İçeriğe atla

Osman Şah Camii

Koordinatlar: 39°33′00″K 21°46′16″D / 39.55000°K 21.77111°D / 39.55000; 21.77111
Osman Şah Camii
2016'da görüldüğü haliyle Osman Şah Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumTırhala, Yunanistan
Koordinatlar39°33′00″K 21°46′16″D / 39.55000°K 21.77111°D / 39.55000; 21.77111
İnançİslam
Mimari
Mimar(lar)Mimar Sinan
Mimari türCami
Mimari biçimOsmanlı mimarisi
İnşaat başlangıcıy. 1566/67
Tamamlanma1570
Özellikler
Kubbe çapı (dış)18 m (59 ft)
MalzemelerAlternatif taş ve tuğla katmanları

Osman Şah Camii (YunancaΤέμενος Οσμάν Σαχ) veya Kursum Cami (Κουρσούμ Τζαμί, Türkçekurşun camii'den), Yunanistan'ın Tırhala şehrinde yer alan ve 16. yüzyıldan kalma bir Osmanlı camisidir. Cami, Sultan Selim'in kızlarından birinin oğlu olan ve daha sonra idam edilen vezir İskender Paşa'nın oğlu Kara Osman Paşa olarak da bilinen Osman Şah tarafından yaptırılmıştır (öl. 1515). Osman Şah, Tırhala Sancağı olan yerel vilayetin valisi olarak uzun süre Tırhala'da yaşadı.[1][2] Cami, Osmanlı imparatorluk mimarı Mimar Sinan tarafından tasarlanmıştır ve Mimar Sinan'ın modern Yunanistan'da tasarladığı tek camidir.

Caminin ilk inşa tarihi belirsizdir, ancak muhtemelen 1550-60 döneminde, büyük olasılıkla 1550'lerin sonlarında inşa edilmiştir.[1][2] Osman, camiye medrese, sadaka evi ve kervansaray gibi birçok hayır kurumunu bağladı yapıyı bir külliye haline getirdi. 1567/8'de öldükten sonra caminin güney avlusundaki türbeye defnedildi.[1] Bir asır sonra Evliya Çelebi'nin ziyareti sırasında cami, şehrin başlıca camisiydi.[2]

Cami, Evliya Çelebi'nin Tırhala'da var olduğunu bildirdiği en az sekiz camiden ayakta duran tek camidir.[1][2] Binanın üzerinde 18 metre (59 ft) çapında yarı küresel bir kubbe bulunur.[3] Ön taraftaki revak, 1998 yılında yapılan onarımda tamamen yeniden inşa edilmiştir.[3][4] Kesme taştan yapılmış olan minare, caminin kuzeybatı köşesinde yer almaktadır ve eksik çatısı dışında iyi korunmuştur. Arkeolojik kazılardan çıkarılan eserler için depolama alanı olarak kullanılan caminin banisine ait sekizgen türbe (türbe) dışında, camiye bağlı diğer tüm binalar günümüze ulaşamamıştır.[1] Cami günümüzde ibadet amacıyla kullanılmamaktadır; küçük etkinlikler için bir mekan olarak işlev görmektedir UNESCO tarafından korunmaktadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Mantzana, Krystallo. "Κουρσούμ Τζαμί: Περιγραφή" (Yunanca). Hellenic Ministry of Culture. 8 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2014. 
  2. ^ a b c d Yerolimpos, Alexandra (2000). "Tirḥāla". Bearman, P. J.; Bianquis, Th.; Bosworth, C. E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W. P. (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume X: T–U (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 539–540. ISBN 978-90-04-11211-7. 
  3. ^ a b Necipoğlu 2005, ss. 442-443.
  4. ^ "Osman Shah Camii". Archnet. 1 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2018. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • Necipoğlu, Gülru (2005). The Age of Sinan: Architectural Culture in the Ottoman Empire. Londra: Reaktion Books. ISBN 978-1-86189-253-9. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan</span> 16. yüzyıl Osmanlı başmimarı ve inşaat mühendisi

Mimar Sinan veya Koca Mi'mâr Sinân Ağa, Osmanlı İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda görevli başmimarı ve inşaat mühendisidir. Kariyerinde önemli eserler veren ve Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde başmimar olarak görev yapan Mimar Sinan, yapıtlarıyla geçmişte ve günümüzde dünyaca tanınmıştır. Başyapıtı, "ustalık eserim" olarak tanımladığı, Edirne'deki Selimiye Camii'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sinan Paşa Camii (Beşiktaş)</span> İstanbulda cami

Sinan Paşa Camisi İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yer alan Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş bir Osmanlı camisidir. İlçenin merkezinde yer alan Sinanpaşa mahallesine adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">İskenderpaşa Camii (Beykoz)</span>

İskender Paşa Camii, İstanbul'un Beykoz ilçesinde yer alan bir külliyedir. Kanlıca İskelesi'nin önündeki küçük meydanda bulunmaktadır. I. Süleyman (Kanuni) ve II. Selim dönemlerinin devletin ileri gelenlerinden "Mağusa Fatihi" olarak tanınan Gazi İskender Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kanlıca Camii olarak da bilinir. İskender Paşa'nın 967/ 1559 tarihli vakfiyesi ile belirtilen bu mescidi, Mimar Sinan'ın tezkirelerinde "Kanlıca'da merhum İskender Paşa" ve "Camii İskender Paşa der Kanlıca" şeklinde kayıtlıdır. Caminin harim kapısı üzerindeki kitabede görülen 967/ 1559-60 tarihi külliyenin tamamlanma tarihi olarak kabul edilebilir. Yapıların tasarımı Mimar Sinan'a aittir.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Paşa Camii</span> İstanbulda bir cami

Rüstem Paşa Camii, İstanbul, Fatih ilçesi, Tahtakale semtinde Hasırcılar Çarşısı içinde yer alan cami.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa Camii</span> İstanbulun Tophane semtinde bulunan cami

Kılıç Ali Paşa Camii, Kaptan-ı Derya Kılıç Ali'nin Mimar Sinan'a yaptırdığı İstanbul'un Tophane semtinde bulunan camidir. Camideki iki kitabeye göre, Hicri 988 yılında yapılmıştır. Türbe, medrese ve hamamdan oluşan bir de külliyesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Nişancı Mehmet Paşa Camii</span>

Nişancı Mehmet Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde Karagümrük semtinde Nişanca caddesindeki cami. 1584-1588 arasında Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Tezkiretülbünyan ve Tezkiretü’l-ebniye’de yer almamakla birlikte Tuhfetü’l-mi‘mârîn’de ona ait gösterilmektedir. Mimar Sinan'a ait olduğunu Evliya Çelebide yazar. Mimar Sinan 996’da (1588) ölmüş, cami ise ertesi yıl bitirilmiştir. Kaynaklarda genellikle Sinan tarafından başlanıp kalfalarından biri tarafından tamamlandığı belirtilen eser Aptullah Kur’an’a göre de Mimar Dâvud Ağa’nındır. Sinan’ın son zamanlarına rastlayan camiyi onun üslûbunu devam ettiren Dâvud Ağa’nın tamamlamış olması en güçlü ihtimaldir. Doğan Kuban’ın görüşleri de bu yöndedir. Câminin kapısı üzerinde, caminin inşâsına H.992 / M.1584'te başlanıp H.997 / M. 1589 tarihinde bitirildiğini gösteren nesir halinde bir kitâbesi vardır. Caminin giriş kapısı üstündeki III. Murat tuğrasının tasarımının Nişancı Mehmet Paşa tarafından yapıldığı bilinmektedir. Sultan III. Mustafa tuğralı kitabede Mehmet Paşa torunu Şükrullah Efendi tarafından caminin esaslı tamir edildiğini anlatılır. Kuzeydoğu tarafında Keskin Dede yatmaktadır. Zamanında bir külliye olarak tasarlanan imaretten sadece cami ve türbe kalmıştır. Caminin içinde bir hazire vardır. Pek bakımlı olmayan hazîrede, bâninin oğlu Eyüp Kadısı Mehmed Nutki Efendi’de medfûn bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Lala Mustafa Paşa Camii (Erzurum)</span>

Erzurum Lala Mustafa Paşa Camii, Türkiye'de Erzurum İli merkez ilçesi Yakutiye'de Lala Mustafa Paşa tarafından yaptırılmış Erzurum ’daki ilk Osmanlı camisidir.

<span class="mw-page-title-main">Aslan Paşa Camii</span>

Aslan Paşa Camii veya Aslanpaşa Câmiî, 17. yüzyılda bugünkü Yunanistan'ın Yanya şehrinde Tırhala sancak beyi Arslan Paşa tarafından yaptırılan külliyeye ait bir cami.

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan tarafından tasarlanan ulu camiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Osmanlı mimarı Mimar Sinan'ın özgeçmişinde yapımını üstlendiği ulu camilerin bir listesidir. Listedeki 77 camiden 39'u İstanbul'da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Valide Camii (Midilli)</span> Yunanistanın Kuzey Ege Bölgesi, Midillide bir Osmanlı mimari yapısı

Valide Camii, Yunanistan'ın Midilli adasında, Midilli şehrinde yer alan tarihi bir Osmanlı camisidir.

<span class="mw-page-title-main">Selimiye Camii (Konya)</span> Konya, Türkiyede bir cami

Konya Selimiye Camii, Türkiye'nin Konya şehrinde bulunan bir camidir. Osmanlı döneminde 16. yüzyılda tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Hasan Paşa Camii</span> Giritte bir Osmanlı camisi

Küçük Hasan Paşa Camii ya da bilinen diğer adlarıyla Yalı Camii, İskele Camii, Yeniçeri Camii, Girit'in Hanya şehrinin Venedik limanında bulunan tarihî bir Osmanlı camisi. Ermeni bir mimar tarafından yaptırılan Cami, Girit'te inşa edilen ilk camidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Cami (Vodina)</span>

Yeni Cami, Yunanistan'ın Vodina kentinde bulunan bir camidir. Cami, 17. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Kentte ayakta kalan tek cami olup günümüzde müze olarak hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kanlı Çeşme Camii</span>

Kanlı Çeşme Camii, Yunanistan'ın Yanya kentinde bulunan bir camidir. Cami, 16. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. 2005 yılından bu yana restorasyon çalışmaları yürütülmekte olup günümüzde ibadete açık değildir.

<span class="mw-page-title-main">İskender Bey Camii</span>

İskender Bey Camii, Evrenosoğlu İskender Bey Camii veya Büyük Cami, Yunanistan'ın kuzeyindeki Yenice-i Vardar kasabasında bulunan bir Osmanlı camisidir. Yenice-i Vardar'ın kurucusu Gazi Evrenos'un torunu Evrenosoğlu İskender Bey tarafından 16. yüzyılın başlarında yaptırılmıştır. Cami günümüzde oldukça harap durumdadır ve kullanıma açık değildir. Bir zamanlar Yenice-i Vardar'da bulunan yirmi camiden günümüze ulaşan üç camiden biridir.

Aşağıdaki liste, günümüz Türkiye'sinde Osmanlı imparatorluk ailesinin üyeleri tarafından yaptırılan en önemli camilerden bazılarını içermektedir. Bu büyük camilerden bazıları aynı zamanda selatin camii, imparatorluk camisi veya sultan camisi olarak da bilinir; bu, padişah adına yaptırılan ve teoride askeri bir zaferin anısına inşa edilen cami anlamına gelir. Bazı camiler hanedan ailesinin diğer üyeleri, özellikle de padişahların anneleri veya eşleri gibi önemli kadınlar tarafından yaptırılmış veya onlara ithaf edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Halil Bey Camii (Yunanistan)</span>

Halil Bey Camii, Yunanistan'ın Kavala kentinde bulunan bir camidir. Cami, 16. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Cami, günümüzde müze olarak hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Camii (Kesriye)</span>

Kurşunlu Camii, Yunanistan'ın Kesriye kentinde bulunan bir camidir. Cami, 16. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup adını kurşunla kaplı olan kubbesinden almaktadır. Çok az yenileme çalışması yapıldığı için çoğunlukla yıkık bir durumdadır ve ibadete açık değildir.

<span class="mw-page-title-main">Eski Cami (Anabolu)</span> Anaboludaki bir cami

Eski Cami, Yunanistan'ın Anabolu kentinde bulunan bir camidir. Cami, 17. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup kentteki Osmanlı mimarisinin ayakta kalan en eski örneğidir. Osmanlı yönetimi sırasında kasabanın çarşısının merkezinde, Sadrazam Mahallesi veya Sultan Ahmed Mahallesi'nde bulunuyordu. Günümüzde sinema ve kültürel mekan olarak hizmet vermektedir.