İçeriğe atla

Ortopedi

Ortopedi ya da eklembilim, kas iskelet sistemini ve sorunlarını inceleyen, gövdenin hareket sisteminin biçimini (biçimbilim) ve işlevini değiştiren doğum kaynaklı, sonradan edinilmiş ya da örselenme sonucu oluşan örsentileri incelemeye, önlemeye ve tedavi etmeye yönelik tıp uzmanlık dalıdır. Sözcük, orthos (düzgün) ve paedia (çocuk) kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur.[1]

Dalları

Çocuk ortopedisi

Çocuk ortopedisi daha çok çocukların doğum nedenli deformiteleri, gelişimsel kalça displasisi (doğumsal kalça çıkığı), cücelik, çarpık ayak (pes ekinovarus) ve boy uzatma gibi cerrahi işlemler ile ilgilenir.[2]

Artroplasti

Artroplasti eklem hastalıklarıyla ilgilenir. genelde yaşla veya bir travma sonucu artritik değişikliğe uğramış eklemleri prostatik (yapay, çelik titanyum alaşımlardan yapılmış) parçalar ile değiştirerek ekleme ağrısız bir hareket açıklığı kazandırır.[3]

İlaç tedavileri, fizik tedavi ve yürüteçler hastanın ağrılarını kesmiyor, yaşam kalitesini arttırmıyor ve geceleri rahat bir uyku almasını sağlamıyorsa eklem protezi ameliyatı planlanabilir. En sık yapılan eklem protezi ameliyatı diz protezidir. Travma veya kireçlenme nedeniyle hastanın eklemlerinde ciddi hasar mevcut ise, yürüme, merdiven çıkma gibi günlük basit aktiviteler zorlaşabilir.

El cerrahisi

El, el bileği, ön kol ve dirsek travmaları ve bunların hastalıklarıyla ilgilenir.

Omurga cerrahisi

Omurga travması, urları, enfeksiyonları ve skolyoz, kifoz gibi yapısal biçim bozukluklarını onarır.

Artroskopik cerrahi

Eklemleri açmadan küçük deliklerden kamera ile girerek tedavisini sağlar daha çok eklem faresi çıkarılması, ön-arka çapraz bağ cerrahisi, menisküs lezyonlarını tedavi eder.

Ayak-ayak bileği cerrahisi

Ayak-ayak bileği cerrahisi adından anlaşıldığı gibi ayak ve ayak bileği sorunlarıyla ilgilenir.

Onkolojik Ortopedi

Kas iskelet sisteminin kendisinden kaynaklanan ya da başka organlardan yayılan tüm iyi ve kötü huylu urların tanı ve tedavisi ile ilgilenir.[4]

Deformite Cerrahisi

Doğuştan veya sonradan kazanılmış olan deformitelerin düzeltilmesi ile ilgilenir.

Kaynakça

  1. ^ "What Is Orthopaedic Surgery?". Cleveland Clinic. 9 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024. 
  2. ^ "Orthopedic Surgery - Overview". Mayo Clinic. 9 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024. 
  3. ^ "What is orthopedics? Definition, types, and more". www.medicalnewstoday.com. 5 Mayıs 2020. 9 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024. 
  4. ^ "Ortho surgeons 7 things to know". www.pennmedicine.org. 2019. 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tıp</span> hastalıkların teşhisi, tedavisi ve önlenmesi için çalışma alanı

Tıp, bir hastaya bakma, teşhis, prognoz, önleme, tedavi, yaralanma veya hastalıklarının palyasyonunu yönetme ve sağlığını geliştirme bilimi ve uygulamasıdır. Tıp, hastalıkların önlenmesi ve tedavisi yoluyla sağlığı korumak ve iyileştirmek için geliştirilen çeşitli sağlık uygulamalarını kapsar. Çağdaş tıp, yaralanma ve hastalıkları teşhis etmek, tedavi etmek ve önlemek için biyomedikal bilimleri, biyomedikal araştırmaları, genetiği ve tıbbi teknolojiyi, tipik olarak farmasötikler veya cerrahi yoluyla, ancak aynı zamanda psikoterapi, harici ateller ve traksiyon, tıbbi cihazlar, biyolojikler ve iyonlaştırıcı radyasyon gibi çeşitli tedaviler yoluyla uygular.

<span class="mw-page-title-main">Dermatoloji</span> Saç, tırnak, deri ve hastalıkları ile ilgilenen tıp alanı

Dermatoloji, cilt hastalıkları ve tedavisiyle ilgilenen tıp dalı. Deri bilimi olarak da adlandırılmaktadır. Saç dökülmesi hangi nedene bağlı olursa olsun eğer bir kişi böyle bir durumdan yakınıyor ise hiç paniğe kapılmadan bir Deri Hastalıkları (Dermatoloji=Cildiye) uzmanına başvurmalıdır. Dermatolog adı verilen uzmanlar teşhisi rahatlıkla koyar ve hastaya uygun bir çözüm yolu önerirler. Bazen çözümün çok basit olabileceği unutulmamalıdır. Dermokozmetik, dermatopatoloji, trikoloji, immünodermatoloji, teledermatoloji bir dermatoloji dallarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cerrahi</span> medikal uzmanlık

Cerrahi, ilaçla ya da başka tedavi yöntemleriyle iyileştirilemeyen hastalıkların, yaralanmaların, vücuttaki yapı bozukluklarının ameliyatla onarılmasına ya da hastalıklı organı kesip çıkararak iyileştirilmesine dayanır. Tıbbın en eski dallarından biridir. Cerrahide bilgi ve becerinin bir arada bulunmasından dolayı hem bilim hem sanat olarak kabul edilir. Genellikle lokal anestezi veya genel anestezi altında uygulanmaktadır. Ameliyatı alan kişi tipik olarak bir kişidir, ancak aynı zamanda insan olmayan bir hayvan da olabilir.

Romatizma kelimesi, Yunanca ’’rheuma’’ kökünden gelir. Bu kelime herhangi bir vücut sıvısının akışını, kanın yürümesini ifade eder. Romatizma, kemikleri, eklemleri, eklem çevresi dokuları, hatta sinir köklerini etkileyen bütün hastalıkları adlandırmak için kullanılır. Bir başka deyişle, kaslarda ve özellikle eklemlerde kendini gösteren ağrılı hastalıkların genel adıdır.

Plastik cerrahi veya tam adıyla plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi, vücut üzerindeki çeşitli yapıların yeniden yapılması, şekillendirilmesi, ciddi doku kayıplarının giderilmesini ve her türlü estetik girişimi kapsayan cerrahi bir disiplindir. Pediatrik plastik cerrahi türü de vardır. Kozmetik, estetik tıp, estetik cerrahi plastik cerrahinin en bilinen kısımlarıdır. Bilinenin aksine plastik cerrahi alanının büyük kısmını estetik cerrahi dışında rekonstüktif cerrahi, kraniyofasiyal cerrahi, el cerrahisi, el nakli, mikrocerrahi ve yanık tedavisi oluşturmaktadır. Rekonstrüktif ve estetik cerrahi olmak üzere iki ana kategoriye ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pectus Excavatum</span> Göğsün içe doğru göçük olması

Tıbbi (latince) terminoloji adıyla Çökük göğüs şeklinde göğüs kafesi şekil bozukluğunu ifade etmektedir.

Oral ve maksillofasiyel cerrahi ağız boşluğu, çene kemikleri ve dişler ile ilgili patolojilerin tedavisi ve gelişimsel bozuklukların tedavisi ile ilgili cerrahi dalıdır. Beş yıllık dişhekimliği eğitiminden sonra uzman eğitimi sırasında asistan 4 veya 6 yıl boyunca hastane veya fakülte ortamında yüzün, ağzın ve çenelerin yumuşak ve sert dokularına yönelik geniş çaplı prosedürlerini öğrenir. Ayrıca plastik cerrahi eğitiminde maksillofasiyal cerrahi eğitimi verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fizyoterapist</span> sağlık profesyoneli

Fizyoterapist, fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında lisans eğitimi veren fakülte veya yüksek okullardan mezun sağlık profesyonelidir. Uzman hekim tarafından tanısı koyulmuş hastaların bulgularını değerlendirerek bireye özgü tedavi programı planlar ve uygular. Bazı konularda hekim tarafından yönledirilme olmaksızın çalışabilir, tedavi uygulayabilir.

<span class="mw-page-title-main">Protez</span>

Protez, eksik olan vücut uzuvlarını taklit edecek şekilde yapılmış aygıtların genel adıdır. Son zamanlarda nöroprostetikler de yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Rinoplasti</span> burna kalıcı şekil verme, estetik olarak burun şeklini değiştirme operasyonu

Rinoplasti, yaygın plastik cerrahi türüdür. Burnu yeniden şekillendirme; yapılandırma ameliyatıdır. Amaç burnu fonksiyonel ve estetik açıdan daha iyi hale getirmektir. Tıp dilinde rinoplasti estetik burun ameliyatı anlamına gelir. Burun iskeleti ve yumuşak dokularının yeniden şekillenerek yüze göre uyumlu ve orantılı bir hale getirilmesi ameliyatıdır. Özellikle kişinin yüzüne göre planlanması gereken ve kemik, kıkırdak, yumuşak dokular ve cilde şekil verilen bir ameliyattır. Son yıllarda aşırı kıkırdak ve kemik çıkarımı yapılan eski yöntemler bırakılmış ve "yapısal rinoplasti" konsepti hakim olmuştur. Burun estetiği ile burun cerrahisi konusunda eğitim alan kulak burun boğaz uzmanları ve plastik cerrahlar ilgilenmektedir. Ameliyatın hem estetik hem de burun içi septumunun düzeltilmesini de içeren şekline septoplasti veya septorinoplasti denir. Ameliyatsız rinoplasti, alarplasti, rinektomi, frontal sinüs trefinasyonu, antral lavaj da burun estetiği ameliyatlarına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Doğuştan kalça çıkığı</span>

Doğuştan kalça çıkığı, çocuklarda sık görülen, erken anlaşılıp tedavi edilmediğinde kalıcı sakatlıklara yol açabilen bir sağlık sorunudur.

Osteopati, hastalıklarda kas-iskelet sisteminin etkinliği üzerinde duran tamamlayıcı bir tıp metodu.

<span class="mw-page-title-main">Fizik tedavi</span> Engelli bir kişinin günlük yaşamda işlev görmesine yardımcı olan meslek

Fizik tedavi ya da İngilizce konuşulan ülkelerde yaygın adıyla fizyoterapi, yaralanma, hastalık, travma ya da yaşlılık gibi nedenlerle eksilme gösteren fonksiyonel hareketleri geri kazandırma amaçlı yapılan; elektrik akımı, sıcak ya da soğuk uygulaması, egzersizler ya da çeşitli uygulamalarla hastaların tedavisine verilen isimdir. Fizyoterapi, Tıp Fakültesinden sonra fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlık eğitimini almış olan hekimlerce (fiziatrist) tanısı konmuş çok geniş hastalık durumlarını kapsar. Uzman hekim tarafından tanısı konmuş tedaviyi üniversitelerin Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü lisans programlarından mezun sağlık çalışanları (fizyoterapist) planlar ve uygular.

<span class="mw-page-title-main">Ampütasyon</span> Vücudun bir bölümünün kesilip atılmasını içeren tıbbi prosedür

Ampütasyon, bir uzvun tamamının ya da bir kısmının kesilip atılması. Yaralanma, hastalık ve ameliyat yoluyla gerçekleşebilir.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Alman Kalp Merkezi</span>

Berlin Alman Kalp Merkezi, Berlin'de kâr amacı gütmeyen bir kamu vakfı olarak kurulmuş olan, bir tıp ve araştırma merkezidir. Merkez kardiyovasküler hastalıkların tedavisinin yanı sıra, kalp ve akciğer transplantasyonu alanında da uzmanlaşmıştır.

Protrusio asetabuli, asetabulumun nadir bir bozukluğudur. Asetabulum, femur başını içine alan ve küre-soket şeklindeki kalça ekleminin soket bölümünü oluşturan yapıdır. Pelvis, üç kemik, ilium, ischium ve pubisden oluşur. Protrusio deformitesinde femur başının mediale yer değiştirmesi söz konusudur. Femur başının mediali, ilioischial çizginin medialine taşmıştır. Asetabulum derinliği çok artmış ve bu sebeple femur başı pelvis içine girmiştir.

Yapay ankiloz veya sindez olarak da bilinen artrodez, iki kemik arasındaki eklem kemikleşmesinin ameliyatla yapay olarak indüklenmesidir. Bu, ağrı kesici ilaçlar, atel veya normal olarak belirtilen diğer tedavilerle tedavi edilemeyen bir eklemdeki inatçı ağrıyı gidermek için yapılır. Bu tip ağrının tipik nedenleri, eklemi bozan kırıklar, şiddetli burkulmalar ve artrittir. En çok omurga, el, ayak bileği ve ayaktaki eklemlerde yapılır. Tarihsel olarak diz ve kalça artrodezleri de ağrı giderici prosedürler olarak uygulanmaktaydı, ancak kalça ve diz artroplastisinde elde edilen büyük başarılarla, bu büyük eklemler için artrodezi birincil prosedür olmaktan çıkmıştır ve şimdi sadece bazı başarısız artroplastilerde son çare olarak kullanılmaktadır.

Çocuk cerrahisi veya Pediatrik cerrahi; fetüslerin, bebeklerin, çocukların, ergenlerin ve genç yetişkinlerin cerrahi hastalıkları ile ilgilenen bir cerrahi alt uzmanlık alanıdır.

Rotasyonplasti, Van Nes rotasyonu ya da Borggreve rotasyonu; seçilen kusurlu uzvun bir kısmının kesilip, kesilen parçanın döndürülerek yerine yeniden yerleştirilmesini tanımlayan bir tür ototransplantasyon yöntemidir. Bu prosedür, söz konusu olan organın aşırı derecede yaralandığı ya da hastalık kaptığı durumlarda yapılır. Bahse konu hastalıklara örnek olarak kanser gösterilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Diz artriti</span>

Diz artriti genellikle insanı güçten düşüren bir artrit şeklidir. Diz hemen hemen her türlü artritten etkilenebilir.