İçeriğe atla

Pınar Selek

Pınar Selek
Pınar Selek (2013, Strazburg)
Doğum8 Ekim 1971 (53 yaşında)
İstanbul, Türkiye
MeslekSosyolog, yazar
İkametFransa
MilliyetTürk
EğitimMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
Strazburg Üniversitesi
KonuAzınlık hakları, Kürt sorunu, kadın hakları
Resmî site

Pınar Selek (d. 8 Ekim 1971, İstanbul),[1] Türk sosyolog, feminist, anti-militarist yazar.[2]

Kadınlar, transseksüeller, sokak çocukları seks işçileri ve Kürtler üzerine yaptığı çalışmalarıyla tanınır. Kitapları Türkçe, Almanca ve Fransızca olarak yayınlanan Pınar Selek, Türkiye'de yayınlanan feminist dergi Amargi'nin kurucu editörlerinden ve Amargi Kadın Dayanışma Kooperatifi kurucularından biridir.[3] Mimar Sinan Üniversitesi Sosyoloji bölümünde lisans ve yüksek lisans öğrenimi gören Pınar, doktorasını da Strazburg Üniversitesi'nde tamamladı. Pınar ayrıca, École Normale Supérieure'den de fahri doktora almıştır[4] ve günümüzde Fransa'da ikamet etmektedir.[5]

Yaşamı

Pınar Selek, 1971'de İstanbul'da doğdu. Ortaöğretimi Notre Dame de Sion Fransız Lisesi'nde tamamladıktan sonra Mimar Sinan Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nü birincilikle bitirdi. Ardından aynı üniversitede sosyoloji üzerine yüksek lisans yaptı. Ayrıca Fransa'da bulunan Sophiantipolis UDEL Üniversitesi'nde ekonomi-politik dersleri gördü. Fransa'nın en prestijli eğitim kurumlarından Lyon'daki Ecole Normale Supérieure tarafından 4 Ekim 2013'te, Jamaa Baïda ve Boualem Sansal ile birlikte Selek'e Fahri Doktora verildi.[6] 7 Mart 2014'te, "Türkiye'deki Muhalif Hareketlerin Birbirleriyle Etkileşimi" başlıklı tezi ile Strazburg Üniversitesi'nden siyaset bilimi doktoru unvanını aldı.[7] Siyasetçi ve hukukçu Cemal Hakkı Selek'in torunu, avukat Alp Selek'in kızıdır.[8]

Hakkındaki suçlamalar ve dava süreçleri

Pınar Selek, 11 Temmuz 1998'de PKK üzerine yürüttüğü araştırması nedeniyle terör suçu şüphesi ile göz altına alındı. Araştırmasına el kondu ve görüştüğü kişilerin isimlerini vermediği için Filistin askısı, elektroşok ve kafatasına elektrik verilmesi dahil ağır işkence gördü. İşkence sırasında sol kolu çıktı ancak tutanakta kolunun üstüne düştüğü belirtildi.[9][10] (2010 yılında Berlin'deki Überleben İşkence Kurbanları için Tedavi Merkezi tarafından, gördüğü işkencenin etkilerini doğrulayan bir rapor hazırlandı.[3]) Sokak çocukları için kurduğu atölyede bulunduğu iddia edilen patlayıcıların, aramadan 22 saat önce Emniyetin elinde olduğu olay yeri inceleme raporu ile kanıtlandı.[11]

İlk dava, tek kişi olarak  örgüt üyeliğinden açıldı ve bu süreçte avukat yardımı alması engellendi. Ümraniye Cezaevi'nde tutuklu iken, olaydan bir buçuk ay sonra, 9 Temmuz 1998'de gerçekleşen Mısır Çarşısı Patlaması ile ilişkilendirildi. Bu süreçte olayla ilgili sorgulanmayan Selek, durumu TV'den haber aldı. İki buçuk yıl cezaevinde kaldıktan sonra bilirkişi raporları sonucunda salıverilmesinin ardından 2002 ve 2006 yıllarında beraat etti. 9 Temmuz 1998 tarihinde meydana gelen 7 kişini öldüğü, 9'u yabancı uyruklu 127 kişinin yaralandığı[12] Mısır Çarşısı'ndaki patlamanın bombadan kaynaklandığı yönünde kesin bilirkişi raporu bulunmamaktadır.[13][14] Davada Pınar Selek'in avukatlarından biri KaosGL kurucularından olan Yasemin Öz'dür.

24 Kasım 2010 tarihinde davanın yeniden açılacağı açıklandı.[15] Savcının ömür boyu ağırlaştırılmış müebbet istemiyle açtığı davanın 9 Şubat 2011 tarihli ilk celsesi de beraat kararıyla sonuçlandı; ancak Yargıtay kararı bozup 24 Ocak 2013'te ağırlaştırılmış müebbet cezasına çarptırdı.[16] İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi'nde halen Mısır Çarşısı patlamasıyla ilgili olarak yargılanmaktadır.[17] 24 Ocak 2013 tarihinde 12. Ağır Ceza Mahkemesi, sosyolog Pınar Selek'in ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılmasına karar verdi. Selek 25 Ocak 2013 tarihinde Strazburg'da yaptığı basın toplantısıyla mücadelesine devam edeceğini açıkladı.[18]

2 Ocak 2014'te Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, 16 yıl önce meydana gelen Mısır Çarşısı'ndaki patlamayla ilgili davada müebbet hapis cezasına çarptırılan sosyolog Pınar Selek'in cezasının onanmasını istedi.[19]

19 Aralık 2014'te İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi, Mısır Çarşısı'nda 7 kişinin öldüğü, 127 kişinin yaralandığı patlamaya ilişkin 16 yıldır devam eden davada sanık Pınar Selek'in beraatine karar verdi.[20][21]

17 Ocak 2023'te Yargıtay Ceza Genel Kurulu beraat kararının bozulması ile ilgili gerekçeli kararını İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderdi. Mahkeme de Pınar Selek'e ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesi gerektiğine ilişkin kararı doğrultusunda Selek hakkında tutuklama ve kırmızı bülten çıkartılmasına karar verdi.[22]

Bibliyografyası

Kitapları

  • Barışamadık, İthaki Özyürek Yayınları, İstanbul, 2004
  • Sürüne Sürüne Erkek Olmak, İletişim Yayınları, İstanbul, 2008
  • Maskeler Süvariler Gacılar, Ayizi Yayınları, İstanbul, 2011
  • Yolgeçen Hanı, İletişim Yayınları, 2011

Çocuk kitapları

  • Yeşil Kız, Özyürek Yayınları, İstanbul, 2010
  • Su Damlası, Özyürek Yayınları, İstanbul, 2010

Çevirdiği eserler

  • Ya Basta!-Artık Yeter!, Belge Yayınları, İstanbul, 1996

Kaynakça

  1. ^ "Pınar Selek". iletisim.com.tr. İletişim Yayınları. 12 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  2. ^ Öktem, Kerem (15 Eylül 2008). "Bir Başka Mücadele: Türkiye'de Cinsel Kimlik Politikaları". merip.org (İngilizce). Orta Doğu Araştırma ve Enformasyon Projesi. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  3. ^ a b "Pınar Selek neden hedef seçildi, Selek kimdir?". Agos Gazetesi. İstanbul, Türkiye: agos.com.tr. 24 Ocak 2013. 6 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  4. ^ "Fransa'dan Pınar Selek'e fahri doktora". Hürriyet Gazetesi. hurriyet.com.tr. AA. 4 Ekim 2013. 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  5. ^ "Pınar Selek: Fransa beni geri göndermez". T24. t24.com.tr. 31 Aralık 2013. 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  6. ^ "Vibrante cérémonie de doctorat Honoris Causa pour Jamâa Baïda, Boualem Sansal et Pinar Selek". ens-lyon.fr (Fransızca). École Normale Supérieure. 7 Ekim 2013. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  7. ^ "Pınar Selek Siyaset Bilimi Doktoru unvanını aldı". Cumhuriyet Gazetesi. cumhuriyet.com.tr. 11 Mart 2014. 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  8. ^ "Ich fühle mich nirgends sicher" (Almanca). taz.de. 5 Ağustos 2009. 14 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  9. ^ "Sentenced To Lıfe In Prıson For Her Research And Defence Of The Rıghts Of Mınorıtıes" (PDF). refworld.org (İngilizce). The Observatory For The Protection Of Human Rights Defenders. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  10. ^ "Aus Büchern eine Bombe gemacht". Telepolis (Almanca). heise.de. 8 Mayıs 2010. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  11. ^ "Pınar Selek Davasında Neler Oldu?". bianet.org. 24 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023. 
  12. ^ "Mısır Çarşısı'nda facia: 7 ölü 120 yaralı". Hürriyet Gazetesi. hurriyet.com.tr. 10 Temmuz 1998. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  13. ^ "Mısır Çarşısı Patlamasına İlişkin Bulgular Ve İddialardaki Çelişkiler". pinarselek.com. 13 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  14. ^ "Savcı Pınar Selek için müebbet istedi". Radikal Gazetesi. radikal.com.tr. 7 Mart 2012. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  15. ^ "Fall Selek wird neu aufgerollt". Zeit (Almanca). zeit.de. 24 Kasım 2010. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  16. ^ "Pınar Selek davası: Mahkeme beraat kararında direndi". www.cnnturk.com. 10 Şubat 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2013. 
  17. ^ "Mahkeme Süreci". pinarselek.com. pinarselek.com. 24 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  18. ^ "Araştırmaya Özgürlük, Pınar'a Özgürlük!". 25 Ocak 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2013. 
  19. ^ "Pınar Selek'e Yargıtay'dan kötü haber". Milliyet Gazetesi. milliyet.com.tr. 2 Ocak 2014. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  20. ^ "Pınar Selek beraat etti". Anadolu Ajansı. aa.com.tr. 19 Aralık 2012. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2017. 
  21. ^ "Yargıtay'ın beraat kararını bozmasının ardından Pınar Selek'ten açıklama: Hukukla hiçbir ilgisi yoktur". Independent Türkçe. 22 Haziran 2022. 4 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022. 
  22. ^ Duvar, Gazete (16 Ocak 2023). "Yargıtay AYM'yi 'görmedi': Pınar Selek için kırmızı bülten kararı". www.gazeteduvar.com.tr/yargitay-aymyi-gormedi-pinar-selek-icin-kirmizi-bulten-karari-haber-1598655. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Mehmet Fikri Karadağ Türk asker. Kuvvayi Milliye Derneği'nin kurucusu. 1991-1996 yılları arasında Elazığ'da görev yaptı. 8. Kolordu Hareket Başkanı görevinde de bulundu. 30 Ağustos 2003 tarihinde emekli oldu. Vatansever Kuvvetler Güç Birliği Hareketi'nden ayrılarak 2005 yılında Kuvvayi Milliye Derneği'ni kurdu. 2007 seçimlerinde İstanbul 1. bölgeden bağımsız milletvekili adayı olmuştur.

Ayşe Nazlı Ilıcak, Türk gazeteci ve siyasetçi.

Veli Küçük Türk asker.

Zirve Yayınevi Katliamı, 18 Nisan 2007'de, Malatya'daki Zirve Yayınevi'ne yapılan baskında biri Alman ikisi Türk üç Hristiyan'ın boğazları kesilerek öldürülmesi olayı.

Kemal Kerinçsiz, Türk avukat.

Levent Ersöz Türk asker.

Ergenekon davaları veya Ergenekon kumpası, iddia olunan Ergenekon örgütü kapsamında açılan davalardır.

Mustafa Levent Göktaş Çerkes asıllı Türk asker ve avukat.

Çetin Doğan Türk asker. Eski 1. Ordu Komutanı.

Balyoz ya da Balyoz Harekât Planı 5-7 Mart 2003 tarihlerinde 1. Ordu karargâhında düzenlenen plan seminerinde Türkiye hükûmetini devirmek amacıyla Çetin Doğan liderliğinde hazırlandığı iddia edilen askerî darbe planıdır. Yapılan yargılamalar sonucu, darbe planlarının gerçeği yansıtmadığı ortaya çıkmıştır.

Hüseyin Nusret Taşdeler Türk asker. Eski Eğitim ve Doktrin Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Altan</span>

Mehmet Hasan Altan, Türk gazeteci, yazar ve akademisyen.

28 Şubat davası, 28 Şubat Süreci'nde Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini cebren devirmeye, düşürmeye iştirakla suçlanan 103 sanık hakkında 2 Eylül 2013'te başlayan davadır. Dava Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Çarşısı Patlaması</span>

Mısır Çarşısı Patlaması, İstanbul, Eminönü'ndeki tarihî Mısır Çarşısı'nda 9 Temmuz 1998 tarihinde meydana gelen patlama.

<span class="mw-page-title-main">2016 Sultanahmet saldırısı</span> IŞİDin İstanbul, Türkiyede gerçekleştirdiği intihar saldırısı

Ocak 2016 İstanbul saldırısı ya da 2016 Sultanahmet saldırısı, 12 Ocak 2016'da İstanbul'un Fatih ilçesindeki Sultanahmet meydanında, IŞİD militanı Suriye kökenli 28 yaşındaki Nebil Fadli'nin, turist kafilesinin arasına girerek üzerindeki bombayı infilak ettirmesiyle gerçekleşen intihar saldırısı. Patlama sonucunda saldırgan dahil 11 kişi olay günü ölmüş ve 16 kişi de yaralanmıştır. Tedavi altında olan 2 kişi daha hayatlarını 27 Ocak 2016 ve 22 Şubat 2016 tarihinde yitirmişler ve can kaybı toplam 13 kişiye yükselmiştir. Saldırıda hayatını kaybedenlerin tamamı Alman vatandaşıdır. Patlamada yaralanan 14 kişiden 11’inin yabancı uyruklu olduğu belirlenmiştir ve patlamadan sonra dokuz Alman, bir Norveçli ve bir Perulu hastanede tedavi altına alınmıştır.

12 Eylül Davası, 12 Eylül Darbesi'ni gerçekleştiren komutanlardan hayatta kalanların yargılandığı dava. Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya, 765 sayılı TCK'nin "Devlet Kuvvetleri Aleyhine Cürümler" başlıklı 146. maddesi uyarınca müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Tahsin Şahinkaya'nın, Kenan Evren’den iki ay sonra, 90 yaşında ölmesiyle Yargıtay aşamasındaki dava düştü ve kararlar kesinleşmedi. Yıllar sonra, 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi sonrası; Kenan Evren'in ifadesini alan dönemin Ankara Cumhuriyet Başsavcı Vekili, Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya'ya dava açan dönemin Ankara Cumhuriyet Savcısı, açılan davaya ilk bakan hâkimler ve iddia makamında bulunan savcılar, "Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) soruşturması" kapsamında meslekten ihraç edildi. Daha sonra bazıları yargılandı ve mahkûm oldu.

15 Temmuz Darbe Girişimiyle ilgili davalar, 15 Temmuz Darbe Girişiminin ardından Türkiye'de başlatılan soruşturmalar kapsamında açılan davalardır.

Gezi Parkı davası, 28 Mayıs - 30 Ağustos 2013 tarihleri arasında gerçekleşen Gezi Parkı olaylarını organize ettikleri iddiası ile 16 kişinin yargılandığı davadır.

<span class="mw-page-title-main">Osman Kavala</span> Türk iş insanı ve hayırsever

Mehmet Osman Kavala, Türk insan hakları savunucusu, filantropist ve iş insanı. 1990'ların başından beri birçok sivil toplum kuruluşuna destek olmuştur. 2002'den beri kâr amacı gütmeyen Anadolu Kültür kurumunun kurucusu ve yönetim kurulu başkanıdır. Türkiye'de risk altında olan kültürel mirasın korunmasına yönelik çabaları nedeniyle 2019 yılında Avrupa Arkeoloji Mirası Ödülü'ne layık görülmüştür. Yine 2019 yılında, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi'nin demokratik toplum çalışmalarına katkıda bulunan ve ifade özgürlüğüne yönelik baskı altında olan kişilere verdiği "Ayşe Nur Zarakolu Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü"ne layık görülmüştür. Ekim 2023'te Václav Havel İnsan Hakları Ödülü'ne layık görüldü.

15 ve 20 Kasım 2003 tarihlerinde, Türkiye'nin İstanbul şehrindeki dört noktada, her bir günde ikişer patlayıcı yüklü kamyonetin infilak ettirilmesiyle dört intihar saldırısı gerçekleştirildi. 15 Kasım'da sırasıyla Şişli'deki Bet İsrael Sinagogu ile Beyoğlu'ndaki Neve Şalom Sinagogu, 20 Kasım'da ise Beyoğlu'ndaki Birleşik Krallık'ın İstanbul Başkonsolosluğu binası ile Beşiktaş'taki HSBC Genel Merkezi binası, saldırıların hedefiydi.