İçeriğe atla

Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi

Bu madde, 1299–1922 yılları arasında altı asır boyunca hüküm sürmüş olan Osmanlı İmparatorluğu'nun tarihinden önemli olayların bir kronolojisini vermektedir.

1299–1399

Osman Gazi'nin portresi. (saltanatı: 1299–1324)
Osman Gazi ve silah arkadaşlarının bir tasviri.
Karesi Beyliği
Örnek bir medrese
Orhan Gazi
I. Murat

1400–1499

I. Bayezid
  • 1400 - Bursa'da I. Beyazıt tarafından Ulu Cami'nin yaptırılması; İlk Osmanlı Darü'ş-şifa'sının Yıldırım Bayezid tarafından inşa edilmesi
  • 1402 - Ankara Muharebesi ve Yıldırım Bayezid'in esir düşmesi
  • 1402 - 1413 - Fetret Devri, iç karışıklıklar 1406 - Saltanat için Emir Süleyman ile Çelebi Mehmed'in savaşı. 1410 - Emir Süleyman'ın Çelebi Musa'ya karşı Rumeli'deki zaferi. 1411 - Çelebi Mehmed'in Çelebi Süleymanı bertaraf edip Konstantinopolis'i kuşatması.
Timur'un Anadolu'ya seferi ve Ankara Muharebesi'nden sonra Anadolu'da önemli ilerlemeleri
I. Mehmet
II. Murat
II. Mehmed İstanbul'u Fethederken (1453)
II. Mehmed (1480)
1481'de Osmanlı Devleti
II. Beyazid

1500–1599

I. Selim
Piri Reis'in Haritası
I. Süleyman
I. Süleyman'ın ölümünde Osmanlı Devleti (1566)
Barbaros Hayreddin Paşa
Zigetvar Savaşı
II. Selim
III. Murat
III. Mehmet

1600–1699

I. Ahmet
I. Mustafa
II. Osman
IV. Murat
IV. Mehmed
Viyana Kuşatması
II. Mustafa

1700–1799

III. Ahmed
I. Mahmut
III. Mustafa
I. Abdülhamit
III. Selim
  • 1789 - Osmanlı-İsveç ittifakı (11 Temmuz)
  • 1789 - Birleşik Rus-Avusturya ordularına Focşani (21 Temmuz) ve Boze yenilgileri (22 Eylül), İsmail zaferi, Belgrad'ın kaybı (8 Ekim)
  • 1790 - Osmanlı-Prusya İttifakı (31 Ocak)
  • 1790 - Avusturya'nın Prusya tarafından barışa zorlanması, Reichenbach Konvansiyonu (27 Temmuz), Avusturya'yla Yergöğü Mütarekesi (18 Eylül)
  • 1790 - Kili ve İsmail (22 Aralık) kalelerinin Rusya tarafından zaptı
  • 1790 - Osmanlı donanmasının Rusya lehine faaliyet gösteren Rum korsan Lambro'ya karşı Andıra zaferi (17 Mayıs)
  • 1790 - Osmanlı Devleti ile Lehistan Krallığı arasında ittifak müzakereleri
  • 1791 - Avusturya ve Osmanlı Devleti arasında Ziştovi Antlaşması'yla (4 Ağustos) barışın tesisi
  • 1791 - Rusya'ya Maçin yenilgisi (9 Temmuz), Kalas Mütarekesi'yle (11 Ağustos) ateşkes
  • 1792 - Nizam-ı Cedid hareketinin başlaması
Napolyon'un Mısır seferi
  • 1792 - Rusya'yla Yaş Antlaşması (10 Ocak) ve barışın tesisi
  • 1792 - Küçük Hüseyin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Rum korsanlar Karakaçan ve Lambro'nun filolarını Suluca ve Portokale'de imha etmesi
  • 1792 - Cezayir Dayılığı'nın Vahran'ı İspanya'dan nihai olarak fethi
  • 1793 - Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdası
  • 1793 - Nizam-ı Cedid Ordusu'nun kuruluşu
  • 1793 - Hasköy'de Mühendishane-i Cedide'nin açılması
  • 1793 - Zahire Nezareti'nin kurulması
  • 1795 - Mühendishane-i Berr-i Hümâyun'un açılışı; Osmanlı sarayında ilk yabancı bando (Napolyon'un III. Selim'e gönderdiği)
  • 1797 - Paris, Viyana ve Berlin'de daimi elçilikler ihdası
  • 1797 - Pazvandoğlu isyanı, Küçük Hüseyin Paşa'nın isyanı bastırmakta başarısız olması
  • 1798 - Fransa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı (3 Ocak)
  • 1798 - Fransa'nın Mısır'a saldırması (1 Temmuz), Fransa'ya savaş ilanı (3 Eylül)
  • 1799 - Fransa'ya karşı İngiltere ile ittifak (5 Ocak)
  • 1799 - Napolyon'un El-Ariş ve Gazze'yi ele geçirmesi (Şubat), Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edilmesi (Mayıs), Napolyon'un Fransa'ya dönmesi
  • 1799 - Pazvandoğlu isyanının sona ermesi

1800–1899

  • 1800 - Rus ve Osmanlı kuvvetlerinin Yedi Ada Cumhuriyeti'ni kurmaları (21 Mart)
  • 1801 - Mısır'ın Fransızlaca tahliye edilmesine dair mütareke (9 Ekim)
  • 1802 - Fransız ve İngiliz gemilerinin kendi bayrakları altında Karadeniz'e çıkmalarına müsaade edilmesi
1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşında Rus Gemileri
IV. Mustafa
Alemdar Mustafa Paşa
  • 1808 - Sened-i İttifak: Devletin ayanlarla uzlaşması (29 Eylül)
  • 1808 - Yeniçeri Ayaklanması ve Alemdar Vakası (15-16 Kasım)
  • 1809 - İngiltere ile süren savaşın sonu: Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması (5 Ocak)
  • 1809 - Osmanlı ordusunun Dobruca ve Silistre'ye yönelik Rus hücumunu püskürtmesi
  • 1810 - Hacıoğlu Pazarcık ve Silistre'nin Ruslarca işgali (22-30 Mayıs), Batin yenilgisi ve Rusçuk'un teslimi, (9 Eylül), Vidin yenilgisi (26 Ekim)
  • 1810 - Osmanlılara tâbi Abhazya Rusya'ya bağladı, Sohumkale'nin kaybı (11 Temmuz)
  • 1811 - Osmanlıların Rusçuk saldırısının püskürtülmesi (22 Haziran), Slobozia Muharebeleri'nde Osmanlıların yenilgisi (25 Ekim) ve ateşkes istemeleri (14 Kasım)
  • 1811 - Vehhabiler'in işgalindeki Mekke ve Medine'nin Kavalalı Mehmed Ali Paşa tarafından kurtarılması
  • 1812 - Fransız postalarının ilk kuruluşu
II. Mahmud
  • 1812 - Rusya'yla savaşın sonu: Bükreş Antlaşması, Besarebya'nın kaybı, Sırbistan'a özerklik verilmesi (28 Mayıs)
  • 1813 - Hurşid Ahmet Paşa Sırp isyancıları yenerek Belgrad'ı geri aldı (Ekim)
  • 1815 - Osmanlıların Vehhabiler'i mağlup ederek Hicaz'ı kurtarması
  • 1816 - Miloş Obronoviç'in "başknez" olarak tanınması ve Sırbistan'ın özerliğinin temini
  • 1817 - Osmanlı-Mısır ordusunun Kasim ve Necd'i ele geçirmesi
  • 1818 - Osmanlı-Mısır ordusunun başkent Diriye'yi ele geçirerek Suudi Devleti'ni yıkması (11 Eylül)
  • 1821 - Eflak İsyanı'nın başlaması (Şubat) ve bastırılması (Mayıs)
  • 1821 - Mora'da Yunan İsyanı'nın başlaması (Mart)
  • 1821 - Yunan isyanının akabinde Kocabaşların liderliğindeki Yunanların Patrası kuşatması
  • 1823 - Avrupa ile ticaretin Türk gemileriyle yapılmasına teşebbüs edilmesi
  • 1824 - Rum ayaklanmasını bastırmak üzere Mısır kuvvetlerinin çağrılması
  • 1824 - Suudi Devleti'nin yeniden kurulması
  • 1825 - Kavalalı İbrahim Paşa komutasındaki Mısır donanmasının Modon'a çıkarma yapması
  • 1826 - Vaka-i Hayriye/Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılması (16 Haziran), Asakir-i Mansure-i Muhammediyye'nin kurulması (14 Haziran)
Navarin Deniz Savaşı
  • 1826 - Rusya ile Akkerman Antlaşması'nın akdi (7 Ekim)
  • 1827 - Osmanlıların İngiliz yapısı ilk buharlı gemiye sahip olmaları
  • 1827 - Tıphane-i Amire'nin kurulması; İlk "Marş-ı Sultani" bestesi (G. Donizetti, II. Mahmud'a)
Kavalalı Mehmet Ali Paşa
  • 1827 - İngiltere ile Rusya arasında Yunanistan'ın bağımsızlığına dair Petersburg Protokolü (4 Nisan)
  • 1827 - Mısır kuvvetlerinin (Kavalalı Mehmet Ali Paşa) Yunan İsyanını bastırmaları, Atina'nın teslimi (Temmuz)
  • 1827 - Navarin Deniz Savaşı: Osmanlı-Mısır donanmasının yakılması (20 Kasım)
  • 1828 - 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'nın başlaması (26 Nisan)
  • 1828 - Rus ordusunun Boğdan ve Eflak'ı işgali, İbrail (23 Haziran) ve Varna'yı (10 Ekim) zaptı, Hacıhasanlar ve Kurttepe zferleri (24-30 Eylül), Rusların Şumnu (16 Ekim) ve Silistre'de (8 Kasım) püskürtülmesi
  • 1828 - Kafkas cephesinde Rus ordusunun Anapa (24 Haziran), Kars (15 Temmuz), Ardahan, Poti (27 Temmuz) ve Ahilkelek'i (5 Ağustos) işgali, Ahıska yenilgisinden (21 Ağustos) sonra Ahıska (28 Ağustos), Beyazıt (5 Eylül) ve Eleşkirt'in kaybı.
  • 1829 - Edirne Antlaşması: Yunanistan'ın bağımsızlığı (14 Eylül)
  • 1830 - Mühendishane-i Bahri'nin Heybeliada'daki kışlaya taşınması; İshak Efendi'nin Mühendishane başhocalığına getirilmesi; Avrupa'ya talebe gönderilmeye başlanması
1830'da Osmanlı Devleti
  • 1830 - ABD ile ilk anlaşma (7 Mayıs)
  • 1830 - Katolik Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
  • 1830-1831 - Nüfus sayımları
  • 1830 - Fransızların Cezayir'e saldırmaları ve ele geçirmeleri (5 Temmuz)
  • 1831 - İlk saray konservatuvarı (Mızıka-i Hümayun ve Saray Harem Orkestrası)
  • 1831 - Tımarların kaldırılması (müessese sembolik olarak daha uzun süre devam etti)
  • 1831 - Ali Rıza Paşa komutasındaki ordunun Memlûk idaresine son vererek Bağdat'ta doğrudan Osmanlı egemenliğini yeniden kurması
  • 1831 - İlk gazete Takvim-i Vekayi'nin neşri (1 Kasım)
  • 1832 - Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa'nın isyanı
  • 1832 - İstanbul-İzmit "posta yolu" nun yapımı
  • 1832 - İngiliz postalarının kuruluşu
  • 1832 - Topkapı Sarayı'na bitişik Gülhane bahçesinde mevcut binalarda Cerrahhane-i Amire'nin açılması (29 Ocak)
  • 1832 Mısır kuvvetlerinin Konya'da Osmanlı ordusunu yenmeleri (12 Aralık)
  • 1833 - Feshanenin kuruluşu
  • 1833 - Mısır kuvvetlerinin Kütahya'ya kadar ilerlemeleri (2 Şubat)
  • 1833 - Rus kuvvetlerinin yardım amacı ile Beykoz'a asker çıkartmaları ve Rus filosunun İstanbul'a gelmesi (5 Nisan)
  • 1833 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın uzlaşmaya zorlanması: Kütahya Antlaşması (Mayıs)
  • 1833 - Kavalalı Mehmed Ali Paşa'ya karşı Osmanlı-Rus ittifakı: Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar'ın diğer devletlere kapatılması (8 Temmuz)
  • 1834 - Maçka Kışlası'nda, Mekteb-i Harbiye'nin kurulması
  • 1834 - Musul'daki Celilî Hanedanı yönetimine son verilerek bölgenin yeniden doğrudan Osmanlı idaresine bağlanması
  • 1835 - Sırbistan Prensliği'nin özerkliğinin Osmanlı Devletince hukuken tanınması (15 Şubat)
  • 1835 - Osmanlı Donanması'nın Trablusgarp'ta Karamanlı Hanedanı'na son vererek yeniden doğrudan Osmanlı idaresini kurması
Kavalalı İbrahim Paşa
Abdülmecit
Sultan Abdülmecit Cuma selamlığına giderken (1840)
Namık Kemal
Beylerbeyi Sarayı
  • 1845 - Bahriye Mektebi'nin Heybeliada'daki binasına taşınması; Kadı yetiştirmek için Süleymaniye'de Muallimhane-i Nüvvab medresesinin kurulması; Rüşdiyelerin Darü'l-fünun'a öğrenci yetiştiren orta dereceli mektepler olarak kabul edilmesi
  • 1845 - Sultan Abdülmecid'in Meclis-i Vala'yı ziyareti (Ocak)
  • 1845 - Meclis-i Muvakkat'ın (Geçici Maarif Meclisi) çalışmalarına başlaması (13 Mart)
  • 1845 - Polis (zabıta) teşkilatının kuruluşu (10 Nisan)
  • 1846 - Abdülmecid'in Rumeli gezisi
  • 1846 - Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulması; Mekatib-i Umumiye Nezareti'nin kurulması; Başhoca Seyyid Ali Paşa'nın ölümü
  • 1846 - Rus Ticaret Muahedesi
Abdülhak Hamit Tarhan
  • 1846 - Zabtiye müşiriyetinin kurulması (16 Şubat)
  • 1847 - Osmanlılara tâbi Eflak ile Boğdan arasında Gümrük Birliği kurulması
  • 1847 - Timarlı Sipahi Teşkilatı'nın ilgası
  • 1847 - Telgrafın Beylerbeyi Sarayı'nda denenmesi
  • 1847 - Dersaadet Bankası'nın kuruluşu
  • 1847 - İstanbul'da ilk piyano resitali (Liszt Abdülmecid'e Donizetti'nin Mecidiye Marşı'nı çalıyor); Yeşilköy'de bulunan Ayamama Çiftliğinin ziraat talimhanesi şekline getirilerek ilk pamuk ziraati uygulama eğitiminin burada verilmeye başlanması
Kırım Savaşı
  • 1848 - Avrupa'da 1848 Devrimleri'nin Osmanlılara tâbi Boğdan'a (Nisan) ve Eflak'a (Haziran) sıçraması, Ömer Lütfü Paşa'nın Eflak'taki isyanı bastırması (15 Eylül), Osmanlıların muvafakatıyla Boğdan'ı işgali
  • 1848 - Protestan Ermeni cemaatinin ve kilisesinin resmen tanınması
  • 1848 - İstanbul'da Darü'l-Muallimin açılması (16 Mart)
  • 1848 - Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi (18 Kasım)
  • 1849 - Avrupa'da 1848 Devrimleri bağlamında Avusturya'ya karşı bağımsızlık mücadelesi veren Lajos Kossuth liderliğindeki Macar milliyetçilerin Osmanlı Devleti'ne sığınması
  • 1849 - Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan Baltalimanı Sözleşmesi'yle (1 Mayıs) Eflak ve Boğdan'da ortak Osmanlı-Rus himayesi
  • 1849 - Tevfik Paşa komutasında Yemen harekâtı ve Tihame'de yeniden Osmanlı idaresinin kurulması
Dolmabahçe Sarayı
  • 1850 - 1847'den geçerli sayılmak üzere gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında ithalatta %20, ihracatta %16 indirim yapıldıktan sonra gümrük resimlerinin tespit edilmesi kararı
  • 1850 - Ticaret Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
  • 1850 - İlk faizsiz kaimenin çıkarılması
  • 1850 - Muallim Naci'nin doğumu
  • 1850 - Darü'l-Maarif'in öğrenime başlaması (12 Mart)
  • 1851 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
  • 1851 - Londra Sergisi
Telgraf Modeli
Şinasi
  • 1855 - Gayrimüslimlerden alınan "cizye"nin kaldırılması
  • 1855 - Paris Sergisi
  • 1855 - İstanbul'da Şehremanetinin kurulması (modern belediye idarelerinin başlangıcı) (16 Ağustos)
  • 1855 - Osmanlı İmparatorluğu'nda telgrafın hizmete girmesi (9 Eylül)
  • 1855 - Et ve Ekmek dışında hemen bütün maddelerden narhın kaldırılması (14 Kasım)
  • 1856 - Rusya'nın Asya'da Türk illeri istikametinde fetihlere başlamasının şartlarının oluşması
Tercüman-ı Ahval
1862'de Osmanlı Devleti
  • 1856 - Sohumkale'ni Ruslara kaybı (10 Temmuz)
  • 1857 - Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayrimüslim çatışmalarına müdahalesi
  • 1857 - Gümrük resminin, eşyanın vardığı değil çıktığı yerde alınması usulünü getiren Mahrec Nizamnamesi'nin yayımlanması
  • 1857-1862 - Beyrut-Şam şosesinin yapımı
  • 1857 - Maarif-i Umumiyye Nezareti'nin kurulması (17 Mart)
  • 1857 - Paris'te Mekteb-i Osmani adında bir Osmanlı mektebinin açılması (6 Kasım)
  • 1858 - Birinci Karadağ Harekatı
  • 1858 - Ceza Kanunname-i Hümayunu'nun kabulü
  • 1858 - Kız rüşdiye mekteplerinin açılması
  • 1858-1859 - Emlak, arazi ve temettü vergilerinin ayrılması
  • 1858 - Brezilya'yla ilk anlaşma (5 Şubat)
Abdülaziz
  • 1859 - Eflak ve Boğdan'ın birleşmesi (24 Ocak)
  • 1859 - Mekteb-i Mülkiye'nin kuruluşu (12 Şubat)
  • 1859 - Abdülmecid'i devirip Abdülaziz'i tahta geçirmek için başarısız darbe girişimi (Kuleli Olayı-14 Eylül)
  • 1860 - Ticaret mahkemelerinin kuruluşu
  • 1860 - Lübnan Krizi (23 Mayıs-11 Temmuz), Lübnan'ın imtiyazlı bir eyalet haline getirilmesi
  • 1860 - Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayına başlaması (22 Ekim)
  • 1861 - Abdülmecid'in vefatı ve Abdülaziz'in tahta çıkması
  • 1861 - Cemiyet-i İlmiyye-i Osmaniye'nin kuruluşu
  • 1861 - Usul-i Muhakemat-ı Ticaret Nizamnamesi'nin kabulü
  • 1861-1866 - Rusçuk - Varna demiryolu hattının yapımı
Mithat Paşa
  • 1861 - Cebel-i Lübnan mutasarrıflığı'nın hususi statüsünün tespiti ve Cebel-i Lübnan nizamnamesi (9 Haziran)
  • 1861 - David Paşa'nın Lübnan'a vali olarak atanması (9 Haziran)
  • 1861 - Fransız ve İngilizlerle Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması (29 Nisan)
  • 1862 - 1859'da birleşen Eflak ve Boğdan'ın Romanya adını alması (21 Şubat)
  • 1862 - İkinci Karadağ Harekatı'nda Osmanlı zaferi
  • 1862 - Gümrük resimlerine esas teşkil eden mal fiyatlarında %10 indirim yapıldıktan sonra gümrük resmi alınmaya başlanması
  • 1862 - Kaimelerin piyasadan tamamıyla toplanması
  • 1862 - Altının değerinin 100 kuruş olarak tespiti
  • 1862 - Roman türünde Batıdan yapılan ilk tercüme, Fenelon'dan Tercüme-I Telemak'ın Yusuf Kamil Paşa tarafından yayınlanması; Cemiyet-I Tıbbiye-i Osmaniye'nin kurulması
  • 1862 - Mahrec-i Aklam'ın kurulması
  • 1862 - Mekteb-i Maarif-i Adliye'nin, "Mekteb-i Aklam" adı altında yeni bir şekle sokulması (20 Temmuz)
İyonya
  • 1862 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun teşkil edilmesi (8 Ekim)
  • 1863 - Abdülaziz'in Mısır'a seyahati
  • 1863 - Mithat Paşa tarafından Niş'te ilk Islahhane'nin (sonraki yıllarda Sanayi Mektebi) kuruluşu
  • 1863 - İstanbul Eczacılık Cemiyeti'nin (Société de Constantinople) kurulması; Protestan Robert Koleji'nin açılması
  • 1863 - Menafi Sandığı'nın kurulması
  • 1863 - Mektuplara pul yapıştırılmaya başlanması
Girit İsyanı yaşandı. (Piri Reis'in haritası)
  • 1863 - Ticaret-i Bahriyye Kanunnamesi'nin kabulü
  • 1863 - Darü'l-Fünun'da, halka açık serbest konferans şeklinde derslere başlanması (13 Ocak)
  • 1863 - Sultanahmet Sergisi'nin (Sergi-i Umumi) açılışı (18 Şubat)
  • 1864 - Tuna Vilayeti'nin kurulması ve Mithat Paşa'nın valiliği (Ekim)
  • 1864 - İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
  • 1864 - Karadan Hindistan'ı Avrupa'ya bağlayan telgraf hattının tamamlanması
  • 1864 - Islah-ı Sanayi Komisyonu'nun kuruluşu
  • 1864 - Nizamiye mahkemelerinin kuruluşu
  • 1864-1876 - Paris'e talebe gönderilmesi
  • 1864 - Vilayet Nizamnamesi'nin kabulü (8 Ekim)
  • 1865 - Müstakil Romen Kilisesinin kurulması
  • 1865 - Meksika'yla ilk anlaşma (4 Eylül)
  • 1866 - Girit İsyanı, Yunanistan ile birleşme faaliyetleri
  • 1866 - Mısır veraset usulünün değiştirilmesi
  • 1866 - Ahmed Süreyya Emin Bey'in modelini hazırladığı seri ateşli topla Osmanlıların topçulukta hamle yapması
İsmail Paşa
  • 1867 - Sırbistan Prensliği'ndeki son Osmanlı askeri garnizonlarının çekilmesi (18 Nisan)
  • 1867 - Rüşdiyelere gayrimüslim talebe alınmaya başlanması; Beyrut Amerikan Üniversitesi'nin kurulması
  • 1867 - Mısır Valisi İsmail Paşa'nın "hidiv" olması
  • 1867 - Genç Osmanlılar'ın Avrupa'ya kaçmaya başlamaları
  • 1867 - Yabancılara mülk edinme hakkının verilmesi
  • 1867 - Bahriye Nezareti'nin Kuruluşu
  • 1867-1876 - İzmir Rıhtımı'nın inşası
  • 1867 - Tunus'te büyük açlık ve Tunus ekonomisinin iflası
  • 1867 - Mısır'a hidivlik statüsünün verilmesi (8 Haziran)
  • 1867 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati (21 Haziran)
  • 1868 - Ali Paşa'nın Girit isyanlarını teskin etmesi ve Girit'e özerk bir statü verilmesi
  • 1868 - Galatasaray Sultanisi'nin açılması
  • 1868 - Darü'l-Muallimin-i Sıbyan'nın açılması; Mekteb-i Hiref ve Sanayi'nin kurulması; Sanayi Mektebi'nin kurulması
  • 1868 - Adliye Nezareti'nin kurulması (1 Mart)
  • 1868 - Şura-yı Devlet'in teşekkülü ve Divan-ı Ahkam-ı Adliyye'nin ayrı bir temyiz organı olarak ayrılması (1 Nisan)
  • 1869 - İkinci Darü'l-Fünun binasının inşasının tamamlanması ve Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin kurulması (8 Nisan)
  • 1869 - Sultan Abdülaziz'in Avrupa Seyahati (21 Haziran)
  • 1868 - Mekteb-i Sultani'nin açılması (1 Eylül)
  • 1869 - Kuveyt'te Osmanlı idaresinin kurulması
  • 1869 - İmparatoriçe Eugénié'nin İstanbul'a gelişi (13 Ekim)
  • 1869 - Süveyş Kanalı'nın açılması (17 Kasım)
  • 1869 - Osmanlı Ordusu'nun Nizamiye, Redif ve Mustahfız diye üç bölüme ayrılması
  • 1869 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin ilk kitabının kabulü
  • 1870 - Müstakil Bulgar Kilisesinin kurulması ve Bulgarların Rum Patrikhanesi'nin nüfuzundan çıkmaları
  • 1870 - Cenab Şehabeddin'in doğumu; Batılı tarzda ilk roman hikâye türünde, Ahmed Mithat'ın Su-i Zan-Esaret adlı kitabının neşri; Mühendishane'nin Maçka Harbiye Mektebi içerisinde topçu ve istihkam sınıflarında eğitim faaliyetlerine devam etmesi; Sıbyan mekteblerinin ıslahı ve iptidai adı altında yeni mekteplerin açılması; Darü'l-Fünun'ı Osmani'yi teşkil eden şubeler arasında "İlm-i hukuk" şubesinin de yer alması; Tıp eğitiminin Türkçe yapılmaya başlanması
  • 1870 - Karadeniz'in tekrar silahlandırılması ve Rusya'nın Paris Antlaşması'nın hükümlerini tanımaması
  • 1870 - Darülfünunun açılması teşebbüsü
  • 1870 - Darü'l-Fünun-ı Osmani'nin büyük bir merasimle açılması (20 Şubat)
  • 1870 - Darü'l-Muallimat'ın açılması (26 Nisan)
  • 1871 - İdare-yi Umumiyye-i Vilayat Nizamnamesi (22 Ocak)
  • 1871 - Sadrazam Âli Paşa'nın vefatı (7 Eylül), Mahmud Nedim Paşa'nın sadareti
  • 1871 - Midhat Paşa'nın Lahsa seferiyle El-Ahsa'da (yeniden) ve Katar Harekâtı'yla Katar'da Osmanlı egemenliğinin kurulması (20 Nisan-Aralık)
  • 1872 - Yemen ve Asir'de Osmanlı egemenliğinin yeniden kurulması
  • 1872 - Arjantin'le ilk anlaşma
  • 1874 - Rusya'nın kışkırtmaları ve Panislavist faaliyetlerin artması
  • 1874 - Hukuk Mektebi, Mülkiye Mühendis Mektebi ve Edebiyat Mektebi'nden oluşan Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin açılması; İstanbul Darü'l-Muallimi'nin açılması
  • 1874 - Islah-ı Sanayi Komisyonu faaliyetinin durdurulması
  • 1874-1875 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin eğitime başlaması; Osmanlı İmparatorluğu'nda sivil mühendislik eğitiminin başlaması
  • 1875 - Osmanlı maliyesinin iflasını açılaması
  • 1875 - Hersek İsyanı'nın başlaması (19 Haziran)
  • 1875 - Askeri rüşdiye mekteplerinin açılması
  • 1876 - Bulgar isyanları
  • 1876 - Karadağ'ın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı
  • 1876 - Sırbistan'ın Osmanlılara savaş ilanı (27 Haziran), Abdülkerim Paşa'nın Aleksinaç zaferi (1 Eylül), Adil Paşa'nın Djunis zaferi (19 Ekim)
  • 1876 - Abdülaziz'in tahttan indirilmesi, V. Murad'ın tahta çıkması, hal'i ve II. Abdülhamid'in cülusu
  • 1876 - Meşrutiyet'in ilanı
  • 1876 - İstanbul'da Balkan krizini görüşmek üzere enternasyonal bir konferansın toplanması: Tersane Konferansı
  • 1876 - Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye'nin son kitabının kabulü
  • 1876 - Edebi roman hüviyetinde ilk eser olan, Namık Kemal'in İntibahı'nın neşri; İzmir ve Manastır'da yatılı idadiler açılması
  • 1876 - I. Meşrutiyet'in (Kanun-ı Esasi) ilanı (23 Aralık)
  • 1877 - Sırbistan'la ateşkes (15 Ocak)
  • 1877 - Rusya'nın tecavüzü ve 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın (93 Harbi) başlaması (24 Nisan)
  • 1877 - Romanya'nın tek taraflı bağımsızlık ilanı (21 Mayıs)
  • 1877 - İlk Meclis-i Meb'usan'ın içtimaı (o yılın 28 Haziran'ına kadar çalışır) (19 Mart)
  • 1877 - Rus-Romen ordusunun Ziştovi (26 Haziran), Tırnova (1 Temmuz) ve Niğbolu Muharebesi'yu (16 Temmuz) işgali, Elena Muharebeleri (12 Temmuz-14 Aralık), Şıpka Muharebeleri (17 Temmuz-9 Ocak), Plevne kuşatması (19 Temmuz-10 Aralık), Lofça yenilgisi (3 Eylül)
  • 1877 - Osmanlıların Sohumkale çıkarması (Mayıs) ve tahliyesi (12 Ağustos)
  • 1877 - Meclis-i Mebûsan'ın süresiz tatili (13 Aralık)
  • 1877 - Sırbistan'ın Osmanlılara tekrar savaş ilanı (13 Aralık)
  • 1878 - Sofya (4 Ocak), Filibe (17 Ocak) ve Edirne'nin (20 Ocak) Ruslarca işgali, Osmanlıların ateşkes istemesi ve Edirne Mütarekesi (31 Ocak), Ayastefanos Antlaşması (3 Mart)
  • 1878 - Berlin Kongresi'nin başlaması (13 Haziran) ve Berlin Antlaşması'nın imzalanması (13 Temmuz)
  • 1878 - Sırbistan, Karadağ ve Romanya'nın müstakil birer devlet olmaları
  • 1878 - Bulgaristan Prensliği'nin ortaya çıkması
  • 1878 - Ermeni meselesinin zuhuru
  • 1878 - Ali Suavi'nin öldürülmesi
  • 1878 - Kıbrıs'ın Birleşik Krallık tarafından ele geçirilmesi
  • 1878 - Bosna-Hersek ve Yenipazar'ın Avusturya-Macaristan tarafından işgali (29 Temmuz-20 Ekim)
  • 1878 - Makedonya meselesinin ortaya çıkması
  • 1878 - Meclisin kapatılması (13 Şubat)
  • 1878 - Darü'l-Fünun-ı Sultanisi'nin tekrar eğitime başlaması (Ekim)
  • 1879 - II. Abdülhamid devrinde basılan kaimelerin toplatılıp imha edilmesi
  • 1879 - Mehakim-ı Nizamiye Teşkilatı Kanunu'nun kabulü
  • 1879 - Mekatib-i Sıbyaniye Dairesi'nin kurulması; Maarif merkez teşkilatının yeniden düzenlenmesi
  • 1879 - Usul-ı Muhakemat-ı Cezaiyye Kanunu'nun kabulü
  • 1880 - Vergi reformu
  • 1880 - Yafa-Kudüs demiryolu hattının tamamlanması
  • 1880 - İlk köy romanı, Ahmed Mithat'ın Bahtiyarlık'ının neşri; Darü'l-Fünun-ı Sultani Turuk u Maabir Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi
  • 1880 - Usul-ı Muhakemat-ı Hukukiyye Kanunu'nun kabulü
  • 1880 - İstanbul'da bir kız idadisinin açılması (13 Mart)
  • 1880 - Ziya Paşa'nın ölümü (17 Mayıs)
  • 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani Hukuk Mektebi'nin ilk mezunlarını vermesi (Ekim)
  • 1880 - Darü'l-Fünun-ı Sultani'nin ilk mezunlarını vermesi; Journal de la Société de Pharmacie de Contantinople'un yayınlanması; Cemiyet-i İlmiye'nin kurulması (20 Aralık)
  • 1881 - Tunus'un Fransızlar tarafından işgali (28 Nisan-12 Mayıs) ve Bardo Antlaşması (12 Mayıs)
  • 1881 - Osmanlı maliyesinin borçlarını ödeyemez hale gelmesi, Muharrem Kararnamesi (15 Ekim) ve Düyûn-ı Umûmiye İdaresinin kurulması (20 Aralık)
  • 1881 - Yemen'de İmam Şerafeddin önderliğindeki ayaklanmanın bastırılması
  • 1882 - Mısır'ın Birleşik Krallık tarafından işgali
  • 1883 - Mithat Paşa'nın Taif'te hapiste ölümü (26 Nisan)
  • 1883 - Osmanlı ordusunun Prusya askeri heyeti tarafından ıslahına başlanması
  • 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi kurulması (20 Haziran)
  • 1884 - Mülkiye Mühendis Mektebi'nin Mühendishane-I Berri-I Hümayun'un bir odasında eğitimine başlaması (1 Kasım)
  • 1885 - Doğu Rumeli'nin Bulgaristan tarafından ilhakı
  • 1885 - Doğu Rumeli eyaleti valiliğinin Bulgaristan prensine verilerek bu bölgedeki kontrolün zayıflaması (18 Eylül)
  • 1886 - Adana-Mersin demiryolu hattının tamamlanması
  • 1886 - Maarif Nezareti'ne bağlı olarak Mekatib-i Gayrimüslime ve Ecnebiye Müfettişliği'nin kurulması
  • 1886-1887 - Darü'l-muallimin'in yatılı hale getirilmesi
  • 1887 - Yedikule Havagazı Fabrikası'nın kurulması
  • 1888 - Haydarpaşa-İzmir-Ankara demiryolu imtiyazının Almanlara verilmesi
  • 1888 - Beyrut'ta Saint Joseph Katolik Tıp Mektebi'nin açılması; Baytar sınıfının tekrar Harbiye Mektebi bünyesine alınması
  • 1888 - Namık Kemal'in ölümü (2 Aralık)
  • 1889 - İttihad-ı Osmanı Cemiyeti'nin (İttihat ve Terakki) kurulması
  • 1889 - İdadi öğrenimine dayanan dört yıllık bir Mülkiye Baytar Mektebi'nin kurulması
  • 1890 - Bulgar Makedonya ve Anadolu'da Ermeni ihtilal çetelerinin faaliyetlerini arttırmaları
  • 1891 - Kadıköy - Kurbağalıdere Havagazı Fabrikası'nın kurulması
  • 1891 - Yemen'de İmam Hamidüddin önderliğindeki ayaklanmanın bastırılması
  • 1892 - Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının işletmeye açılması
  • 1893-1896 - İstanbul-Selanik demiryolu hattının yapımı
  • 1894 - Sasun'da Ermeni olayları
  • 1894 - Selanik-Manastır demiryolu hattının tamamlanması
  • 1895 - İstanbul'da Ermeni olayları, yabancı devletlerin Ermeniler lehinde müdahaleleri
  • 1895 - Galata Rıhtımı inşaatının tamamlanması
  • 1895 - Gayrimüslim okullarına Türkçe muallimi tayininin kararlaştırılması
  • 1895 - Baruthane-i Amire'de dumansız barut imal edilmesi
  • 1895 - Sadrazam Said Paşa'nın beş fakülteden "darülacaze" oluşan bir darül-fünun kurma teklifi (14 Şubat)
  • 1896 - Tevfik Fikret'in Servet-i Fünûn dergisinin edebi sayfalarının idareciliğini yüklenmesiyle Edebiyat-ı Cedide devrinin başlaması
  • 1896 - Ermeni Taşnak eylemcilerin Osmanlı Bankası Baskını (26 Ağustos)
  • 1896 - Girit İsyanı'nın alevlenmesi
  • 1896 - Eskişehir-Konya demiryolu hattının tamamlanması
  • 1897 - Yunan kuvvetlerinin Girit'e çıkması, Yunan çetelerinin Rumeli'deki Osmanlı sınırlarına saldırmaları
  • 1897 - 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı ve Osmanlı zaferi (17 Nisan)
  • 1898 - Girit meselesinin devam etmesi; adaya muhtariyet verilmesi, Osmanlı kuvvetlerinin geri çekilmesi, Yunan prensi Yorgi'nin vali olarak kabul edilmesi
  • 1898 - Yemen'de Zeydîlerin ayaklanması
  • 1899 - Bağdat demiryolu imtiyazının Almanlara verilmesi
  • 1899 - Arifiye-Adapazarı demiryolu hattının açılması
  • 1899 - Yemen'de Zeydîlerin isyanının bastırılması

1900–1922

  • 1900 - Hicaz Demiryolu'nun inşasına girişilmesi
  • 1900 - İstanbul Rıhtımı inşaatının tamamlanması
  • 1900 - Darü'l Fünun-ı Şahane'nin kurulması (31 Ağustos)
  • 1901 - İtalya'nın Hudeyde limanını ablukaya alması
  • 1901 - Makedonya'da çete faaliyetlerinin artması, büyük devletlerin müdahaleleri
  • 1901-1908 - Hicaz demiryolu hattının yapımı
  • 1902 - Makedonya'da Bulgar İhtilal Cemiyeti'nin faaliyeti (23 Kasım)
  • 1902 - Cum'a-ı Bala ayaklanması (23 Kasım)
  • 1902 - Hüseyin Hilmi Paşa'nın geniş yetkilerle "umumi müfettiş" olarak Makedonya'ya tayini (8 Aralık)
  • 1903 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin kurulması (31 Ağustos)
  • 1903 - Mürzsteg Programı: Makedonya'ya muhtariyet verilmesi (Eylül)
II. Abdülhamit
  • 1904 - İmam Yahya önderliğinde Yemen isyanlarının tekrar başlaması
  • 1904 - Haydarpaşa Rıhtımı'nın tamamlanarak işletmeye açılması
  • 1905 - Ermenilerin II. Abdülhamid'e bombalı saldırı tertiplemeleri (21 Temmuz)
  • 1905 - Sana'nın yeniden ele geçirilmesi (31 Ağustos) ve Yemen isyanının bastırılması
  • 1906 - Akabe olayları ve Akabe krizi
  • 1908 - Osmanlı Eczacı İttihat Cemiyeti'nin kurulması; Osmanlı Cemiyet-i İlmiye-i Baytariyesi'nin açılması; Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti'nin kurulması
  • 1908 - II. Meşrutiyet'in ilanı (23 Temmuz)
  • 1908 - Bulgaristan Prensliği'nin resmen bağımsızlığını ilan etmesi (5 Ekim)
  • 1908 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Bosna-Hersek'i ilhak ettiğini ilan etmesi (5 Ekim)
  • 1908 - Girit Rumlarının adayı Yunanistan'a bağladıklarını ilan etmeleri (6 Ekim)
  • 1908 - II. Meşrutiyet dönemi ilk Meclis-i Mebûsan'ın toplanması (17 Aralık)
  • 1909 - Adana'da Ermenilerin ayaklanmaları
  • 1909 - Gayrimüslimlere "bedel" yerine askerlik hizmeti konulması
  • 1909 - Fecr-i Ati edebi topluluğunun kuruluşu
  • 1909-1910 - Osmanlı Mühendis ve Mimar Mecmuası'nın çıkması
  • 1909 - 31 Mart Olayı (13 Nisan)
  • 1909 - Hareket Ordusu'nun Yeşilköy'e varması, İstanbul'daki kargaşaya son vererek düzeni sağlaması (19 Nisan)
  • 1909 - II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi, V. Mehmed Reşad'ın tahta çıkarılması (27 Nisan)
V. Mehmed
  • 1909 - Meclisin açılması (17 Aralık)
  • 1910 - Arnavutluk İsyanı
  • 1910 - Dahili gümrüklerin tamamen kaldırılması
  • 1911 - Sultan Reşad'ın Arnavutları teskin için Rumeli seyahatine çıkartılması
  • 1911 - İtalya'nın Trablusgarp ve Bingazi'ye saldırması ve işgali
  • 1911 - Gayrimüslim cemaatlerin birleşerek mektepleri konusunda yeni bir düzenleme istemeleri
  • 1911 -1912 - Osmanlı İtalyan Savaşı
  • 1912 - Yeşilköy Hava Uçuş Okulu'nun açılışı
  • 1912 -1913 - Balkan devletlerinin Osmanlı-İtalyan Savaşı'ndan istifade etmek istemeleri: Balkan Savaşı
  • 1912 - Meclis-i Mebûsan'ın feshi (1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı) (18 Ocak)
  • 1912 - II. Dönem Meclis-i Mebusan'ın toplanması (18 Nisan)
  • 1912 - İtalyanların Rodos, Oniki Ada ve Çanakkale Boğazı'na tecavüzleri (18 Nisan)
  • 1912 - II. Dönem Meclis-i Meb'usan'ın feshi (5 Ağustos)
  • 1912 - Gazi Ahmed Muhtar Paşa hükûmeti: Büyük Kabine (22 Temmuz)
  • 1912 - Trablus ve Bingazi'nin İtalya'ya terki: Uşi Antlaşması, Rodos ve Oniki Ada'nın İtalya elinde kalması (15 Ekim)
  • 1912 - Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşa'nın sadareti (29 Ekim)
  • 1912 - Arnavutluk'un istiklalini ilan etmesi (29 Kasım)
Üç Paşalar
  • 1913 - Bâb-ı Âli Baskını: Mahmud Şevket Paşa'nın sadareti (23 Ocak)
  • 1913 - I. Balkan Savaşı'nın sona ermesi (30 Mayıs)
  • 1913 - Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesi, Said Halim Paşa'nın sadareti (11 Haziran)
  • 1913 - II. Balkan Savaşı'nın başlaması (29 Haziran)
  • 1913 - Edirne'nin geri alınması (21 Temmuz)
  • 1913 - Osmanlı-Bulgar barışı: İstanbul Antlaşması (29 Eylül)
  • 1913 - Osmanlı-Yunan barışı: Atina Antlaşması (14 Kasım)
  • 1914 - Dış ticarette gümrük resmi oranının %15'e çıkarılması
  • 1914 - Islah-ı Medaris Nizamnamesi
  • 1914 - Türk Bilgi Derneği'nin kurulması; Medreset'ül-Hattatin'in kurulması; Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri'nin kurulması
  • 1914 - 5. Meclis-i Mebusan'ın açılışı (14 Mayıs)
  • 1914 - Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük Franz Ferdinand Saraybosna'da öldürülmesi (28 Haziran)
  • 1914 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun Sırbistan'a savaş ilanı (28 Temmuz)
  • 1914 - Almanya'nın Rusya'ya savaş ilanı (1 Ağustos)
  • 1914 - Osmanlı Devleti ile Almanya arasında ittifak antlaşmasının imzalanması (2 Ağustos)
  • 1914 - Almanya'nın Fransa'ya, İngiltere'nin Almanya'ya savaş ilanı: I. Dünya Savaşı'nın başlaması (4 Ağustos)
  • 1914 - Alman savaş gemilerinin (Yavuz ve Midilli) Boğazlardan geçmelerine izin verilmesi (10 Ağustos)
  • 1914 - 1 Ekim tarihinden geçerli olmak üzere kapitülasyonların kaldırılması (9 Eylül)
  • 1914 - İslah-ı Medaris Nizamnamesi'nin yayınlanması (29 Eylül)
  • 1914 - Karadeniz'e açılan Osmanlı filosunun Rus limanlarını topa tutması (29 Ekim)
  • 1914 - Enver Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Sarıkamış Harekâtı (Kasım - Aralık)
  • 1914 - Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (3 Kasım)
  • 1914 - İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'ne savaş ilanı (5 Kasım)
  • 1914 - Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'ne savaş ilanı (11 Kasım)
  • 1914 - Cihad-ı Ekber ilanı (14 Kasım)
  • 1914 - Mısır'ın İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirilmesi, Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verilmesi (18 Aralık)
  • 1915 - Gümrük resmi oranının %30'a yükseltilmesi
  • 1915 - Mekteb-i Tıbbiye'nin Darü'l-Fünun'a bağlanarak bugünkü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne dönüşmesi
  • 1915 - Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal Seferi
  • 1915 - Müttefiklerin Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışması: Çanakkale Savaşları (Ocak - 18 Mart)
  • 1915 - Doğu Anadolu Bölgesi'nde Ruslarla işbirliği yapan Ermeni nüfusun iç bölgelere taşınması: Tehcir Kanunu (27 Mayıs)
  • 1916 - Hicaz ve Mekke'nin kaybı
  • 1916 - Dar'ül-Hilafeti'l-Aliyye Medreseleri üstünde Medresetü'l-Mütehassısın adı altında bir ihtisas medresesi kurulması; İlk Musiki cemiyeti (Darü't-Talim-i Musiki)
  • 1917 - Yıldırım Ordular Grubu'nun kurulması
  • 1917 - Sina ve Filistin Cephesi'nin çöküşü
  • 1917 - Rusya'da Bolşevik İhtilali'nin çıkması ve çarlığın sonu
  • 1917 - Şer'iyye mahkemelerinin Adliye Nezaretine bağlanması
  • 1917 - Amerika Birleşik Devletleri'nin savaşa iştiraki ve Almanya'ya savaş ilanı(25 Mart)
  • 1918 - II. Abdülhamid'in ölümü(10 Şubat)
  • 1918 - Şam Mekteb-i Tıbbiyesi'nin Beyrut'un işgali neticesinde kapanması; Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın ölümü (6 Nisan)
  • 1918 - Brest Litovsk Barış Antlaşması (3 Mart)
  • 1918 - Sultan Mehmed Reşad'ın vefatı ve Mehmed Vahidettin'in tahta çıkması
  • 1918 - Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi (2 Ekim)
  • 1918 - Sadrazam Talat Paşa'nın istifası, Ahmed İzzet Paşa'nın sadareti (8 Ekim)
  • 1918 - Mondros Mütarekesi'nin imzalanması (30 Ekim)
  • 1918 - Almanya ve Avusturya'nın savaştan çekilmeleri (3 Kasım-4 Kasım)
  • 1918 - Ahmed İzzet Paşa'nın istifası ve Ahmed Tevfik Paşa'nın sadareti (8 Kasım)
  • 1918 - İtilaf Devletleri'nin İstanbul önlerine gelerek şehri teslim almaları (13 Kasım)
  • 1919 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti: Hürriyet ve İtilaf Fırkası'nin iktidara geçmesi
  • 1919 - Yunanların İzmir'i işgali ve Batı Anadolu'da ilerlemeleri (15 Mayıs)
  • 1919 - Mustafa Kemal Paşa'nın İstanbul Hükûmeti tarafından Anadolu'ya gönderilmesi (19 Mayıs)
  • 1919 - Erzurum Kongresi (23 Temmuz)
  • 1919 - Sivas Kongresi (4 Eylül)
  • 1919 - Damat Ferid'in istifası ve Ali Rıza Paşa'nın sadareti (2 Ekim)
  • 1919 - Amasya Protokolü (22 Ekim)
  • 1920 - Mekteb-i Harbiye'nin Ankara'da "Sunuf-ı Muhtelife Zabit Namzetleri Talimgahı" olarak açılması
  • 1920 - Misak-ı Milli: Milli gaye ve hedeflerin, milli sınırların belirlenerek ilanı (28 Ocak)
  • 1920 - İtilaf işgal kuvvetlerinin İstanbul'daki resmi binalara girmeleri, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın dağıtılması ve kapanması
  • 1920 - Damat Ferid Paşa'nın sadareti (5 Nisan)
  • 1920 - Ferid Paşa hükûmetinin Mustafa Kemal'i idama mahkûm etmesi ve askerlikten tardı (11 Mayıs)
Rıza Tevfik, Damad Ferid, Mehmed Hâdî ve Reşat Halis

Zaman çizelgesi

Osmanlı Devleti dağılma dönemiÇöküş DönemiDuraklama DönemiGelişme DönemiYükseliş DönemiOsmanlı Devleti kuruluş dönemiFransız İhtilaliKuzey RönesansModern Avrupaİlk Modern AvrupaOrta ÇağV MuratIV. MustafaIII. MustafaII. MustafaI. İbrahimI. SelimII. MehmetI. BayezidVI. MehmetAbdülazizIII. SelimIII. OsmanII. AhmetIV. MuratI. AhmetII. SelimII. MuratI. MuratV. MehmetAbdülmecidI. AbdülhamitI. MahmutII. SüleymanI. MustafaIII. MuratII. BayezidII. MuratI. OrhanII. AbdülhamitII. MahmutIII. AhmetIV. MehmetII. OsmanI. MustafaI. SüleymanII. MehmetI. MehmetI. OsmanBirinci Meşrutiyetİkinci MeşrutiyetTanzimat DönemiYunan İsyanıRus - Türk SavaşlarıAskeri ReformlarMilliyetçilikLâle DevriII. Viyana KuşatmasıI. Viyana KuşatmasıÇaldıran MuharebesiAvrupa SavaşlarıYakın Doğu Savaşlarıİstanbul'un fethiSelanik KuşatmasıAnkara MuharebesiI. Kosova MuharebesiOsmanlı Hanedanı

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Selim</span> 11. Osmanlı padişahı (1566–1574)

II. Selim, Sarı Selim veya Sarhoş Selim, 11. Osmanlı padişahı ve 90. İslâm halîfesidir. Kânûnî Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan’ın oğludur. Kardeşi Bayezid’e karşı Konya’da yapılan ve tarihte Konya Şehzâdeler Muharebesi olarak yer edinen savaşı kazanarak, babasının desteğini aldı. Babasının ölümü üzerine, hayattaki tek oğlu olarak 24 Eylül 1566 tarihinde on birinci padişah olarak tahta geçti. Padişahlığı sırasındaki ilk sefer batı yönlü yapıldı. Ülke sınırları Orta Avrupa’ya kadar genişledi. Kıbrıs, Tunus, Yemen ve Fas kayıtsız şartsız teslim olanlar arasındaydı. Ülkesinin denizlerde de egemenliğini genişleterek, deniz egemenliğine önem verdi.

<span class="mw-page-title-main">II. Mustafa</span> 22. Osmanlı padişahı (1664-1703)

II. Mustafa veya Mustafa Gazi, lâkabı Gazi, Divan edebiyatındaki adı İkbâlî; 22. Osmanlı padişahı ve 101'inci İslâm halifesidir. Babası Sultan IV. Mehmed, annesi Emetullah Râbi'a Gülnûş Sultan'dır. Kuvvetli bir ilim tahsili yaptı. Osmanlı padişahları arasında sefere çıkan son padişahtır.

<span class="mw-page-title-main">İnebahtı Deniz Muharebesi</span> 1571 yılında gerçekleşen deniz savaşı

İnebahtı Deniz Muharebesi, 7 Ekim 1571'de Papa V. Pius tarafından düzenlenen Katolik devletler koalisyonu olan Kutsal İttifak'ın bir filosunun Patras Körfezi'nde Osmanlı İmparatorluğu filosunu büyük bir yenilgiye uğrattığı bir deniz çatışmasıdır. Osmanlı kuvvetleri, İnebahtı'ndaki deniz üssünden batıya doğru yelken açmışlardı ki, Sicilya'nın Messina kentinden doğuya doğru yelken açan Kutsal Birlik filosuyla karşılaştılar.

<span class="mw-page-title-main">II. Viyana Kuşatması</span> Osmanlı ordusunun Viyanayı başarısız olarak ikinci kez kuşatması ve 60. günün sonunda bozguna uğradığı kuşatma

II. Viyana Kuşatması, 1683 Viyana Kuşatması veya Viyana Bozgunu, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Avusturya Arşidüklüğü'ndeki Viyana şehrini ele geçirmek için yaptığı ikinci girişimdi. Viyana Savaşı, şehrin iki ay boyunca Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılmasının ardından 12 Eylül 1683 tarihinde Viyana yakınlarındaki Kahlenberg Dağı'nda gerçekleşti. Savaş, Habsburg monarşisi liderliğindeki Kutsal Roma İmparatorluğu ve Polonya-Litvanya Birliği tarafından, her ikisi de Kral III. Jan Sobieski komutasında, Osmanlılara ve onların vasal ve haraç devletlerine karşı yapıldı. Bu savaş, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun Osmanlılara karşı ilk kez askerî işbirliği yaptığı savaş oldu. Osmanlıların yenilgisi, Avrupa'ya yayılmasında bir dönüm noktası oldu ve bundan sonra Osmanlılar daha fazla ilerleme kaydedemedi. Bunu takip eden ve 1699 yılına kadar süren savaşta Osmanlılar, Osmanlı Macaristanı'nın büyük bir kısmını Kutsal Roma İmparatoru I. Leopold'a bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Amcazade Hüseyin Paşa</span> 103. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa II. Mustafa saltanatında, 11 Eylül 1697 - 4 Eylül 1702 tarihleri arasında dört yıl on bir ay on altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<span class="mw-page-title-main">1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Rus Çarlığı arasında 1768-1774 yılları arasında yapılmış savaş

1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlıların Ruslara yenik düşmesiyle sonuçlanmış bir savaştır. Bu savaşın sonucunda Ukrayna'nın güneyi, Kuzey Kafkaslar ve Kırım, Rusya'nın eline geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal İttifak (Habsburg İmparatorluğu, Polonya-Litvanya, Venedik, Rusya) arasında yapılan ve ittifakın zaferiyle sona eren bir dizi savaş (1683-1699)

Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları (1683-1699), Osmanlıların II. Viyana Kuşatması'nda başarısızlığa uğramasından cesaret alan bir grup Avrupa ülkesinin Kutsal İttifak adı altında birleşip Osmanlılara karşı giriştikleri ve bu ülkelerin Macaristan, Ukrayna ve Dalmaçya'da hâkimiyet kurup Balkanlar'daki Osmanlı hâkimiyetine büyük darbe vurmaları ile sonuçlanmış bir savaşlar dizisidir. Osmanlı tarihinde Felaket Seneleri veya Küçük Kıyamet olarak da geçer. Avrupa tarihinde ise genelde Büyük Türk Savaşı olarak bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu duraklama dönemi</span>

Duraklama dönemi, Sokollu Mehmed Paşa'nın ölümüyle başlayıp, ilk kez büyük çapta toprak kaybı yaşanılan Karlofça Antlaşması'na kadar olan dönemi kapsamaktadır. Osmanlı Devleti bu dönemde Ferhat Paşa Antlaşması ile doğudaki en geniş sınırlarına, Bucaş Antlaşması ile de batıdaki en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Yaklaşık 120 yıl süren bu dönemde 12 padişah ile 61 sadrazam görev yapmıştır. Bu dönemde deneyimsiz kişilerin tahta geçmesi ile merkezi yönetimin bozulması sonucu, devlet yönetiminde otoritenin sarsılması, halkın devlete olan güveninin azalmasına ve iç isyanların çıkmasına neden olmuştur. Coğrafi keşiflerle ticaret yollarının önem kaybetmesi, sık padişah değişmeleriyle çok verilen cülus bahşişi ve yeniçerilerin artmasıyla verilen ulufe miktarının da artması Osmanlı ekonomisini yıpratmıştır. Bu dönemde benimsenen beşik ulemalığı sistemi de Osmanlı eğitiminin bozulmasına yol açmıştır. Osmanlı duraklama dönemi XVII yüzyılı kapsamaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun bu döneminde saltanat hukukunda düzenlemeler yapılmış, ekber ve erşed sistemine geçilmiştir. Ekber ve erşed sisteminde hanedan ailesinin en yaşlı üyesinin padişahlık makamında bulunması söz konusu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Venedik Savaşı (1570-1573)</span> 1570den 1573e kadar Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal Birlik arasında yaşanan çatışma

Osmanlı-Venedik Savaşı veya Kıbrıs Seferi, Osmanlı-Venedik savaşlarının dördüncüsüdür. 1570-73 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında yapılmıştır. Savaşın ilerleyen döneminde Venedik saflarına dâhil olan devletler olmuştur. Papa V. Pius'un girişimleriyle oluşturulan Kutsal İttifaka Venedik Cumhuriyeti, İspanyol İmparatorluğu, Papalık Devleti, Ceneviz Cumhuriyeti, Savoya Dükalığı ve Hospitalier Şövalyeleri katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cezayirli Gazi Hasan Paşa</span> 155. Osmanlı sadrazamı

Cezayirli Gazi Hasan Paşa, 18. yy'ın ikinci yarısında Kaptan-ı derya ve sadrazam olarak görev yapan Palabıyık lakaplı Osmanlı devlet adamıdır.

Silahdar Damat Dimetokalı Mehmed Paşa I. Mahmud saltanatında 9 Ocak 1736 - 6 Ağustos, 1737 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Bizans savaşları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Doğu Roma ya da Bizans İmparatorluğu (330-1453) tarihi boyunca gerçekleşmiş savaşlar ya da Harici ihtilafların listesidir. Dahili ihtilaflar için, Bizans isyan ve iç savaşları listesine bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Eğriboz Kuşatması (1470)</span>

Eğriboz Kuşatması, 1463-1479 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın önemli bir evresi olup, 1470 yılında Fatih Sultan Mehmet komutasındaki Türk ordusunun donanmanın da yardımıyla Venedik'in en önemli denizaşırı topraklardan Negroponte'nin kuşatılıp fethedilmesi ve tüm Eğriboz Adası'nın Osmanlı topraklarına katılmasıyla sonuçlanan seferdir.

Mora Seferi, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Limni Kuşatması (1657)</span>

Limni Kuşatması, Osmanlı Donanması'nın 1657 yılında, bir yıl önce Venedik'in eline geçmiş olan Limni adasını geri almasıyla sonuçlanan deniz harekâtı; 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi.

<span class="mw-page-title-main">Çehrin Kuşatması (1678)</span>

Çehrin Kuşatması, 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Korfu Kuşatması (1716)</span>

1716 Korfu Kuşatması, Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında gerçekleşen önemli bir deniz savaşıdır. 7 Temmuz - 22 Ağustos 1716 tarihleri arasında gerçekleşen bu kuşatma, Osmanlı'nın Venedik'e karşı başlattığı 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir parçasıdır.

Bu sayfada 1380'lerde Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan olaylar yer alır.