bu hanedandan olup Büyük Britanya Krallığı'nı yöneten ilk kral I. George'tur.

<span class="mw-page-title-main">Sweyn</span> Çatalsakal Sweyn

Çatalsakal Sweyn Danimarka kralı, İngiltere kralı ve Norveç kralı. İsmi Anglosakson Kroniklerde Swegen olarak geçer. Mavi diş Harald'ın oğlu, Büyük Knud'un babasıdır. 987 yılında Wendland'a kaçan babasına karşı isyan etti. I. Olaf'ın 995 yılında Norveç tahtına geçmesinden sonra Olaf ile anlaşmazlığa düştü ve Olaf'a karşı İsveç kralı Olaf Skötkonung ve Lade Kontu Erik ile ittifak yaptı. 1000 yılında üç müttefik I. Olaf'ı Svolder Savaşı'nda yendi. Böylece Sweyn hükümdarlığını müttefikleri ile paylaşmasına rağmen Norveç kralı oldu. Sweyn bu olaylardan sonra 13 Kasım 1002'de İngiltere Danimarkalılara karşı yapılan katliamın öcünü almak için 1003 ve 1004 yıllarında İngiltere'ye karşı yapılan seferlere öncülük etti.

<span class="mw-page-title-main">Veda uygarlığı</span>

Veda uygarlığı kökeni ortak bir noktadan çıkan Hint-Avrupa dili konuşan Aryan kabillelerinin Hindistan’a yaptıkları göçe dayanır. Saraswati

1957-1958 Asya gribi pandemisi, güney Çin'deki Guizhou'da ortaya çıkan küresel bir influenza A virüsü alt tipi H2N2 salgınıydı. 1957-1958 pandemisinin neden olduğu ölüm sayısının dünya çapında 1 ila 4 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor ve bu da salgını tarihin en ölümcül pandemilerinden biri yapıyor. On yıl sonrasında, yeniden sınıflandırılan H3N2 virali, Hong Kong grip pandemisine (1968–1969) neden oldu.

Ulusal Biyoçeşitlilik Ağı , 2000 yılında Birleşik Krallık'ta kurulmuş, biyoçeşitlilik bilgilerini, NBN'nin veri arama web sitesi olan NBN Atlas aracılığıyla internet de dahil olmak üzere çeşitli ortamlar aracılığıyla kullanıma sunmayı taahhüt eden bir ortak girişimdir.

Cusco Krallığı, Güney Amerika'nın And Dağları bölgesinde, özellikle de bugünkü Peru'da bulunan antik bir Andean krallığıdır. Bu krallık, bugünkü Peru'nun Cusco bölgesinde, And Dağları'nın zirvesinde yer alan Cusco şehri çevresinde kurulmuştur. Cusco Krallığı, özellikle İnka İmparatorluğu'nun öncüsü olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Inti Raymi</span>

Inti Raymi İnka dininin en saygı duyulan tanrısı olan tanrı Inti onuruna İnka İmparatorluğu'nun geleneksel bir dini törenidir. Bu, gün doğumu ile gün batımı arasındaki süre açısından yılın en kısa günü olan kış gündönümünün ve ışık saatlerinin yeniden uzamaya başlayacağı İnka Yeni Yılının kutlanmasıdır. Ekvatorun güneyindeki bölgelerde, Gregoryen ayları olan Haziran ve Temmuz ayları kış aylarıdır. 24 Haziran'da yapılır