POMZ - Turkipedia

POMZ, POMZ-2 ve POMZ-2M (ПОМЗ, ПОМЗ-2, ПОМЗ-2М) modelleri Rusya yapımı birer kazıklı anti personel mayınıdır. POMZ mayını II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Daha sonra yerine POMZ-2 modeline, o da yerini POMZ-2M modeline bırakmıştır. Bu mayınlar daha sonra Kore Savaşı ve Vietnam Savaşı sırasında çok miktarda kullanılmıştır.

Tanımı

Mayınlar silindir şeklinde demir tüp içerisine doldurulmuş az miktarda TNT patlayıcıdan oluşur. Dış yelek anyey saldırı el bombasındaki gibi dilimli olup alt kısmında ise ahşaptan kazık veya plastikten ayak takmak için boşluk bulunur. Üst kısımda bulunan tıpa çerisinde bulunan fünyeyi hava şartlarından korur. Mayında genellikle MUV veya VPF tuzak fünyesi kullanılır.

POMZ-2M modelindeki fünyeler vidalanarak mayına takılıyordu. Örneğin kendinden önce kullanılan POMZ-2 modelinde fünye ve ateşleyici sıkıştırılıyor bu sebepten zaman zaman düşerek etkisiz hale geliyordu. POMZ-2 modelinin dış ceketinde 6 sıra dilimli yapısı varken daha kısa olan POMZ-2M modelinde ise 5 sıra bulunuyordu.

Üstünkörü yapılmış dış dilimli ceket yapısı patlama ardından düzensiz şarapnel etkisi yaratmaktaydı. Genellikle sahip olduğu patlayıcıdan ötürü 4 metre çapında bir alanda etkili bulunsa da büyük şarapnel parçalarından ötürü ölümcül olmaktaydı.

Tropikal iklimlerde kazık ile bırakılan mayınların kazıkları nemli ortamda bozulup eğilmekteydi. Bu da görülemeyen mayını çok daha tehlikeli yapmaktaydı.

Modelleri

Yugoslavya yapımı **PMR-2A** model POMZ anti personel mayını, Balkanlar 1996

Basit yapısından ötürü standart olmayan birçok kopyası yapılmıştır. Bunlar içerisinde gerillalar tarafından çok miktarda imal edilmiştir. Yüksek adetlerde üretilen kopyaları başlıca şunlardır:

Type 58 ve Type 59, Çin Halk Ordusu (POMZ-2 ve POMZ-2M kopyası)
MAP veModel 15 (POMZ-2 ve POMZ-2M kopyası)
PMR-1 ve PMR-2A, Yugoslavya yapımı
PP Mi-SK, Çekoslovakya (POMZ-2, RO-1 fünyesi ile)
MM-1, Myanmar (POMZ-2)
MBV-78A1, Vietnam (POMZ-2)
PMFH-1,PMFH-2, Küba (POMZ-2 kopyası)

Özellikleri

Bu özellikler genel olarak POMZ-2 ve POMZ-2M ye aittir

	POMZ-2	POMZ-2M
Çapı	60 mm
Demir gövde uzunluğu	130 mm	107 mm
Kazık ayak uzunluğu	~300 mm but easily varied
Ağırlığı	2.3 kg	1.8 kg
Patlayıcı içeriği	75 g TNT
Fünye	MUV serisi tuzaklama teli (2 ila 5 kg arasında çalışır)

Paketlemesi

POMZ 2M mayınları ahşap kutu içerisinde sekiz adet mayın, sekiz adet bunlara ait çubuk, sekiz adet yetmiş beşer gramlık patlayıcı ve sekiz adet MUV serisi fünye ile beraber paketlenmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Eddie Banks, Brassey's Essential Guide to Anti-Personnel Landmines, Brassey's, 1998, ISBN 1-85753-228-7
Colin King,Jane's Mines and Mine Clearance Jane's Information Group, 2007, ISBN 0-7106-2808-0
POMZ-2 hakkında bilgi ORDATA
POMZ-2M hakkında bilgi ORDATA

İlgili Araştırma Makaleleri

Anti-personel mayını kara mayını sınıfı içerisinde tanksavar mayınları gibi taşıtlara karşı kullanılan türün dışındaki insan hedeflerine karşı geliştirilmiş bir mayın türüdür.

Tanksavar mayını,, bir tür kara mayını olup tank ve zırhlı savaş araçlarına hasar vermek veya imha etmek amacıyla geliştirilmiştir.

M7 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan küçük metal kasalı bir [[tanksavar mayını|basınçlı tanksavra mayınıdır. Mayının geliştirilmesinde İngiltere yapımı Hawkins el bombasından yararlanılmıştır. Toplamda 2.5 milyon adet üretilmiştir. ABD Ordusunun kullanımından kaldırılmış olan mayın Angola, Burma, Kamboçya, Çat, Eritre, Etiyopya, Kore, Lübnan, Myanmar, Somali, Tayland ve Zambiya tarafından kullanılmıştır.

TM-62 Rus yapımı serisi bir tanksavar mayınıdır. Mayın sahip olduğu 7.5 kg ana patlayıcı ve merkezi fünyesi ile basit bir yapısı olmasına rağmen incelendiğinde çok müthiş bir mayındır. Elle yerleştirilebildiği gibi PMR-1, PMR-2 model çekili tekerlekli ve GMZ model paletli mayın döşeyiciler ile yerleştirilebilir. Aynı zamanda VMR-2 model helikopter mayın döşeme sistemi ile havadan serpme usulü ile istenilen bölgeler mayınlanabilir.

APM-1, APM-2, APM-3, APM 19 ve APM 29 Avusturya yapımı parça tesirli yönsel anti personel mayınıdır. Mayın dışbükey yüzlü kalıplanmış plastikten oluşmaktadır. Mayın merkezinde Composition B sınıfı patlayıcı ve bunun etrafında 0.5 gram ağırlığında 5 mm çapındaki çelik bilyelerden oluşur. Genellikle savunma amaçlı kullanılan mayın patladığı zaman 60 derecelik bir yelpaze içerisinde etkili olmaktadır.

AT-8 veya Küba tanksavar mayını adından da anlaşılacağı gibi Küba yapımı dikdörtgen biçiminde yeşil plastik kasalı metalsiz tanksavar mayınıdır. Mayın aslında yine Küba yapımı anti personel mayınının ebatları büyütülmüş bir üst modelidir. Mayın aslında görüntü olarak plastik bir çantaya benzemektedir. Üzerine belirli bir baskı uygulandığı zaman ateşleme fünyesi harekete geçmektedir. Ana patlayıcı olarak 20 adet 400 gramlık TNT kalıbı kullanılmıştır. Mayının ateşlenmesi için MUV veya RO-1 tipinde fünyeler kullanılmıştır.

M1,M1A1 ve M4 ABD tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan çelikten metal kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Mayının Arjantin tarafından üretilen kopyası daha sonra Falkland Savaşı sırasında kullanılmıştır. Başka bir kopyası olan No.4 mayını ise Çinliler tarafından üretilmiştir. Mayına ait bazı modeller hala Çad ve Tunusda kullanılmaktadır.

Na-Mi-Ba mayını, Çekoslovakya yapımı metalsiz bakalit kasalı dairesel bir tanksavar mayınıdır. Mayının yatay seviyeli fünyesi içerisinde bulunan cam tüp bulunmaktadır. Çok az bir ağırlıkta bile kırılan bu cam çerisindeki asit ana patlayıcıyı harekete geçirecek yardımcı patlayıcıyı ateşler. Mayının sahip olduğu ana patlayıcı aslında diğer tanksavar mayınlarında ilk ateşleyici olarak kullanılacak kadar azdır. Çok düşük çalışma ağırlığında ötürü mayın çoğu zaman anti personel mayını olarak işlev görmektedir.

PP Mi-D mayını Çekya yapımı olan ve aslı II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından üretilen Schu-mine 42 model tahripli tanksavar mayınının bir kopyasıdır.

PDM amfibik mayınları Rus yapımı anti taşıt mayını serisidir. Mayınlar her türlü deniz, nehir, göl ve sığlık sularda suyun en fazla beş metreye kadar olduğu yerlere döşenebilir.

<span class="mw-page-title-main">FFV 028 mayını</span>

FFV 028 çelik kasalı İsveç yapımı elektronik fünyeye sahip bir tür tanksavar mayınıdır. Dairesel şekilli kutusunun altı kısmı ucu kesik bir huniyi andırmaktadır. Bu huni kesim içerisinde ise Misznay Schardin etkisi ile çalışan savaş başlığı bulunmaktadır. Huni içerisinde patlayıcıdan geriye kalan boşlukta ise fünye ve elektronik alıcılar bulunmaktadır. 1970'li yıllarda tasarlanan mayının manyetik etkili fünyesi sayesinde üzerinden geçmekte olan zırhlı araçları alt zırhından vurmaktadır.

Stock mine Almanya tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan kazıklı anti personnel mayınıdır. Mayın görünüm olarak içerisinde patlayıcı bulunan silindir şeklindeki gövde ve altında toprağa sabitlemek için ahşap kazıktan oluşuyordu. Beton başlık içerisinde patlayıcı ve şarapnel etkisi yapacak metal parçalar bulunuyordu. MAyının üst kısmında fünye bulunuyordu. ZZ 35, ZZ 42 ve ZU ZZ 35 model fünyeler tuzaklama teli ile tuzaklama yöntemi ile de kullanılmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">YaM-5 kutu mayını</span>

YaM-5 SSCB tarafından geliştirilen bir tür ahşap kasalı tahripli tanksavar mayınıdır. Çok farklı çeşitte ahşaptan çok farklı modeller üretilmiştir. Mayın basitçe dikdörtgen ahşap bir kutu ve içerisindeki patlayıcıdan oluşmaktaydı. MUV çekme fünyesi mayının yan tarafında bulunuyordu. Yeterli bir basınca marus kalan baskı tapası çökmekte ve hemen altında bulunan fünye içerisindeki iğneyi harekete geçirmekteydi. Bunun sonucunda ilk ateşleyici yanmakta ve kağıda sarılı bulunnan ana patlayıcıları ateşlemekteydi.

NO-MZ 2B Vietnam yapımı bir tür tahripli anti personel mayınıdır. Mayın basitçe daire şeklindeki gövde ve içerisine vidalanmış MUV sınıfı fünyeden oluşmaktaydı. Ana patlayıcı çevresindeki balmumu içerisinde çelik şarapnel parçaları konularak etkisi arttırılmıştır.

PMD-6, PMD-7 ve PMD-57 serisi mayın Rus yapımı bir tür anti personel mayınıdır. Şekil olarak bir yuva içine kesilmiş bir menteşeli kapaklı ahşap bir kutu gibidir. Üstteki kapağın altında onu tutan bir emniyet pimi, onun altında da ateşleyici iğne bulunur. Mayın üzrindeki kapağa yapılan yeterli bir basınçta bu iğne fünyeyi ateşlemektedir. Bu mayınlar 1 ila 10 kg arasındaki ağırlıklarda çalışmaktadır. Tüm mayınlarda MOV serisi ateşleyici kullanılmıştır.

Model 49 büyük bir silindir şeklinde kasaya sahip İsviçre yapımı bir kazıklı anti personel mayınıdır. Mayın günümüzde İsviçre Ordusu envanterinden kaldırılmıştır. Depolarda bulunan tüm stoklar imha edilmiştir. Mayının ana gövesi bir kazığa monteliyidi.Mayında kullanılan ZDZ-39 model fünye hem elle hem de gerilme düzeneği ile çalışmaktaydı. Mayının betondan olan dış gömleği içerisinde şarapnel görevi görmesi amacıyla çelik parçalar gömülmüştü.

NR-413 Belçika yapımı fünyesi tuzaklama teli ile çalışan bir tür anti personel kızak mayınıdır. Mayının ana gözdesi şarap şişesine benzemektedir. NR 410 model tuzaklama telli fünye ise mayının üst kısmına monte edilmiştir. Fünyeni altında sırasıyla patlatıcı ve saçma taneleri bulunur. Ana patlayıcı mayının gücünü artırmak amacıyla saçma taneleri ile sarılmıştır. Mayın dakikada 1660 metre hıza ulaşabilen 600 adet parçaya bölünübilir. Etkili menzili 15 metredir. Çelikten gövdeli farklı varyasyonları üretilmiştir.

P-25 plastik kasalı İtalyan yapımı bir tür kazıklı anti personel mayınıdır. 1970'li yıllarda Misar SpA tarafından daha büyük P-40 mayını ile beraber geliştirilmiş ve 1978 yılında ordu kullanımına girmiştir. Mayın plastik silindir üzerinde çıkıntılı bir fünyeye sahiptir. Her ne kadara kazığa monteli olarak üretilmiş ise de istendiğinde gömülebilir. Tuzaklama kablosu ile fünye içerisindeki tilt hareket ederek patlayıcı düzeneği ateşler.

P-40 Vietnam bir tür parça tesirli kazıklı anti personel mayınıdır. Mayınlarda ABD BLU-24/B ve BLU-66 muhimmata ait küresel çelik gövdeler kullanılmıştır. ÜSt kısımlarında ise plastic adaptor ile MUV tipi tuzaklama fünyesi takılmıştır.

PMR-3 Yugoslavya yapımı kazıklı anti personel mayınıdır.Mayın PMR-1 ve PMR-2 kazıklı mayınları temel alınarak geliştirilmiş. Daha fazla kullanılan ana patlayıcı mayına daha geniş etki alanı sağlamıştır. Eski ve yeni olmak üzere iki farklı uyarlaması vardır. Aralarındaki en belirgin fark eski model hem basınç hem de çekme fünyeleri ile çalışırken, yeni uyarlaması sadece çekme sistemi ile çalışmaktaydı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.