İçeriğe atla

Osmanlı Tiyatrosu

Osmanlı Tiyatrosu
Kuruluş tarihi1868
KonumGedikpaşa, İstanbul

Osmanlı Tiyatrosu veya Tiyatro-i Osmani, Güllü Agop'un Gedikpaşa Tiyatrosu'nda kurduğu ve adı bu yapıyla özdeşleşmiş tiyatro topluluğudur.[1] Repertuvarlarında Türkçe ve Ermenice olmak üzere iki dilli oyunlar sergileyen[2] ekip 1870 yılından itibaren genellikle Türkçe oyunlar sergilemişlerdir.[1] Batı edebiyatından Türkçeye çevrilmiş eserler ilk defa burada temsil edilmişlerdir.[3][4] 1870'te Güllü Agop'a, on yıllık müzikli ve suflörsüz oyunlar dışında Türkçe oyun oynatma tekel imtiyazı Sadrazam Âli Paşa'nın desteği ile verildi, böylece Güllü Agop rakipsiz kaldı.Güllü Agop'a verilen bu imtiyaz, hicri takvimle 15 sefer 1287 ve 16 Mart 1870 tarihli Şûra-i Devlet Umumî tezkeresi ve şartname metni Başbakanlık Arşivi Şura-yı Devlet Belgeleri 777 numaradadır.[5]

Topluluk, Gedikpaşa Tiyatrosu, Güllü Agop Tiyatrosu, Tiyatro-i Osmani ya da resmi adıyla Deraliyye'de Gedikpaşa'da Vaki Güllü Agop Efendi'nin Taht-ı İdaresinde Bulunan Osmanlı Tiyatrosu adlarıyla da anılıyordu. Döneminde hem tiyatro yapısı, hem de topluluğu için aynı adlar birlikte kullanılmıştı.

Ahmed Fehim'in kurduğu topluluklardan biri de "Osmanlı Tiyatrosu" adını taşıyordu.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Hür, Ayşe (28 Aralık 2014). "Reisicumhur olabilirsiniz, fakat tiyatrocu olamazsınız!". Radikal. radikal.com.tr. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2017. 
  2. ^ Mehmet Fatih, Uslu (2011). "Melodram ve komedi : Osmanlı'da Türkçe ve Ermenice modern dramatik edebiyatlar (Doktora Tezi)" (PDF). bilkent.edu.tr. Bilkent Üniversitesi. 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2017. 
  3. ^ Öztürk Yılmaz, Nazende. "Sur İçi Ve Üsküdar'da Batı Müziği Mekânları" (PDF). fsm.edu.tr. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi. 8 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2017. 
  4. ^ Burhan Arpad, “Memleketimizde Opera ve Operet Tecrübeleri”, Perde ve Sahne,1942, C. I-II, no:12, s. 6.
  5. ^ Türkiye'ye Müzikli Sahne Sanatlarının Girişi- Dikran Çuhacıyan Öncesi ve Sonrası. Yayinlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mimar Sinan Universitesi. 2006. s. 36-37. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güllü Agop</span> Osmanlı tiyatrocu (1830-1898)

Agop Vartovyan, Osmanlı dönemi tiyatro oyuncusu ve yönetmeni ve Türk tiyatrosunun kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Mardiros Mınakyan</span> Osmanlı Ermenisi tiyatro yönetmeni

Mardiros Mınakyan, Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu ve yönetmeni. Türk tiyatrosunun doğuş ve gelişme evrelerindeki katkılarıyla Batılı anlamda tiyatronun yerleşmesinde önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dikran Çuhacıyan</span> Osmanlı besteci, operet yazarı, orkestra şefi

Dikran Çuhacıyan, Osmanlı Ermenisi besteci ve orkestra şefidir. Osmanlı İmparatorluğu'nda opera ve operetin öncüsüdür.

Türk tiyatrosu, Türkiye'de kırsal kesimlerdeki köy tiyatrosu ile kentlerdeki halk tiyatrosunu içeren geleneksel Türk tiyatrosu ve 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Devleti'ndeki Batılılaşma hareketi ile ortaya çıkan batılı tarzdaki Türk tiyatrosunu ifade eder.

Dormen Tiyatrosu, İstanbul'da 1957-1977 ve 1987-2001 arasında oyunlar sahneleyen özel tiyatro topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Agop Ayvaz</span> Türkiye Ermenisi yazar ve oyuncu

Hagop Ayvaz,, Türkiye Ermenisi tiyatro sanatçısı, yazar ve yayımcı. Türkiye’deki ilk Ermenice tiyatro dergisi olan “Kulis”’i 50 yıl boyunca (1946-1996) aralıksız yayımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Dram Kumpanyası</span>

Osmanlı Dram Kumpanyası, 19. yüzyıl sonunda İstanbul'da kurulmuş, tiyatro topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Gedikpaşa Tiyatrosu</span> İstanbulun Gedikpaşa semtinde 1859’da inşa edildiği düşünülen 1884’te yıktırılmış tiyatro

Gedikpaşa Tiyatrosu, İstanbul'un Gedikpaşa semtinde 1859'da inşa edildiği düşünülen 1884'te yıktırılmış tiyatrodur. Osmanlı İmparatorluğu'nda tiyatronun doğuş ve gelişiminde önemli bir yer kaplamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tomas Fasulyeciyan</span> Osmanlı Ermenisi oyuncu

Tomas (Tovmas) Fasulyeciyan  Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu, yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Naum Tiyatrosu</span>

Naum Tiyatrosu, İstanbul Beyoğlu'nda, bugün Çiçek Pasajı'nın olduğu yerde bulunan 1844 - 1870 yılları arasında kullanılan tiyatro salonu.

Şark Tiyatrosu, Tanzimat döneminde İstanbul'da kurulmuş bir tiyatro topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Gedikpaşa</span>

Gedikpaşa, İstanbul, Fatih İlçesi'nde, Emin Sinan, Küçük Ayasofya, Kadırga, Şahsuvar, Muhsine Hatun, Nişanca, Mimar Kemalettin ve Beyazıt mahalleleri ile çevrili olup, Mimar Hayrettin Mahallesi sınırları içinde kalan semt.

<span class="mw-page-title-main">Yeranuhi Karakaşyan</span> Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu

Yeranuhi Karakaşyan, Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nda sahne sanatları</span> Osmanlı Devleti bünyesindeki tiyatro, sinema, müzik, dans, opera, gölge oyunu gibi sahnede icra edilen sanat türlerinin genel adı

Osmanlı'da sahne sanatları, Osmanlı Devleti bünyesindeki tiyatro, sinema, müzik, dans, opera, gölge oyunu gibi sahnede icra edilen sanat türlerinin genel adıdır. 18. yüzyıla kadar kukla, meddahlık, Karagöz ve Hacivat ve ortaoyunu gibi geleneksel Türk tiyatrosu olarak adlandırılan sahne sanatları egemendir. 18. yüzyılda başlayan batılılaşma çabaları ile çağdaş anlamdaki tiyatro, opera ve daha sonra sinema sergilenmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aziziye Tiyatrosu</span>

Aziziye Tiyatrosu ya da Osmanlı Tiyatrosu, İstanbul'un Üsküdar ilçesinde 1868'de kurulan tiyatrodur.

Harutyun Aleksanyan, Ermeni asıllı Osmanlı tiyatro sanatçısıdır.

Bedros Cezveciyan, Osmanlı Ermenisi olan bir matbaacıdır. Reşad Ekrem Koçu'nun İstanbul Ansiklopedisi'nde maddesi bulunmaktadır.

Osmanlı İmparatorluğu'nda tiyatro Tanzimat devri sonrasında gelişim gösterdi ve II. Meşrutiyet sonrasında Batılı manada gelişimi hızlandı.

<span class="mw-page-title-main">Vahan Şahinyan</span> Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu, tenor ve rejisör

Vahan Şahinyan Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu, tenor, rejisör ve operet sanatçısı.

Tuluat tiyatrosu, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti'nde ortaya çıkmış olan doğaçlama tekniklerine dayanan bir Türk tiyatro türüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.