İçeriğe atla

Osmanlı-Macar Savaşı (1426-1428)

Osmanlı-Macar Savaşı (1426-1428)
Macaristan-Osmanlı savaşları

II. Murad
Tarih1426-1428
Bölge
Sebep Osmanlı Devleti ile Macaristan Krallığı arasında Sırp Despotluğu ile Eflak Voyvodalığı üzerindeki hakimiyet mücadelesi
Sonuç 1428 yılında üç yıl süreli mütareke imzalandı
Coğrafi
Değişiklikler
Macaristan Krallığı Osmanlıların Alacahisar ve Güvercinlik'i ilhakını ve Sırp Despotluğu ile Eflak Voyvodalığı üzerindeki hakimiyetini tanıdı
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Macaristan Krallığı
Sırp Despotluğu
Eflak Prensliği
Transilvanya
Litvanya Büyük Dükalığı
Bosna Krallığı
Komutanlar ve liderler

II. Murad

Sinan Bey
Sigismund
* Vılkoğlu Brankoviç
* Matko Talloci
* Zawisza Czarny z Garbowa  (ölü)
* II. Dan
Güçler
40.000

1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı, 1426 ve 1428 arasında Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında süren ve Osmanlıların zaferiyle biten savaş.

Savaş öncesindeki durum

Macar Kralı Sigismund

XIV. yüzyılın son çeyreğinden itibaren Balkanlar üzerinde hakimiyet mücadelesine giren Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı Niğbolu Muharebesi'nden (1396) beri düşük yoğunluklu çatışma halindeydi. Macar kralı Sigismund Niğbolu'da uğradığı büyük yenilginin ardından Tuna'nın güneyinde Osmanlılara karşı büyük çaplı askerî harekâtlara girmekten kaçındı, zira 1411'de Kutsal Roma İmparatoru olduktan sonra kuzeyindeki istikrarsızlıklara, özellikle de 1419'dan sonra Hussit savaşları nedeniyle Bohemya'daki karışıklıklara odaklanmak istiyordu. Dolayısıyla, kuzeyindeki bu sorunlarla başedebilmek için, güneyde de Osmanlılara karşı Bosna Krallığı, Sırp Despotluğu ve Eflak Voyvodalığı'nı Macaristan'a bağlı tampon devletler olarak muhafaza etme stratejisini benimsedi.

Ankara Muharebesi'ndeki (1402) yenilgiden sonra I. Mehmed döneminde (1413-1421) yeniden toparlanan Osmanlı Devleti ise, 1421'de tahta çıkan II. Murad'ın iktidarına karşı çıkan Düzmece Mustafa'nın yarattığı iç karışıklığı bastırabilmek için, barışa ihtiyaç duymaktaydı. Karşılıklı çıkarlar çerçevesinde 1421 yılında Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı tarihte ilk kez bir mütareke imzaladılar (bu anlaşma Macar Kralı Sigismund'un Kutsal Roma İmparatorluğu tacını da taşıyor olması nedeniyle, hukuken bu İmparatorluk'la akdedilmişti).

Bununla birlikte, iki devlet arasında Eflak üzerindeki güç mücadelesi vekâlet savaşı şeklinde devam etti. 1422 Eylül'ünde Macaristan Krallığı, Osmanlı'ya tâbi Eflak Prensi II. Radu'yu devirerek tahta Macar yanlısı II. Dan'ı çıkarmayı başardı. Osmanlı'nın Rumeli Beyleri 1423-1426 arasında bir taraftan sürekli akınlarla II. Radu'yu yeniden tahta çıkarmaya çalışırken, Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı 1424 Temmuz'unda aralarındaki mütarekeyi yenilediler.

Bununla birlikte, gerek Eflak'taki mücadeleler gerek Osmanlı'ya bağlı Sırp Despotu Stefan Lazareviç'in yaşamının son yıllarında giriştiği Osmanlı karşıtı diplomatik faaliyetler 1426 yılında Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı'nı yeniden savaş durumuna getirdi.

Savaş

Eflak'taki mücadele (1426-1427)

Eflak Voyvodası II. Dan

Osmanlılar II. Radu'yu yeniden tahta çıkarmak için 1426 yılında büyük çaplı bir askerî harekât düzenlediler. Radu'ya eşlik eden Osmanlı kuvvetleri 30 Mayıs 1426'da II. Dan'ın Macar komutan Pippo Spano komutasındaki Macar birlikleriyle desteklenen ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı ve II. Radu'yu tahta çıkarttı.

Eflak Voyvodası II. Radu

Toparlanan Eflak ve Macar birlikleri karşı saldırıya geçtiler. II. Dan Silistre'ye, Pippo Spano ise Vidin'e saldırdı. 1427'de ise II. Dan yeniden tahta oturtuldu. Macar Kralı Sigismund Tuna sınırının daha iyi korunmasını teminen, Boğdan Prensliği'nin elindeki Kili kalesini (Osmanlıların Dobruca'daki topraklarıyla komşuydu ve 1420'de ilk kez Osmanlı akıncılarının taarruzuna uğramıştı) 1422'deki Melno Antlaşması'yla büyük güç kaybına uğramış Töton Şövalyeleri'ne tahsis etti. Gerek bunu sağlayabilmek gerek Eflak'taki Türk nüfuzunun belini kalıcı olarak kırmak amacıyla 1427 yazında büyük bir orduyla bu ülkeye doğru yürüdü.

Bununla birlikte, Sırp Despotu Lazareviç'in 19 Temmuz 1427'de ölmesi nedeniyle Sırbistan'daki gelişmeler daha büyük önem taşıdığından seferini yarıda keserek süratle geri döndü ve Sırbistan'a yöneldi.

II. Dan ise, gerek Macar ordusunun desteğinin kalmaması gerek Osmanlı hücumları nedeniyle 1428'de II. Murad'a bağlılığını sundu.

Sırbistan'daki mücadele (1426-1428)

Osmanlı Devleti'ne bağlı Sırp Despotu Stefan Lazareviç; İşkodra, Drivasto ve Ülgün gibi limanları zaptetmiş olan Venedik’e karşı 1421’den beri savaş halindeydi ve II. Murad'la dostluğuna önem veriyordu. Bunun karşılığında da Arnavutluk’taki Osmanlı uç beyleri de kendisine yardım ediyordu. Ancak, Lazareviç 12 Ağustos 1423'te Venedik'le bir anlaşma imzaladı ve 1426'da tasdik etti. Aynı yıl, Tata Antlaşması'yla Lazareviç Macar Kralı Sigismund'u tâbi olarak tanıdı.

Lazareviç'in her yıl Macar kralının yanına gitmesi ve Osmanlılar’a tâbiyetini unutmuş görünmesi II. Murad'ın gözünden kaçmadı. 1426'da Sırbistan’a giden Osmanlı elçisi Despotun Macaristan’dan dönmesini bekledi, ancak Despot tarafından kabul edilmedi. Bunun üzerine, Sofya’da bulunan II. Murad bir ordu yollayıp Lazareviç'in Alacahisar’a (Kruşevaç) kadar memleketini yağmalattı. Despot, hemen bir elçi göndererek Alacahisar’a kadar olan yerleri Osmanlılara terkedeceğini, her yıl haraç vereceğini, Macarlar veya kendisi tarafından Osmanlı topraklarına tecavüz edilmeyeceğini bildirdi. Osmanlılar da Bosna Krallığı'yla mücadelesinde kendisine yardım etmeyi kabul ettiler.

Güvercinlik kalesi

Lazareviç, Srebrenitsa'ya Osmanlı uç kuvvetleri de 1426 yazında güneyden Bosna’ya girdiler ve Hırvatistan’a kadar ilerlediler. Lazareviç'in Osmanlılara bağlığını bildirmesiyle sorunlar Osmanlılar açısından çözülmüş görünse de, Despot'un 19 Temmuz 1427'de ölümüyle onun mirası meselesi Sırbistan üzerinde Osmanlı-Macar mücadelesini birdenbire şiddetlendirdi.

Lazareviç, oğlu olmadığı için, despotluğu yeğeni Vılkoğlu Brankoviç'e bırakmıştı. Ancak, II. Murad da büyükbabası Yıldırım Beyazıt'ın Sırp Prenesi Olivera’yla (Lazareviç'in kızı) evliliğini öne sürerek kendisinin Sırp Despotluğu'nun meşrû vârisi olduğunu söyledi.

Sigismund ise Tata Antlaşması'ndan doğan haklarını öne sürerek 1427'de Belgrad'ı işgal etti (bu işgal Osmanlıların 1521'de Belgrad'ı fethine kadar sürdü). Osmanlı kuvvetleri de Alacahisar ve kapılarını Osmanlılara açan Tuna üzerindeki Güvercinlik kalesini (Golubaç) ve Macar adasını aldılar.

Macar kralı Sigismund 1427-1428 kışında hazırlıklarını yaparak 1428 Nisan'ında Güvercinlik’i kuşattıysa da, Vidin Sancakbeyi Sinan Bey’in yaptığı baskın üzerine geri çekildi; kuvvetlerinin önemli bir kısmı Tuna’da boğuldu veya esir edildi. Yeni despot Vılkoğlu II. Murad'a elçi gönderip Stefan Lazareviç ile II. Murad arasındaki eski antlaşmayı yeniledi, ayrıca kızı Mara'yı Padişah'a zevce olarak vermeyi kabul etti.

Savaşın sonu ve sonrası

Güvercinlik'te uğradığı büyük yenilginin ardından Macar Kralı Sigismund'un önünde Osmanlılarla savaş durumunu sona erdirmekten başka çare kalmadı. 1428 yılında Osmanlı Devleti ve Macaristan Krallığı arasında üç yıl süreli bir mütareke imzalandı. Bu mütarekeyle; Macaristan Krallığı Osmanlı Devleti'nin Sırp Despotluğu ve Eflak Prensliği üzerindeki hakimiyetini kabul ederken, Osmanlıların Alacahisar ve Güvercinlik'i fethini tanıdı.

Kuzey cephesinde elverişli koşullarda üç yıllık mütarekeyi temin eden II. Murad ise 1423'ten beri Selanik'i işgali altında bulunduran Venedik'le mücadelesine odaklanma olanağı buldu.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Murad</span> 6. Osmanlı padişahı (1421–1444; 1446–1451)

II. Murad veya Koca Murat, 6. Osmanlı padişahı, I. Mehmed'in oğlu, Fatih Sultan Mehmed'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Veli Mahmud Paşa</span> 13. Osmanlı sadrazamı

Veli Mahmud Paşa, II. Mehmed saltanatında 1455-1466 ve 1472-1474 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Osmanlı tarihinde sadrazamlığa getirilmiş ilk yeniçeri yetiştirmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Edirne-Segedin Antlaşması</span> Barış antlaşması

Edirne-Segedin Antlaşması, 1444 yılında Osmanlı Devleti ve Macaristan arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">János Hunyadi</span> Orta çağ Macar ordu komutanı

Hünyadi Yanoş ya da Yanoş Hunyadi, Orta Çağ Macar ordu komutanıdır. Hunyadi soyadı, János adıdır, Macar geleneğine göre önce soyadı, sonra adı yazılır, Türkçeye de bu şekilde geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sırp Despotluğu</span>

Sırp Despotluğu, Sırpların Osmanlı Devleti egemenliğine girmeden önce kurdukları son devlet. 1403 yılında Sırbistan Prensi Stefan Lazareviç'in kendisini despot ilan etmesiyle kurulmuş devlettir. Başkenti Belgrad'dır. 1459 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiştir. 16. yüzyıl boyunca Macaristan Krallığı'nın koruyuculuğu altına alınmış daha sonra tamamen Osmanlı topraklarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">VIII. İoannis</span>

VIII. İoannis Paleologos, VIII. İoannis 1416'da babası imparatorluk görevine başlarken ortak imparator olarak ilan edilmiş; 1425 ile 1448 arasında, tek Bizans imparatoru olarak hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Đurađ Branković</span>

Curac Brankoviç, Osmanlılar tarafından Vılkoğlu Brankoviç olarak anılır, 1427-1456 arası Sırp despotluğu ve Macaristan Krallığı baronluğu yapmış kişi. Brankoviç Hanedanı'nın Sırbistan monarşisindeki ilk hükümdarı olan Brankoviç ölene kadar tahtta kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyılda Macaristan İmparatorluğu ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan savaşlar

16. yüzyıla gelindiğinde Osmanlılar'ın Balkanlar'daki gücü giderek artarken, Macaristan Krallığı köylü isyanlarıyla giderek zayıflıyordu. II. Ulászló'nun ölümünden (1516) sonra dokuz yaşında tahta geçen II. Lajos döneminde Macaristan'a yönelik Osmanlı tehdidi yeniden yükseldi. Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman, 1521'de Belgrad'ı almasından sonra, 23 Nisan 1526 tarihinde başlayarak, 5 Ekim 1526 tarihinde sona eren ve "Engürüs Seferi" adı verilen 3. sefer-i hümayununda, Macar kuvvetlerinin son direnişi gösterdiği ve Macar kralı Lajos'un da yaşamını yitirdiği Mohaç Savaşı'nın ardından başkent Budin'e girerek bağımsız Macaristan Krallığı'na son verdi.

<span class="mw-page-title-main">II. Vlad</span> Eflakın 14. hükümdarı ve voyvodası

II. Vlad veya Vlad Dracul ya da Vlad Dragon, I. Mircea'nın oğlu ve 1436-1447 tarihleri arasında Eflak'ın 14. voyvodasıdır. II. Vlad, I. Mircea'nın meşru olmayan oğullarından biri olarak tahta çıkmıştır ve tarihte daha çok III. Vlad'ın babası olarak bilinir. Kardeşleri ile olan taht kavgasının ardından Macar desteği ile 1436 senesinde Eflak tahtına oturan II. Vlad, 1442 senesinde Osmanlı padişahı II. Murad tarafından esir alınmış ve 1443 senesinde serbest bırakılması üzerine tekrar Eflak tahtına geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424)</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Bizans İmparatorluğu arasında 1421-24 yılları arasında yapılmış savaş

Osmanlı-Bizans Savaşı (1421-1424), Bizans-Osmanlı savaşları'nın Osmanlı zaferiyle sonuçlanan bir evresi.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Seferi (1438)</span> Osmanlı İmparatorluğu’nun 1438’de Macaristan Krallığı’na karşı düzenlediği askeri harekat

Macaristan Seferi, 1438 yılında Osmanlı padişahı II. Murad'ın Macaristan Krallığı üzerine açtığı ve Sibiu'ya kadar ilerleyen Türk ordusunun başarısıyla biten sefer.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Macar Savaşı (1437-1444)</span>

1437-1444 Osmanlı-Macar Savaşı, 1437 ve 1444 arasında Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında süren ve 12 Haziran 1444 tarihinde Edirne-Segedin Antlaşması'nın imzalanmasıyla biten savaş.

<span class="mw-page-title-main">II. Dan</span>

II. Dan Eflak voyvodasıdır. Girdiği taht kavgalarında beş kez başarılı olmuş ve eflak tahtına aralıklar ile tekrar hakim olmuştur. Eflak tahtındaki bu beş dönemden, dördü sadece yedi yıllık bir süre içerisindeydi.

<span class="mw-page-title-main">II. Radu (Eflak prensi)</span>

II. Radu veya Radu Praznaglava, 15. yüzyılda Eflak hükümdarıydı, her seferinde taht için rakibi olan II. Dan'ın her seferinde yerine geçtiği 4 dönem boyunca hükümdarlık süresi mevcuttur. Eflak tahtındaki bu 4 dönemden hepsi sadece 7 yıllık bir süre içerisindeydi ve 3 dönem bir yıldan az sürdü. Bu dönemler:

<span class="mw-page-title-main">Varna Haçlı Seferi</span>

Varna Haçlı Seferi (1443-44) çok sayıda Avrupa hükümdarı tarafından Osmanlı İmparatorluğu'nun Orta Avrupa'daki, özellikle Balkanlar'daki ilerleyişini durdurmak için başlattığı başarısız bir seferdir. Sefer çağrısını 1 Ocak 1443'te Papa IV. Eugenius yapmış, seferi Lehistan Kralı III. Władysław, János Hunyadi, Erdel Voyvodası ve Burgundiya Dükü İyi Philip komuta etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1423-1430 Osmanlı-Venedik Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında 1423-1430 yılları arasında Selanik‘te yapılmış savaş

1423-1430 Osmanlı-Venedik Savaşı, Osmanlı Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasında Selanik'in hakimiyeti sorunundan kaynaklanan savaş. Selanik'in bizzat Osmanlı Padişahı II. Murad komutasındaki Türk ordusu tarafından kuşatılarak alınmasıyla Osmanlı Devleti'nin zaferiyle sonuçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinlik Kuşatması (1428)</span> kuşatma

Güvercinlik Kuşatması, 1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı'nda bir evre. Macar Kralı Sigismund'un bir yıl önce Osmanlıların Sırbistan Prensliği'nden devraldıkları Güvercinlik (Golubac) kalesini ele geçirmek için 1428 ilkbaharında icra ettiği askerî harekât. Macarların kuşatması başarısız olduğu gibi, kaleyi kurtarmak için gelen Türk birlikleri de geri çekilen Macar ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı.

<span class="mw-page-title-main">1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı</span>

1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan Krallığı arasında 1454 yılından 1483 yılında imzalanan ateşkes antlaşmasına kadar fasılalarla ve çeşitli cephelerde süren savaş.

<span class="mw-page-title-main">1444-1449 Osmanlı-Macar Savaşı</span>

1444-1449 Osmanlı-Macar Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan Krallığı arasında 1444 yılında Macarların Edirne-Segedin Antlaşması'nı bozmalarıyla başlayan ve 1449 yılında yapılan mütareke ile sona eren büyük çaplı askerî mücadele.

Belgrad Banlığı, Orta Çağ Macaristan Krallığı’nda bulunan Belgrad merkezli bir sınır eyaletiydi (ban). 15. yüzyılın ikinci yarısından 1521 yılına kadar Macaristan Krallığı'nın Osmanlı karşısındaki savunma sisteminde önemli bir rol oynadı.