İçeriğe atla

Osmanlı Devleti'nin 16 ve 18. yüzyıllarda imzaladığı antlaşmalar

Kanuni Sultan Süleyman döneminde en güçlü dönemini yaşayan Osmanlı Devleti, sonraki iki asırda birçok devletle hayati öneme sahip antlaşmalar imzalamıştır. Bunlar şöyledir:

Avusturya

YılAntlaşmaÖzellik Padişah
1533İstanbul AntlaşmasıOsmanlı Sadrazamının Avusturya arşidüküne denk olduğu bu antlaşma Osmanlı'nın diplomatik üstünlüğünü gösterir.[1]I. Süleyman
1606Zitvatorok AntlaşmasıOsmanlı Devleti'nin İstanbul Antlaşması'ndaki diplomatik üstünlüğü bu antlaşmayla yok olmuştur. I. Ahmed
1718Pasarofça AntlaşmasıBu antlaşma ile Belgrad ve Kuzey Sırbistan'ı kaybeden Osmanlı Devleti Lale Devri'ne girmiştir. Ayrıca Karlofça Antlaşması'yla kaybettiği topraklarını geri alan Osmanlı, garantör devlet Avusturya'ya karşı yaptığı savaşta kaybettiği için bu antlaşmayı imzalamış ve artık saldırı pozisyonundan savunma pozisyonuna (elindeki toprakları koruma politikası) geçmiştir. III. Ahmed
1739Belgrad AntlaşmasıBu antlaşmayla Karadeniz'in Türk Gölü olduğu kabul edilmiştir.[2]I. Mahmud

Lehistan

YılAntlaşmaÖzellik Padişah
1621Hotin AntlaşmasıBu antlaşma sonrası Genç Osman, yeniçeri ocağını kaldırmak istediği için tahttan indirilmiş ve şehit edilmiştir. II. Osman
1672Bucaş AntlaşmasıOsmanlı Devleti, bu antlaşma ile Batı'da en geniş sınırlarına ulaşmıştır.[3]IV. Mehmed

Safevi Devleti

YılAntlaşmaÖzellik Padişah
1555Amasya AntlaşmasıBu antlaşma, ilk Osmanlı-İran antlaşması özelliği taşır.[4]I. Süleyman
1590Ferhat Paşa AntlaşmasıBu antlaşma ile Osmanlı, Doğu'da en geniş sınırlara ulaşmıştır. III. Murad
1612Nasuh Paşa AntlaşmasıBu antlaşmayla Osmanlı, Ferhat Paşa Antlaşması'yla aldığı toprakları kaybetmiştir lakin Osmanlı, Safevi Devleti'ni haraca bağlamıştır. I. Ahmed
1618Serav AntlaşmasıBu antlaşma, Nasuh Paşa Antlaşması'yla haraca bağlanan Safeviler'in antlaşmayı bozması üzerine imzalanmıştır. I. Mustafa
1639Kasr-ı Şirin AntlaşmasıBu antlaşma, günümüz İran-Türkiye sınırını belirlemektedir.[5]IV. Murad
1732Ahmed Paşa AntlaşmasıBu antlaşma 1730-32 Safevi-Osmanlı Savaşı'nı sona erdirmiştir. I. Mahmud
1746Kerden AntlaşmasıBu antlaşma 1742-46 Osmanlı-İran savaşını sona erdirmiştir ve 1775'e kadar sürecek barışı başlatmıştır.[6]I. Mahmud

Rusya

YılAntlaşmaÖzellik Padişah
1681Bahçesaray AntlaşmasıDiğer adı Çehrin Antlaşması olan bu antlaşma, ilk Osmanlı-Rus antlaşması olma özelliği taşımaktadır. IV. Mehmed
1700İstanbul AntlaşmasıBu antlaşma sonrasında, Ruslar Azak Kalesi'ni alarak Karadeniz'e erişme fırsatı bulmuşlardır. II. Mustafa
1711Prut AntlaşmasıBu antlaşma sonrasında İstanbul Antlaşması sonrasında Ruslar'a bırakılan yerler Osmanlı'ya geçmiştir. III. Ahmed
1724İstanbul Antlaşmasıİran Mukasemenamesi olarak da geçen bu antlaşma, İran'daki Afgan ayaklanmaları sırasında Rusya ile Osmanlı'nın İran topraklarını paylaştığı bir antlaşmadır. III. Ahmed
1739Belgrad AntlaşmasıBu antlaşma ile, Rusya elde ettiği toprakları Osmanlı'ya bırakmıştır ve Karadeniz'de ticari veya askeri gemi bulundurması yasaklanmıştır. I. Mahmud
1774Küçük Kaynarca AntlaşmasıBu antlaşma; Kırım'ın kaybedilmesi sonrasında Osmanlı'nın hilafet gücünü kullanmasına neden olmuştur. Ayrıca Rusya, Osmanlı'da konsolosluk açabilme hakkı elde etmiş ve Osmanlı ilk kez savaş tazminatı ödemiştir. Bu antlaşmayla Avrupalı devletlerin üstünlüğünü kabul eden Osmanlı, yüzyıllardır devam eden Karadeniz üstünlüğünü kaybetmiştir. Birçok tarihçiye göre bu antlaşma, o yüzyılda imzalanan en ağır antlaşma olarak kabul edilir.[7]I. Abdülhamid

Kutsal İttifak

Yıl Antlaşma Özellik Padişah
1699 Karlofça AntlaşmasıBu antlaşma ile Osmanlı Avusturya, Lehistan ve Venedik'e karşı birçok toprağını kaybetmiştir. Rusya, Kutsal İttifak içinde yer almasına rağmen bu antlaşmada yer almamış, 1700 İstanbul Antlaşması'nı imzalamıştır.[8]II. Mustafa

Kaynakça

  1. ^ "Osmanlı Yükseliş Dönemi Antlaşmaları". Habertürk. 18 Ekim 2023. 26 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  2. ^ "Belgrad Antlaşması". Gazete Vatan. 18 Ekim 2023. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  3. ^ "Bucaş Antlaşması Önemi". TDV İslam Ansiklopedisi. 28 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  4. ^ "Ferhat Paşa Antlaşması". Milliyet Gazetesi. 18 Ekim 2023. 1 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Kasr-ı Şirin Antlaşması Önemi". 14 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  6. ^ "Kerden Antlaşması". Avrasya Etüdleri. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. []
  7. ^ "KÜÇÜK KAYNARCA ANTLAŞMASI". TDV İslam Ansiklopedisi. 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 
  8. ^ "Karlofça Antlaşması Sonrası Osmanlı Devleti ve Konjonktürel İttifaklar". Erişim tarihi: 18 Ekim 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abdülmecid</span> 31. Osmanlı padişahı (1839–1861)

I. Abdülmecid, 31. Osmanlı padişahı ve 110. İslam halifesidir. II. Mahmud'un, Bezmialem Sultan'dan olan oğludur. Döneminde Tanzimat Fermanı'nı ilan ettirmesiyle ünlüdür. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dört padişahının babası olarak, en çok sayıda oğlu padişahlık yapmış Osmanlı hükümdarı olan Abdülmecid, babası II. Mahmud gibi vereme yakalanmıştı. Ihlamur Kasrı'nda öldüğünde 38 yaşındaydı. Fatih'in Sultan Selim semtinde, Yavuz Selim Camii Haziresi'ne defnedildi ve bugün adı verilen bir türbesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lozan Antlaşması</span> İsviçrenin Lozan şehrinde Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan barış antlaşması

Lozan Antlaşması, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Britanya İmparatorluğu, Fransız Cumhuriyeti, İtalya Krallığı, Japon İmparatorluğu, Yunanistan Krallığı, Romanya Krallığı ve Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Yugoslavya) temsilcileri tarafından, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace'ta imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ayastefanos Antlaşması</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus İmparatorluğu arasında imzalanmış barış antlaşması

Ayastefanos Antlaşması, 93 Harbi sonunda imzalanan ateşkes ve barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pasarofça Antlaşması</span>

Pasarofça Antlaşması, 1715-1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı'na son veren, yukarı Sırbistan, Belgrad ve Banat yaylasının Avusturya'ya; Dalmaçya, Bosna ve Arnavutluk kıyılarının Venedik'e verilmesi, Mora Yarımadası'nın Osmanlılarda kalması gibi maddeler içeren 21 Temmuz 1718'de imzalanan antlaşmadır. Antlaşma, Osmanlı Sultanı III. Ahmed (1703-1730) zamanında, Mora-Tuna kavşağında Sırbistan'ın Pasarofça kasabasında yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Zitvatorok Antlaşması</span> 11 Kasım 1606 tarihinde Osmanlı Imparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasında 1593-1606 Osmanlı-Avusturya savaşını bitiren barış antlaşması

Zitvatorok Antlaşması, 11 Kasım 1606 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasında imzalanmış 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nı sona erdiren barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yaş Antlaşması</span> 10 Ocak 1792 tarihli bir Osmanlı-Rus antlaşması

Yaş Antlaşması; 1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda, 10 Ocak 1792 tarihinde imzalanan Osmanlı-Rus barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tepedelenli Ali Paşa</span>

Tepedelenli Ali Paşa, Osmanlı Devletine isyan etmiş olan Yanya valisi. Yanya Aslanı olarak anılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Paris Antlaşması (1856)</span>

Paris Antlaşması, Rusya ile Kırım Savaşı'nı kazanan Osmanlı İmparatorluğu, Birleşik Krallık ve Fransa arasında 30 Mart 1856 tarihinde imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bucaş Antlaşması</span> Osmanlı için önemli bir antlaşma

Bucaş Antlaşması, 18 Ekim 1672 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Lehistan-Litvanya Birliği (Polonya) arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır. Bu antlaşma Osmanlı Devleti'nin Batı'da toprak kazandığı son antlaşmadır. Ayrıca Osmanlı Devleti, Bucaş Antlaşması ile batıda en geniş sınırlarına ulaşmıştır.

Valide sultan, Osmanlı padişahlarının saltanatları sırasında hayatta olan annelerine verilen ünvandı.

<span class="mw-page-title-main">II. Katerina</span> Rus Çariçesi

Çariçe II. Katerina veya Büyük Katerina, 34 yıl boyunca Rus İmparatorluğu'nu yönetmiş ve 18. yüzyıl Rusyası'na damgasını vuran Rusya imparatoriçesiydi. Kırım Hanlığı'nı Rusya topraklarına katmasıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Güns Kuşatması</span>

Güns Kuşatması veya Kőszeg Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılmıştır.

Baltaoğlu Süleyman Bey, 15. yüzyılda yaşamış Osmanlı devlet adamı ve kaptan-ı derya.

Bu sayfada İslam dininin peygamberi Muhammed’in İslamı ilk tebliğinden ölümüne kadarki süreçte bizzat katıldığı veya katılmayıp emrini verdiği askeri harekatların listesi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zenta</span>

Zenta veya Senta, Sırbistan'ın Voyvodina bölgesinde yer alan küçük bir kasabadır. Tisa nehrinin yakınlarında yer almaktadır. Kasabanın nüfusu 2011 yılı nüfus sayımına göre 18,704'dür.

<i>TDV İslâm Ansiklopedisi</i> Ansiklopedi

Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı tarafından çıkarılmış; İslamî ilimler, İslam kültür ve medeniyeti ile ilgili terimler, İslam dünyasında din, ilim, siyaset, sanat ve edebiyat alanlarında yetişmiş önemli şahsiyetler ile İslam hayatına etkide bulunmuş eserler gibi İslam dünyasının birçok alanına değinen bir içeriğe sahip Türkçe ansiklopedi.

<span class="mw-page-title-main">Yedi Ada Cumhuriyeti</span>

Yedi Ada Cumhuriyeti, 1800 yılında Osmanlı Devleti ve Rus İmparatorluğu tarafından Fransa'dan alınan İyon Adaları üzerinde 21 Mart 1800'de kurulan devlet.

1689 Üsküp yangını, 26 Ekim 1689'de başlayıp 2 gün süren tarihi bir olaydır. Yangın neticesinde şehrin büyük bir kısmı yanmış; yalnızca kale ile bazı kilise ve camiler gibi taştan yapılmış yapılar nispeten hasarsız kalmıştır. Yangının Üsküp üzerinde yıkıcı bir etkisi olmuştur. Kentin nüfusu 60.000'den 10.000 civarına düşmüş ve bir ticaret merkezi olarak bölgesel önemini yitirmiştir. Şehirde ikamet eden Müslümanların birçoğu başkent İstanbul'a yerleşerek burada Üsküp mahallesini meydana getirmişler, kentin gayrimüslim sakinleri ise Sofya ve Belgrad'a göçmüşlerdir.

Hacı Salih Paşa veya İzmirli Salih Paşa, II. Mahmud saltanatında, Benderli Ali Paşa'nın azlinden sonra, 30 Nisan 1821 - 10 Nisan 1822 tarihleri arasında bir yıl altı ay on gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Da'an Antlaşması</span> 1911 yılında Osmanlı ile Yemen imamı arasında imzalanan antlaşma

Da'an Antlaşması, ya da Da'an Mukavelesi, 1911'in Ekim ayında Osmanlı'nın Yemen Vilayeti'ndeki Da'an'da Osmanlı Padişahı ile İmam Yahya tarafından imzalanmış bir antlaşmadır. Bu antlaşma 1872'de Osmanlı'nın San'a'yı ele geçirmesinden beri Yemen yöresindeki ayaklanmalar tarihinde bir dönüm noktası oldu. Yemen ile Osmanlı arasındaki sürtüşme ve anlaşmazlıklar ortadan kalktı. Antlaşmaya göre San‘a dahil Zeydîler'in yaşadığı dağlık bölgelerin yönetimi İmam Yahya'ya bırakılacak, fakat yabancı devletlerle antlaşma yapamayıp dış işlerinde Osmanlı'ya bağlı olacaktı. İmam Yahya “Emîrü'l-mü'minîn” olma iddiasından vazgeçecek, her yıl kendisine 20.000 Osmanlı altın lirası verilecekti. Bunun karşılığında İmam Yahya zekatı adı altında halktan haraç toplamayı bırakacaktı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.