İçeriğe atla

Oy kullanma yeri

Rusya'da oy kullanma yeri olarak kullanılan bir hastane.
Türkiye'de Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerinde oy kullanım yeri olarak kullanılan bir oda

Bir oy kullanma yeri, seçimlerde, seçmenlerin oylarını kullandığı yerdir. Oy kullanma yeri bir veya daha fazla yoklama noktası içerebilir.[1]

Seçim sistemlerinde, seçimler genellikle periyodik olarak, yıllık veya daha uzun bir süre boyunca bir veya iki günlük bir süre içinde gerçekleştiği için, oy kullanma yerleri genellikle okullar, kiliseler, stadyumlar, yerel hükûmet ofisleri veya özel evler de olabilir. Oy verme yeri, oy kullanma prosedürlerini izleyen ve seçim sürecinde seçmenlere yardımcı olan yetkililer tarafından yürütülmektedir. Denetçiler, sürecin tarafsızlığını sağlamak için görev yapan bağımsız veya partili gözlemcilerdir.[2]

Tesis, seçim türüne bağlı olarak, belirlenen saatler arasında açık olur. Oy pusulasında bulunanlar veya onlar adına siyasi faaliyetler genellikle mekan içinde ve hemen çevresindeki alanda yasaklanmıştır. Oy kullanma yeri olarak kullanılan bina, bireyin nasıl oy kullandığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Örneğin, bir okul binasının içinde oy kullanırken, bir vatandaşın okul sistemleri ve eğitim lehine oy kullanma olasılığı daha yüksek olabilir.[3]

Oy kullanma yeri içinde, seçmenin seçtiği adayı veya partiyi gizlice seçebileceği bir alan (genellikle bir oylama kabini) olacaktır. Oy pusulası kullanılırsa, bu oylama için kimin kullanıldığını göremeyen tanıkların önünde oy pusulasına yerleştirilir. Bunun yerine oylama makinesi kullanılabilir.

Bazı oy kullanma yerleri geçici yapılardır. Taşınabilir bir kabin, bir seçim için özel olarak yerleştirilebilir ve daha sonra çıkarılabilir. Amerika Birleşik Devletleri'nin oy kullanma yerlerinde kullanılmakta olan beş tür oylama teknolojisi vardır.[4] Bunlar elle sayılan kağıt oy pusulaları, mekanik kaldıraç makineleri, zımba kartları, optik karakter tanıma ile okunabilir kağıt oy pusulaları ve elektronik oylama makinelerini içermektedir. Gizli oylamayı koruyan ve fiziksel sistemlere tanıklık eden nihai kayıt veya işlem yapma eğiliminin nedenlerinden biri seçim hilesini azaltmaktır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019. 
  2. ^ https://www.eac.gov/assets/1/6/Chapter_9_Polling_Place_and_Vote_Center_Management.pdf[]
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Seçim, bir nüfusun kamu görevini yerine getirmesi için birey veya birden fazla birey seçtiği resmi bir grup karar alma sürecidir. Toplu bir iradenin birden fazla aday arasında tercihte bulunması. Tayin etme, atama işleminin zıddı. Milletvekili, herhangi bir meclis veya encümen üyelerinin, dernek yöneticilerinin vs. seçimi. Demokratik ülkelerde çeşitli seçim sistemleri, değişik usullerle uygulanmaktadır. Seçim, yasama, yürütme ve yargı organlarının üyelerinin seçiminde de kullanılır.

Çoğunluk sistemi veya çoğunlukçu seçim sistemi, en çok oy alan adayın kazandığı ve bu şekilde çoğunluk temsilini sağlayan bir seçim sistemidir. Ancak, farklı tanımlamalara dayalı olarak çeşitli çoğunluk seçim sistemleri bulunmaktadır. Bu tanımlamalar arasında blok oylama veya parti blok oylaması gibi toplu temsil türlerini içeren genelde çoğunluk temsiline dayalı çoğunluk temsil sistemleri bulunmaktadır. Aynı zamanda, bölge temelli çoğunluk sistemler arasında Tek İsimli Tek Turlu Çoğunluk Sistemi bulunmaktadır. İki adayın yarıştığı durumda en çok oy alan aday çoğunluğa sahip olacaktır, ancak üç veya daha fazla adayın olduğu durumlarda genellikle hiçbir aday çoğunluğu alamaz.

<span class="mw-page-title-main">2007 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 23. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2007 Türkiye genel seçimleri, 22 Temmuz 2007 tarihinde TBMM 23. dönem üyelerini belirlemek için yapılan seçimdir.

<span class="mw-page-title-main">Oylama</span>

Oylama, seçimler zamanı seçim bölgesinde bir toplantı veya seçmen gibi bir grup için, genellikle tartışma veya siyasi kampanyalarının ardından toplu bir karar vermek veya görüş bildirmek için kullanılan bir yöntemdir. Oylama için ayrıca oy kullanma yeri yaratılır. Demokrasiler yüksek makam sahiplerini oy kullanarak seçerler. Seçilmiş bir memur tarafından temsil edilen bir yerde ikamet edenlere "elemen" denir ve seçtikleri aday için oy pusulası kullanan seçmenlere "seçmen" denir. Oy toplamak için farklı sistemler vardır.

Gizli oy, seçmen tercihlerinin gizli tutulduğu bir oy verme yöntemidir. Asıl amaç, seçmenin göz korkutma ya da rüşvet gibi yöntemlerle karşı karşıya kalmaksızın içten bir seçim yapmasını sağlamaktır.

<span class="mw-page-title-main">2009 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri</span> Cumhuriyet Meclisi 7. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

2009 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri, sadece Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 19 Nisan 2009 tarihinde gerçekleşen parlamento seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">2014 Türkiye yerel seçimleri</span> Türkiyenin yerel yöneticilerini belirleyen seçim

2014 Türkiye yerel seçimleri, bilinen adıyla 2014 Türkiye Cumhuriyeti yerel seçimleri, resmî adıyla 30 Mart 2014 Mahalli İdareler Genel Seçimleri, 30 Mart 2014 tarihinde yapılan ve Türkiye sınırları içindeki yerel yönetimlerin belirlendiği bir seçimdir. Türkiye'de mahalli idareler ile mahalle/köy muhtarlıkları ve ihtiyar heyetlerinin seçilmesi amacıyla 2972 sayılı yasanın sekizinci maddesi uyarınca, her beş yılda bir yapılan seçim son olarak 29 Mart 2009 tarihinde yapılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri</span> TBMM 25. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri, 7 Haziran 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi 25. Dönemi'nin 550 yeni üyesini belirlemek için yapılan genel seçimlerdir. Seçim, Türkiye Cumhuriyeti siyasi tarihi'nin 24. genel seçimleridir.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya Parlamentosu</span>

Finlandiya Parlamentosu, 9 Mayıs 1906'da kurulan Finlandiya'nın tek kamaralı yüksek yasama organıdır. Finlandiya Anayasası uyarınca, egemenlik halka aittir ve bu güç Parlamentoya verilmiştir. Parlamento, her dört yılda bir, D'Hondt sistemi kullanılarak seçilen 200 üyeden oluşur. Bu üyelerin 199'u Finlandiya'dan 1 tanesi ise Åland'dan seçilir.

<span class="mw-page-title-main">Oy pusulası</span> seçimlerde adaylara veya partilere ait özel şekilleri içeren, üzerine oya ait işaret konulan resmî belge; oy kâğıdı

Oy pusulası, seçimlerde oy verilmesine yarayan ve sayım işlemine kadar bunu muhafaza eden araçtır. Oy pusulası kâğıt pusula, küçük pullar veya elektronik ortamda ekran üzerindeki işaret kutuları olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan'da seçimler</span>

Kazakistan'da seçimler, Meclis ve Senato olmak üzere iki organa bölünmüş bir Başkan ve Parlamentoyu seçmek için ulusal düzeyde yapılır. Yerel seçimler ise her beş yılda bir yapılır. Seçimler, Kazakistan Cumhuriyeti Merkez Seçim Komisyonu tarafından yapılır.

İsrail'de seçimler, yurt geneli nispi temsile dayanmaktadır. Seçim barajı 3.25% ve Knesset'te partilerin sandalye sayısı aldıkları oyla orantılıdır. Knesset seçimleri dört yıllık bir dönem için yapılmaktadır ama birçok hükûmet, bu dört yıllık dönemi tamamlayamamıştır. İsrail'de erken seçimler oldukça sık bir şekilde gerçekleşmektedir. İsrail çoklu parti sistemine sahiptir ve genelde koalisyonlar tarafından hükûmetler oluşturulur. Bunun en büyük nedeni hiçbir partinin, seçimlerde tek başına iktidar olacak sandalyeye sahip olamamasıdır. Sadece 1969 seçimleri öncesi birkaç partinin bir araya gelmesiyle oluşan ittifak, HaMa'arakh (hiza), kısa bir dönem için çoğunluğu elinde tutmuştur. İsrailli vatandaşların oy verme yaşı 18'dir. Seçimler, Merkezi Seçim Komitesi tarafından yönetilmektedir ve Knesset Seçim Kanunu'na göre yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Seçim sandığı</span>

Seçim sandığı oylama ve gizli oy zamanı kullanılan, geçici olarak mühürlü bir kutudur. Oy pusulasının atılması için üstte dar bir girişi vardır ve oy verme süresinin sonuna kadar oylara ulaşılmasına engel olur.

<span class="mw-page-title-main">Oylama makinesi</span>

Oylama makinesi, oyları kaydetmek ve tablo haline getirmek için kullanılan bir makinedir. İlk oylama makineleri mekanikti, ancak elektronik seçim makinelerinin kullanımı giderek daha yaygın hale geldi. Geleneksel olarak oylama makinesi, sistemin oy vermek için kullandığı mekanizma tarafından tanımlanır ve sistemin oyları tablo haline getirdiği yere göre daha da sınıflandırılır.

Oy verme davranışı bir tür seçim davranışıdır. Seçmenlerin davranışlarını anlamak, kararların nasıl ve neden alındığını ya siyaset bilimcileri için merkezi bir endişe kaynağı olan kamu karar vericileri, ya da seçmenler tarafından açıklayabilir. Oylama davranışını yorumlamak için hem siyaset bilimi hem de psikoloji uzmanlığı gerekliydi ve bu nedenle seçim psikolojisi de dahil olmak üzere siyasal psikoloji alanı ortaya çıktı. Siyasal psikoloji araştırmacıları, duygusal etkinin seçmenlerin daha bilinçli oylama seçimleri yapmalarına yardımcı olabileceği yolları araştırırken, etkileyen bazı öneriler, seçmenlerin genel olarak düşük düzeyde politik dikkat ve sofistike düzeylere rağmen bilinçli siyasi seçimler yaptıklarını açıklayabilir. Buna karşılık, Bruter ve Harrison seçim psikolojisinin kişilik, hafıza, duygular ve diğer psikolojik faktörlerin vatandaşların seçim deneyimini ve davranışlarını etkileme biçimlerini kapsadığını ileri sürmektedir.

Yarı nispi temsil, azınlıkların temsiline izin veren, ancak rakip siyasi güçlerin gücünü aldıkları oylarla yakın orantılı olarak yansıtmayı amaçlamayan çok kazananlı seçim sistemlerini karakterize eder. Yarı nispi oylama sistemleri, parti listeli NT gibi nispi temsil biçimleri ile ilk önce geçen oylama gibi çoğulcu/çoğunlukçu sistemler arasındaki uzlaşmalar olarak kabul edilebilir. Yarı nispi sistemlere örnek olarak devredilemeyen tek oy, sınırlı oylama ve paralel oylama verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Tek İsimli Tek Turlu Çoğunluk Sistemi</span>

Tek İsimli Tek Turlu Çoğunluk Sistemi veya Oy çokluğu sistemi, seçim sisteminde kullanılan bir oylama biçimidir. Seçmenler oylarını bir aday için kullanırlar ve en çok oyu alan aday kazanır. FPTP, çoğul oylama yöntemidir ve esas olarak tek üyeli seçim bölgelerini kullanan sistemlerde kullanılır. FPTP, dünya ülkelerinin yaklaşık üçte birinde, çoğunlukla İngilizce konuşulan ülkelerde, meclis seçimleri için koltuk belirlemenin birincil biçimi olarak kullanılmaktadır. Bu ifade, bitiş çizgisinde bir direğin olduğu İngiliz at yarışından bir metafordur.

Osmanlı Seçim Kanunu ve Osmanlı Anayasası Aralık 1876'da ilan edildi. Her ikisi de Osmanlı İmparatorluğu'nun sonuna kadar geçerliliğini korumuştur. Kanun, II. Meşrutiyet döneminde çok küçük değişikliklere uğramış ve 1946 yılına kadar küçük değişikliklerle Türkiye Cumhuriyeti tarafından korunmuştur.

Uzaktan oy kullanma, seçmenin normalde atanmış olduğu resmi oy verme merkezine katılamadığı veya katılmak istemediği durumlarda kullanılan bir oydur. Yöntemler arasında farklı bir konumda oy kullanma, posta yoluyla oy kullanma, vekâleten oy kullanma ve çevrimiçi oy kullanma bulunur. Birçok kişiye göre uzaktan oy kullanma kolaylığını artırmak, seçmen katılımını artırmak için bir yöntem olarak görülmektedir. Ancak bazı ülkelerde, seçmenin uzaktan oy kullanabilmesi için hastalık veya seyahat gibi geçerli bir nedenin sunulması gerekmektedir. Erken oy verme, uzaktan oy kullanma ile çakışır. Erken oy verme, resmi seçim gün(leri)inden önce, posta yoluyla, çevrimiçi veya oy verme merkezlerinde yüz yüze gerçekleştirilen oyları içerir. Bazı yerlerde, erken yüz yüze oy kullanmayı "uzaktan" oy kullanma şekli olarak adlandırırlar, çünkü seçmenler seçim gününde oy verme yerinden uzaktadır.

Seçim listesi, genellikle nispi veya karma seçim sistemlerinde veya bazı çoğunluk seçim sistemlerinde de bulunan bir seçim için adayların sıralı bir liste olarak düzenlenmesidir. Parti listeleri veya bağımsız adaylardan oluşan gruplar, bir seçim listesi oluşturabilir. Listeler açık olabilir, yani seçmenlerin kazanan adayların sıralaması üzerinde etkisi olabilir veya kapalı olabilir, yani adayların sıralaması seçim yapıldıktan sonra sırada aynı kalmaktadır.