İçeriğe atla

Osmanlı Donanması donanma komutanları listesi

Bu liste 1877-1920 yılları arasında görev yapan Osmanlı Donanma komutanlarının listesini içermektedir. 1922-1924 yılları arasında görev yapan komutanlar Türk Donanma komutanı olarak görev yapmıştır.

Osmanlı Donanması Komutanları (1877-1920)
#KomutanResimGörev BaşlangıcıGörev BitişiMuharebeler
1Amiral Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa1877189493 Harbi
2Amiral Hüseyin Paşa18941897
3Amiral Hasan Rami Paşa189719081897 Osmanlı-Yunan Savaşı
4Ferik Amirali Sir Douglas Austin Gamble[1]19088 Şubat 1910
5Subay Ford[1]Şubat 1910Nisan 1910
6Liva Amirali Hugh Pigot Williams[1]Nisan 19101910
7Kalyon Kaptanı Cibalili Tahir Mehmed Bey20 Aralık 191024 Temmuz 1912Trablusgarp Savaşı
8Kalyon Kaptanı Sermet Fazıl Bey24 Temmuz 191218 Ağustos 1912
9Kalyon Kaptanı Selanikli Ramiz Numan Bey19 Kasım 19126 Şubat 1913İmroz Deniz Muharebesi (1912)
10Kalyon Kaptanı Cibalili Tahir Mehmed Bey6 Şubat 191314 Kasım 1913
11Liva Amirali Arthur Limpus[1]14 Kasım 19133 Ağustos 1914
12Fırkateyn Kaptanı Arif Ahmed Bey3 Ağustos 19143 Eylül 1914
13Amiral Wilhelm Souchon[2]3 Eylül 191424 Ağustos 1917I. Dünya Savaşı
14Amiral Hubert von Rebeur-Paschwitz[2]24 Ağustos 19173 Kasım 1918İmroz Deniz Muharebesi (1918)
15Liva Amirali Arif Ahmed Paşa3 Kasım 191822 Nisan 1920
Türk Donanması Komutanları (1922-1924)
16Kalyon Kaptanı Hamdi Tevfik Bey22 Aralık 192223 Ocak 1924
17Fırkateyn Kaptanı Fuat Hüsnü Bey23 Ocak 192411 Mayıs 1924

Ayrıca bakınız

  • Osmanlı kaptan-ı deryaları listesi
  • Osmanlı Bahriye Nazırları listesi

Dipnotlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sapienza Deniz Muharebesi (1499)</span> Osmanlı donanması ile Venedik donanması arasında gerçekleşen deniz savaşı

Sapienza Deniz Muharebesi, Zonchio Deniz Muharebesi, Birinci İnebahtı Deniz Muharebesi ya da Burak Reis Adası Deniz Savaşı olarak da bilinmektedir. Bu deniz savaşı 1499 yılında dört ayrı günde Sultan II. Bayezid saltanat yıllarında Kaptan-ı Derya Küçük Davut Paşa komutasındaki Osmanlı donanması ile Kaptan-General Antonio Grimani komutasındaki Venedik arasında yapılan bir deniz savaşıdır. Osmanlı donanmasının büyük bir taktik ve stratejik zaferi ile sona eren bir deniz savaşıdır. Tarihte ilk defa gemilerde top kullanılan ilk savaştır.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<span class="mw-page-title-main">Cerbe Deniz Muharebesi</span> 1560 yılında gerçekleşen deniz savaşı

Cerbe Deniz Muharebesi 1560 yılının Mayıs ayında Tunus'un Cerbe Adası açıklarında Kaptan-ı Derya Piyale Paşa kumandası altındaki Osmanlı Donanmasıyla İspanyol kuvvetlerinin başını çektiği bir Haçlı Donanması arasında yapılmış bir deniz savaşıdır. Osmanlıların büyük bir zafer kazandığı bu savaşta Haçlı gemilerinin yarısı batırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dağılma dönemi Osmanlı donanması</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste 1842-1923 yılları arasında Osmanlı Donanması'na bağlı, buharlı küçük tekneler ve motor botu dışındaki bütün gemi ve tekneleri listesini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kaptan-ı deryalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

1401-1867 yılları arasında Osmanlı donanmasının en üst kademedeki sorumlusu olan ve önceleri -16. yüzyılın ortalarına kadar- deryabeyi olarak da anılan Kaptan-ı Derya'ların listesi aşağıdadır. Kaptan-ı Deryalık kurumu 1867'de kaldırılarak yerine Bahriye Nezareti ve Osmanlı Donanması donanma komutanlığı görevleri kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çeşme Deniz Muharebesi</span> muharebe

Çeşme Deniz Muharebesi, 5-7 Temmuz 1770 tarihleri arasında Rus donanması ve Osmanlı Donanması arasında Çeşme Körfezi açıklarında yapılmıştır. 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nın bir parçası olan bu çatışmanın sonucunda Osmanlı Donanması Ruslar tarafından tamamen yok edilmiştir.

<i>Barbaros Hayreddin</i> (zırhlı) Alman zırhlısı

Barbaros Hayreddin veya SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm, okyanus ötesi sefer yapabilen bir Alman zırhlısıdır. Alman İmparatorluk Donanması ve sonrasında Osmanlı donanması'nda görev yapmıştır. Geminin orijinal adı Prusya dükü ve Brandenburg seçici prensi olan I. Frederick Wilhelm'den gelmektedir. Brandenburg sınıfının dördüncü ön dretnot gemisi idi. 1890 yılında Kaiserliche Werft Wilhelmshaven'da inşa çalışmaları başladı, 1891'de denize indirildi ve 1893'te tamamlandı. Geminin yapımı 11,23 milyon marka mal oldu. Brandenburg sınıfı savaş gemileri üç zırhlı tarette taşıdıkları altı ana top ile, diğer donanmaların iki tarette dört top taşıyan gemilerine kıyasla daha modern bir tasarımdı.

<i>Turgut Reis</i> (zırhlı)

Turgut Reis veya SMS Weißenburg, Alman İmparatorluğu Donanması'nın ilk okyanus ötesi savaş gemilerinden biridir. Alman İmparatorluğu Donanması'nın ardından son olarak Osmanlı donanmasında görev yapmıştır. Alman İmparatorluğu'nda 1890'larda yapılan Brandenburg sınıfı dört ön-dretnot zırhlısından üçüncüsüdür. 1890 yılında AG Vulcan firmasının Stettin tersanesinde inşası başlamış, 1891'de denize indirilmiş, 1894 yılında tamamlanmıştı. Brandenburg sınıfı zırhlılar, üç adet ikiz tarette taşıdıkları altı büyük kalibre top ile, dönemin standardı olan iki adet ikiz taret taşıyan zırhlılardan farklıydılar. İngiliz Kraliyet Donanması, bu gemilere "whaler" adını vermişti. Turgut Reis, kendisiyle aynı sınıftan gemiler olan SMS Brandenburg, SMS Wörth ve SMS Kurfürst Friedrich Wilhelm ile aynı yıllarda suya indi.

<span class="mw-page-title-main">Türk Deniz Kuvvetleri komutanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türk Deniz Kuvvetleri, Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Osmanlı Donanması'nın İtilaf Devletleri gözetiminde tutulması üzerine Türk Kurtuluş Savaşı için gerekli olan deniz nakliyatını muhafaza etmek üzere 10 Temmuz 1920 tarihinde Umur-ı Bahriye Müdürlüğü adıyla kurulmuştur. Bu müdürlük, modern Türk Deniz Kuvvetleri'nin temeli sayılmaktadır. 1 Mart 1921'de Bahriye Dairesi Reisliği adını alan müdürlük, Karadeniz üzerinden gelen Sovyet Rusya yardımlarını korumak ve karaya ulaştırmakla sorumlu tutulmuştur. Mudanya Ateşkes Antlaşması'nın ardından İstanbul Bahriye Kumandanlığı kuruldu ve Osmanlı'dan kalan bazı hafif tonajlı savaş gemileri onarılarak harekâta hazır edildi. Mustafa Kemal Atatürk'ün 11-24 Eylül 1924 tarihleri arasında çıktığı Karadeniz seyahati, modern donanmaya bağlı Hamidiye kruvazörü ile yapıldı. Hamidiye, modern donanmanın denize açılan ilk savaş gemisiydi. 1 Kasım 1924 tarihli konuşmasında Atatürk, donanmanın geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Kısa bir süre sonra Bahriye Vekaleti kuruldu ve Genelkurmaya bağlandı. Bahriye Vekaletinin öncelikli amacı eldeki gemileri onarmak ve hazır hale getirmek idi. Bu kapsamda Yavuz'un onarılması için Gölcük'te bir Alman şirketi tarafından yüzer havuz yapılmıştır, onarım çalışmalarını ise bir Fransız şirketi üstlenmiştir. Gölcük'te donanmanın ihtiyaçlarını karşılamak için onarım atölyeleri; mayın, akümülatör ve torpido fabrikaları ile barakalar kuruldu. Gölcük, donanmanın onarım ve geliştirme merkezi haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Mandalzade Hüsameddin Paşa</span>

Mandalzade Hüsameddin Paşa Osmanlı devlet adamı ve denizcisi. 1770 yılındaki Çeşme Deniz Muharebesi'nde Kaptan-ı Derya sıfatıyla Osmanlı donanmasının komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Horatio Nelson</span> İngiliz deniz subayı

A. Horatio Nelson, Napolyon Savaşlarında savaşmış İngiliz deniz subayıdır. Norfolk'da doğup Trafalgar savaşı sırasında, 47 yaşında ölmüştür. İngilizlerin ünlü denizcisidir. 1771-1805 yılları arasında denizcilik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bahriye Nezâreti</span> Vikimedya liste maddesi

Bahriye Nezâreti veya Bahriye Nazırlığı, Osmanlı İmparatorluğu'nda Osmanlı Donanmasından sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Grigoryeviç Orlov</span>

Aleksey Grigoryeviç Orlov Rus generali ve soylu bir Rus ailesi olan Orlov ailesinin üyesi. Rusya imparatoriçesi II. Katerina'nın gözde komutanlarından biri olan Aleksey Orlov Çeşme Deniz Savaşı'nda Rus donanmasının komutanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Cezayirli Gazi Hasan Paşa</span> 155. Osmanlı sadrazamı

Cezayirli Gazi Hasan Paşa, 18. yy'ın ikinci yarısında Kaptan-ı derya ve sadrazam olarak görev yapan Palabıyık lakaplı Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">İmroz Deniz Muharebesi (1912)</span>

İmroz Deniz Muharebesi ya da Elli (Seddülbahir) Deniz Muharebesi, Birinci Balkan Savaşı sırasında 16 Aralık 1912 tarihinde Seddülbahir Burnu ve İmroz adası açıklarında Osmanlı ve Yunan deniz güçleri arasında meydana gelmiştir. Osmanlı donanması bu harekât ile Çanakkale Boğazı çıkışındaki Yunan ablukasını kırmayı amaçlamaktaydı. Yunanların Pavlos Kunduriotis komutasındaki bir zırhlı kruvazör, üç ön dretnot ve dört muhribinin; Osmanlıların Ramiz Numan Bey komutasındaki iki ön dretnot, iki zırhlı korvet, bir kruvazör ve dört muhribi ile karşı karşıya geldiği deniz muharebesi, Balkan Savaşları boyunca gerçekleşen en büyük deniz çatışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa</span> Kapudan Paşa

Kılıç Ali Paşa, Uluç Ali ya da Uluç Ali Reis olarak da bilinen, 1571 ile 1587 yılları arasında 16 yıl kaptan-ı derya olarak görev yapmış Osmanlı denizcisidir. İtalyan asıllı olup, Müslüman olmadan önceki adı "Giovanni Dionigi Galeni"dir. İtalyan kaynaklarında Occhiali adıyla geçer. Müslüman olduktan sonra hızla yükselmiş ve Osmanlı donanmasının önemli komutanlarından biri olmuştur. Özellikle, İnebahtı Savaşı sırasında gösterdiği başarı ile bilinir. Karısının adı Selime Hatun'du ve hiç çocukları olmamıştı.

<span class="mw-page-title-main">I. Alvise Mocenigo</span>

I. Alvise Mocenigo, 1570-1577 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 85'inci Venedik dükasıdır.

Donanma komutanları listesi, Türk Deniz Kuvvetlerine bağlı Donanma Komutanlığında komutanlık yapmış kişilerin listesidir.

Topal Mehmed Paşa,, Osmanlı donanmasında 1656-1657 arasında kaptan-ı deryalık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Bibercik Deniz Muharebesi</span>

Bibercik Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.