İçeriğe atla

Overlord Harekâtı

Overlord Harekâtı
II. Dünya Savaşı Batı Cephesi

Normandiya'nın Omaha Sahili üzerinde malzeme boşaltan tank çıkarma gemileri
Tarih6 Haziran – 25 Ağustos 1944
Bölge
Sonuç Kesin Müttefik zaferi
Taraflar
 ABD
 Birleşik Krallık
 Kanada
Özgür Fransa Özgür Fransa
Polonya Polonya
Çekoslovakya Özgür Çekoslovakya
 Avustralya
 Yeni Zelanda
 Hollanda
Belçika Özgür Belçika
 Lüksemburg
 Almanya
Komutanlar ve liderler
Amerika Birleşik Devletleri Dwight D. Eisenhower
(Yüksek Müttefik Komutanı)
Birleşik Krallık Arthur Tedder
(Yüksek Müttefik Komutan Yardımcısı)
Birleşik Krallık Bernard Montgomery
(Kara Kuvvetleri Başkomutanı)
Birleşik Krallık Trafford Leigh-Mallory
(Hava Kuvvetleri Başkomutanı)
Birleşik Krallık Bertram Ramsey
(Deniz Kuvvetleri Başkomutanı)
Nazi Almanyası Gerd von Rundstedt
(Oberbefehlshaber West)
Nazi Almanyası Erwin Rommel
(Heeresgruppe B)
Güçler
1,452,000 (25 Temmuz)
2,052,299 (21 Ağustos, sadece Kuzey Fransa'da)
380,000+
Kayıplar
Müttefikler:
ABD: 125.847 ölü ve yaralı
Britanya: 83,000 ölü ve yaralı
Almanya:
393,000 ölü, yaralı ve esir

Overlord Harekâtı, 6 Haziran 1944 günü Müttefikler'in milyonlarca askerle yaptığı Normandiya Çıkarması ile başlayan ve Paris'in Kurtuluşu ile biten harekâttır. Müttefik birlikleri Normandiya'da Omaha, Utah, Sword, Gold ve Juno Sahillerine çıktılar. Erwin Rommel başta olmak üzere Alman birlikleri çıkarmanın Pas-de-Calais'e yapılacağını düşünüyordu. Ancak Almanlar yanıldı ve çıkarma Omaha Sahili başta olmak üzere Utah, Sword, Gold ve Juno Sahillerine yapıldı.

Almanların Yanılması

Fransa'nın işgaline hazır bir çıkarma aracı tankına (LCT) yüklenmiş ABD Ordusu M4 Sherman tankları, c. Mayıs sonu veya 1944 Haziran başı Kıta Avrupası'nda İngiltere'ye en yakın nokta olan Pas de Calais, V-1 ve V-2 roketlerinin fırlatma yerlerinin konumuydu, o zamanlar hala geliştirme aşamasındaydı. Almanlar burayı en olası ilk iniş bölgesi olarak gördü ve bu nedenle orayı en ağır tahkim edilmiş bölge yaptı. Müttefiklere genişleme için çok az fırsat sundu, ancak bölge çok sayıda nehir ve kanal ile sınırlıyken, Normandiya'da geniş bir cepheye inişler Cherbourg limanına, Brittany'de daha batıdaki kıyı limanlarına ve karadan bir karaya karşı eşzamanlı tehditlere izin verecekti. Paris'e ve sonunda Almanya'ya saldırı ile sonuçlandı. Normandiya bu nedenle iniş bölgesi olarak seçildi. Normandiya kıyılarının en ciddi dezavantajı - liman ve kıyı hisarlarının zayıf olması - yapay limanların geliştirilmesiyle aşılacaktır.

Sahte Paraşütçüler

İlk önce Almanları şaşırtmak için balondan oluşan paraşütçü, tank, top ve benzeri materyalleri gizli uçuşlardaki uçaklardan gece yarısı Pas-de-Calais'in batısındaki düzlük araziye bıraktılar. Ardından sabah olunca Almanlar büyük bir şaşkınlıkla ateş etmeye başladılar. Bütün vurdukları patlıyordu. Ve aynı şekilde 2 gün boyunca paraşütçü inmeye devam etti. Ancak Almanların vurduğu bütün paraşütçüler ya korkuluk ya da manken çıkıyordu. Almanlar bunlara bir anlam veremiyorlardı. Ancak çıkarma ve paraşütçüler çoktan Normandiya'ya çıkarmayı yapmışlardı bile. Bu sayede Almanların asıl çıkarmanın yapılacağı sahile yığılmış olan askerî gücü oyalamayı başardılar.

Harekâtın Başlangıcı

ABD Sahil Güvenliği'ne bağlı USS Samuel Chase'e ait bir LCVP (Landing Craft, Vehicle, Personnel) 6 Haziran 1944 (D-Day) sabahı Omaha Plajı'nda ABD Ordusu'nun Birinci Tümeni'ne bağlı askerleri karaya çıkarır.

6 Haziran 1944 gece yarısı 00:48'te Amerikan Paraşütçü Birlikleri'nin, Normandiya Sahili arkasındaki yerleşim noktalarına indirme yapmasıyla harekât başlamış oldu. Saat 5:45'te başlayan Donanma bombardımanı ile harekâtın çıkarma safhası başlamış, saat 06:30'da ilk Müttefik askerleri sahile ayak basmışlardır. Harekât başarılı olunca Almanların Batı Cephesi'ndeki direnci tamamen kırılmış ve Almanlar için Batı Avrupa'da hızlı bir gerileme sürmeye başlamıştır.

Alman savunmasının Yarılması ve Fransa içlerine gerilemeleri

Bu gerileme Ardenler Taarruzu'na kadar sürdü ve bunun sonucunda Müttefikler, Almanya'nın batı kısımlarını işgal etti. Almanlar bu çıkarmaya hazırlı olmadıkları için oradaki az teçhizatlı garnizon asklerlerine ikmal ve teçhizat yardımı yapmakta zorlanıyorlardı. Aynı zamanda iletişim kopukluğu da vardı. Almanların en önemli unsuru olan tanklar çıkarma kıyısına çok uzaklıktaydı ve ikmal yolları Pas-de-Calais bölgesine göre kurulmuştu. Ancak Almanlar, Müttefikler çok ilerleyemeden tanklarını, askerlerini ve uçaklarını bölgeye getirmişlerdi. Ancak tek sıkıntı ve Almanların II. Dünya Savaşını kaybetmelerinin en önemli sebeplerinden biri olan yakıt sıkıntısı yüzünden pek çok tankı verimli olarak kullanamadılar. O zamanlarda Almanya yakıt bulamadığı için kömür sıvılaştırarak yakıt elde ediyordu. Ancak bunlar tanklar için yeterli değildi. Hem çabuk tükeniyordu hem de çok az enerji veriyordu. Bu yüzden Amerikan Sherman tanklarına yenildiler.[1][2][3]

Kaynakça

  1. ^ "D-Day... Normandiya Çıkarması". CNN Türk. 7 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021. 
  2. ^ Editors, History com. "D-Day". HISTORY (İngilizce). 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021. 
  3. ^ "History | D-Day | June 6, 1944 | The United States Army". www.army.mil (İngilizce). 8 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Normandiya Çıkarması</span>

Normandiya Çıkarması, General Dwight D. Eisenhower kumandasındaki Müttefik kuvvetlerinin 1944'ün Haziran-Eylül ayları arasında giriştiği hücum harekâtıdır. Müttefiklerin çıkarmasından sonra Alman cephesinin yarılmasına ve hemen hemen Fransa'nın ortasına kadar geriletilmesine yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">Tiger I</span> Alman Ağır Tank

Tiger I, 1942'den itibaren Afrika'da ve Sovyetler Birliği'nde, genellikle bağımsız ağır tank taburlarında faaliyet gösteren, II. Dünya Savaşı'nın bir Alman ağır tankıydı. Alman Ordusu'na 8,8 cm KwK 36 topunu monte eden ilk zırhlı savaş aracını verdi. Ağustos 1942 ile Ağustos 1944 arasında 1.347 adet üretildi. Ağustos 1944'ten sonra Tiger I'in üretimi, Tiger II lehine kademeli olarak durduruldu.

<i>Blitzkrieg</i> piyade ve hava desteğinin hızlı, ezici bir kuvvet yoğunluğunu kullanarak düşmanı kırmak, yerinden oynatmak ve dengesini bozmak için sürpriz saldırısı

Blitzkrieg ya da yıldırım harbi, II. Dünya Savaşı sırasında Almanların temel savaş doktrinidir. Doktrinin amacı hızlı ve ani saldırılarla, düşmanın düzenli bir savunma kurmasını engelleyip sonra da hızlı bir şekilde yok etmektir. I. Dünya Savaşı'nda uygulanan siper savaşı yöntemine karşı geliştirilmiştir. Tankların, uçakların ve zehirli gazların gelişmesiyle siper savaşları terk edilmeye başlanmış, daha çok hareketli savunmaya geçilmiştir. Almanların bütün savaş araçları bu doktrin üzerine üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Girit Muharebesi</span>

Girit Muharebesi, II. Dünya Savaşı'nda 20 Mayıs 1941 sabahında Fallschirmjäger'lerin Girit Adasına havadan indirilmesi ile başlamıştır. İşgal amaçları bağlamında başarıya ulaştıysa da, Alman tarafının verdiği kayıpların büyüklüğü nedeniyle, Alman ordusu bir daha hava indirme operasyonu yapmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">DUKW</span> Amfibi çıkarma aracı

DUKW ya da duck Amerikan ordusunun II. Dünya Savaşı'nda 2,5 tonluk GMC kamyonların kasalarının modifiye edilmesiyle üretilen 6 tekerlekli amfibi çıkarma aracı.

<span class="mw-page-title-main">D-Day</span> 6 Haziran 1944 Normandiya Çıkarmasının kod adı

D-Day, Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetlerince askerî harekâtın başlangıç günü anlamıyla kullanılmış olan terim. Ancak Normandiya Çıkarması'ndan kullanıldıktan sonra 6 Haziran 1944 tarihi ile özdeşleştirildi ve sonraki askerî harekâtın başlangıç günü için kullanılmaktan kaçınıldı. Örneğin Leyte çıkarması için A-Day, Okinawa çıkarması için L-Day, Downfall Harekâtının ilk aşaması olan Kyūshū çıkarması için X-Day ve ikinci aşaması olan Kantō çıkarması için Y-Day adları kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Dragoon Harekâtı</span>

Dragon Harekâtı, II. Dünya Savaşı’nın bir parçası olup, 15 Ağustos 1944’te Müttefik Kuvvetleri'nin Güney Fransa’yı ele geçirmesine verilen isimdir. Operasyon, Toulon ve Cannes arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Michael Wittmann</span> II. Dünya Savaşı döneminde bir panzer komutanı

Michael Wittmann, II. Dünya Savaşı döneminde bir panzer komutanı. Müttefikler tarafından daha sonra dünya genelinde Kara Baron diye anıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ardenler Taarruzu</span> 1944te II. Dünya Savaşının sonlarına doğru Batı Cephesinde Ardenler ormanı boyunca yapılan Alman taarruzu (Bulge Muharebesi olarak da bilinir.)

Ardenler Taarruzu, II. Dünya Savaşı'nda Normandiya Çıkarması sonrasında, Avrupa cephesindeki en büyük muharebedir. Almanya'nın kullandığı harekât adı: Unternehmen Wacht am Rhein yani Ren Savunma Harekâtı, ABD'nin kullandığı harekât adı: The Battle of the Bulge yani Çıkıntı Muharebesi'dir. Rundstedt Taarruzu olarak da bilinir. O dönem kamuoyunda Alman Büyük Taarruzu da denildi.

<span class="mw-page-title-main">Batı Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

Batı Cephesi, Almanya'nın işgal ettiği Belçika, Hollanda ve Fransa'da Müttefikler ile geçen savaşlar dizisine verilen addır. Cephe iki evreden oluşur. Birinci evre 1940'ta Fransa Seferi ile Fransa'nın Almanlar tarafından işgal edilişi, ikinci evre ise 1944'te Normandiya Çıkarması ile daha çok ABD, Birleşik Krallık ve Kanada'dan oluşan Müttefik Birleşik Ordusu'nun Fransa'yı Almanlardan geri alması ve Almanya'yı işgal etmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Shingle Harekâtı</span> 1944te İtalyada yaşanmış savaş

Shingle Harekâtı, Müttefikler'in Monte Cassino Muharebesi'ndeki birliklerini desteklemek için yaptığı çıkartmadır. Müttefikler Almanlara karşı Monte Cassino için çatışmaya girdiler. Fakat şehir, kurulan Gustav Hattı'nın gerisindeydi ve bu hattı yaramamışlardır. Bu yüzden Wehrmacht askerî gücünü ikiye bölmek ve Roma'ya daha hızlı ulaşabilmek için bu çıkartmayı yapmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan direniş hareketi</span> II. Dünya Savaşı sırasında hem Mussolini iktidarına karşı hem de Nazi Almanyasına karşı verilmiş mücadele

İtalyan direniş hareketi, II. Dünya Savaşı sırasında ve savaşın son dönemlerinde patlak veren İtalyan İç Savaşı sırasında hem Mussolini iktidarına karşı hem de Nazi Almanyası'na ve onun işgali sonucunda kurulan kukla İtalyan Sosyal Cumhuriyeti'ne karşı verilmiş mücadeleye verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">Fransız İç Kuvvetleri</span>

Fransız İç Kuvvetleri, II. Dünya Savaşı sırasında işgal edilen ve ikiye bölünen Fransa topraklarında Nazi İşgal Güçlerine karşı mücadele yürüten direniş örgütlerinin genel adı. Yurt dışında Fransız Silahlı Kuvvetleri adına Müttefik Devletler ile birlikte Nazilere karşı savaşı örgütleyne General Charles de Gaulle Fransız İç Kuvvetleri ismini, tüm direniş savaşçılarının resmi adı olarak kullandı. Fransa'nın çeşitli bölgeleri, özellikle Normandiya Çıkarması ile kurtarıldıkça, FFI gerilla savaşı yapan milis güçleri yerine resmi olarak hafif piyade birimleri halinde örgütlendi ve düzenli Özgür Fransız Kuvvetlerine eklenen değerli bir insan gücü olarak hizmet etti. Bu rolde, FFI birimleri ön safların daha az aktif bölgelerinde personel bulundurarak, düzenli Fransız ordusu birimlerinin kuvvet tedbirlerinden tasarruf etmelerine ve birliklerini cephenin belirleyici bölgelerine yığmalarına olanak tanıdı. Nihayet, Ekim 1944'ten itibaren ve Fransa'nın büyük bir kısmının özgürleştirilmesiyle, FFI birimleri Batı Cephesinde savaşı sürdüren Fransız düzenli kuvvetleriyle birleştirildi ve böylece II. Dünya Savaşı'ndaki Fransız düzensiz birlikleri dönemi sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Belçika Savaşı</span>

Belçika Savaşı veya Belçika Seferi, Belçika'da genellikle 18 Gün Seferi olarak anılır, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın saldırı seferi olan Fransa Muharebesi'nin bir parçasıydı. Mayıs 1940'ta 18 gün sürdü ve Belçika Ordusu'nun teslim olmasının ardından Almanya'nın Belçika'yı işgal etmesiyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Yang Kyoungjong</span>

Yang Kyoungjong Kimilerine göre, İkinci Dünya Savaşı sırasında Japon İmparatorluk Ordusu, Sovyet Kızıl Ordusu ve daha sonra Alman Wehrmacht'ta savaşan Koreli bir askerin adıdır. Eğer doğru ise, yakın tarihte bir savaşın üç tarafında savaştığı düşünülen tek askerdir.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Severloh</span>

Heinrich "Hein" Severloh, II. Dünya Savaşı sırasında 1944'te Normandiya'da konuşlanmış Alman 352. Piyade Tümeni'nde bir askerdi. 6 Haziran 1944'te Overlord Operasyonu sırasında karaya çıkan çok sayıda Amerikan askerini öldürdüğü veya yaraladığı için Resistance Nest 62'nin makineli nişancısı olarak ün kazandı. Severloh, İngilizce konuşulan medyada, "Omaha Sahili Canavarı" olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Omaha Sahili</span>

Omaha Sahili veya Omaha Plajı, İkinci Dünya Savaşı sırasında Overlord operasyonunun amfibi saldırı bileşeni için belirlenmiş beş sahil çıkarma bölgesinden biriydi. 6 Haziran 1944'te Müttefikler, Normandiya Çıkarması ile Alman işgali altındaki Fransa'yı işgal etti. "Omaha", Fransa'nın Normandiya sahilinin İngiliz Kanalı'na bakan 8 kilometre (5,0 mi) bir bölümünü ifade eder. Sainte-Honorine-des-Pertes'in doğusundan, Douve Nehri ağzının sağ kıyısındaki Vierville-sur-Mer'in batısına kadar uzanır. Buradaki çıkarmalar, doğudaki Gold Sahili'deki İngiliz çıkarmalarını batıdaki Utah Sahili'deki Amerikan çıkarmalarıyla ilişkilendirmek için gerekliydi, böylece Seine Körfezi'nin Normandiya kıyılarında sürekli bir yerleşim sağlıyordu. Omaha'yı almak, deniz taşımacılığı, mayın temizleme ve İngiliz, Kanada ve Özgür Fransız donanmalarının katkılarıyla ağırlıklı olarak Amerika Birleşik Devletleri Donanması ve Sahil Güvenlik tarafından sağlanan bir deniz bombardıman kuvveti ile Birleşik Devletler Ordusu birliklerinin sorumluluğunda olacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Fortitude Operasyonu</span>

Fortitude Operasyonu, 1944 Normandiya çıkarması sırasında genel bir aldatma stratejisinin bir parçası olarak Müttefik ülkeler tarafından 2. Dünya Savaşı askeri aldatmacasının kod adıydı. Fortitude, Kuzey ve Güney olmak üzere iki alt plana ayrıldı ve amacı, işgalin yeri konusunda Alman Yüksek Komutanlığını yanıltmaktı.

<span class="mw-page-title-main">Bodyguard Operasyonu</span>

Bodyguard Operasyonu, 1944'te kuzeybatı Avrupa'nın işgalinden önce Müttefik devletler tarafından kullanılan bir 2. Dünya Savaşı aldatma stratejisinin kod adıydı. Bodyguard, Oberkommando der Wehrmacht'ı işgalin zamanı ve yeri konusunda yanıltmak için genel bir oyun kurdu Bodyguard için planlama, 1943'te savaş kabinesinin bir bölümü olan Londra Kontrol Bölümü tarafından başlatıldı. Kasım ayı sonlarında Tahran Konferansı'nda liderlere sunulan ve daha önceki aldatma stratejisinin başarısızlığından kaynaklanan şüphelere rağmen 6 Aralık 1943'te onaylanan Plan Jael olarak anılan bir strateji taslağı hazırladılar.

<span class="mw-page-title-main">Kıyı başı</span>

Kıyı başı, bir askeri birim deniz yoluyla bir sahile ulaşarak çıkarma yaptığında ve diğer takviye kuvvetleri geldiğinde bölgeyi savunmaya başladığında oluşturulan geçici bir hattır. Yeterince büyük bir birim toplandığında, işgalci kuvvet iç kesimlerde ilerlemeye başlayabilir. Terim bazen köprübaşı ve tutunma bölgesi ile birbirinin yerine kullanılabilir. Kıyı başları birçok askerî harekâtta önemliydi. II. Dünya Savaşı sırasındaki Neptün Harekâtı, Kore Savaşı ve Vietnam Savaşı gibi operasyonlar buna örnek olarak verilebilir.