İçeriğe atla

PSR J0108-1431

Koordinat:Sky map 01sa 08d 08,29s; -14º 31' 48,5″
PSR J0108-1431
Balina takımyıldızı'nın sınırlarını ve yıldızların konumlarını gösteren diyagram
PSR J0108-1431'in konumu (kırmızı daire içinde)
Gözlem verisi
Dönem J2000      Ekinoks J2000
TakımyıldızBalina
Sağ açıklık (α)01sa 08d 08,29s[1]
Dik açıklık (δ)−14° 31′ 48,5″[1]
Görünür büyüklük (V)≥ 27,8[2]
Astrometri
Özdevinim (μ)RA: 92 ± 44[3] mys/y
Dec.: −176 ± 70[3] mys/y
Uzaklık424[4] Iy
(130 pc)
Özellikler
Sıcaklık88.000[5] K
Dönüş süresi0,808 sn[3]
Yaş166 milyon[3]
Katalog belirtmeleri
PSR+J0108−1431

PSR J0108-1431, Balina takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 424 ışık yılı (130 pc) uzaklıkta bulunan bir atarcadır. 1994 yılında Avustralya'daki Parkes Gözlemevi'ndeki araştırmada (The Parkes Southern Pulsar Survey) keşfedildi.[6] Tahmini yaşı 166 milyon yıl ve dönme süresi 0,8 saniye olan çok yaşlı bir atarca olarak kabul edilir.[3] Bu atarcanın dönüşündeki yavaşlamayla üretilen dönme enerjisi 5,8 × 1023 W ve yüzey manyetik alanı 2,5 × 107 T'dir. 2008 yılı itibarıyla bilinen en zayıf atarcadır.[2]

Chandra X-ışını Gözlemevi kullanılarak 0,3−8 keV bandında enerji akısı (9 ± 2) × 10−18 W m−2 olan bir X ışını emisyonu tespit edildi. Bu X-ışını enerjisi, atarcanın yavaşlama (ing. "spin-down") gücünün %0,4'ünün dönüştürülmesiyle üretilir. PSR J0108-1431, 2009 yılı itibarıyla X-ışını aralığında tespit edilen sıradan atarcaların en güçsüzüdür.[3]

Kuzey Şili'de Avrupa Güney Rasathanesi'ndeki Very Large Telescope ("Çok Büyük Teleskop") bu nötron yıldızının olası bir optik benzerini gözlemledi. PSR J0108-1431, ≥ 27,8 görünür büyüklüğe sahiptir[2] ve yörüngesinde hiçbir eşlikçi bulunamamıştır.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b Hobbs, G.; Lyne, A. G.; Kramer, M.; Martin, C. E.; Jordan, C. (Ekim 2004). "Long-term timing observations of 374 pulsars". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 353 (4). ss. 1311-1344. Bibcode:2004MNRAS.353.1311H. doi:10.1111/j.1365-2966.2004.08157.x. 
  2. ^ a b c Mignani, R. P.; Pavlov, G. G.; Kargaltsev, O. (Eylül 2008). "A possible optical counterpart to the old nearby pulsar J0108-1431". Astronomy and Astrophysics. 488 (3). ss. 1027-1030. arXiv:0805.2586 $2. Bibcode:2008A&A...488.1027M. doi:10.1051/0004-6361:200810212. 
  3. ^ a b c d e f Pavlov, G. G.; Kargaltsev, O.; Wong, J. A.; Garmire, G. P. (Ocak 2009). "Detection of X-Ray Emission from the Very Old Pulsar J0108-1431". The Astrophysical Journal. 691 (1). ss. 458-464. arXiv:0803.0761 $2. Bibcode:2009ApJ...691..458P. doi:10.1088/0004-637X/691/1/458. 
  4. ^ a b Posselt, B.; Neuhäuser, R.; Haberl, F. (Mart 2009). "Searching for substellar companions of young isolated neutron stars". Astronomy and Astrophysics. 496 (2). ss. 533-545. arXiv:0811.0398 $2. Bibcode:2009A&A...496..533P. doi:10.1051/0004-6361/200810156. 
  5. ^ Kargaltsev, Oleg; Pavlov, George G.; Romani, Roger W. (Şubat 2004). "Ultraviolet Emission from the Millisecond Pulsar J0437-4715". The Astrophysical Journal. 602 (1). ss. 327-335. arXiv:astro-ph/0310854 $2. Bibcode:2004ApJ...602..327K. doi:10.1086/380993.  Siyah cisim modeline göre
  6. ^ Tauris, T. M. (Haziran 1994). "Discovery of PSR J0108-1431: The closest known neutron star?" (PDF). The Astrophysical Journal Letters. 428 (2). ss. L53-L55. Bibcode:1994ApJ...428L..53T. doi:10.1086/187391. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Nisan 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Büyük yıldızlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıdaki liste yarıçapına göre bilinen en büyük yıldızları göstermektedir. Kullanılan ölçü birimi güneş yarıçapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pulsar</span> yüksek oranda manyetize olmuş ve hızlı dönen bir nötron yıldızı veya beyaz cüce

Atarca ya da pulsar [İngilizce: pulsating radio source'dan ], mıknatısal kutuplarından elektromanyetik ışınım yayan, oldukça mıknatıslanmış, dönen bir nötron yıldızıdır. Bu ışınım, yalnızca bir ışın Dünya'ya doğrultulduğunda gözlemlenebilir ve bu, yayınımın titreşimli (atımlı) görünümünden sorumludur. Nötron yıldızları çok yoğundur ve kısa, düzenli döngülere sahiptir. Bu, tek bir atarca için milisaniyeden saniyeye kadar değişen atımlar arasında çok kesin bir aralık oluşturur. Atarcalar, yüksek enerjili evrensel ışınların olası kaynaklarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">PSR B1919+21</span>

PSR B1919+21 darbe periyodu 1.337 sn. olan bir pulsardır. Pulsarlar manyetik kutuplarından ışınım yapan ve bu ışınım dünya üzerindeki bizlerin görüş eksenimizi kestiğinde gözlemlenebilen nötron yıldızılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cygnus X-1</span>

Cygnus X-1, Kuğu takımyıldızı bölgesinde bulunan ve içinde kara delik olduğu düşünülen tanınmış bir galaktik X-ışını kaynağıdır. Bir roket uçuşu sırasında 1964 yılında keşfedilmiştir ve Dünya'dan görülen en güçlü x-ışını kaynaklarından birisidir. Cygnus X-1, geniş ölçüde bir kara delik olduğu kabul edilen ilk X-ışını kaynağıdır ve kendi sınıfında en çok incelenen astronomik nesneler arasındadır. Güneş'in 14,8 katı bir kütleye sahip olduğu tahmin edilmektedir ve bu tür bilinen diğer yıldızlara veya kara deliklere göre çok küçük olduğu gösterilmiştir. Şayet öyleyse, olay ufkunun yarıçapı yaklaşık olarak 44 km olmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yakın yıldızlar dizini</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Güneş Sistemi'nden en fazla 5 parsek uzaklıkta olan yıldızları ve kahverengi cüceleri kapsamaktadır. Bu mesafe içerisinde Güneş Sistemi de dâhil olmak üzere 56 yıldız sisteminin varlığı bilinmektedir. Bu sistemlerde bilinen toplam 60 hidrojen-füzyon yıldız ve 13 Kahverengi cüce bulunmaktadır. Bu nesneler görece olarak Dünya'ya yakın olmasına rağmen, sadece dokuz tanesinin görünen büyüklüğü 6,5'ten daha azdır ve bu da bu nesnelerin, sadece %12'sinin çıplak gözle görülebileceği anlamına gelmektedir. Güneş'in dışında sadece üç tane yıldız; Alfa Centauri, Sirius ve Procyon, birinci kadir yıldızlarıdır. Tüm bu nesneler, yerel kabarcık içindeki Samanyolu Gökadası'nın Orion–Kuğu Kolu bölgesinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4065</span>

NGC 4065, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 280,82 MIy (86,1 Mpc)uzaklıkta bulunan etkileşim halindeki bir eliptik gökadadır. Bir radyo gökada olarak sınıflandırılır. Wilhelm Herschel tarafından 27 Nisan 1785 tarihinde keşfedildi. Daha sonra 29 Nisan 1832'de John Herschel tarafından yeniden keşfedildi ve NGC 4057 olarak listelendi. NGC 4065, NGC 4065 Grubu'nun en parlak üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4066</span> galaksi

NGC 4066, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 327,13 MIy (100,3 Mpc)uzaklıkta bulunan bir eliptik gökadadır. Wilhelm Herschel tarafından 27 Nisan 1785 tarihinde keşfedildi. NGC 4066, NGC 4065 Grubu'nun bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4074</span> Merceksi Gökada(Galaksi)

NGC 4074, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 298,75 MIy (91,6 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi gökadadır. Wilhelm Herschel tarafından 27 Nisan 1785 tarihinde keşfedildi. NGC 4074, NGC 4065 Grubu'nun bir üyesidir ve tip 2 Seyfert gökada olarak sınıflandırılır. İlk olarak 1978 yılında Seyfert olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4089</span>

NGC 4089, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 322,89 MIy (99,0 Mpc)uzaklıkta bulunan bir eliptik gökadadır. Heinrich Louis d'Arrest tarafından 4 Mayıs 1864 tarihinde keşfedildi. NGC 4089, NGC 4065 Grubu'nun bir üyesidir ve etkin bir çekirdeğe (AGN) sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">58 Eridani</span> yıldız

58 Eridani, Irmak takımyıldızı içinde yer alan ve yaklaşık olarak 43 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldızdır. Tayf sınıfı G1.5V olan sarı ana kol yıldızının görünen parlaklığı +5,50 kadirdir. Bir solar analog olarak kabul edilir ve bu da Güneş ile benzer özelliklere sahip olduğu anlamına gelir. Nispeten yüksek bir özdevinime sahiptir. Büyük olasılıkla IC 2391 hareketli grubunun üyesidir ve uzayda ortak bir hareketi paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">23 Orionis</span> B-tipi mavi altdev yıldızı

23 Orionis, Avcı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 1.200 ışık yılı uzaklıkta bulunan çift yıldızdır. 4,99 kadir görünen büyüklüğüyle çıplak gözle bakıldığında loş, mavi beyaz bir nokta şeklinde gözlenebilir. Orion OB1 Birliği alt grubu üyesi olan bu çift yıldız, 18 km/sn'lik bir hızla Dünya'dan uzaklaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Gliese 876 d</span>

Gliese 876 d, yaklaşık 15 ışık yılı uzaklıktaki Kova takımyıldızında bulunan bir güneşdışı gezegendir. Gezegen kırmızı cüce Gliese 876'nın yörüngesinde keşfedilen üçüncü gezegendir. Gliese 876 d keşfedildiğinde PSR B1257 + 12'nin yörüngesindeki pulsar gezegenler dışında bilinen tüm güneşdışı gezegenler arasında en düşük kütleye sahip gezegendi. Gezegen, düşük kütlesi nedeniyle Dev Dünya olarak kategorize edilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük kütleli yıldızlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Güneş kütlesine (M☉) göre keşfedilen en büyük yıldızların listesidir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4065 Grubu</span> gökada grubu

NGC 4065 Grubu, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 313,11 MIy (96 Mpc) uzaklıkta bulunan bir gökada grubudur. En parlak üyesi NGC 4065 olan grup, Saç Süper Kümesi içerisinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Yengeç Atarcası</span>

Yengeç Atarcası, nispeten genç bir nötron yıldızıdır. Bu yıldız, 1054 yılında Dünya'da yaygın olarak gözlemlenen SN 1054 süpernovasının kalıntısı olan Yengeç Bulutsusu'nun merkezinde yer alır. 1968 yılında keşfedilen atarca, bir süpernova kalıntısıyla ilişkilendirilmiş ilk yıldızdır.

<span class="mw-page-title-main">Atarca rüzgarı bulutsusu</span> atarca tarafından üretilen rüzgarlarla güçlendirilmiş süpernova kalıntısı kabuğunun içinde bulunan bir bulutsu

Atarca rüzgarı bulutsusu, bazen merkezindeki bir atarca tarafından üretilen rüzgarlarla güçlendirilmiş süpernova kalıntısı (SNR) kabuğunun içinde bulunan bir bulutsu türüdür. Yunanca "πλήρης", "pleres", yani "tamamlamak" anlamına gelen kelimeden türetilen pleryon olarak da adlandırılır. Bu bulutsular, 1976 yılında süpernova kalıntılarının içinde radyo dalga boylarında artışlar gösteren bir sınıf olarak önerildi. O zamandan beri bunların, kızılötesi, optik, milimetre, X-ışını ve gama ışını kaynakları olduğu bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">En büyük kütleli kara delikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu, şimdiye kadar keşfedilen en büyük kara deliklerin (ve olası adayların) güneş kütlesi birimleri (M☉, M☉ = yaklaşık 2×1030 kg) cinsinden ölçülen, sıralı bir listesidir.

PSR B1257+12, Başak takımyıldızında, Güneş'ten 2.300 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve saniyede yaklaşık 161 kez dönen milisaniye pulsarıdır. Aynı zamanda aynı adı taşıyan güçlü, kurgusal ve ölümsüz bir yaratık olan Lich olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">PSR B1257+12 A</span> ötegezegen

PSR B1257+12 b, Başak takımyıldızında yaklaşık olarak 2.300 ışık yılı (710 pc) uzaklıkta bulunan bir ötegezegendir. Gezegen, Lich atarcası etrafında dönen en içteki cisimdir ve bu nedenle ölü bir yıldız sisteminde bulunan atarca gezegeni olarak sınıflandırılır. Ay'ın yaklaşık iki katı kütleye sahip olan Draugr, Güneş Sistemi'ndeki gezegenler de dahil olmak üzere bilinen en düşük kütleli gezegen olarak listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Astrofiziksel jet</span> Dönen bir astronomik cismin ekseni boyunca akan iyonize madde ışını

Astrofiziksel jet, iyonize olmuş maddenin dönüş ekseni boyunca uzamış ışınlar şeklinde dışarı atıldığı astronomik bir olgudur. Işındaki büyük ölçüde hızlandırılmış madde ışık hızına yaklaştığında, astrofiziksel jetler özel görelilik etkileri gösterdiği için relativistik jetler haline gelir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.