İçeriğe atla

Oskar Morgenstern

Oskar Morgenstern
Doğum24 Ocak 1902(1902-01-24)
Görlitz, Alman İmparatorluğu
Ölüm26 Temmuz 1977 (75 yaşında)
Princeton, New Jersey, ABD
MilliyetAvusturyalı ve Amerikalı
Mezun olduğu okul(lar)Viyana Üniversitesi
Tanınma nedenivon Neumann-Morgenstern fayda teoremi
Kariyeri
DalıEkonomi
Doktora
danışmanı
Ludwig von Mises
Doktora öğrencileriMartin Shubik
Lionel W. McKenzie
EtkilendikleriOthmar Spann
Carl Menger
Avusturya Okulu geleneğinden

Oskar Morgenstern (24 Ocak 1902 - 26 Temmuz 1977) Alman-Amerikalı bir ekonomist. Matematikçi John von Neumann ile birlikte ekonomiye uygulanan von Neumann-Morgenstern fayda teoremi ile oyun teorisinin matematiksel alanını kurmuştur.[1][2][3][4]

Market Research Corporation of America, Mathematica ve Mathematica Policy Research kurucusu/kurucu ortağı olarak görev yaptığı şirketlerdir.

Biyografi

Almanya'nın Görlitz şehrinde doğdu. Annesinin İmparator III. Frederick'in kızı olduğu söylenir.[5][6][7][8][9]

Avusturya'nın Viyana kentinde büyüdü ve burada üniversiteye gitti. 1925'te Viyana Üniversitesi'nden mezun oldu ve siyaset bilimi alanında doktorasını aldı. 1925'ten 1928'e kadar Rockefeller Vakfı tarafından finanse edilen üç yıllık bir burs kazandı. 1928'de Viyana'ya döndükten sonra, 1938'de Princeton Üniversitesi'ne yaptığı ziyarete kadar Viyana Üniversitesi'nde ekonomi profesörü olarak görev aldı. 1935'te Morgenstern, Perfect Foresight and Economic Equilibrium adlı makaleyi yayınladı. Bunun üzerine meslektaşı Eduard Čech onu John von Neumann'ın Zur Theorie der Gesellschaftsspiele (1928) adlı makalesine yönlendirdi.

Morgenstern'in Princeton Üniversitesi'ni ziyareti sırasında Adolf Hitler, Anschluss Österreich'ler aracılığıyla Viyana'yı ilhak etti bunun üzerine Morgenstern Amerika Birleşik Devletleri'nde kalmaya karar verdi. Princeton'daki fakültenin üyesi oldu ancak daha sonra İleri Araştırma Enstitüsü'ne yöneldi. Orada von Neumann ile tanıştı ve 1944'te yayınlanan ve oyun teorisi üzerine ilk kitap olarak kabul edilen Theory of Games and Economic Behavior adlı çalışmayı birlikte yazdılar. Oyun teorisi; belirli ekonomik, politik ve askeri durumlarda rasyonel karar vermeyi yöneten stratejik yapıların incelenmesi için matematiksel bir çerçevedir. 2013 yılında Viyana Üniversitesi, İşletme, Ekonomi ve İstatistik Fakültesi'ni yeniden konumlandırdı ve fakülte meydanını onun onuruna Oskar-Morgenstern-Platz olarak adlandırdı.

Morgenstern, 1977'de Princeton, New Jersey'de öldü. Yayımlanmış eserlerinin ve yayınlanmamış belgelerinin arşivi Duke Üniversitesi'nde tutulmaktadır.[10]

Matematik

1950'lerin sonlarında[11][12] "Oskar Morgenstern ve Princeton Üniversitesi'nden birkaç meslektaşı" "küçük bir araştırma organizasyonu" başlattı.

Kurucu/kurucu ortak olarak dahil olduğu şirketler;[13]

  • Endüstriyel Sörveyler Şirketi
  • Amerika Pazar Araştırma Kurumu
  • Mathematica
  • Mathematica Politika Araştırması (MPR)

Bibliyografya

– reprinted in Selected Economic /writings by Oskar Morgenstern, Andrew Schotter, ed. (New York: New York University Press, 1976), p. 288.
  • Morgenstern, Oskar (1959). While the Atomic Clock Ticks On – The Question Of National Defense. [14]
  • Morgenstern, Oskar; Granger, Clive W. J. (1970). Predictability of stock market prices. Lexington, Massachusetts: Lexington Books (D. C. Heath and Company). 
  • Morgenstern, Oskar; Thompson, Gerald L. (1976). Mathematical theory of expanding and contracting economies. Lexington Books. Lexington, Massachusetts: D. C. Heath and Company. ss. xviii, 277. 
  • Morgenstern, Oskar (1976). "The collaboration between Oskar Morgenstern and John von Neumann on the Theory of Games". Journal of Economic Literature 14, No. 3 (Temmuz 1976), pp. 805–816
– reprinted in Theory of games and economic behaviour — Sixtieth anniversary edition. Princeton, New Jersey: Princeton University Press, p. 712. 0-691-13061-2.

Kaynakça

  1. ^ Schotter, Andrew (1992). "Oskar Morgenstern's Contribution to the Development of the Theory of Games". Weintraub, E. Roy (Ed.). Toward a History of Game Theory. Durham: Duke University Press. ss. 95-112. ISBN 0-8223-1253-0. 
  2. ^ Leonard, Robert (2010). Von Neumann, Morgenstern and the Creation of Game Theory. New York: Cambridge University Press. doi:10.1017/CBO9780511778278. ISBN 978-0-521-56266-9. 
  3. ^ Kuhn, H. W.; Tucker, A. W. (1958). "John von Neumann's work in the theory of games and mathematical economics". Bull. Amer. Math. Soc. 64 (Part 2) (3). ss. 100-122. CiteSeerX 10.1.1.320.2987 $2. doi:10.1090/s0002-9904-1958-10209-8. MR 0096572. 
  4. ^ von Neumann, J (1928). "Zur Theorie der Gesellschaftsspiele". Mathematische Annalen (Almanca). Cilt 100. ss. 295-320. doi:10.1007/bf01448847. 
  5. ^ Weintraub, E. Roy; Forget, Evelyn L. Economists' lives: biography and autobiography in the history of economics p. 234, Duke University Press Books (6 Aralık 2007)
  6. ^ The New York Times biographical service, vol. 8, p. 276, New York Times & Arno Press, 1977
  7. ^ Niehans, Jürg. A history of economic theory: classic contributions, 1720–1980, p. 394, Johns Hopkins University Press, 1990
  8. ^ Bewersdorff, Jörg. Luck, logic, and white lies: the mathematics of games, p. 368, A.K Peters/CRC Press (23 Kasım 2004)
  9. ^ Fleck, Christian (2007). Transatlantische Bereicherungen: zur Erfindung der empirischen Sozialforschung. Berlin: Suhrkamp
  10. ^ "Oskar Morgenstern Archive". Duke University Library. 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2014. 
  11. ^ 1983 article, "25 years ago" would be 1958
  12. ^ Karen W. Arenson (22 Şubat 1983). "Mathematica's Shift Into Software Field". The New York Times. 
  13. ^ "Samuel D. Barton, 68, A Marketing Specialist". NYTimes.com. 20 Ocak 1982. 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ S.L.A. Marshall (22 Kasım 1959). "While the Atomic Clock Ticks On – The Question Of National Defense". NYTimes.com. 7 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.  306 pp. New York: Random House. "In this book, Oskar Morgenstern, the Princeton economist, takes a look at the prospects for American survival and what we are doing to improve them. What he finds should make the angels weep."

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">John von Neumann</span>

John von Neumann, Macar-Amerikalı matematikçi ve bilgisayar bilimcisi.

<span class="mw-page-title-main">Robert J. Aumann</span> Matematiksel Ekonomist

Israel Robert John Aumann, 2005 yılı Nobel Ekonomi Ödülü sahibi İsrailli matematikçi ve ekonomisttir.

<span class="mw-page-title-main">Robert Solow</span> Amerikalı ekonomist (1924 – 2023)

Robert Solow, özellikle ekonomik büyüme üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinen A.B.D'li ekonomist. 1961 yılında John Bates Clark Ödülü'nü, 1987 yılında da Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Clive Granger</span> Galli ekonomist

Sir Clive William John Granger Galli ekonomist ve Nottingham Üniversitesi ve Kaliforniya Üniversitesi'nde emekli profesör. 2003 Nobel Ekonomi Ödülü'nü Robert F. Engle ile paylaştı.

Avusturya Okulu sosyal olguların yalnızca bireylerin motivasyonlarından ve eylemlerinden kaynaklandığı kavramı olan metodolojik bireyciliğe sıkı sıkıya bağlı kalmayı savunan heterodoks bir ekonomik düşünce okuludur. Avusturya Okulu teorisyenleri, ekonomik teorinin yalnızca insan eyleminin temel ilkelerinden türetilmesi gerektiğini savunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gary Becker</span> Amerikalı ekonomist (1930 – 2014)

Gary Stanley Becker, Amerikalı sosyolog ve ekonomist. 1992 yılında Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Fogel</span> ekonomist

Robert William Fogel Amerikalı ekonomist. 1993 yılında, Douglass North ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Tarih bilimde, kantitatif yöntemlerin kullanılması olan cliometrinin önde gelen savunucularından biri olarak tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Roger Myerson</span> Amerikalı ekonomist

Roger Bruce Myerson Amerikalı ekonomist. 2007 yılında, Leonid Hurwicz ve Eric Maskin ile birlikte, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. Ödülü kazanma nedenleri "Mekanizma tasarım teorisinin temellerini atmaları" olarak açıklanmıştır."

<span class="mw-page-title-main">Edmund Phelps</span> Amerikalı ekonomist

Edmund Strother Phelps, Jr., Amerikalı ekonomist. 2006 yılında Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanmıştır. 1982'den beri Columbia Üniversitesi'nde profesör olan Phelps, ayrıca Columbia'da Kapitalizm ve Toplum Merkezi'nin direktörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Reinhard Selten</span> Alman ekonomist (1930-2016)

Reinhard Selten, Nobel ödüllü Alman ekonomist.

Genel denge teorisi teorik ekonominin bir dalı. Birkaç veya birçok piyasalar ile ekonomideki arz, talep ve fiyat davranışlarını bir bütün içinde açıklamaya çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Thomas J. Sargent</span> Amerikalı ekonomist

Thomas John "Tom" Sargent Amerikalı iktisatçı. Çalışmalarını yeni neoklasik ekolu makroekonomi, parasal ekonomi ve zaman serileri ekonometrisi konuları üzerinde yoğunlaştırmıştır. 2004'ten günümüze kadar New York Üniversitesi'nde "Ekonomi ve Bankacılık Berkeley Profesörü"'dür.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Hilferding</span>

Rudolf Hilferding Avusturya doğumlu Marksist ekonomist ve önde gelen bir sosyal teoricisidir. ayrıca politikacı ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nde şef teorisyenidir.

<span class="mw-page-title-main">Lloyd Shapley</span>

Lloyd Shapley, Amerikalı matematikçi ve iktisatçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Richard Thaler</span> Amerikalı ekonomist

Richard H. Thaler, Amerikalı ekonomisttir. Chicago Üniversitesi Booth İşletme Okulu'nda ekonomi profesörüdür. 2015 yılında Amerikan Ekonomi Derneği'nin başkanlığını yaptı.

John F. Haldon Britanyalı tarihçi ve Shelby Cullom Davis'in 30 Avrupa Tarihi Profesörü, Bizans Tarihi ve Yunanistan Araştırmaları Profesörü ve aynı zamanda Princeton Üniversitesi Mossavar-Rahmani İran ve Basra Körfezi Çalışmaları Merkezi Direktörüdür.

John V. A. Fine Jr. Amerikalı bir tarihçi ve yazardır. Michigan Üniversitesi'nde Balkan ve Bizans tarihi profesörüdür ve konuyla ilgili birçok kitap yazmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nijerya-Türkiye ilişkileri</span>

Yasal düzeyde diplomatik ilişkiler 1958 yılında kuruldu ve daha sonra 1960'ta büyükelçi rütbesine yükseldi. Türkiye, 1962'de Nijerya'nın başkenti Lagos'ta bir büyükelçilik açtı. Türkiye Büyükelçiliği, Nijerya'nın Abuja'yı yeni başkent ilan etmesinden sonra 2001 yılında Abuja'ya taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Steven Brams</span> Amerikan matematikçi

Steven J. Brams, New York Üniversitesi Politika Bölümü'nde Amerikalı bir oyun teorisyeni ve siyaset bilimcidir. Brams, oylama sistemlerini ve adil bölünmeyi analiz etmek için oyun teorisi, kamu tercihi teorisi ve sosyal seçim teorisi tekniklerini kullanmasıyla tanınır. Onay oylamasının bağımsız keşfedicilerinden biridir ve onay oylamasının farklı çıkarların orantılı temsilini sağlamak için çok kazananlı seçimlere genişletilmesidir.

Martin Shubik, oyun teorisi, savunma analizi ve para ve finansal kurumlar teorisinde uzmanlaşmış Amerikalı bir matematiksel ekonomisttir. Savunma analizi, ana araştırma ilgi alanıydı ve 1959'da onu tanımlamak için "matematiksel kurumsal ekonomi " terimini ortaya koyarak ve ondan "beyaz balinası" olarak bahsetti. Kariyerinin büyük bölümünü, Cowles Ekonomi Araştırmaları Vakfı ile yoğun bir şekilde ilgilendiği Yale Üniversitesi'nde geçirdi ve sanal Para ve Finansal Kurumlar Müzesi'ni kurdu.