İçeriğe atla

Ostrya carpinifolia

Ostrya carpinifolia
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Fagales
Familya:Betulaceae
Cins:Ostrya
Tür: O. carpinifolia
İkili adlandırma
Ostrya carpinifolia
Scop., Fl. Carniol. ed. 2, 2: 244 (1772).
Dağılımı

Ostrya carpinifolia (Gürgen yapraklı kayacık ), Betulaceae familyasından bir ağaç türü.

Genel özellikler

Gençken huni şeklinde bir tacı olan yavaş büyüyen bir ağaçtır. Daha sonra ana gövde yarıkları ve yan dallar genişleyerek taç daha yuvarlak hale gelir. Sonunda 12 m'den fazla bir genişliğe ulaşabilir. Kısa gövde gri-kahverengi, oluklu ve küçük plakalar halinde dökülür. Yaşlı ağaçlarda gövde giderek daha koyu hale gelir. Genç dallar çıplak ve zeytin yeşilidir. Yumurtamsı yapraklar çift testere dişli bir kenara sahiptir ve sonbaharda sararır. Ostrya carpinifolia, yaklaşık 4–6 cm uzunluğunda sarımsı yeşil erkek kedicikler şeklinde bol çiçekler ve küçük kulaklarda dikkat çekici olmayan dişi çiçekler üretir. Döllendikten sonra, ikincisi bir şerbetçi otunu andıran meyveye dönüşür ve yaklaşık 6 cm uzunluğundadır. Sıcak ve korunaklı yerleri sever ve her toprakta, hatta çok kuru topraklarda bile yetişir.[1]

IUCN Kırmızı listesi

Bu tür geniş bir dağılıma sahiptir. Dağılımın uç noktalarındaki alt popülasyonların tehdit altında olduğu bildirilse de, bu türü etkileyen geniş çaplı bir tehdit yoktur. Bu nedenle Asgari Endişe olarak değerlendirilir.[2]

Coğrafi dağılım bilgileri

Bu tür güney-orta ve güney Avrupa, Kafkaslar, Türkiye, Suriye ve Lübnan'da yayılış göstermektedir.[2]

Nüfus bilgileri

Bu tür, Macaristan'ın vasküler florasının Kırmızı Listesinde ve Seçilmiş Bitki Ailelerinin Dünya Kontrol Listesinde Macaristan'da Tükenmiş olarak listelenmiştir. Rusya Federasyonu Kırmızı Veri Kitabında azalan ve Gürcistan'da Tehlike Altında olarak listelenmiştir (Gürcistan Kırmızı Listesi 2006). Ancak alt popülasyonların sabit olduğu bu alanların dışında geniş bir dağılıma sahiptir.[2]

Habitat ve Ekoloji bilgileri

Bu tür 24 m boyunda bir ağaç olarak ortaya çıkar. Downy Oakwood bölgesinde ve doğu Akdeniz bölgelerinde, çalılık, güneşli yamaçlarda, sarp kayalıklarda, güneye bakan yamaçlarda bulunur. Yaprak döken orman ve çalılıkların önemli bir bileşenidir, kuru kayalık yamaçlarda, genellikle kireçtaşı üzerinde açık iğne yapraklı ormanlık alanlarda görülür. Türkiye'de bu tür, yaprak döken ormanlarda veya çalılıklarda, açık Pinus brutia ve Pinus nigra ormanlarında, çoğunlukla kuru taşlı yamaçlarda (kireçtaşı) bulunur.[2]

Önemi ve Kullanımı

Ostrya carpinifolia odunu çok sert ve ağırdır, işlenmesi zordur. Geçmişte farklı amaçlarla özellikle kırsal kesimde küçük eşyalar ve odun kömürü yapımında kullanılmıştır. Kurutulduğunda çatlama eğilimi gösterir, bu nedenle hala mükemmel bir yakacak odunu temsil etmesine rağmen endüstriyel amaçlar için takdir edilmez. Tam da bu amaçla, orta İtalya'da ağaçların çoğu hala yoğun bir şekilde baltalık olarak kullanılır. Kuru alanları ve sığ kireç ve magnezyum açısından zengin toprakları kolonize etme yeteneği, bu ağaç türünü birçok bozulmuş alanın yeniden ağaçlandırılması için uygun hale getirir. Ayrıca çit yapımında ve yol kenarlarında süs ağacı olarak kullanılır. Beyaz trüf mantarının (Tuber magnatum) ev sahibi ağaçlarından biridir.[3]

Tehditler ve Hastalıklar

Ostrya carpinifolia çeşitli hastalıklara karşı dirençli olduğu bilinmektedir, ancak Cryphonectria parasytica'nın neden olduğu dal yanıklığı ve pamukçuk gibi çeşitli mantar hastalıklarından etkilenir. Ağaç ayrıca Quercus spp., Fagus spp. üzerinde bulunan Avrupa meşe kabuğu böceğine (Scolytus intricatus) karşı da savunmasızdır.[3]

Fotoğraf Galerisi

  • Ostrya carpinifolia

Kaynakça

  1. ^ "Ostrya carpinifolia". www.vdberk.com.tr. 27 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021. 
  2. ^ a b c d Shaw, K., Roy, S. & Wilson, B. 2014. Ostrya carpinifolia. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T194280A2309186. https://dx.doi.org/10.2305/IUCN.UK.2014-3.RLTS.T194280A2309186.en.
  3. ^ a b "Ostrya carpinifolia" (PDF). forest.jrc.ec.europa.eu. 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karaçam</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Karaçam, çamgiller (Pinaceae) familyasından bir çam türüdür. Güney Avrupa, Kuzey İtalya, Avusturya İber yarım adasından Doğu Akdeniz'e kadar geniş bir alanda görülür.

<span class="mw-page-title-main">Batı mazısı</span> bitki türü

Batı mazısı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Kuzey Amerika'nın doğu kesimlerinde yaygın olan 20 m yüksekliğinde bir mazı türü.

<span class="mw-page-title-main">Halep çamı</span> Çamgiller familyasından bir bitki türü

Halep çamı, Pinaceae (çamgiller) familyasından Akdeniz bölgesine özgü bir çam türü.

<span class="mw-page-title-main">Orman</span> büyük bir alandaki yoğun ağaç topluluğu

Orman, belirli yükseklikteki ve büyüklükteki çeşitli ağaçlar, çalılar, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar, böcekler ve hayvanlar bütününü içeren, topraklı alanda genellikle doğal yollardan oluşmuş bir kara ekosistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılağaç yapraklı huş</span> bitki türü

Kızılağaç yapraklı huş, huşgiller (Betulaceae) familyasından 15 m'ye kadar boy yapabilen bir huş türü.

<span class="mw-page-title-main">Amerika ıhlamuru</span> bitki türü

Amerika ıhlamuru, ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından anavatanı kuzey Amerika olan ıhlamur türü.

<i>Buxus sempervirens</i>

Buxus sempervirens,, Buxaceae (şimşirgiller) familyasından herdemyeşil değerli bir çalı türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Carpinus orientalis</span> huşgiller (Betulaceae) familyasından gürgen

Doğu gürgeni, huşgiller (Betulaceae) familyasından anavatanı Kuzey İran ile Güneydoğu Avrupa olan bir gürgen türü.

<span class="mw-page-title-main">Utah ardıcı</span>

Utah ardıcı, servigiller (Cupressaceae) familyasından 3–6 m'ye değin boylanabilen, çoğu kez de çalı halinde olan ardıç türü.

<span class="mw-page-title-main">Carpinus betulus</span>

Adi gürgen, huşgiller (Betulaceae) familyasından kerestesi değerli bir orman ağacı türü.

<i>Zelkova serrata</i>

Zelkova serrata, anavatanları Japonya, Çin, Kore ve Tayvan olan, yapraklarını döken bir ağaç türü. Genellikle süs ağacı olarak yetiştirilir ve bonsai olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Japon beyaz çamı</span>

Japon beyaz çamı, Japonca anlamı "beş dikenli çam" olan ve Japonya'da bulunan bir bitki türü.

Prenanthes abietina, papatyagiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. Pierre Edmond Boissier ve Benedict Balansa tarafından tanımlanmış ancak Moisey Elevich Kirpicznikov tarafından 1964'te Prenanthes cinsine dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kokulu ardıç</span>

Kokulu ardıç, servigiller (Cupressaceae) familyasından olan bir ardıç türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Balkan ladini</span> bitki türü

Balkan ladini, çamgiller familyasından bir ladin türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Japon kestane meşesi</span>

Japon kestane meşesi, kayıngiller (Fagaceae) familyasından bir meşe türüdür.

<i>Pinus nelsonii</i>

Pinus nelsonii, 1 800–3200 m yükseklikte Nuevo León, San Luis Potosí ve Tamaulipas'ta kuzeydoğu Meksika dağlarına özgü bir çam türüdür. Çok benzersiz özelliklere sahiptir ve morfolojik veya genetik olarak diğer çamlarla yakından ilişkili değildir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük yapraklı ıhlamur</span> bitki türü

Küçük yapraklı ıhlamur, ebegümecigiller (Malvaceae) familyasından bir ıhlamur türü.

<i>Aria umbellata</i> species of plant

Aria umbellata, Rosaceae familyasından bir bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Anadolu kozalaklı ve yaprak döken ormanları</span>

Kuzey Anadolu kozalaklı ve yaprak döken ormanları, Türkiye'nin Kuzey Anadolu bölgesinde yer alan ılıman iğne yapraklı ormanlar ekolojik bölgesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.