İçeriğe atla

Otomatik saat

Hareket mekanizmasını gösteren sergi kasa arkasıyla otomatik saatin arkadan görüşü. Zembereği saran yarım daire biçimli merkezi rotor açıkça görülebilir.

Otomatik saat, zembereği kurmak için kullanıcının doğal hareketinin enerji sağladığı, yeterince elde taşındığında elle kurmanın gereksiz olduğu aynı zamanda kendi kendine kurmalı saat veya sadece otomatik olarak da bilinen bir mekanik saat tipidir.[1] "Elle kurmalı kol saati"nden farkı, kurmalı kol saati zembereğinin düzenli aralıklarla elle kurulması gerekmesidir.

Çalışma şekli

Mekanik saat ‘de saatin dişlileri zemberek adlı spiral bir yay tarafından döndürülür. "Kurmalı saat"te enerji, saat kasasının yanındaki "taç" (İngilizce: crown) adlı bir topuzu çevirerek zemberekte depolanır. Ardından zemberekten gelen enerji saatin hareketi bitene kadar saati çalıştırır. Zemberekteki enerji boşalınca yayın tekrar kurulması gereklidir.

Kendinden kurmalı bir saat mekanizması, kullanıcının vücudunun doğal hareketlerini kullanarak zembereği saran bir mekanizmaya sahiptir.[2] Saatin bir pivot üzerinde dönen salınımlı bir ağırlığı vardır.[3]

Saatin kullanıcının cebindeki (cep saati için) veya kolundaki (kol saati için) normal hareketleri, rotorun bir cırcırlılı kurma mekanizmasına bağlı olan asası üzerinde dönmesine neden olur.[4] Saatin hareketi böylece ağırlığın dairesel hareketine dönüştürülür ve bu da bir dizi ters çeviren ve hız azaltan dişliler aracılığıyla sonunda zembereği kurar. Modern kendinden kurmalı mekanizmalar için birçok farklı tasarım vardır. Bazı tasarımlarda, ağırlık yalnızca bir yönde salındığında saati kurarken diğer daha gelişmiş mekanizmalarda iki mandal bulunur ve hem saat yönünde hem de saat yönünün tersine ağırlık hareketlerinde zembereği kurar.

Tipik bir saatte tam kurulmuş zemberek, saatin hareketsizken gece boyunca çalışmaya devam etmesini sağlayarak kabaca iki gün boyunca yeterli enerji rezervini depolayabilir. Çoğu durumda otomatik kol saatleri kurma kolu çevrilerek elle de kurulabilir böylece saat takılmadığında ve kullanıcının bilek hareketlerinin saati otomatik kurmaya yetmediği durumlarda da saat çalışmaya devam eder.

Aşırı kurulmanın önlenmesi

Kendinden kurmalı mekanizmalar, zemberek tamamen kurulduktan sonra bile çalışmaya devam eder. Basit bir zemberek kullanılmış olsaydı, bu zemberek üzerinde aşırı gerginliğe neden olurdu. Bu, zembereği bozabilir ve kırmasa bile "çarpma" veya "banking" adı verilen bir soruna neden olabilir. Saat hareketinin dişli takımına uygulanan aşırı tahrik kuvveti, denge çarkının aşırı genlikle dönmesine neden olarak darbe piminin palet çatal kornalarının arkasına çarpmasına neden olabilir. Bu, saatin hızlı çalışmasını sağlar ve darbe (ing: impulse) pimini kırabilir. Bunu önlemek için, zemberek üzerinde kayar bir kavrama cihazı kullanılır böylece zemberek aşırı kurulmaz.

Kayan yay veya "dizgin" (ingilizce:"bridle")

"Kayan zemberek" cihazının patenti, Patek Philippe'in kurucularından biri olan Adrien Philippe tarafından 16 Haziran 1863'te,[5] kendinden kurmalı kol saatlerinden çok önce alındı. Sıradan bir saat zembereğinde barel, spiral zembereğin dış ucu barelin içine takılır. Kayar barelde, zemberek, barelin iç duvarına baskı yapan ve onu tutmak için çentikleri olan, genellikle bridle (Türkçe: "dizgin") denilen dairesel çelik bir genleşme yayına bağlıdır.[6]

Zemberek tam kurulduğundan daha az kurulduğunda, dizgin zembereği barel duvarına sürtünme yoluyla tutarak zembereğin kurulmasına imkan verir. Zemberek tam kurulduğunda kuvveti dizgin yayından daha güçlüdür ve daha çok kurma dizgiyi çentiklerden kurtarır ve zembereğin daha fazla kurulmasını önleyip duvar boyunca kayar. Dizgin, zembereğin tam kurulmasına izin vermek ancak aşırıya kaçmamak için barel duvarını tam doğru kuvvetle kavramalıdır. Çok gevşek bir şekilde kavrarsa dizgin, zemberek tamamen kurulmazdan önce kaymaya başlar ve bu 'zemberek kayması' denen ve yedek güç süresinin kısalmasına neden olan bir kusurdur. Bu cihazın bir diğer yararı zembereğin aşırı elle kurmayla kırılmamasıdır. Bu özellik genellikle saat şirketi reklamlarında "kırılmaz zemberek" olarak tanımlanır.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ American Management Association (1958). "AMA Management Report". Cilt 13. s. 144. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  2. ^ "The development of automatic watches and their future", Horology Journal, British Clock and Watch Manufacturers' Association, 114 (10), s. 22, 1972 
  3. ^ Popular Science (March 1961). "How a Self-Winding Watch Works". 178 (3). s. 96. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  4. ^ Harold C. Kelly (February 2012). Watch Repair for Beginners: An Illustrated How-To Guide for the Beginner Watch Repaire. s. 39. ISBN 9781626366404. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  5. ^ Patent No. 58921
  6. ^ "The Mainspring of an Automatic Watch". Glossary. TimeZone Watch School. 6 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2008.  Diagram showing operation of slipping mainspring.
  • Hampel, Heinz (1994) [1992]. Automatic Wristwatches from Switzerland: Self-Winding Wristwatches. Atglen, Penn.: Schiffer Pub. ISBN 9780887406096. OCLC 31115550. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bisiklet</span> pedal çevirerek kas gücü ile çalışan kara aracı

Bisiklet ya da popüler olmayan eski adıyla velespit, motorsuz veya elektrik motorlu, iki veya üç tekerlekli, pedallı, insan gücü ile ilerleyen bir ulaşım aracıdır. 19. yüzyıl sonlarında bisiklet anlamında Arapça derrâce sözcüğünün kullanıldığı da belirtilmektedir. Halk dilinde bisiklet anlamında demirat, teker, yelatı gibi sözcüklerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Bisikletin eş anlamlısı olarak ise çiftteker ve çalınga sözcükleri bulunmaktadır. Ulaşım ve eğlencenin yanı sıra bisiklet sporunda da kullanılır. BMX, Dağ bisikleti, şehir (hibrit) bisikleti, tandem, tur bisikleti, yol bisikleti gibi türleri vardır. Vitesli ve vitessiz türleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tatar yayı</span> ergonomik bir tahta gövdeye eklenmiş yaydan oluşan bir uzak mesafe silahı

Tatar yayı, kundaklı yay veya kurmalı yay, ergonomik bir tahta gövdeye eklenmiş yaydan oluşan bir kısa mesafe silahıdır. Çalışma prensibi, yayı gergin tutan tetiğin çekilmesiyle tahta gövdenin (kundak) üzerinde bulunan okun ileri fırlatılmasıdır. Menzili kısadır. En büyük özelliği kısa okları ve enerjisi sayesinde bütün parça levha zırhları bile çok iyi delmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mekanik saat</span>

Mekanik saatler içindeki mekanizmaya yüklenen enerjiyi, ölçülü şekilde ritmik hareketlere çeviren, bu hareketleri dişlilerle sayan, belli sayılara ulaşıldığında bunu insanın algılayabileceği şekilde, örneğin çan sesi veya kadran üzerinde değişen açılar şeklinde, zaman ölçümü olarak sunan birer düzenektir.

<span class="mw-page-title-main">Cezerî</span> Cizreli mühendis, matematikçi ve polimat (1136–1206)

Cezerî ya da tam adıyla İsmâil bin er-Rezzâz el-Cezerî, İslam'ın Altın Çağı döneminde çalışmalar yapan Cizreli Müslüman âlim, mucit ve mühendistir. Sibernetiğin ilk adımlarını attığı ve ilk robotu yapıp çalıştırdığı kabul edilen Cezerî'nin, ünlü sanatçı Leonardo da Vinci'ye ilham kaynağı olduğu düşünülür.

<span class="mw-page-title-main">Piaget SA</span>

Piaget SA Georges Piaget tarafından 1874 yılında « La Côte aux Fées » köyünde kurulmuş, İsviçreli bir lüks saat ve mücevher firmasıdır. Lüks sektöründe uzmanlaşmış, İsviçreli Richemont group grubuna aittir.

Basit makineler, insanların işlerini kolaylaştırmak için geliştirildiği araçlardır. Basit makineler; kuvvetten kazanç sağlamak, yoldan kazanç sağlamak, kuvvetin yönünü değiştirmek, işin yapılma hızını değiştirmek ya da bir enerji türünü başka bir enerji türüne dönüştürmek amaçlarıyla kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Makineli silah</span>

Makineli silah, tam otomatik ve/veya portatif silahtır, genellikle şarjör, mermi kayışı veya büyük kapasiteli magazinlerden mermi alarak ve yine genellikle dakikada birkaç yüz mermi atma oranıyla tasarlanmışlardır. İlk makineli tüfekler bir el kolunun çevrilmesi gibi, manuel olarak kullanılıyordu. Birleşik Devletler kanunlarında terim olarak, özellik kullanılmamak suretiyle tam otomatik silahları tanımlar, örneğin medya haberlerinde veya yasal kodlarda.

<span class="mw-page-title-main">Akıllı saat</span>

Akıllı saat bir bilgisayar sistemi ile entegre edilmiş kol saati ve giyilebilir bilgisayardır. Akıllı saat halen giyilebilir teknoloji ürünlerinin en iyisi olarak bilinmektedir. İlk modelleri basit hesap makinesi, çeviri ve oyun gibi ekstralara sahip olan akıllı saatlerin modern modelleri daha çok "giyilebilen bilgisayarlar" olarak tanımlanmaktadır. Modern akıllı saatler günlük kullanım için yerel bir dokunmatik ekran arayüzü, ilişkili bir akıllı telefon uygulaması yönetimi ve telemetri sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Wear OS</span> Akıllı Saat işletim sistemi

Wear OS; Google tarafından geliştirilen, Akıllı saatler ve giyilebilir teknolojik bilgisayarlar için kullanılması planlanan bir Android sürümüdür. C, C++ ve Java dilinde yazılmıştır. Android sürümü 4.3 veya daha yeni ya da iOS 8.2 sürümü veya daha yeni sürümle çalışan Google'ın eşleştirme uygulamasından sınırlı desteği ile, cep telefonları ile eşleştirme tarafından yapılır. Android Wear teknoloji ve SmartWatch form faktörü içine mobil bildirimleri ile Google Nowa entegre edildi. Aynı zamanda Google Play Store'dan uygulama indirmek için yeteneği ekler.

<span class="mw-page-title-main">Kol saati</span> saate daha kolay ulaşabilmeleri için tasarlanmış, saat kadranına sahip ve bileğe takılan bir araç

Kol saati, insanların saate daha kolay ulaşabilmeleri için tasarlanmış, saat kadranı'na sahip ve bileğe takılan bir araç. Kol saatleri kendi aralarında üçe ayrılır: Analog saat, dijital saat ve akıllı saatler.

<span class="mw-page-title-main">Orient Watch</span>

Orient Watch Company, Limited Japonya merkezli bir lüks saat üreticisidir. Şirket saat tasarımı, üretimi ve pazarlanmasını gerçekleştirmektedir. Şirket 13 Temmuz 1950 tarihinde kurulmuş olup 2001'den bu yana Seiko Epson Corporation'un bir iştiraki ve 2009'dan itibaren yan kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Tourbillon</span> saat doğruluğunu arttırmak için kulkanılan düzenek

Horolojide, bir Tourbillon, doğruluğu artırmak için bir saat eşapmanının mekaniğine eklenmek suretiyle 1795 civarında geliştirilmiş olup, 26 Haziran 1801'de Fransız-İsviçreli saat ustası Abraham-Louis Breguet tarafından patenti alınmıştır. Bir tourbillon eşapman, denge çarkı ve kronometre belirli bir pozisyonda sıkıştırılmıştır. Tourbillon tüm denge çarkı/eşapman düzeneği yavaş bir hızda sürekli olarak döndürülerek konum hatalarının ortalaması alınır. Böylelikle mikrosaniyelerle tasvir edebileceğimiz zaman kaymalarını önlemiş olur, kısacası saati kalibre eder.

<span class="mw-page-title-main">Guguklu saat</span>

Guguklu saat tipik bir guguk kuşu ötüşüyle saatlere vuran ve her notayla hareket eden otomatik guguklu kuşlu, sarkaçla düzenlenmiş bir saattir. Bazılarında kuş öne doğru eğilirken kanatlarını hareket ettirir ve gagalarını açıp kapatırken diğerlerinde kuş sadece vücudunu öne doğru eğer. Guguk ötüşünü çıkarma mekanizması 18. yüzyılın ortalarından beri kullanılmaktadır ve neredeyse hiç değişmeden kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Eşapman</span>

Eşapman, mekanik saatler ve saatlerdeki mekanik bir bağlantıdır. Eşapman, zaman işleyiş elemanına itme verir ve ileriye doğru hareket etmesi için dişli takımını periyodik olarak serbest bırakarak saatin ellerini ilerletir. İtme eylemi, döngüsü sırasında sürtünme nedeniyle kaybedilen enerjiyi değiştirmek ve zaman tutucunun salınımını sürdürmek için enerjiyi saatin zaman tutma elemanına aktarır. Eşapman, sarmal bir yaydan veya kronometrenin dişli takımı yoluyla iletilen asılı bir ağırlıktan gelen kuvvetle tahrik edilir. Sarkacın veya denge çarkının her dönüşü, eşapmanın kaçış tekerleğinin bir dişini serbest bırakır ve saatin dişli takımının sabit bir miktarda ilerlemesine veya "kaçmasına" izin verir. Bu düzenli periyodik ilerleme, saatin ellerini sabit bir hızda ileriye doğru hareket ettirir. Aynı zamanda diş, eşapmanın paletine başka bir diş yakalanmadan önce zaman tutma elemanına bir itme yaparak eşapmanı "kilitli" durumuna geri döndürür. Eşapman dişinin aniden durması, mekanik saatler ve saatler çalıştırırken duyulan karakteristik "tıkırtı" sesini üreten şeydir. İlk mekanik kaçış, eşik kaçış, 13. yüzyılda Orta Çağ Avrupa'sında icat edildi ve mekanik saatin gelişmesine yol açan önemli yenilikti. Eşapmanın tasarımı, bir saatin doğruluğu üzerinde büyük bir etkiye sahiptir ve eşapman tasarımındaki iyileştirmeler, 13. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar mekanik zaman işleyişi sırasında zaman ölçümünde iyileştirmeler sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Komplikasyon (horoloji)</span> horoloji terimi, mekanik saatteki bir özellik

Horoloji'de komplikasyon mekanik saatte saat, dakika ve saniye gösteriminin ötesindeki herhangi bir ek özelliğidir. Yalnızca saat, dakika ve saniye gösteren saat, basit hareket olarak bilinir. Sık karşılaşılan komplikasyonlar arasında tarih veya haftanın günü göstergeleri, alarmlar, kronograflar (kronometreler) ve otomatik kurma mekanizmaları bulunur. Komplikasyonlar herhangi bir mekanik saatte bulunabilir ancak bunlar en çok, küçük boyutların tasarım ve montajını zorlaştırdığı mekanik saatler'de göze çarpar. Tipik tarih göstergeli bir kronografın 250'ye kadar parçaya sahip olabilirken, özellikle karmaşık bir saatin 1000 veya daha çok parçası olabilir. Çeşitli komplikasyonları olan saatlere “grandes komplikasyonları” denir.

Tekrarlayıcı, bir düğmeye basılmasıyla saatleri ve genellikle dakikaları çalan mekanik saat veya saat’deki komplikasyon’dur. Sadece saat sayısını vuran basit tekrarlayıcıdan saat, çeyrek saat ve dakika için ayrı ses tonlarını kullanarak zamanı dakikaya kadar vurarak belirten dakika tekrarlayıcı’ya kadar birçok tekrarlayıcı tipi vardır. Karanlıkta zamanın öğrenilmesi için yapay aydınlatmadan önce ortaya çıktılar, ve görme engelli’ler tarafından da kullanıldılar. Artık saat meraklıları tarafından çoğunlukla pahalı bir yenilik olarak değerlendirilir. Tekrarlayıcılar isteğe bağlı olarak değil yalnızca düzenli aralıklarla çalan vurmalı saatlerle karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eco-Drive</span>

Eco-Drive, dünya çapında Citizen Watch Co., Ltd. tarafından üretilen ve pazarlanan ve temelde güneş enerjisiyle çalışan ve ışık’tan güç alan saat modeli yelpazesidir. 2007 itibarıyla şirket, bu tahrik sisteminin Kuzey Amerika'da on milyon pilin elden çıkarılmasını ortadan kaldırdığını tahmin etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kronograf</span>

Kronograf, kadran saatiyle birlikte kronometre olarak kullanılan bir saat türüdür. Temelde kronografın saniye ibresi ve dakika alt kadranı vardır; kol saatinin kurma düğmesine art arda basınç uygulayarak kronograf başlatılabilir, durdurulabilir veya sıfırlanabilir. Daha karmaşık kronograflarda ek komplikasyonlar vardır ve saniye, dakika, saat ve hatta saniyenin kesirlerini ölçmek için birden fazla alt kadran da olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Audemars Piguet</span>

Audemars Piguet Holding SA, İsviçre merkezli bir lüks saat üreticisidir. Şirket, 1875 yılında Jules Louis Audemars ve Edward Auguste Piguet tarafından kurulmuştur. Şirketin merkezi Le Chenit'de yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tudor Watch</span>

Montres Tudor SA veya basitçe Tudor, İsviçre'nin Cenevre kentinde bulunan bir saat üreticisidir. Lüks saat markası Rolex'in kurucusu Hans Wilsdorf tarafından 1926 yılında kurulmuştur, hala Rolex'in kardeş şirketi olarak faaliyet göstermektedir. Her iki şirket de Hans Wilsdorf Vakfı'na aittir. Hans Wilsdorf'un Tudor markasını kurma amacı Rolex'ten daha erişilebilir saatler üretip satmaktı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.