İçeriğe atla

Pabuççu Ahmed Paşa

Pabuççu Ahmed Paşa (ö. 5 Mayıs 1830), 9 Mart 1829'dan öldüğü tarihe kadar Osmanlı Kaptan-ı deryası olarak çalışmış Osmanlı devlet adamıdır.[1]

Hayatı

Rizeli fakir bir ailenin çocuğu olarak Trabzon'da doğdu. İstanbul'a geldikten sonra bir ayakkabıcının yanında çalışmaya başladı. Ayakkabıcı daha sonra dükkânı Ahmed Paşa'ya devretti ve kızını onunla evlendirdi.[2] Pabuççu Ahmed Paşa, Seydi Ali Paşa'nın Boğaz Muharebesi'ndeki başarılarından dolayı seçildiği tersane çavuşluğunu 15 yıl sürdürdü. 1826'da tersane başağası oldu.[3] Daha sonra Yeniçeri Ocağı'na giren Pabuççu Ahmed Paşa, İzzet Mehmed Paşa'nın yanında çalışmaya başladı. İzzet Mehmed Paşa başarılarından ötürü Ahmed Paşa'yı Galata Voyvodalığı'na atadı. Galata'nın zabıta işlerini yürüttü. Ayrıca Haliç'te kayıkçılar ve hamallardan oluşan bir birlik organize ederek bu birliği padişaha devretti ve Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılmasında etkili oldu.[4] Yaptığı hizmetlere karşılık II. Mahmud tarafından Kaptan-ı Deryalığa yükseltildi.

Kaptan-ı Derya iken Osmanlı deniz yüzbaşısı Adolphus Slade ile birlikte 6 kalyon, 3 firkateyn ve 3 brikten oluşan Osmanlı Donanması ile Karadeniz'e açıldı. Süzebolu açıklarına geldiğinde limanda 6 kalyon, 2 firkateyn ve 2 korvetten oluşan birleşik Rus Filosunun bulunduğunu gördüğünde Karadeniz Boğazı'na geri döndü. Hükûmetin zoru ile ikinci kez Karadeniz'e açıldı ancak yine başarısız oldu.[5] Bir Rus gemisinin gece vakti farkında olmayarak Osmanlı donanmasına karışması sonucu gündüz fark edilmesi ile esir alınarak İstanbul'a dönüldü ama filodaki 3 Mahmudiye kalyonu da Akıntıburnu'nda karaya oturdu. Adolphus Slade'in yorumuna göre Türk donanması o dönemde acemi erlerden ve "gemiye benzemeyen tekne" şeklinde yorumladığı gemilerden oluşuyordu.[6] Slade ayrıca Türk müziğini sevmesine rağmen Pabuççu Ahmed Paşa'nın Alman, İtalyan ve Fransız karışımı bir repertuarı mehter müziği havasında icra eden bandosunu "dehşet verici derecede kötü" olarak betimlemişti. Adolphus Slade, Kaptan-ı derya Pabuçcu Ahmed Paşa'nın gemisi olan Selimiye kalyonunda kaldığı günler boyunca gördüğü pek çok bozukluğu ve yanlış uygulamaları değiştirdi. Bahriye erlerine düzen getirdi. Ahmet Paşa kendisi de bir bahriye subayı olan İngiliz Adolphus Slade'ın hizmetinden memnun kaldı ama son noktada çoğunlukla da kendi bildiği şekilde donanmayı idare etti. Slade anılarında Pabuçcu Ahmed Paşa'dan söz ederken onun cesur olmadığından ve bilgisizliğinden de dert yanar.[7] Ölmeden önceki son 6-7 ayını Kasımpaşa'da hasta yatağında geçiren Pabuççu Ahmed Paşa, 70'li yaşlarında kalp hastalığından dolayı öldü.[8] Eyüp'teki Mihrişah Sultan Türbesi'ne defnedildi.[9]

Kaynakça

  1. ^ Nutki, Süleyman (2003). Süleyman Nutki Bey'in hatıraları. T.C. Genelkurmay Başkanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı. s. 2. ISBN 9754092273. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  2. ^ Bal, Mehmet Akif (2007). Trabzonlu ünlü simalar ve Trabzon'un ünlü aileleri. Çatı Yayınları. s. 613. ISBN 9758845306. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  3. ^ Badem, Candan (2010). “The” Ottoman Crimean War: (1853 - 1856). BRILL. s. 109. ISBN 9004182055. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  4. ^ Shaw, Shaw, Stanford J., Ezel Kural (1977). History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume 2, Reform, Revolution, and Republic: The Rise of Modern Turkey 1808-1975, 11. cilt. Cambridge University Press. s. 7. ISBN 0521291666. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  5. ^ Akkaya, Ayanoğlu, İbrahim, Fahri (2009). Osmanlı imparatorluğu'ndan günümüze denizlerimizin âmirleri: derya kaptanları, bahriye nazırları ve deniz kuvvetleri komutanları. Deniz Basımevi Müdürlüğü. s. 95. ISBN 9754095582. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  6. ^ Slade, Sir Adolphus (1943). Türkiye ve Kırım Harbi. Askeri Matbaa. s. 1. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  7. ^ Aracı, Emre (2006). Donizetti Paşa: Osmanlı sarayının İtalyan maestrosu. Yapı Kredi Yayınları. s. 64. ISBN 9750811534. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  8. ^ Bahriye'nin Haliç serüveni: "İstanbul'un fethinden son Divanhane'ye". T.C. Deniz Basımevi. 2005. ISBN 9754093040. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  9. ^ Süreyya, Akbayar, Mehmet, Nuri (1996). Sicill-i Osmanî, 1. cilt. Kültür Bakanlığı ile Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. ISBN 9753330391. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Güzelce Ali Paşa ya da Çelebi Ali Paşa, II. Osman saltanatı döneminde 23 Aralık 1619-9 Mart 1621 tarihleri arasında toplam bir yıl iki ay on yedi gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kara Musa Paşa</span> 75. Osmanlı sadrazamı

Kara Musa Paşa, İbrahim saltanatında 16 Eylül 1647 - 21 Eylül 1647 tarihleri arasında beş gün sadrazam unvanını taşımış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Bozoklu (Bıyıklı) Mustafa Paşa, II. Ahmed saltanatında, 27 Mart 1693 - 14 Mart 1694 tarihleri arasında on bir ay on sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Hoca İbrahim Paşa III. Ahmed saltanatında, 6 Nisan 1713 - 27 Nisan 1713 tarihleri arasında yirmi bir gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

Abdi Paşa, Osmanlı denizcisi.. III. Ahmed ve I. Mahmud saltanatlarında 28 Eylül 1730 - Mayıs 1731 ile Ağustos 1731 - 19 Aralık 1731 dönemlerinde iki kez kaptan-ı derya görevi yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Müezzinzade Ali Paşa</span>

Müezzinzade Ali Paşa Piyale Paşa'dan sonra başa geçerek 1569-1571 yılları arasında Osmanlı Donanması'nın Kaptan-ı Deryalığını da yapmış Osmanlı denizcisi ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Kaptan-ı derya</span> Osmanlı Donanmasının Amirali

Kaptan-ı derya, Osmanlı İmparatorluğu'nda donanma komutanlarına verilen addır.

Ahmed Vesim Paşa ya da Hacı Vesim Paşa, Osmanlı Devleti'nin son Kaptan-ı Deryası, Bahriye Nazırı ve valisi.

Hamza Bey, Sultan II. Mehmed dönemi Osmanlı denizcisidir. Elçi olarak gönderildiği görev sırasında Kazıklı Voyvoda tarafından katledilmiştir.

Birinci Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Kara Dev Murat Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 16 Mayıs 1654'te bir Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi. 1645–1669 döneminde Girit'in Fethi sırasında Osmanlı-Venedik Savaşları'nın bir evresidir.

Canım Hoca Mehmed Paşa Osmanlı denizcisi. III. Ahmed saltanatında 18 Aralık 1714 - 14 Şubat 1717 döneminde; I. Mahmud saltanatında Haziran 1731 - Kasim 1731 ve 7 Mayıs 1733 - 14 Kasım 1736 dönemlerinde kaptan-ı derya görevi yapmıştır. Diğer kale muhafızlığı görevlerinde de bulunmuştur.

Aşçı Mehmed Paşa Osmanlı denizcisi. III. Mustafa saltanatında 1702 - 1703 ile III. Ahmet saltanatında Ekim 1713 - Ocak 1714 tarihleri arasında iki kez kaptan-ı derya olarak görev yapmıştır. Sancak beyliği ve valilik görevleri de verilmiştir.

Ateş Mehmet Paşa veya Ateş Mehmet Salih Paşa Osmanlı denizcisi. 1863-1865 döneminde kaptan-ı derya görevi yapmıştır.

Ahmed Fevzi Paşa

<span class="mw-page-title-main">Tersane-i Amire</span>

Tersane-i Amire 16. asırdan imparatorluğun sonuna kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun ana üssü ve donanma tersanesiydi. Osmanlı başkenti İstanbul'da Haliç'te bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Bibercik Deniz Muharebesi</span>

Bibercik Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

Abdülkerim Paşa, Osmanlı Kaptan-ı deryası.

Tosun Mehmed Paşa, Osmanlı Kaptan-ı deryası.

Mısırlızade İbrahim Paşa, Osmanlı devlet adamı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.