İçeriğe atla

OtherOS

OtherOS, PlayStation 3 video oyun konsolunun önceki sürümlerinde, Linux veya FreeBSD gibi kullanıcı tarafından yüklenen yazılımların sistemde çalışmasına izin veren bir özellikti. Bu özellik yeni modellerde mevcut değildir ve 1 Nisan 2010'da yayınlanan 3.21 sistem yazılımı güncellemesi ile eski modellerden kaldırılmıştır.[1]

OtherOS ortamında çalışan yazılım 7 Synergistic Processing Elements'in 6'sına erişime sahipti; Sony, RSX'ten erişimi kısıtlayan bir hiper yönetici uyguladı. IBM, PlayStation 3'teki paralel uygulamaları programlamaya bir giriş yaptı.

Sony'ye karşı yasal yollara başvurmak isteyenler adına bir dava açtı, ancak 2011 yılında federal bir yargıç tarafından önyargılı olarak reddedildi. Ancak, bu karar 2014 temyiz mahkemesi kararında bozuldu. Sonunda, 2016'da Sony, alternatif işletim sistemi işlevine dayalı olarak Linux yükleyen ya da bir PlayStation 3 satın alan kullanıcılara karar verdi.[2]

Tarihçe

Sony, 2000'den beri PlayStation 2'nin pazarlaması sırasında Linux çalıştırabileceği gerçeğini kullandı. Linux tabanlı bir işletim sistemi, bir USB klavye ve fare, bir VGA adaptörü, bir PlayStation 2 Ethernet ağ adaptörü ve bir 40 GB sabit disk sürücüsü (HDD) içeren PlayStation 2 Linux Kit'in piyasaya sürülmesini sağlamıştır.

PlayStation 3'te önceden yüklenmiş Linux bulunmuyor. Ancak Sony, PlayStation 3'ün piyasaya sürülmesinden kısa bir süre sonra XMB menüsünde, Linux'ta sabit sürücüden veya dağıtıcının çekirdeğinin önyükleyeceği bir canlı sistem'den başlatılmasını sağlayan bir seçenek içeriyordu.

Sony, 2009 yılının Eylül ayında PS3 Slim'in yaklaşmakta olduğunu açıkladığında, bunun için herhangi bir açıklama yapmadan, OtherOS özelliğini desteklemeyeceğini belirtti. Mart 2010'da Sony, orijinal PS3 modellerinin "Diğer İşletim Sistemi" özelliğinin, 1 Nisan 2010'da PS3 Firmware 3.21'deki güvenlik endişeleri nedeniyle kaldırılacağını açıkladı.[3]

Güncellemeyi atlamanın ve PSN'de oturum açabilme özelliğini korumanın birçok yöntemi keşfedildi, bunların çoğu üçüncü taraf DNS sunucularını kullanmayı içeriyordu.

George Hotz, PSOS için Other21'i yeniden etkinleştiren 3.21OO adında özel bir ürün yazılımı oluşturduğunu ve kendi kişisel ürün yazılımının bir kanıtını kanıt olarak yayınladığını iddia etti. Özel firmware'in kullanımını açıkça gösteren bir YouTube videosunun yayınlanmasına rağmen, çevrimiçi toplulukta bazıları bu özel firmware'in aslında bir aldatmaca olduğunu iddia ediyordu. 14 Temmuz 2010'da Hotz, özel ürün yazılımını PlayStation 3'e sunmayacağını açıkladı.

27 Nisan 2010'da Kaliforniya'da bir sınıf dava açıldı. Dava, OtherOS özelliğinin kaldırılmasının "haksız ve aldatıcı" ve "iyi niyetli bir ihlali" olduğunu iddia etti. Dosyalamanın çoğu, silme ile ilgili çeşitli tüketici koruma yasalarının ihlali ile ilgili idi.[4]

Linux çekirdeği

Linux, 2.6.21 sürümüyle PlayStation 3'ü destekledi. Yama veya modifikasyon gerekli değildir. PS3 için basit bir Linux eklenti CD'si, Fedora 8 ve PS3'e yerel olarak yüklediğini iddia eden diğer işletim sistemleri için destek içeriyor. Ancak, şu anda kernel.org tarafından sağlanan en son Kboot önyükleyici ile ilgili bir sorun vardır. Kullanıcı varsayılan eylemi seçtiğinde, USB bağlantı noktaları bazı sistemlerde kayıtlı değildir. PSUbuntu'da bir çalışma ortamı mevcuttur.[5]

Dağılımları

Debian, Fedora 8, Gentoo Linux, OpenSUSE (10.3 - 11.1) ve Ubuntu PlayStation 3'te çalışıyor.[3] PlayStation 3 için Yellow Dog Linux ilk olarak 2006 yılının sonlarında piyasaya sürüldü.

Ubuntu

Ubuntu'nun 10.10 sürümüne kadar olan bazı sürümleri PS3 platformuna taşındı. Yükleyici, 480i veya 480p video çözünürlüklerinde çalışırken Canlı modda çalışamaz, ancak tamamen işlevsel Ubuntu yükleyen bir metin tabanlı yükleyici sunar. Harici bir USB sabit sürücüyü kurulum sırasında ana klasör olarak takmak mümkündür.[6]

Ubuntu'nun 8.04 (Hardy Heron) sürümündeki LTS sürümü PS3 ile uyumlu değildir. Ancak 8.10 (Intrepid Ibex) sürümü, resmî ana Ubuntu sürümü ile aynı sürüm tarihinde PS3'e taşındı.

Yellow Dog Linux

Yellow Dog Linux 5.0, Sony PlayStation 3 platformunda çalışan ilk Linux dağıtımlarından biriydi. Özel olarak HDTV için tasarlanmıştır, bu nedenle SDTV'ye sahip kullanıcıların yüklemek ve çalıştırmak için 'installtext' ve 'ydl480i' komutlarını kullanmaları gerekir.

Yellow Dog Linux, Red Hat Enterprise Linux / CentOS çekirdeğini temel alır ve RPM paket yöneticisine güvenir. Dijital sesin düzgün çalıştığı doğrulandı, ancak Nvidia grafik kartı çerçeve oluşturucu modunun dışında desteklenmiyor. Ek olarak, diğer bazı donanım bileşenleri, çekirdek üzerinde değişiklik yapılmadan düzgün çalışmayacaktır.[7] Ağ Yöneticisi üzerinden WiFi işlevi de tam olarak desteklenmiyor ve Ağ Yapılandırma aracı aracılığıyla veya bazı durumlarda komut kabuğu aracılığıyla elle girilmesi gerekiyor. Kablosuzun Ağ Yöneticisi aracılığıyla yapılandırılmasını sağlamak için bir geçici çözüm kullanılabilir.

openSUSE

OpenSUSE 10.3, Sony PlayStation 3 platformunda çalışan ilk openSUSE sürümüdür. openSUSE, Novell'in sahip olduğu SUSE Linux'un ücretsiz bir sürümüdür. OpenSUSE için PlayStation 3'e özgü kurulum talimatları vardır.[8]

OpenSUSE 11.2 ile başlayarak, PowerPC (ve dolayısıyla PlayStation 3) desteği kesildi.

Fedora

Fedora ayrıca PlayStation 3'te yayınlandı. Fedora 7 bir USB harici sabit disk üzerinde çalışıyor ancak dahili diski algılamıyor, Fedora 9 dahili diski algılıyor, ancak USB diski algılamıyor, Fedora 8 video "kart" algılama sorunları nedeniyle çalışmadı. Fedora 10, dahili sabit diske sorunsuz bir şekilde kurulur ve herhangi bir ayarı değiştirmeden çalışır.

Fedora 12 yalnızca 64 bit çekirdeği çalıştırırken ve yalnızca İngilizce seçilen dil olduğunda PlayStation 3'e yüklenir.[9]

RSX Homebrew

PlayStation 3'teki Linux, çeşitli homebrew programlarının geliştirilmesine izin verir. Hücrenin performansı çoğu medya gereksinimini karşılamak veya karmaşık 3D grafikler oluşturmak için fazlasıyla yeterli olsa da, çağdaş bir GPU'nun doku alma donanımının teraflop performansından yoksundur.[10] Bu nedenle, RSX'teki donanım ivmesine erişim bir hipervizör tarafından kısıtlandığından PlayStation 3'ten Linux ile birçok karmaşık oyun mümkün değildir.

Linux çekirdeği ve X Pencere Sistemi aracılığıyla RSX'e erişimin sağlanmasında gelişmeler olmuştur. RSX belleği takas alanı olarak kullanmak mümkündür. Bazı 3D işlevlere erişmek için bir hile firmware 2.10 ile engellendi.

AsbestOS

Projenin şu anki durumu, Linux çekirdeğini TFTP üzerinden yükleme ve 7 SPE'ye erişme imkânıdır (çekirdeğe küçük bir yama uygulanması gerekir). Sistemin geri kalanı bir NFS paylaşımında çalışabilir - sabit disk erişimi şu anda uygulanmadı, ayrıca diğer bazı özellikler uygulanır.[11]

Ayrıca, bu istismar, çekirdeği oyun ayrıcalıklarıyla yönettiği için, nouveau sürücü kodunun elden geçirilmesi gerekmesine rağmen, grafiklerin hızlandırılması artık mümkündür.

FreeBSD

PlayStation 3 desteği, 2010 yazında FreeBSD 9.0'a eklenmiştir. Bu destek, hâlâ hâlâ DiğerOS işlevselliği olan makinelerle sınırlıdır (ürün yazılımı sürüm 3.15 ve üstü).

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  3. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2009. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Linux</span> Bir işletim sistemi çekirdeği

Linux ; Linux çekirdeğine dayalı, açık kaynak kodlu, Unix benzeri bir işletim sistemi ailesidir. GNU Genel Kamu Lisansı versiyon 2 ile sunulan ve Linux Vakfı çatısı altında geliştirilen bir özgür yazılım projesidir. Linux ismi ilk geliştiricisi olan Linus Torvalds tarafından 1991 yılında verilmiştir. Günümüzde süper bilgisayarlarda, akıllı cihazların ve internet altyapısında kullanılan cihazların işletim sistemlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlardan en popüler olanı Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">OpenSUSE</span> topluluk destekli Linux dağıtımı

openSUSE ( ), eskiden SUSE Linux, ana destekçisi SUSE olan bir GNU/Linux dağıtımıdır. "Leap" sürümü, ticari amaçlı geliştirilen SUSE Linux Enterprise Server ve SUSE Linux Enterprise Desktop için bir taban ve deneme ortamı oluşturur. Leap, ticari SUSE Linux ürünlerine doğrudan yükseltme imkanı sunar. En popüler dağıtımlardan biridir. Geliştirilmesinin odak noktası, kullanıcı dostu bir masaüstü ve zengin özellikli sunucu ortamı sağlarken, yazılım geliştiriciler ve sistem yöneticileri için kullanılabilir açık kaynaklı araçlar sunmaktır.

<span class="mw-page-title-main">PlayStation 3</span> video oyunu konsolu

PlayStation 3, Sony Computer Entertainment tarafından 2006 yılında üretilen ve PlayStation 2'nin ardından gelen PlayStation serisinin üçüncü video oyunu konsolu. Yazılım olarak PlayStation 3 sistem yazılımı ile çalışır. İlk ürünler OtherOS kullandı. Bu, PlayStation 3 video oyun konsolunun önceki sürümlerinde, Linux veya FreeBSD gibi, kullanıcının yazılım yüklemesini sağlayan bir özellikti. Yedinci nesil video oyun konsollarından olan PlayStation 3, satış bakımından Microsoft'un Xbox 360 ile Nintendo'nun Wii isimli konsollarıyla rekabet halindedir. İlk olarak 11 Kasım 2006'da, Japonya'da satışa sunulan konsol, kısa bir süre sonra tüm dünyada piyasaya sürüldü. Üretilen ilk sürümler, sabit diskin kapasitelerine göre 20 ve 60 gigabaytlık modellerdi. Birkaç ay sonra ise 40, 80 ve 160 gigabaytlık modeller üretildi. Sony Computer Entertainment, 30 Mayıs 2017'de PlayStation 3 üretmeyeceğini duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">RSX</span>

Sony'nin 3. nesil oyun konsolu PlayStation 3 için, Nvidia tarafından özel olarak tasarlanan grafik çipi. "Reality Synthesizer" olarak da anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nexenta OS</span>

Nexenta OS OpenSolaris projesi ile Oracle firmasının Solaris'in kaynak kodlarını açmasından sonra ortaya çıkan OpenSolaris dağıtımıdır. Nexenta OS, Solaris (SunOS) çekirdeğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">UNetbootin</span>

UNetbootin, çeşitli Linux dağıtımlarının kalıp dosyasını bir USB belleğe yazdırarak, bilgisayar açılışında başlatılabilir özellikli Çalışan USB oluşturulmasını sağlayan çoklu platform destekli, özgür ve ücretsiz bir yazılımdır.

<span class="mw-page-title-main">KDE Plasma 5</span> Vikimedya kategorisi

KDE Plasma 5, Unix benzeri işletim sistemlerinde çalışmak üzere KDE Plasma 4 masaüstü ortamının halefi olarak 15 Temmuz 2014 tarihinde yayınlanan masaüstü ortamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Banana Pi</span>

Banana Pi, Çin'de üretilmiş tek kart bilgisayardır. Android, Ubuntu ve Debian çalıştırabilir. Raspbian işletim sistemi Debian'ın armhf portu ile derlenmesi koşuluyla çalıştırılmaktadır. Allwinner A20 SoC kullanır ve bu linux-sunxi portu tarafından büyük ölçüde desteklenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">SELinux</span>

Security-Enhanced Linux (SELinux) Linux çekirdeği güvenlik modülüdür. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı tarzı zorunlu erişim denetimleri (MAC) de dahil olmak üzere erişim denetimi güvenlik ilkelerini desteklemek için bir mekanizma sunmaktadır.

zram, RAM'de, diğer bir deyişle bir RAM sürücüsünde sıkıştırılmış bir blok aygıtı oluşturmak ve anında "disk" sıkıştırması için bir Linux çekirdek modülü - yüklenebilir çekirdek modülüdür. Zram ile oluşturulan blok aygıtı daha sonra takas veya genel amaçlı RAM diski olarak kullanılabilir. Zram için en yaygın kullanılan iki dosya, geçici dosyaları depolamak ve takas "disk" olarak kullanmaktır. Başlangıçta, zram yalnızca ikinci fonksiyona sahipti, bu nedenle orijinal adı "compcache" idi.

PlayStation Portable sistem yazılımı, PlayStation Portable için resmi bir ürün yazılımıdır. PocketStation'un ardılı, PlayStation Vita sistem yazılımının öncülü oldu. LiveArea'yı grafik kabuğu olarak kullanır. PlayStation 3 konsoluna benzer şekilde XrossMediaBar'ı (XMB) kullanıcı arayüzü olarak kullanır. Güncellemeler, PlayStation Portable homebrew uygulamalarının ve eklentilerinin sistemde yürütülmesini önlemek için yeni güvenlik fonksiyonlarının yanı sıra güvenlik yamalarını da ekler. Güncellemeler dört şekilde elde edilebilir:

<span class="mw-page-title-main">PlayStation 3 sistem yazılımı</span>

PlayStation 3 sistem yazılımı, PlayStation 3'ün güncellenebilir bellenimi ve işletim sistemidir. Sony'nin Playstation 3 için kullandığı taban, hem FreeBSD'nin hem de CellOS adlı NetBSD'nin bir çatalıdır. PlayStation 2 Linux'un ardılı, PlayStation 4 sistem yazılımının öncülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sixaxis</span> gamepad

Sixaxis, Sony tarafından PlayStation 3 oyun konsolu için üretilen kablosuz bir gamepad. 2006 yılında PlayStation 3 ile beraber tanıtılmıştır ve 2008 yılına kadar konsolun resmî kumandası olarak kalmıştır. DualShock ve DualShock 2 kumandaları gibi, kuvvet geri bildirimi olarak da bilinen dokunsal teknolojiyi de içeren Sixaxis kumandası güncellenerek yerini DualShock 3'e bırakmıştır. Bir Sixaxis kumandası, kumandayı PlayStation 3 konsoluna kaydettikten sonra Sony'nin PSP Go'su ile Bluetooth üzerinden de kullanılabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Homebrew (video oyunları)</span>

Homebrew, genellikle kullanıcı tarafından programlanamayan veya tescilli depolama yöntemlerini kullanan tescilli donanım platformlarını hedefleyen hobi sahipleri ve amatör geliştiriciler tarafından üretilen video oyunlarına veya diğer yazılımlara sıklıkla uygulanan bir terimdir. Homebrew, resmi olmayan, topluluk tarafından sağlanan araç zincirleri kullanılarak yapılan yazılımları veya Net Yaroze, PlayStation 2 için Linux veya Microsoft XNA gibi resmi geliştirme kitleri kullanılarak geliştirilen oyunları içerebilir. Commodore 64 gibi, tüketici tarafından programlanabilir olması amaçlanan bir sistem için profesyonel olmayan bir geliştirici, basitçe hobi olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Zorin OS</span> Ubuntu tabanlı Linux işletim sistemi

Zorin OS, Linux tabanlı bilgisayarlarda yeni olan kullanıcılar için tasarlanan ve desteklenen bir kişisel bilgisayar işletim sistemidir. Yerleşik özelliklerinden biri, kullanıcıların arayüzü Microsoft Windows veya MacOS'un arayüzlerine benzeyecek şekilde değiştirmesine olanak tanımasıdır. Wine ve PlayOnLinux, Zorin OS'ye kurulabilir. Kullanıcıların geçiş ve oyun kolaylığı için Windows yazılımını çalıştırmasına olanak tanır. İşletim sisteminin üç ücretsiz sürümü ve satın alınabilecek bir "Ultimate" sürümü mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">SUSE Linux Enterprise Server</span>

SUSE Linux Enterprise Server (SLES), SUSE tarafından geliştirilen GNU/Linux dağıtımıdır. Sunucular, ana bilgisayarlar ve iş istasyonları için tasarlanmıştır, ancak deneme amaçlı masaüstü bilgisayarlara da kurmak mümkündür. Başlıca sürümler 3-4 yıl arayla yayımlanırken, küçük sürümler yaklaşık 12 ayda bir çıkar. SUSE Linux Enterprise Server da dahil olmak üzere SUSE Linux Enterprise ürünleri, içerilen bileşenlerin yalnızca olgun, kararlı sürümleriyle sistemin yayımlanması amacıyla diğer SUSE ürünleri için bir test ortamı yaratan topluluk dağıtımı OpenSUSE'den yararlanır.

GeckoLinux, openSUSE tabanlı bir Linux dağıtımıdır. OpenSUSE Leap'e dayanan Static, ve openSUSE Tumbleweed'e dayanan Rolling olmak üzere iki farklı sürümü yayımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Remote Play</span>

Remote Play, Sony video oyun konsollarının PlayStation 3, PlayStation 4 ve PlayStation 5'de video ve ses çıkışını başka bir cihaza aktarılmasını sağlayan özelliktir. Daha öncelerde bu özellik sadece PlayStation Portable veya PlayStation Vita sistemlerinde kullanılabiliyordu. 2014 yılında Remote Play sistemi, PlayStation TV, Xperia akıllı telefonlar ve tabletler ve PlayStation Now kullanımı içerecek şekilde genişletildi. 2016 yılında Microsoft Windows ve MacOS'a çıkışını yaptı. Son olarak 2019'da, Android ve iOS cihazlara getirildi. PlayStation 5 oyunlarının diğer cihazlara uzaktan oynatılması için gerekeken destek, konsolun piyasaya sürülmesinden hemen önce Kasım 2020'de 4.00 güncellemesi ile eklendi ve uygulamanın adı PS4 Remote Play adından PS Remote Play ismine dönüştürüldü.