İçeriğe atla

Oxia Planum

Koordinatlar: 18°16′30″N 335°22′05″E / 18.275°K 335.368°D / 18.275; 335.368
Oxia Planum
KonumOxia Palus dörtgeni
Koordinatlar18°16′30″N 335°22′05″E / 18.275°K 335.368°D / 18.275; 335.368

Oxia Planum, Mars gezegeninde Chryse Planitia'nın doğu sınırındaki Oxia Palus dörtgeni içinde yer alan 200 km genişliğinde kil içeren bir ovadır. Ova, kuzeydoğusundaki Mawrth Vallis dışa akış kanalı ile güneybatısındaki Ares Vallis dışa akış kanalı arasında yer alır. 2019 yılında Uluslararası Astronomi Birliği Gezegen Sistemi Adlandırma Çalışma Grubu, Oxia Planum'u Mars yüzeyindeki bir özellik olarak resmen onayladı (yaklaşık 18.275°K 335.368°D).[1][2]

Oxia Planum, Avrupa Uzay Ajansı ve Roscosmos ExoMars görevi için sekiz potansiyel iniş bölgesinden biriydi. Beş yıl süren bir seçim sürecinin ardından bu bölge resmi olarak Rosalind Franklin (keşif aracı) iniş bölgesi olarak seçildi. Bu seçim, bölgenin enlemi, yüksekliği,[3] yüzey eğimleri[4] ve Noachian-yaşlı arazi özellikleri gibi keşif aracının iniş kriterlerini karşıladığı için yapıldı. Ayrıca, göreceli olarak düz topografyası ve hidratlı minerallerin bol miktarda bulunması nedeniyle de tercih edildi.[1][5][6]

Ayrıca bakınız

  • Mars'ın coğrafyası
  • Mars'taki ovaların listesi

Kaynakça

  1. ^ a b Quantin-Nataf, Cathy; Carter, John; Mandon, Lucia; Thollot, Patrick; Balme, Matthew; Volat, Matthieu; Pan, Lu; Loizeau, Damien; Millot, Cédric; Breton, Sylvain; Dehouck, Erwin (5 Ocak 2021). "Oxia Planum: The Landing Site for the ExoMars "Rosalind Franklin" Rover Mission: Geological Context and Prelanding Interpretation". Astrobiology. 21 (3): 345-366. doi:10.1089/ast.2019.2191. ISSN 1531-1074. PMC 7987365 $2. PMID 33400892. 
  2. ^ "ESA mission updates". The Planetary Society (İngilizce). 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2021. 
  3. ^ Mandon, Lucia; Parkes Bowen, Adam; Quantin-Nataf, Cathy; Bridges, John C.; Carter, John; Pan, Lu; Beck, Pierre; Dehouck, Erwin; Volat, Matthieu; Thomas, Nicolas; Cremonese, Gabriele (1 Mart 2021). "Morphological and Spectral Diversity of the Clay-Bearing Unit at the ExoMars Landing Site Oxia Planum". Astrobiology. 21 (4): 464-480. doi:10.1089/ast.2020.2292. ISSN 1531-1074. PMID 33646016. 
  4. ^ Turchinskaya, O. I.; Agapkin, I. A.; Dmitroskiy, A. A.; Slyuta, E. N. (Mart 2021). "Analysis of the Terrain and Surface Slopes of the Potential Landing Area of the ExoMars Spacecraft Oxia Planum". Lunar and Planetary Science Conference (İngilizce) (2548): 2442. Bibcode:2021LPI....52.2442T. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023. 
  5. ^ Favaro, E. A.; Balme, M. R.; Davis, J. M.; Grindrod, P. M.; Fawdon, P.; Barrett, A. M.; Lewis, S. R. (2021). "The Aeolian Environment of the Landing Site for the ExoMars Rosalind Franklin Rover in Oxia Planum, Mars". Journal of Geophysical Research: Planets (İngilizce). 126 (4): 2020JE006723. doi:10.1029/2020JE006723. ISSN 2169-9100. 
  6. ^ "Oxia Planum favoured for ExoMars surface mission". www.esa.int (İngilizce). 18 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mars</span> Güneş Sisteminde Güneşe en yakın 4. gezegen

Mars, Güneş Sistemi'nin Güneş'ten itibaren dördüncü gezegeni. Roma mitolojisindeki savaş tanrısı Mars'a ithafen adlandırılmıştır. Yüzeyindeki yaygın demir oksitten dolayı kızılımsı bir görünüme sahip olduğu için "Kızıl Gezegen" olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Astrobiyoloji</span> Dünyadaki ve uzaydaki yaşamın incelenmesi ile ilgilenen dirim bilimi dalı

Astrobiyoloji ya da eksobiyoloji, disiplinlerarası bir bilim olup, özellikle evrende yaşamın ortaya çıkmasını ve evrimini sağlayan jeokimyasal ve biyokimyasal etken ve süreçleri konu alır; bir başka deyişle, evrende biyolojik kökenin, evrimin, dağılımın ve canlıların geleceğinin incelenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mars Bilim Laboratuvarı</span>

Mars Bilim Laboratuvarı, NASA'nın Curiosity isimli keşif robotunu Mars'a indirmek amacıyla fırlatılan robotik uzay sondası görevi. 26 Kasım 2011'de fırlatılan robot Mars'ta Sharp dağı yakınındaki Gale kraterine 6 Ağustos 2012 tarihinde iniş yapmıştır. Robot Mars'a daha önceki denemelerden farklı bir şekilde iniş yaptı ve Mars'ın yüzeyini incelemeye başladı.

<i>Curiosity</i> (keşif aracı) Marstaki Gale kraterinde keşifte bulunan NASA robot keşif aracı

Curiosity, NASA'nın Mars Bilim Laboratuvarı (MSL) görevinin bir parçası olarak Mars'taki Gale krateri ve Aeolis Mons'u araştıran otomobil büyüklüğündeki bir Mars keşif aracıdır. Curiosity kelimesi Türkçede "Merak" anlamına gelir. Curiosity, 26 Kasım 2011 15:02:00 UTC'de Cape Canaveral'dan (CCAFS) fırlatıldı ve 6 Ağustos 2012 05:17:57 UTC'de Mars'taki Gale kraterinin içindeki Aeolis Palus'a iniş yaptı. Bradbury iniş alanı, 560 milyon km (350 milyon mi) yolculuğun ardından aracın iniş hedefinin merkezine 2,4 km 'den (1,5 mi) daha yakındı.

<span class="mw-page-title-main">Mars keşif aracı</span>

Mars keşif aracı, Mars yüzeyinde seyahat etmek üzere tasarlanmış uzaktan kumandalı bir motorlu araçtır. Gezginlerin sabit iniş araçlarına göre çeşitli avantajları vardır: daha fazla alanı incelerler, ilginç özelliklere yönlendirilebilirler, kış aylarını atlatmak için kendilerini güneşli konumlara yerleştirebilirler ve çok uzaktan robotik araç kontrolünün nasıl gerçekleştirileceği bilgisini geliştirebilirler. Mars Reconnaissance Orbiter gibi yörüngesel uzay araçlarından farklı bir amaca hizmet ederler. Daha yeni bir gelişme ise Mars helikopteridir.

<span class="mw-page-title-main">Aeolis Mons</span>

Aeolis Mons, Mars'ta bulunan bir dağdır. Gale kraterinin zirve noktasının merkezini oluşturur ve 5.08°G 137.85°D koordinatlarında konumlanmıştır, vadinin zemininden 55 km (180.000 ft) yüksektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mars'ın araştırılması</span>

Mars gezegeni, 20. yüzyılın sonlarından itibaren Dünya'dan gönderilen sondalar aracılığıyla uzaktan araştırılmaktadır. Bu araştırmalar, öncelikli olarak jeolojisini ve yaşanabilirlik potansiyelini anlama üzerine odaklanarak, Mars sistemi hakkında büyük bir bilgi artışı sağladı. Gezegenler arası yolculukların mühendisliği karmaşık bir iştir ve Mars'ın araştırılması, özellikle ilk girişimlerde yüksek bir başarısızlık oranıyla karşılaşmıştır. Mars'a gönderilen tüm uzay araçlarının yaklaşık yüzde altmışı görevlerini tamamlayamadan başarısız olmuş, bazıları ise gözlemlerine bile başlayamadan arızalanmıştır. Bununla birlikte teknik ömürlerinin çok ötesinde çalışan ikiz Mars araştırma araçları, Spirit ve Opportunity gibi beklenmedik başarılara da imza atılmıştır.

<i>Perseverance</i> (keşif aracı) Keşif aracı

Perseverance, NASA'nın Mars 2020 görevinin bir parçası olarak Mars'taki Jezero kraterini keşfetmek amacıyla tasarlanmış bir Mars keşif aracıdır. Yaklaşık bir otomobil büyüklüğündedir. Jet İtki Laboratuvarı tarafından üretilmiştir ve 30 Temmuz 2020 11:50 UTC'de fırlatılmıştır. Keşif aracının Mars'a başarıyla indiğine dair onay 18 Şubat 2021 20:55 UTC'de alındı. Perseverance, 5 Ekim 2024 itibarıyla, inişinden bu yana 1290 sol boyunca Mars'ta aktif durumdadır. Keşif aracının varışının ardından NASA, iniş bölgesini Octavia E. Butler İniş Alanı olarak adlandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Artemis Programı</span> Ay ve Marsta insan keşfine olanak sağlayacak üç aşamadan oluşan uzay programı

Artemis Programı ya da Artemis görevi, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) liderliğinde, Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) ve Kanada Uzay Ajansı (CSA) gibi uluslararası ortaklar tarafından yönetilen bir robotik ve insanlı Ay keşif programıdır. Projenin amacı "ilk kadın ve sıradaki erkeği" Ay'ın güney kutbuna indirmek olarak ifade ediliyor. Projenin ismini aldığı Artemis, Yunan mitolojisinde tanrı Apollon'un ikiz kız kardeşi ve ay tanrıçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mars 2020</span>

Mars 2020, NASA Mars Keşif Programı'nın bir parçasını oluşturan ve keşif aracı Perseverance, küçük robotik müşterek eksenli helikopter Ingenuity ve ilgili teslimat araçlarını içeren bir Mars keşif aracı görevidir. 30 Temmuz 2020'de 11:50:01 UTC'de bir Atlas V fırlatma aracıyla Dünya'dan fırlatıldı ve Mars krateri Jezero'ya iniş onayı 18 Şubat 2021'de saat 20:55 UTC'de alındı. NASA 5 Mart 2021'de, keşif aracının iniş yerini Octavia E. Butler iniş alanı olarak adlandırdı. Perseverance ve Ingenuity 15 Ekim 2024 itibarıyla, 1299 Mars güneş günü boyunca Mars'ta bulunuyor.

<span class="mw-page-title-main">Ingenuity</span> Mars 2020 Görevindeki NASA Helikopteri

Ingenuity,, Mars 2020 görevinin bir parçası olarak 2021'den 2024'e kadar Mars'ta faaliyet göstermiş otonom bir NASA helikopteriydi. Helikopter, 18 Şubat 2021'de iniş yapan Perseverance keşif aracının alt kısmında gezegene ulaştı. Ingenuity ilk uçuşunu 19 Nisan 2021'de gerçekleştirdi ve bu, herhangi bir hava aracının ilk tahrik motorlu, kontrollü dünya dışı uçuşu oldu. Başlangıçta beş uçuş yapması planlanan rotorlu araç beklentileri büyük ölçüde aşarak, rotor hasarı nedeniyle 2024'ün Ocak ayında görevin sona ermesine kadar yaklaşık 3 yıllık bir süre içinde toplam 72 uçuş gerçekleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Tianwen-1</span>

Tianwen-1, Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) tarafından Mars'a robotik bir uzay aracı göndermek için gezegenler arası bir görev olup, bir yörünge aracı, konuşlandırılabilir kamera, iniş aracı ve Zhurong keşif aracından oluşur. Toplam kütlesi yaklaşık beş ton olan uzay aracı, Mars'a fırlatılan en ağır sondalardan biridir ve 13 bilimsel alet, konuşlandırılabilir kamera, iniş aracı ve Zhurong keşif aracından oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Trace Gas Orbiter</span>

ExoMars Trace Gas Orbiter, Avrupa liderliğindeki ExoMars programının bir parçası olarak 2016 yılında Mars'a atmosferik araştırma için bir yörünge aracı ve Schiaparelli test iniş aracı gönderen Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ile Rus Roskosmos ajansı arasındaki ortak bir projedir.

<i>Opportunity</i> (keşif aracı) NASA Mars keşif aracı

Opportunity, 2004'ten 2018 yılına kadar Mars'ta faaliyet göstermiş olan robotik bir keşif aracıdır. Opportunity Mars'ta 5111 sol boyunca faaliyetini sürdürmüştü. NASA'nın Mars Exploration Rover programının bir parçası olarak 7 Temmuz 2003 tarihinde fırlatılan araç, ikizi Spirit'in (MER-A) gezegenin diğer tarafına inişinden üç hafta sonra 25 Ocak 2004'te, Meridiani Planum'a iniş yaptı. Spirit, planlanan 90 sol faaliyet süresiyle 2009 yılında mahsur kalana ve 2010'da iletişimini kesene kadar işlev görürken, Opportunity inişten sonra 5111 sol boyunca çalışır durumda kalabildi. Güneş enerjisi kullanarak pillerinin sürekli şarj edilmesiyle gücünü ve kilit sistemlerini korudu, güç tasarrufu için toz fırtınaları gibi olaylar sırasında kış uykusuna yattı. Bu dikkatli operasyon, ilk taslak planı 14 yıl, 47 gün aşarak, Opportunity için tasarlanan ömrün 57 katı boyunca çalışmasını sağladı. Keşif aracı, NASA ile en son temasa geçtiği 10 Haziran 2018 tarihine kadar 45,16 kilometre mesafe kat etmişti.

<i>Zhurong</i> (keşif aracı) Mars keşif aracı

Zhurong, Çin'in başka bir gezegene indirdiği ilk Mars keşif aracıdır. Çin Ulusal Uzay İdaresi (CNSA) tarafından yürütülen Tianwen-1 Mars görevinin bir parçasıdır.

Bu, Güneş Sistemi'nin keşfine odaklanması planlanan uzay araçlarının, uzay aracının fırlatılma tarihine göre sıralanmış bir listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Oxia Palus dörtgeni</span> Mars dörtgeni

Oxia Palus dörtgeni, Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) Astrojeoloji Araştırma Programı tarafından kullanılan Mars'ın 30 dörtgen haritasından biridir. Oxia Palus dörtgeni aynı zamanda MC-11 olarak da adlandırılır.

<i>Spirit</i> (keşif aracı) NASAnın eski Mars keşif aracı

Spirit,, 2004'ten 2010 yılına kadar Mars'ta faaliyet göstermiş olan robotik bir keşif aracıydı. Spirit, Mars'ta 2208 sol veya 3,3 Mars yılı boyunca faaliyetini sürdürdü. Jet İtki Laboratuvarı (JPL) tarafından yönetilen NASA'nın Mars Exploration Rover programının iki keşif aracından biriydi. Spirit, ikiz kardeşi Opportunity'nin (MER-B) gezegenin diğer tarafına inmesinden üç hafta önce, 4 Ocak 2004 saat 04:35'te (UTC) Mars'taki Gusev kraterine başarıyla indi. Adı, NASA sponsorluğunda düzenlenen bir öğrenci deneme yazısı yarışmasıyla seçildi. Keşif aracı, 2009 sonlarında pillerinin şarj olmasını engelleyecek bir açıyla bir "kum kapanına" sıkışıp kaldı. Dünya ile son iletişimi ise 22 Mart 2010 tarihinde gerçekleşti.

<i>Sojourner</i> (keşif aracı) NASAnın eski Mars keşif aracı

Sojourner, 4 Temmuz 1997'de Oxia Palus dörtgeninin Chryse Planitia bölgesinde bulunan Ares Vallis kanalına inen robotik bir Mars keşif aracıydı ve 92 sol boyunca işlevsel kalmıştı. Dünya dışında başka bir gezegende dolaşan ilk tekerlekli araç olma ünvanına sahip olan Sojourner, Mars Pathfinder görevinin bir parçasını oluşturdu.

<span class="mw-page-title-main">Aeolis Palus</span>

Aeolis Palus, Gale kraterinin kuzey duvarı ile Mars'taki Aeolis Mons'un kuzey etekleri arasında kalan bir ovadır. 4.47°G 137.42°D'dedir.