İçeriğe atla

Ozan

Ozan, halk şairi anlamında kullanılan bir terimdir.

Kökeni

Eski Türkçede zaten var olan "Ozan" kavramı Cumhuriyet döneminde Dil Devrimi sonrası "Âşık" (halk şairi) anlamında kullanılmaya başlanmıştır. Sözcük Türkçe (Oz/Uz) kökünden türemiştir. Ozmak (önde gitmek, şarkı söylemek) fiilinden kaynaklanır.

Azeri halk edebiyatında

Azerbaycan sözlü halk edebiyatı ve folklorunda bir karakterdir. Ozan sanatının Azerbaycan'da eski çağlardan beri var olduğunu kanıtlayan pek çok delil bulunur: Göye'de Ozanlar köyünün varlığı gibi[1]

Karabağ kültüründe

Karabağ, tarihsel olarak "Ozan-kopuz" ülkesi, daha sonra da "Aşık-saz" diyarı olarak biliniyordu. Aşık-saz yaratıcı yeteneği Ozan-kopuz yaratıcı geleneğinin devamı ve mirasçısı niteliğindedir.

Kaynakça

  1. ^ Aşıq Alı. Əsərləri. Bakı, "Avrasiya press", 2006, 192 səh.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

Türklerin Anadolu'ya geldikten sonra edebiyatları iki gruba ayrılmıştır. Arapça ve Farsçayı çok iyi bilen aydınların oluşturduğu "Yüksek Zümre Edebiyatı" ve İslam öncesinden gelen sözlü bir "Halk Edebiyatı". Anadolu'ya göç eden Türkler arasında aynı ayrım devam etti. Medrese eğitimi gören aydın kesim Arap ve Fars edebiyatlarının tesirini devam ettirirken, halk yine saz şairleri aracılığıyla halk edebiyatını devam ettirdi. Dolayısı ile Anadolu Türk Edebiyatı iki grupta incelenmektedir. Bu gruplardan biri halk edebiyatıdır.

Cönk, Türk halk edebiyatında saz şairlerinin, kendilerinin veya başkalarının şiirlerini derledikleri, uzunlamasına açılan, çoğunlukla deri kaplı defter. Antolojiye benzeyen bu defterlere halk dilinde sığır dili ya da dana dili de denmektedir.

Âşık halk edebiyatı, halk diliyle ve hece vezniyle meydana getirilen, saz eşliğinde söylenen şiirlerden oluşan geleneksel Türk edebiyatı dalıdır. âşıkların oluşturduğu eserlerin bütününe verilen isimdir.Halk edebiyatı içerisinde yer alır. Anonim ürünlerin dışında kalan şiirlerin oluşturduğu edebi ürünler toplamıdır. Kimi âşıkların başından geçen ve yaygınlaşıp ünlenen hikâyeler de âşık edebiyatı içinde incelenir.

Âşık Dertli, Türk halk ozanı. Bolu Çağa'nın Şahnalar köyünde doğdu. Asıl adı İbrahim ve mahlası Lütfi'dir. Geçimini aşık kahvelerinde saz çalıp şiir söyleyerek sağlamıştır. İstanbul, Konya ve Mısır'da bulunmuştur. Divan, halk ve tekke edebiyatlarındaki geniş kültürü sayesinde daha sağlığında yaygın bir şöhret kazanmış, divanı taş baskısıyla birçok defa basılmıştır. Fuzûlî, Âşık Ömer, Gevheri gibi şairlerin etkilerini taşıyan Dertli, çağının öbür saz şairleri gibi aruzla gazeller, divanlar, kalenderiler yazmıştır.

Nefes, akciğerlere çekilen veya akciğerlerden atılan hava.

Turan Orta Asya'da tarihi bir bölgedir.

Aşık kelimesi, çeşitli anlamlara gelebilir.

<span class="mw-page-title-main">Âşık Alesker</span>

Âşık Alesker, 19. yüzyıl Azerbaycan saz üstadlarının en önemli temsilcisi, Azerbaycan aşık edebiyatının klasiklerinden biridir.

Karacaoğlan, şiirlerine 17. yüzyılda yazılmış mecmualardan beri rastlanan ünlü saz şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan müziği</span>

Azerbaycan müziği, Kafkas, Orta Asya ve İran ağırlıklı etkileri görülür. Tar, kemençe, ut, bağlama, balaban, zurna, kaval, nağara, garmon, tütek, tef ve davul kullanılan başlıca müzik aletleridir.

Âşık, Anadolu, Güney Kafkasya ve İran'da sürdürülen, genellikle bağlama veya başka bir telli müzik aleti eşliğinde söylenen sözlü halk müziği geleneğini icra eden kişidir. Aşıklık geleneği, Türk kökenli ve Türkler arasında yaygın olan Anadolu, Ortadoğu ve Orta Asya'ya özgü bir halk şairliği türüdür. Türkçe "Ozan" kavramı ile de ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Baksı</span>

Bahşı, Türkmenlerde destan anlatıcısı, Özbeklerde destancı ve falcı, Kazak ve Kırgızlarda ise büyücü ve duahan manalarında kullanılmaktadır. Türkçe Kişi Adları Sözlüğünde; 1. Bilgin, öğretmen. 2. Saz şairi, âşık. 3. Hekim. olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Âşık Şenlik</span>

Aşık Şenlik, 19. yüzyıl saz şairi, halk lideri.

Yönetmen, şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Bard</span>

Bard, Orta Çağ Kelt kültürünü anlatan ozan, halk ozanı ve şairdir. Hükümdar ve asilzadelerin bünyesinde istihdam edilir, onların ailelerini ve kendi faaliyetlerini öven methiyeler yazarlardı.

Çimen şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Âşıkları</span>

Azerbaycan'da Âşık sanatı, şiir, hikâye anlatma, dans, vokal ve enstrümantal müziği geleneksel bir performans sanatında birleştirir. Bu sanat Azerbaycan kültürü'nün sembollerinden biridir ve ulusal kimliğin bir koruyucusu olarak kabul edilir.

Sarraf Kasım - Azerbaycanlı şair ve ozan, Azerbaycan Tarım Üniversitesi'nin uzmanı, çağdaş Nahçıvan ozan mektepinin kurucusu

Ertaş, bir yer ismi ve soyadı, şu anlamlara gelebilir:

Kayıkçı, bir yer ismi ve sıfat, şu anlamlara gelebilir: