İçeriğe atla

Otoyol

Türkiye'de bir otoyol
Rusya MKAD otoyolu

Otoyol ya da otoban (AlmancaAutobahn), hızlı trafik akımı sağlamak için yapılan, çok şeritli ve çift yönlü geniş karayoludur. Otoyolların en önemli özelliği, erişme kontrollü olmalarıdır; giriş ve çıkış belirli noktalardan olur, yayalar ve hayvanlar giremez. Bazı ülkelerde otoyol geçişleri ücretli (örn. Fransa, Türkiye) olurken bazılarında sadece kamyon ve TIR'lardan geçiş ücreti tahsil edilir (örn. Almanya). Belçika, Birleşik Arap Emirlikleri, Lüksemburg ve Türkiye'de gece aydınlatmadan yararlanılmaktadır.

Tarih

Otoyolların yapıldığı yerlerde genelde trafik akışı baz alınır. Trafiğin yoğun olduğu bölgelerdeki trafik karmaşasını en aza indirmek en önemli hedeftir. Dünyadaki ilk otoyol 1921 yılında Almanya'da açılan, Berlin'in güneyindeki AVUS isimli 9 kilometrelik yoldur. Ancak bu yol trafiğe kapalı olup sadece yarış amaçlı kullanılıyordu. Trafiğe açık ilk otoyol ise İtalya'nın Milano ve Como şehirlerini birbirine bağlayan yoldur. Burası 1924 yılında araç trafiğine açıldı. 1925´ten sonra Almanya´da kamu ve özel kurum-kuruluşlar hızla bütün ülkede otoyol inşaatlarına başladılar. Türkiye´deki ilk otoyol ise 1973 yılında hizmete giren ve içinde Boğaz Köprüsü'nü de barındıran 23 km'lik 1. Çevreyolu'dur. Günümüzde Metrobüs hattının inşa edilmesinden sonra 18 km kısmı otoyol vasfını yitirmiştir. Şu an bağlantı yolu statüsünde kullanılmaktadır. Kalan 5 km bölüm O-1 ismiyle hizmet veren otoyol vasfındadır ve 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, yaklaşım viyadüklerinden oluşur.

Hız limiti

Otoyola sahip Avrupa ülkelerinin birçoğunda hız limiti saatte 110 km ile 130 km arasında değişmektedir. Yolların durumuna göre bu limit bazen sınırsız da olabilir.

Türkiye´deki otoyollar

Ana madde: Türkiye'deki otoyollar

Türkiye'deki otoyolların yakın bir geçmişe sahip oluşu yolların modern olmasında büyük bir etkendir. Buradaki otoyollar her iki yönde de en az üç şeritli (İzmit Doğu-Gebze kavşakları arası ve Hadımköy-Kınalı kavşakları arası hariç olmak üzere) olup 2022 itibarıyla 3633 kilometrelik[1] bir uzunluğa sahiptir. 260 kilometre de inşaat halindedir. Türkiye´deki otoyollar da HGS sistemi kullanılmaktadır. Hız limiti saatte 130 veya 140 kilometredir.[2]

Trafik levhaları

Otoyolu olan her ülke otoyol için farklı levhalar kullanmamaktadır. Kullanan ülkeler ise ya mavi ya da yeşil rengi kullanmaktadır.

Mavi levha kullanan ülkeler:

Almanya
Avusturya
Macaristan

Yeşil levha kullanan ülkeler:

İsveç
Finlandiya
Rusya

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Bakan Karaismailoğlu: Otoyol ağımızı 8 bin 325 kilometreye yükselteceğiz". aa.com.tr. 5 Nisan 2022. 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 
  2. ^ "Otoyollarda yeni hız sınırı uygulaması başladı". www.aa.com.tr. 30 Haziran 2022. 20 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki otoyollar listesi</span>

Türkiye'deki otoyolların yakın bir geçmişe sahip oluşu yolların modern olmasında büyük bir etkendir. İlk açılan otoyol 1973'te tamamlanan İstanbul 1. Çevre Yolu'dur. Türkiye'deki otoyollar, Aralık 2023 itibarıyla 3.726 km'lik toplam uzunluğa sahiptir. İnşa hâlinde bulunan otoyolların toplam uzunluğu 260 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya'daki otoyollar</span> Almanyadaki ulusal otoyol

Almanya'daki otoyollar, Almanya'daki federal otoyollardır. Otoyolların inşası Nazi dönemine kadar gitmektedir. Buradaki otoyollar 13.092 km uzunluğundadır (2019). Bu da Almanya'yı Avrupa'nın en uzun, Dünya'nın da 3. en uzun otoyol ağına sahip ülke yapmaktadır. Hız limiti sınırsızdır fakat 130 km/h hızla gidilmesi önerilir. Otoyollardan sadece kamyon ve tırlardan ücret alınır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa E-yolu E60</span>

Avrupa E-yolu E60, Avrupa E-yolları ağının Avrupa ve Asya kıtalarında bulunan bir parçası. Fransa'nın Brest şehrinde başlayıp, Kırgızistan'daki İrkeştam Geçiti'nde bitmektedir. Batı-doğu referanslı olarak yaklaşık 6200 km uzunluğundadır. Aynı zamanda, en uzun 2. Avrupa E-yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa E-yolu E40</span> Fransa, Calaiste başlayıp 6500 km sonra Kazakistan, Ridderde biten otoyol

Avrupa E-yolu E40, Avrupa E-yolları ağının Avrupa ve Asya kıtalarında bulunan bir parçası. Fransa'nın Calais şehrinde başlayıp, Kazakistan'ın Ridder şehrinde bitmektedir. Batı-doğu referanslı olarak yaklaşık 6500 km uzunluğundadır. Aynı zamanda, en uzun Avrupa E-yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa E-yolu E1</span>

Avrupa E-yolu E01, Avrupa E-yolları ağının Batı Avrupa'da bulunan bir parçası. Kuzey İrlanda'nın Larne şehrinde başlayıp, İspanya'nın Sevilla şehrinde bitmektedir. Kuzey-güney referanslı olarak yaklaşık 2509 km uzunluğundadır.

<span class="mw-page-title-main">Bölünmüş yol</span> yol türü

Bölünmüş yol, bir yöndeki trafiğe ait taşıt yolunun bariyer veya çizgiler ile belirli şekilde diğer yöndeki taşıt yolundan ayrılmasıyla meydana gelen kara yoludur.

Arnavutluk-Kosova Otoyolu yapımına 2007 yılından başlanan dört şeritli uluslararası otoyol hattıdır. Otoyolun yapımı Amerikan-Türk konsorsiyumu Bechtel-ENKA tarafından Arnavutluk ve Kosova’da yapılmaktadır. Otoyolun Kosova kısmının 2013 yılının Eylül ayında trafiğe açılması planlanmaktadır.

Makedonya Cumhuriyeti'nde ulaşım, bu ülkenin kamusal ve özel ulaşım sistemiyle ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Yol</span> ulaşımda kullanılan, uzun bir şerit şeklindeki sert yüzey

Yol; ulaşımda kullanılan, uzun bir şerit şeklindeki sert yüzey. Doğal nedenlerle oluşmuş veya insan eliyle hazırlanmış olabilir. İnsan, hayvan ve taşıt trafiğinin hızla, kolayca ve emniyetle ilerlemesine yardımcı olur. Yollar, engebeli arazilerde ayak izleri nedeniyle oluşmuş patikalardan çok şeritli otobanlara kadar, büyük çeşitlilik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa E-yolu E42</span>

Avrupa E-yolu E 42 Avrupa'daki bir yol ve Birleşmiş Milletler Uluslararası E-yol ağının bir parçasıdır. Fransa'nın liman ve feribot şehri olan Dunkerque'yı, Almanya'nın kuzey batısındaki Bavyera Eyaleti'nin kasabası olan Aschaffenburg'a bağlar. Aynı zamanda Belçika'nın Valon Bölgesinden ve Almanya'nın Renanya-Palatina ve Hessen eyaletlerinden geçer. Toplam uzunluğu 680 kilometre (420 mi)dir.

<span class="mw-page-title-main">M1 Otoyolu (Birleşik Krallık)</span>

M1 otoyolu, Birleşik Krallık'ın otoyollarından biridir. 311,4 km uzunluğunda olup Londra ve Leeds kentlerini birbirine bağlamaktadır. M1, Birleşik Krallık'ta tamamlanan ilk şehirlerarası otoyoldur.

<span class="mw-page-title-main">M25 Otoyolu (Birleşik Krallık)</span>

M25 Otoyolu, Birleşik Krallık'ın otoyollarından biridir. Otoyol, 188 km uzunluğunda olup başkent Londra'yı çevrelemektedir. Berlin çevre yolunun ardından Avrupa'nın en uzun çevre yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan'daki otoyollar</span>

Bulgaristan'daki otoyollar, yüksek hızlar için tasarlanmış, kontrollü erişimle ayrılmış çift anayollardır. 2012 yılında mevzuat değişiklikleri iki tür otoyol tanımlamıştır; otoyollar (Автомагистрала,Avtimagistrala) ve ekspresyollar. Başlıca farklılıkları, otoyolların acil durum şeritleri olması ve izin verilen maksimum hız sınırının 140 kilometre/saat (87 mph), ekspresyollarda ise acil durum şeridinin olmaması ve hız sınırı 120 kilometre/saat (75 mph) olmasıdır. 2018 sonu itibarıyla toplam 807,2 kilometre otoyol hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bundesautobahn 13</span>

Bundesautobahn 13 doğu Almanya'da bulunan bir otobandır. A 13 otoyolu Berlin şehrini Dresden şehrine bağlar.

<span class="mw-page-title-main">Bundesautobahn 9</span>

Bundesautobahn 9 -Kısaca: Autobahn 9 - kuzey-güney yönünde uzanan ve mega kentler Berlin ile Münih'i birbirine bağlayan bir Alman otoyoludur. Berlin Çevreyolu'ndan başlayan otoyol Halle (Saale), Leipzig, Nürnberg ve Ingolstadt büyük şehirlerini birbirine bağlayarak Münih'in Schwabing bölgesindeki Mittlerer Ring'de sonlanır. Toplamda 530 kilometre uzunluğuyla Almanya'daki en uzun otoyollardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Bundesautobahn 95</span> Almanyada bir otoyol

Bundesautobahn 95, Almanya'nın güneyinde, Münih ile Garmisch-Partenkirchen'i birbirine bağlayan bir otoyoldur. 67.368 metre uzunluğundadır.

<span class="mw-page-title-main">Bundesautobahn 94</span>

Bundesautobahn 94, Almanya'nın güneyinde yer alan bir otoyoldur. Tamamlandığında Passau ile Münih'i birbirine bağlaması planlanmaktadır. 2021 Mart ayı itibarıyla yolun tamamlanan kısımları Münih-Burghausen arası ve Passau, Malching'te yer alan kısa bir bölümdür. Burghausen ile Bavyera'da bulunan Simbach am Inn arasındaki 14 kilometre uzunluğunda çift şeritli bölüm Bundesstraße 12 adıyla faaliyettedir, A94 yoluna entegre edilmesi için ön çalışmaları tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">A1 (Birleşik Krallık)</span>

A1 karayolu, Birleşik Krallık'ın karayollarından biridir. 659,83 km (410,00 mi) uzunluğunda olup Londra'dan Edinburgh'a kadar uzanmaktadır ve doğudan İngiltere ve İskoçya'nın başkentlerini birbirine bağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İki şeritli ekspres yol</span>

İki şeritli ekspres yol, şehirlerarası veya şehir içi uzun mesafeler için tasarlanmış, her yönde birer şerit bulunan ve genellikle yüksek hızda seyahat etmeye uygun olan bir yol türüdür. Ekspres yollar, kesintisiz bir trafik akışı sağlamak amacıyla kavşakları, trafik ışıklarını ve doğrudan erişim noktalarını minimumda tutar. Bu tasarım, sürücülerin daha hızlı ve güvenli bir şekilde seyahat etmelerine olanak tanır.