İçeriğe atla

Oz Büyücüsü (film, 1939)

Oz Büyücüsü
The Wizard of Oz
Oz Büyücüsü posteri
YönetmenVictor Fleming
Kredilerde ismi geçmeyen:
Norman Taurog
Richard Thorpe
George Cukor
King Vidor
Mervyn LeRoy
YapımcıMervyn LeRoy
Kredilerde ismi geçmeyen:
Arthur Freed
(yardımcı yapımcı)
SenaristNoel Langley
Florence Ryerson
Edgar Allan Woolf
Kredilerde ismi geçmeyen:
Herman J. Mankiewicz
Arthur Freed
George Cukor
King Vidor
Richard Thorpe
Jack Mintz
Victor Fleming
John Lee Mahin
Ogden Nash
Irving Brecher
Samuel Hoffenstein
Herbert Fields
Sid Silvers
Jack Haley
Burt Lahr
E. Y. Harburg
William H. Cannon
UyarlamaOz Büyücüsü
L. Frank Baum
OyuncularJudy Garland
Frank Morgan
Ray Bolger
Bert Lahr
Jack Haley
Billie Burke
Margaret Hamilton
Charles Grapewin
Clara Blandick
Margaret Pellegrini
MüzikHerbert Stothart
Carl W. Stalling (Kredilerde ismi geçmeyen)
Max Steiner (yerine gelen)
Şarkılar:
Harold Arlen
E. Y. Harburg
Görüntü yönetmeniHarold Rosson
KurguBlanche Sewell
DağıtıcıMetro-Goldwyn-Mayer (orijinal)
Warner Bros.
(şimdiki)
Çıkış tarih(ler)i12 Ağustos 1939 (1939-08-12) (Strand Theater)
25 Ağustos 1939 (1939-08-25) (Birleşik Devletler)
Süre103 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri
Dilİngilizce
Bütçe$2,777,000
Hasılat$16,538,431
Devam filmiJourney Back to Oz
Return to Oz
Resmî sitesi

The Wizard of Oz, 1939 yapımı Amerikan fantastik müzikal film. Victor Fleming tarafından yönetilmiştir ve senaryosunun büyük çoğunluğu Florence Ryerson ve Edgar Allan Woolf tarafından yazılmıştır. Ayrıca kapanış jeneriğinde ismi geçmeyen bazı kişilerin işbirliğiyle yazılmıştır. Metro-Goldwyn-Mayer yapım şirketi tarafından yapılmış ve piyasaya çıkmıştır. Yazar L. Frank Baum'un 1900 senesindeki kitabı Oz Büyücüsü'nden filme uyarlanmıştır. Yazar film yayınlanmadan 20 sene önce ölmüştür.[1] Filmin oyuncuları Judy Garland, Ray Bolger, Jack Haley, Bert Lahr, Frank Morgan, Billie Burke, Margaret Hamilton, Charles Grapewin, Clara Blandick ve the Munchkins rolünde oynayan Singer Midgets'dir. Technicolor tarafından üretilen özel efektlerin kullanımı kayda değerdir. Fantastik hikâyesi ve alışılagelmedik karakterleriyle, The Wizard of Oz yıllar boyunca tüm zamanların en çok bilinen filmlerinden biri ve gerçek bir klasik olmuştur. Bununla beraber, fazla sayıda olumlu eleştiri toplaması ve Akademi Ödülü kazanmasına rağmen, film başlangıçta gişe geliri olarak başarı elde edememiştir.[2]

Film o zamanlar MGM'nin en pahalı prodüksiyonuydu. Stüdyo ilk yayınlanmasında istediği gişe gelirini elde edemeyince filmi tekrar yayına soktu.[2] Film müziği "Over the Rainbow" En İyi Özgün Şarkı Akademi Ödülünü kazandı. Filmin kendisi de birkaç Akademi Ödülü adaylığı kazandı. Bunların içerisinde En İyi Film ödülü de vardır. Televizyonlar filmi 1956 senesinde yayınlamaya başladı ve film büyük bir izleyici kitlesi buldu. Bundan dolayı televizyonlar yıllık bir gelenek olarak filmi yılda bir kez yayınladılar ve filmi halka tekrar tanıttılar. Bu da The Wizard of Oz'un en ünlü filmlerden biri olmasına yardım etti.[3] Kongre Kütüphanesi tarihte izlenen en çok film olarak The Wizard of Oz ismini vermiştir.[4] Film çeşitli eleştiri yazıları ve popüler anketlerde, tüm zamanların en iyi filmleri listesinde ilk onda yerini alır. Filmden birçok alıntı modern Amerika ve dünya popüler kültüründe yerini almıştır. 1971 yılında Ayşecik ve Sihirli Cüceler Rüyalar Ülkesinde adıyla yerli versiyonu çekilmiştir.

Oyuncular

Kurgu

Kansas çiftlik kızı Dorothy Gale (Judy Garland) teyzesi Em (Clara Blandick), amcası Henry (Charles Grapewin) ve üç çiftlik kahyası, Hickory (Jack Haley), Hunk (Ray Bolger) ve Zeke (Bert Lahr) birlikte yaşamaktadır. Çabuk parlayan karaktere sahip kasabalı Miss Almira Gulch (Margaret Hamilton) Dorothy’nin köpeği Toto tarafından ısırıldığında, şeriften köpeği Toto’yu uzak bir yere götürüp itlaf konusunda emir alır. Köpek, hayatı için endişe edip kendisiyle birlikte kaçan Dorothy’ye geri döner.

Dorothy, kısa bir süre sonra onun bir yerden kaçmakta olduğunu anlayan kahin Profesör Marvel (oynayan : Frank Morgan) ile karşılaşır. Profesör Dorothy’ye geleceğini anlatmak üzere onu yaşadığı yere davet eder. Dorothy ve teyzesi Em’in fotoğrafına bakarak teyzesinin hasta olduğunu ve evine hemen geri dönmesi gerektiğini söyler. Bu arada bir fırtına ve hortum şehre yaklaşmaktadır. Evin içindeki bir sığınağa kendini güçlükle atar. Uyandığında evin fırtınada kendisi ve köpeğiyle beraber göğe yükseldiğini fark eder. Ev tekrar yere düştüğünde kapıyı açar ve kendisini çok tuhaf bir köyde bulur. Burada karşılaştığı kuzeyin cadısı Glinda, Dorothy’ye düşen evle beraber Doğu’nun lanetli cadısını öldürdüğünü söyler. Bu esnada bir kutlama başlarken Batı’nın lanetli cadısı aniden ortaya çıkar ve kardeşinin emanetlerini geri ister.

  • Dorothy karakterinin yakut ayakkabıları, oyuncu Judy Garland bu pullu ayakkabıları filmdeki Dorothy karakterini oynarken giymişti.
    Dorothy karakterinin yakut ayakkabıları, oyuncu Judy Garland bu pullu ayakkabıları filmdeki Dorothy karakterini oynarken giymişti.
  • Judy Garland filmde Dorothy karakterinde, filmden bir görüntü
    Judy Garland filmde Dorothy karakterinde, filmden bir görüntü

Kaynakça

  1. ^ Fricke, John (1989). The Wizard of Oz: The Official 50th Anniversary Pictorial History. New York: Warner Books. ISBN 0446514462. 
  2. ^ a b TCM Notes on The Wizard of Oz 11 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim Ocak 8, 2011.
  3. ^ Fricke; Scarfone; and Stillman. The Wizard of Oz: The Official 50th Anniversary Pictorial History. Warner Books, 1989.
  4. ^ "Beloved movie's premiere was far from L.A. limelight". Wisconsin State Journal. 12 Ağustos 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Judy Garland</span> Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı (1922 – 1969)

Frances Ethel Gumm ya da sahne adıyla Judy Garland Amerikalı oyuncu, şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Renée Zellweger</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Renée Kathleen Zellweger, Amerikalı aktris, yapımcı ve şarkıcı. Zellweger iki Akademi Ödülü, dört Altın Küre Ödülü ve iki BAFTA Ödülü dâhil olmak üzere çok sayıda ödül aldı. Zellweger, 2007 yılında dünyanın en çok kazanan aktrislerinden biridir ve 2009 yılında Hasty Pudding Theatricals tarafından Yılın Kadını seçildi.

<i>The Muppet Show</i>

The Muppet Show, Muppet tabir edilen kuklalar ekseninde geliştirilmiş olan bir televizyon şovudur. 1976-1981 yılları arasında Jim Henson ve ekibi tarafından yapılmışlardır. Gösterinin yıldızı Susam Sokağı adlı çocuk programında da ana karakterdir. Kermit gösteri süresince sahneyi idare eden, konukları rahat ettirmeye çalışan, gösteri sanatçıları arasındaki problemleri halletmeye çalışan hareketli bir karakter olarak sunulmuştur.

Tom ve Jerry, William Hanna ve Joseph Barbera tarafından yaratılmış kısa filmler serisi halinde, ev kedisi Tom ile onunla aynı mekanı paylaşan ev faresi Jerry arasında geçen şiddetli ve komik mücadeleleri anlatan animasyon serilerinin genel adıdır. İlk Tom ve Jerry animasyonu 1940 yılında yapılmıştır. Hanna ve Barbera ikilisi, Hollywood'da bulunan MGM çizgi film stüdyosunda 1940 ile 1958 arasında 114 kısa film yazıp yönetmişlerdir. Bunlardan on üçü akademi ödülüne aday gösterildi, yedisi En İyi Kısa Animasyon Filmi Akademi Ödülü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Margaret Hamilton (oyuncu)</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1902 – 1985)

Margaret Hamilton, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusudur. Öğretmenlikten sinemaya geçiş yapan Hamilton, 1939 yapımı Oz Büyücüsü filmindeki Batının Kötü Cadısı rolü ile hatırlanmaktadır.

<i>The Wiz</i> (film)

The Wiz, 1978 yapımı Amerikan müzikal filmidir. Universal Pictures tarafından yapılmıştır, Motown Productions tarafından dağıtılmıştır. L. Frank Baum'un filmi The Wonderful Wizard of Oz filminin Afro-Amerikan oyuncularla müzikal hâle getirilmiş hâlidir.

<span class="mw-page-title-main">Harold Arlen</span> Amerikalı besteci (1905 – 1986)

Harold Arlen Amerikalı bir popüler müzik bestecisidir. 500 şarkı bestelemiş ve bu şarkılardan birçoğu dünya çapında bir başarı yakalamıştır. The Wizard of Oz adlı film için düzenlenen beste yarışmasına katılmış ve bu film için 1938 yılında bestelediği "Over the Rainbow” şarkısı klasikler arasına girmiştir. Ayrıca Arlen'in "Great American Songbook" 'a çok büyük katkıları olmuştur. "Over the Rainbow" şarkısı Recording Industry Association of America (RIAA) ve National Endowment for the Arts (NEA) tarafından 20. yüzyılın en iyi şarkısı olarak olarak kabul edilmiştir.

"Have Yourself a Merry Little Christmas" 1944 yılında bir MGM filmi olan Meet Me in St. Louis'de Judy Garland tarafından söylenen bir yılbaşı şarkısı. Frank Sinatra kaydı ile daha özgün ve yaygın hale gelmiş şarkı sözleri ile değişik bir versiyon kaydetti. Şarkı Hugh Martin ve Ralph Blane tarafından yazılmıştır. ASCAP üyeleri tarafından "Have Yourself a Merry Little Christmas" adlı şarkı 2007 yılından beri noel şarkıları içinde yer alır.

<i>Oz Büyücüsü</i> Frank Baunun 1900 tarihli çocuk romanı

Oz Büyücüsü, L. Frank Baum tarafından yazılıp W. W. Denslow tarafından resimlendirilen bir çocuk romanı. Yedi kitaplık Oz serisinin ilk kitabıdır. Serinin aynı evrende geçen spin-off romanları da vardır. Kansaslı Dorothy Gale'in bir hortuma kapılan eviyle geldiği Oz Diyarı'nda yaşadıkları ve evine geri dönme çabasını anlatır. Roman ayrıca Dorothy'e yardım eden yıllar önce Oz'a bir balonla gelen Oz Büyücüsü Oscar Diggs'ten de bahsetmektedir. Dorothy, büyücüye doğunun ve batının kötü cadılarıyla mücadelesinde yardım eder, kuzeyin iyi cadısı Glinda'nın yardımıyla evine döner ama devam kitaplarında Oz'un başı ne zaman derde girse Oz'a geri döner. Seri defalarca tiyatroya, radyoya, filme ve televizyona aktarılmıştır. En meşhur uyarlaması 1939'da çekilen, başrollerinde Judy Garland ve Frank Morgan'ın yer aldığı Oz Büyücüsü'dür. Türkiye'de çekilen Ayşecik ve Sihirli Cüceler Rüyalar Ülkesinde adlı film bu filmin ve romanın yerli uyarlamasıdır. 2013'te çekilen Muhteşem ve Kudretli Oz filmiyse serinin devam kitaplarında değinilen, ilk kitabın öncesinde yaşanmış olayları anlatmaktadır.

Dorothy Gale, Amerikalı yazar L. Frank Baum'un Oz romanlarının çoğunda ana kahraman olarak yarattığı kurgusal bir karakterdir. İlk olarak Baum'un klasik 1900 çocuk romanı Muhteşem Oz Büyücüsü'nde yer alır ve devamının çoğunda tekrar ortaya çıkar. Kansaslı yetim bir kız olan Dorothy, köpeği Toto'yla beraber Em teyzesi ve Henry eniştesinin çiftliğinde yaşarken kazara bir hortum sonucu başka bir dünyada yer alan Oz ülekesine gider. Kansas'a geri dönmeye çalışır ve Oz Büyücüsü Oscar Diggs ve Kuzeyin İyi Cadısı Glinda'nın yardımıyla başarır, ama ne zaman Oz'da bir sorun çıksa durumu düzeltmek için oraya geri döner. Bu arada Oz'da çeşitli dostlar edinir. Doğunun ve Batının Kötü Cadılarını yener. 1939 tarihli Oz Büyücüsü filminde Judy Garland tarafından canlandırılmıştır. Defalarca değişik oyuncular tarafından sinema, televizyon, tiyatro, animasyon ve bilgisayar oyunlarında canlandırılmıştır. Türk filmi Ayşecik ve Sihirli Cüceler Rüyalar Ülkesinde filminde ismi Ayşecik olarak geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Oz Büyücüsü (karakter)</span>

Oz Büyücüsü, gerçek adıyla Oscar Zoroaster Phadrig Isaac Norman Henkle Emmannuel Ambroise Diggs, Amerikalı yazar L. Frank Baum tarafından yaratılan Oz Diyarından kurgusal bir karakter. İlk olarak 1900 yılında yazılan Oz Büyücüsü romanı ve devam romanlarında görülmüştür. Karakter, bir sahne oyunu ve klasik 1939 filmi ve 2013 prequel uyarlaması da dahil olmak üzere çeşitli filmler tarafından daha popüler hale getirildi. Frank Morgan ve James Franco onu canlandıran aktörlerden ikisidir. Omahalı bir sirk sihirbazı olan Diggs, balonuyla geldiği Oz ülkesinde lider gibi görülmüştür. Kendi yarattığı dev bir kafa ilüzyonunun arasına saklanarak düşmanlarından yıllarca gerçek kimliğini saklamıştır. Yıllar sonra foyası, evi Kansas'a geri dönmek isteyen Dorothy Gale ve köpeği Toto tarafından meydana çıkarılmıştır. Diggs de Dorothy ve arkadaşlarının dileklerinin yerine gelmesine yardım etmiştir.

<i>The Divine Lady</i>

Divine Lady, senkronize müzik notaları, ses efektleri ve bazı senkronize şarkıları olan, ancak sözlü diyalog içermeyen 1929 Amerikan Vitaphone sesli bir filmidir. Corinne Griffith'i başrolü oynadığı film Horatio Nelson ile Emma Hamilton arasındaki aşk ilişkisini anlatıyor. Şarkı sözleri Richard Kountz'un sözleri ve Nathaniel Shilkret'in müziği olan, 1929'da popüler bir hit haline gelen ve Shilkret, Frank Munn, Ben Selvin gibi çok sayıda sanatçı tarafından kaydedilen tema şarkısı "Lady Divine" i içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Billie Burke</span> Amerikalı sahne sanatçısı (1884 – 1970)

Mary William Ethelbert Appleton Burke, Broadway ve radyoda, sessiz ve sesli filmlerde ünlü olan Amerikalı bir aktrisdi. Modern izleyiciler tarafından en çok Metro-Goldwyn-Mayer film müzikali The Wizard of Oz'da (1939) Kuzeyin İyi Cadısı Glinda olarak tanınır. 1910'lu ve 1920'li yıllarda önemli bir trend belirleyiciydi.

<span class="mw-page-title-main">Batının Kötü Cadısı</span>

'Batı'nın Kötü Cadısı, Amerikalı yazar L. Frank Baum tarafından yaratılan klasik çocuk romanı Oz Büyücüsünde (1900) yer alan kurgusal bir karakterdir. Baum'un sonraki Oz romanlarında, asıl kötü adam Nome Kralıdır; Batı'nın Kötü Cadısı, ilk kitapta ölümünden sonra nadiren tekrar anılır.

<span class="mw-page-title-main">Frank Morgan</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1890 – 1949)

Francis Phillip Wuppermann ya da profesyonel hayatta bilinen ismiyle Frank Morgan, Amerikalı bir karakter oyuncusudur. 1916'da sessiz çağda başlayan filmlerde ve daha sonra 1930'lar ve 1940'larda çok sayıda sesli filmde, 35 yıllık bir kariyere sahip olmasıyla tanınıyordu. Metro-Goldwyn-Mayer oyuncusuydu. Oz Büyücüsü (1939) filminde başrol oynadığı performansı ile ünlüdür. Ayrıca kariyerinin başlarında Frank Wupperman ve Francis Morgan isimleriyle kısa bir süre çalıştı.

27. Akademi Ödülleri, 1954'te vizyona giren filmler için verildi. En İyi Film ödülünü On the Waterfront kazandı ve filmin yapımcılığını Sam Spiegel, yönetmenliğini Elia Kazan üstlendi. Film, on iki ödüle aday gösterilmiş ve sekizini kazanmıştı. Böylece sekizer Oscar kazanan diğer filmler olan Rüzgar Gibi Geçti (1939) ve From Here to Eternity (1953) filmlerinin rekoruna ortak olmuştu, ancak diğer filmlerin on üç adaylığı vardı.

43. Akademi Ödülleri töreni, 1970 yılının en iyi filmlerini ödüllendirmek için 15 Nisan 1971'de Dorothy Chandler Pavyonu'nda gerçekleşti.Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi tarafından verilen ödüllerin ev sahipliği 34 kişilik "Oscar'ın Dostları" tarafından yapıldı ve tören 11 yıl aradan sonra ilk kez NBC tarafından yayınlandı.

51. Akademi Ödülleri töreni Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi (AMPAS) tarafından 1978'de vizyona giren filmleri ödüllendirmek amacıyla 9 Nisan 1979'da Los Angeles'taki Dorothy Chandler Pavilion'da yapıldı. Bu tören ile AMPAS, 22 kategoride Akademi Ödüllerini sahiplerine sundu. Amerika Birleşik Devletleri'nde ABC tarafından yayınlanan törenin yapımcılığını Jack Haley Jr., yönetmenliğini Marty Pasetta üstlendi. Komedyen ve talk show sunucusu Johnny Carson ilk kez gösteriye ev sahipliği yaptı. Törenden üç gün önce Beverly Hills, California'daki The Beverly Hilton'da düzenlenen ayrı bir törenle, Teknik Başarı Akademi Ödülleri, sunucular Gregory Peck ve Christopher Reeve tarafından takdim edildi.

<span class="mw-page-title-main">Edi (Susam Sokağı)</span> Susam Sokağı Kukla karakteri

Edi, PBS ve HBO'nun uzun soluklu çocuk televizyon programı Susam Sokağı'nın sarı renkli bir kukla (Muppet) karakteridir. Başlangıçta Frank Oz tarafından canlandırılan Edi, 1999'dan beri kuklacı Eric Jacobson tarafından canlandırılmaktadır. Jacobson, 1994 yılında Susam Sokağı'na katılmıştı. Türkiye'de yayınlanan Susam Sokağı'nda Edi'yi Altan Erkekli seslendirmiştir. Edi, Muppet'lar serisinde küçük roller de dahil olmak üzere; The Muppet Show, The Muppet Show: Sex and Violence'ın ikinci pilot bölümü, The Muppet Movie ve The Muppets Take Manhattan filmlerinde yer aldı. Ayrıca, 14 Eylül 1972'de Büdü (Ernie) ile birlikte The Flip Wilson Show'da "Clink, Clank" adlı şarkıyı söyledi.

<i>Judy</i> (film) Rupert Goold’ın yönettiği 2019 yapımı film

Judy, Rupert Goold tarafından yönetilen ve başrolünde Renée Zellweger'in oynadığı 2019 yapımı biyografik-drama filmi. Film Amerikalı şovmen Judy Garland'ın hayatını konu alıyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.