Paşmakçızade Abdullah Efendi

Paşmakçızade Abdullah Efendi (d. 1680, İstanbul- ö. 1732, Konya), müderris, kadı, kazasker, Osmanlı şeyhülislamı.

Şeyhülislam Paşmakçızade Ali Efendi'nin oğludur. İlk eğitimini babasından aldı. Öğrenimini tamamladıktan sonra çeşitli medreselerde müderrislik yaptı. 1713'te Yenişehir ardından Mısır ve (1714-1715)'te İstanbul kadısı oldu. Üç yıl sonra bu görevinden azledildi ve nakibüleşraf tayin edildi (1718). Damat İbrahim Paşa'nın sadrazamlığı döneminde önce Anadolu kazaskerliğine (Aralık 1719), daha sonra Rumeli kazaskerliğine getirildi (1725). Buradaki görev süresi tamamlanmasına rağmen ikinci defa Rumeli kazaskerliğine getirildi (1728).

1730'da Patrona Halil İsyanı nedeniyle görevine son verildi. Şeyhülislam Mirzazade Şeyh Mehmed Efendi rahatsızlığı sebebiyle görevinden istifa edince onun yerine şeyhülislam tayin edildi (1730). I. Mahmut devrinde on ay kadar şeyhülislamlıkta kaldı.

Kısa bir süre sonra, kibirli oluşu ve kırıcı,sert sözleriyle herkesi incilten tavrı yüzünden padişahın ve ulemanın sevgisini kaybetti. Özellikle İran'la barış anlaşması için oluşturulan mecliste gereksiz itirazlarda bulunması azline sebep oldu (1732). Hacca gittikten sonra dönüşte Şam'a yerleşmek istedi. Üç ay Şam'da kaldıktan sonra İstanbul'a geri çağrıldı ve Konya'da ikamet etmesi istendi. Konya'ya yerleştikten kısa bir müddet sonra öldü. Bazı kaynaklarda zehirlenerek öldürüldüğü rivayet edilmektedir. Mezarı Konya Mevlana Türbesi haziresindedir.

• Paşmakçızade Ali Efendi
• Paşmaklık

• Yakut, Esra (2005) Şeyhülislamlık: Yenileşme Döneminde Devlet ve Din, İstanbul:Kitap Yayinevi ISBN 9789758704941 Google Books4 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.1 say.375 [1]