İçeriğe atla

PTT İstanbul Müzesi

Koordinatlar: 41°00′53″K 28°58′25″D / 41.01472°K 28.97361°D / 41.01472; 28.97361
PTT İstanbul Müzesi
PTT İstanbul Müzesi girişi
Harita
Açılış6 Mayıs 2000
Konumİstanbul, Türkiye
Koordinatlar41°00′53″K 28°58′25″D / 41.01472°K 28.97361°D / 41.01472; 28.97361
TürPosta müzesi
PTT bünyesindeki diğer müzeler

PTT İstanbul Müzesi, Türkiye'nin İstanbul kentinde bulunan bir posta müzesidir. Müze, 6 Mayıs 2000 tarihinde PTT tarafından kurulmuş olup Sirkeci'deki Büyük Postane binasında yer almaktadır. Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye'de posta ve telekomünikasyon hizmetlerinin tarihsel gelişimine adanmış olan sergide, ilgili ekipman ve araçların yanı sıra bir posta pulu koleksiyonu da sergilenmektedir.

Müze binası

PTT İstanbul Müzesi (giriş sağda) İstanbul Sirkeci'deki Büyük Postane binasında

Müzenin bulunduğu Büyük Postane, Mimar Vedat Tek tarafından Birinci Ulusal Mimarlık Akımı üslubunda tasarlanan dört katlı tarihi bir yapıdır. Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde 1905-1909 yılları arasında Posta ve Telgraf Nezâreti binası olarak inşa edilmiştir. Daha sonra postaneye dönüştürüldü.[1][2]

Müzenin ayrı bir girişi var ve binanın batı kısmında dört kat bulunuyor. Ziyaretçilere, 23 Ekim 1840'ta Osmanlı Posta Nezareti'nin kuruluşuyla resmen başlayan ülkenin haberleşme ve telekomünikasyon hizmetleri tarihi hakkında bilgi vermektedir.[3] 6 Mayıs 2000 tarihinde Türk Postası tarafından kurulan müze, posta, telgraf, telefon ve posta pullarına yönelik dört bölümden oluşmaktadır.[1][2] Binanın inşaatı sırasında çekilen fotoğraflar da sergide yer almaktadır.[4]

Posta

20. yüzyılın başındaki Meşrutiyet döneminden ve 1923 sonrasındaki Cumhuriyet döneminden günümüze kadar askeri kurye ve postacıların giydiği çeşitli üniformaların örneklerini oyuncak bebek ve mankenlerin üzerinde görmek mümkün. Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait posta çantaları, posta keseleri, posta çuvalları, posta kutuları, yer bulma haritaları, ödeme makineleri gibi tarihi posta hizmet eşyaları sergilenmektedir.[2][4]

Telgraf

İlk telgrafhanenin kitabesinde 1855 yılı gösterilir. Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın ilk kez kullanıldığı 9 Eylül 1855 ile Kırım Savaşı'na bağlı birliklerin savaş sahnesini gösteren tablo bulunmaktadır. Şumnu'dan başkent İstanbul'a Edirne'ye gönderilen bir telgrafta Osmanlılarla birlikte Müttefik birliklerinin Kırım Savaşı sırasında Sivastopol Kuşatması'nı sona erdiren zaferini bildirildiği[2][4] "Asâkir-i müttefika Sivastopol'a girmişlerdir." yazmaktadır.[1]

Üçüncü katta Manastır Kâtibi Hamdi Bey'in telgraf odası tüm tarihi donanımıyla o günden bugüne değişmeden korunmuştur. Mondros Mütarekesi'nin ardından 16 Mart 1920'de I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleri birliklerinin İstanbul'u işgal etmesi sırasında görevdeydi. Postane binasına giren düşman askerleri tarafından durduruluncaya kadar Ankara'daki Mustafa Kemal'e (Atatürk) Mors telgrafıyla İstanbul'daki durum hakkında mesajlar gönderdi.[2]

Daha sonraki döneme ait teledaktilolar ve orijinal bir teleks makinesi de sergilenmektedir.[2]

Telefon

İkinci kat, çeşitli eski telefon aletlerine ve ilgili ekipmanlara ev sahipliği yapmaktadır. Türkiye'deki PTT fabrikalarında üretilen, el kranklı manyeto jeneratörlü veya pille çalışan, döner hatlı ve tuşlu telefonların hem duvar hem de masa versiyonları, telefon santralleri, elektromekanik otomatik telefon santralleri bulunmaktadır.[4]

Ayrıca Alexander Graham Bell'in 1882 tarihli orijinal telefonunun birebir kopyası da burada sergilenmektedir. 1990 yılında PTT'nin kuruluşunun 150. yılında Alcatel-Lucent firmasının hediyesiydi. Telefon abonelerinin manuel olarak bağlanmasını sağlayan bir telefon santrali örneği görülmektedir. Türkiye'nin ilk elektromekanik otomatik telefon santralinin kurulumu 23 Ekim 1931'de tamamlandı ve santral operatörlerine gerek kalmadı.[2][4]

Posta pulları

İlk Türk posta pulu, 13 Ocak 1863'te Posta Nazırı Agâh Efendi tarafından bastırılmıştır. Osmanlı Darphanesi'nde ince sigara kağıdına basılmıştır. Sergide Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi pullarının yanı sıra 1950'lerden sonra basılan ilk gün zarflarının yanı sıra Dünya Posta Birliği'ne üye ülkelerin posta pulları da sergilenmektedir.[2][4]

Konum ve erişim

Müze, İstanbul'un Fatih ilçesine bağlı Sirkeci Mahallesi'nde Yeni Postane Caddesi 25'teki Büyük Postane binasında yer almaktadır. Sadece iş günlerinde 08:30-17:30 saatleri arasında açıktır. Giriş ücretsizdir. Müzenin ziyareti bir çalışan tarafından yönlendirilmektedir.[2][5]

Galeri

  • PTT İstanbul Müzesi cephe kısmı
    PTT İstanbul Müzesi cephe kısmı
  • PTT İstanbul Müzesi merkez salonu
    PTT İstanbul Müzesi merkez salonu
  • PTT İstanbul Müzesi tavanı
    PTT İstanbul Müzesi tavanı
  • PTT İstanbul Müzesi mimarisi
    PTT İstanbul Müzesi mimarisi
  • PTT İstanbul Müzesi
    PTT İstanbul Müzesi
  • PTT İstanbul Müzesi posta küresi
    PTT İstanbul Müzesi posta küresi
  • PTT İstanbul Müzesi telefonu
    PTT İstanbul Müzesi telefonu
  • PTT İstanbul Müzesi santrali
    PTT İstanbul Müzesi santrali
  • PTT İstanbul Müzesi telgrafı
    PTT İstanbul Müzesi telgrafı

Kaynakça

  1. ^ a b c "Sirkeci Grand Post Office With its 100 year old architecture and decorations" (PDF). Seramik Türkiye. Cilt 102. Mayıs-Haziran 2005. 10 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2024. 
  2. ^ a b c d e f g h i Ünal, Ertan (2005). "The PTT Museum". Skylife. Türk Hava Yolları. 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2024. 
  3. ^ "Osmanlı İmparatorluğunda Posta TeşkilatıThis is a featured page". Ottoman & Turkish Philatelic Digest. 11 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2024. 
  4. ^ a b c d e f "Edirne'den Kars'a kadar tüm detaylarıyla Türkiye'nin müze haritası". Zaman. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2024. 
  5. ^ "İstanbul'daki Müzeler-PTT İstanbul Müzesi". İstanbul Valiliği. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Posta ve Telgraf Teşkilatı veya kısaca PTT, genel müdürlük olarak hizmet veren, Türkiye'nin posta örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bursa Kent Müzesi</span>

Bursa Kent Müzesi, 2004 yılından bu yana kentin eski adliye binasında hizmet veren, Bursa’nın 7000 yıllık süreçte geçirdiği değişim ve dönüşümlerin sergilendiği müzedir. Bursa Kent Müzesi, şehrin tarihini ve kültürünü sergileyen bir müzedir. Müzenin amacı, Bursa’nın tarihi ve kültürel mirasını koruyup ziyaretçilere sunmaktır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Arkeoloji Müzeleri</span> Türkiyedeki ilk müze

İstanbul Arkeoloji Müzesi, çeşitli kültürlere ait bir milyonu aşkın eserle, dünyanın en büyük müzeleri arasındadır. Türkiye'nin müze olarak inşa edilen en eski binasıdır. 19. yüzyılın ortalarında Maarif Nazırı Mehmed Esad Safvet Paşa tarafından Müze-i Hümâyûn adıyla 1869 yılında kurulmuştur ve 13 Haziran 1891'de ana binanın inşaatı tamamlanıp ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Deniz Müzesi</span>

İstanbul Deniz Müzesi, Türkiye'nin denizcilik alanında en büyük müzesidir, içerdiği koleksiyon çeşitliliği açısından dünyanın sayılı müzelerinden biridir. Koleksiyonunda yaklaşık 20.000 adet eser bulunmaktadır. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na bağlı olan İstanbul Deniz Müzesi Türkiye'de kurulan ilk askeri müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Çorum Müzesi</span>

Çorum Müzesi, Çorum il merkezinde bulunan bir arkeoloji ve etnografya müzesidir. Müzede Alacahöyük, Boğazköy, Hattuşaş, Pazarlı ve Kuşsaray gibi arkeolojik kazı merkezlerinden çıkarılan buluntular sergilenmektedir. Çorum Müzesi ilk olarak 13 Ekim 1968 tarihinde, günümüzde kullanılmayan ilk binasında hizmete girmiştir. 1968 yılından itibaren 33 yıl hizmet veren müze binası, arkeolojik kazılardan elde edilen eserlerin yoğunluğu nedeniyle ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiştir. Bunun üzerine yapımı 1908 yılında başlayıp 1914 yılında tamamlanan ve yapıldığı günden itibaren hastane, Ziraat Mektebi, Makine Meslek Yüksek Okulu olarak hizmet veren bina, Çorum Müzesi'nin yeni binası olarak kullanılmak üzere 1986 yılında tahsis edilmiştir. 1988 yılında yangın geçiren bina, 1989 yılında müze olarak kullanılmak üzere restore edilmeye başlanmıştır. Restorasyon çalışmalarının tamamlanması ile Çorum Müzesi; 11.03.2003 tarihinde, bu tarihî binada ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rahmi M. Koç Müzesi</span> Müze

Rahmi M. Koç Müzesi, İstanbul'un Hasköy semtinde, Haliç kıyısında bir sanayi müzesidir. 1994 yılında iş insanı Rahmi Koç'un desteği ile açılmış müze, Türkiye'de sanayi, ulaşım, endüstri ve iletişim tarihine adanmış ilk önemli müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Postane</span>

Büyük Postane, Sirkeci PTT Merkezi İstanbul'un Fatih ilçesindeki Sirkeci semtinde yer alan Türkiye'nin en büyük postane binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Tek</span> Türk mimar (1873–1942)

Mehmet Vedat Tek, Türk mimar. 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınmakta ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın Mimar Kemalettin Bey ile birlikte en önde gelen iki isminden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sakıp Sabancı Müzesi</span> Türkiyede bir müze

Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi, zengin bir hat ve resim koleksiyonunu bünyesinde barındıran ve düzenlediği geçici sergilerle birçok ünlü sanatçının eserlerine ev sahipliği yapan bir sanat müzesidir. 2002 yılında ziyarete açılan müze, İstanbul'da Boğaziçi'nin en eski yerleşimlerinden Emirgan'da bulunan Atlı Köşk'te hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İş Bankası Müzesi</span> müze

Türkiye İş Bankası Müzesi, Atatürk tarafından kurulmuş olup; Türkiye İş Bankası'nın tarihi ve cumhuriyetin ilanından beridir gelişen iktisadi bağımsızlığımızın yer aldığı müzedir. 3. genel müdürlük binası olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Resim ve Heykel Müzesi</span>

İstanbul Resim ve Heykel Müzesi (İRHM), 20 Eylül 1937’de Türkiye’nin ilk Güzel Sanatlar müzesi olarak Dolmabahçe Sarayı’nın Veliaht Dairesi’nde hizmete giren, günümüzde Tophane'deki Antropo No:5'te hizmet veren sanat müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Posta ve Telgraf Nezâreti</span> Osmanlıda posta ve telgraf bakanlığı

Posta ve Telgraf Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde posta ve telgraf hizmetlerini yürütmekle sorumlu bakanlıktı. Kuruluşun merkezi İstanbul'da, günümüzde Eminönü'nde bulunan ve Büyük Postane olarak anılan Sirkeci'deki binaydı.

<span class="mw-page-title-main">Teleprinter</span>

Teleprinter basılı mesajlar almakta ve göndermekte kullanılan elektromekanik bir cihazdır. Kısaca telem veya teleprinter de denir. Telem tâbiri daha çok askerî haberleşmede kullanılır. Her biri teleemprimör cihazına sâhip abonelerin bağlandığı telefon benzeri yazılı haberleşme servisine teleks sistemi denir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de telekomünikasyon</span>

Türkiye'de telekomünikasyonun sektörünün tarihi Osmanlı döneminde, 23 Ekim 1840 tarihinde Sultan Abdülmecid tarafından Postahane-i Amirane’nin kurulması ile başlamaktadır. Telgraf Nezaretinin 1855 yılında kurulmasından sonra 1871'de Posta ve Telgraf nezaretleri birleştirilerek, Posta ve Telgraf Nezaretine dönüştürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nda ulaşım ve haberleşme</span>

Osmanlı Devleti üç kıtaya yayılan topraklarında ulaşım ve haberleşmeye azami önemi vermek zorundaydı. İmparatorluk topraklarının güneyi çöller, merkezi dağlar, batısı ve doğusu da düşman saldırılar ile tehdit edilmekteydi. Çevresindeki devletlere nazaran coğrafyası ulaşım ve haberleşme açısından en zor devlet Osmanlı idi. Bu geniş coğrafyada ulaşım hizmetlerinin aksamaması için lonca teşkilatı ve kati kurallar oluşturulmuştu. Makineleşmeye kadar imparatorluk topraklarındaki ulaşım ve haberleşme devletin sakındığı bir konu idi. demiryolu ve telgraf ile coğrafi koşullar bir nebze hafifletilmiş ve merkezi idare güçlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Postahane-i Amire Binası</span>

Postahane-i Âmire, 1840'ta İstanbul'da kurulan Osmanlı İmparatorluğu'ndaki ilk postane binasıdır. Daha sonra Sirkeci'ye taşınan kurumun ardından İş Bankası şubesi ve günümüze kadar da müze olarak kullanılmıştır. Aynı isim Büyük Postane için de kullanılmaktadır.

Postahane-i Amire aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">PTT Pul Müzesi</span> Ankarada müze

PTT Pul Müzesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde yer alan pul müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Müzesi</span>

Sakarya Müzesi, Sakarya ili, Adapazarı ilçesi sınırlarındaki bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Kırklareli Müzesi</span> Kırklareli ilindeki bir müze

Kırklareli Müzesi, Türkiye'nin Kırklareli kentinde bulunan bir müzedir. Müze, 1993 yılında kurulmuş olup doğal tarih örnekleri, bölgenin kültürel yaşam tarihi ile ilgili etnografik öğeler, kent ve çevresinde bulunan arkeolojik eserler sergilenmektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.