İçeriğe atla

Orta Atlas Dağları

Orta Atlas Dağları
الأطلس المتوسط
Orta Atlas Dağları'nın görünümü
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik2.455 m (8.054 ft)
Koordinatlar33°30′K 4°40′B / 33.500°K 4.667°B / 33.500; -4.667
Coğrafya
Orta Atlas Dağları'nın Fas'taki konumu
Orta Atlas Dağları'nın Fas'taki konumu
Orta Atlas Dağları
Orta Atlas Dağları'nın Fas'taki konumu
KonumFes-Meknes, Fas
SıradağAtlas Dağları

Orta Atlas Dağları (Arapçaالأطلس المتوسط, romanizeEl-Atlasü'l-Mutavassit; Berberi dilleriⴰⵟⵍⴰⵚ ⴰⵏⴰⵎⵎⴰⵙ), Fas'ın kuzeydoğusunda bulunan bir sıradağdır. Dağlar, Atlas Dağları'nın bir parçasıdır. En yüksek noktası 3.356 metrelik Cebel Bu Nasır'dir.

Orta Atlas, Fas'ın üç ana Atlas Dağları zincirinin en kuzeyi ve ikinci en yüksek olanıdır. Melviye ve Ümmü'r-Rabiya nehirleriyle ayrılan güneyde Yüksek Atlas yer almaktadır. Orta Atlas, doğuda Cezayir'e uzanan geniş bir plato havzasının en batı ucunu oluşturur ve her ikisi de büyük ölçüde Cezayir'de bulunan, kuzeyde Tel Atlas ve güneyde Sahra Atlası tarafından da sınırlanır. Orta Atlas'ın kuzeyinde ve Sebu Nehri ile ayrılmış, İspanya'nın güneyindeki Sierra Nevada'yı da içeren Betika Dağları'nın bir uzantısı olan Rif Dağları uzanmaktadır.

Berberi makağı, Orta Atlas'a özgüdür ve başlıca popülasyonlar, yalnızca Fas ve Cezayir'in bazı bölgelerinde sınırlı bir alanda bulunur. Kışın Orta Atlas'ta kar devam eder ve deniz seviyesinden 600 metre yükseklikten başlayarak görünebilir.

Ek okuma

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cezayir</span> Kuzey Afrikada bulunan bir ülke

Cezayir, resmî adıyla Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti, Kuzey Afrika'da bir ülkedir. 2,381,741 kilometre karelik yüzölçümü ile Afrika'nın yüzölçümü olarak en büyük ülkesi olan Cezayir, dünyanın onuncu, Arap Dünyası ve Afrika Birliği içerisinde ise en büyük ülkedir. Aynı zamanda, 44 milyonluk nüfusuyla da Afrika'nın en kalabalık sekizinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fas</span> Kuzey Afrikada yer alan bir ülke

Fas, resmî adıyla Fas Krallığı, yaklaşık 37 milyon nüfusa ve 720.000 km² yüzölçümüne sahip bir Kuzey Afrika ülkesidir. Başkenti Rabat ve en büyük şehri de Kazablanka'dır. Mağrip ülkelerinden biri olan Fas'ın, Atlantik Okyanusu'dan Cebelitarık Boğazı'nı çevreleyip Akdeniz'de son bulan uzun bir sahil şeridi vardır. Doğuda Cezayir, kuzeyde İspanya, güneyde ise Moritanya ile komşudur. Aynı zamanda ülke, Batı Sahra adı verilen bölgede, 1975'te koloni ülkesi İspanya tarafından terk edildikten sonra hak iddia etmiş ve günümüzde de bölgenin dörtte üçünü fiilen yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Sahra</span> Afrikanın kuzeybatısındaki Fasın hak iddia ederek üçte ikisini fiilen yönettiği bölge

Batı Sahra, Afrika kıtasının kuzeybatısında yer alan ve 1975 yılında koloni ülkesi İspanya tarafından terk edildikten sonra Fas tarafından hak iddia edilen ve günümüzde de üçte ikisini Fas'ın fiilen yönettiği bölgedir. Bölgenin tümü üzerinde 1976 yılında bağımsızlığı ilan edilen Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti'nin bu ilanı Fas tarafından kabul edilmemektedir. Bölgenin sınır komşusu olarak kuzeyinde Fas, kuzeydoğusunda Cezayir, doğu ve güneyinde Moritanya yer alırken, bölgenin batısında Atlas Okyanusu yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atlas Dağları</span>

Atlas Dağları, Afrika kıtasının kuzeybatısında, Fas, Cezayir ve Tunus ülkelerinden geçen büyük bir dağ sırasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sahra</span> Afrikada bir çöl

Sahra ya da Büyük Sahra, Afrika'nın kuzeyinde yer alan, kıtanın ortası ile kuzeyini ayıran 9 milyon km² büyüklüğünde bir çöl. Dünyanın en büyük sıcak çölüdür. Antarktika ve Arktika'nın ardından en büyük üçüncü çöldür. Yaklaşık olarak Afrika kıtasının %30’u kadardır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Afrika</span> Afrika kıtasının Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır ve Sudanı içeren kuzey bölgesi

Kuzey Afrika, Afrika'nın kuzeyindeki bölgeye verilen isim. Bugün Kuzey Afrika'da Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır ve Sudan devletleri bulunmaktadır. Bölgede Müslümanlar çoğunluktadır. Bölgedeki yaygın diller Arapça, Berberice ve Kıpticedir.

<span class="mw-page-title-main">Mağrip</span> Kuzey Afrikada coğrafi bölge; Arap dünyasının batı yarısı

Mağrip, Arap dünyasının batı kısmıdır. Bölge, Cezayir, Libya, Moritanya, Fas ve Tunus dahil olmak üzere Batı ve Orta Kuzey Afrika'yı kapsar. Mağrip ayrıca Batı Sahra'nın tartışmalı bölgesini de içerir. 2018 itibarıyla bölgenin nüfusu 100 milyondan fazlaydı.

<span class="mw-page-title-main">Berberiler</span>

Berberiler, bugünkü Mısır, Libya, Tunus, Cezayir ve Fas'ı içine alan Kuzey Afrika'nın bilinen en eski yerli halkıdır. Bazı mağara resimlerinin bulunmuş olması, Berberiler'in bu paleolitik toplulukların soyundan gelmiş olabileceği tezini güçlendirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Trablusgarp Protektorası</span>

Trablusgarp Protektorası, 1911-1919 yılları arası varlığını sürdürmüş İtalya Krallığı'nın Kuzey Afrika'daki bir kral vekilliğidir. Fransız Kuzey Afrikası ve Sirenayka Protektorası ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Berberi dilleri</span>

Berber dilleri Fas, Cezayir, Tunus, Libya, Mısır (Siwa) ile Mali ve Nijer'deki küçük Berber toplulukları tarafından konuşulan birbiri ile yakın akraba olan bir diller grubudur. Nispeten seyrek bir toplulukta Sahara ve Sahel'in kuzeyine doğru uzanır. Afro-Asyatik diller ailesindendir. Birbiri ile çok yakın olan kuzey Berber dillerini konuşanlar arasında bunları tek bir standard altında birleştirmek için bir hareket vardır. Geleneksel olarak Orta Fas Tamazigti'ni işaret eden Tamazigt adı da bu standard Berberce dilini veya tüm Berberce için kullanılır ancak kullanım ceşitlilik gösterir ve pek çok Berberi kendini Tamazigt olarak tanımlamaz.

<span class="mw-page-title-main">Magrebim</span>

Magrebim geleneksel olarak Kuzey Afrika'nın Arap-Berberi Mağrip bölgesinde, İspanya'dan kovulan Yahudilerin bölgeye gelmesinden evvel genelde Fas'ın Şerif Krallığında kurulan Yahudi cemaatleridir.

<span class="mw-page-title-main">Varzazat</span>

Varzazat ; Fas’ın güneyinde, Yüksek Atlas Dağları'nın doğusunda bir şehirdir. Varzazat'ın güneyinde Sahra Çölü başlar. Şehir aynı zamanda Fas film endüstrisinin merkezi olduğu gibi, çöl temalı pek çok yabancı film de burada çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rüstemîler</span>

Rüstemi Devleti, Rûstemdâd Devleti, Rüstemiler ya da Rüstemoğulları İran asıllı Abdurrahman bin Rüstem tarafından kurulan Orta Mağrib'i Tahert merkezli 761-909 yılları arasında yönetmiş olan Hariciyye mezhebinin İbadiyye koluna mensup bir hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Kleftler</span> İsyancılar

Kleft, günümüz Yunanistan'da Osmanlı İmparatorluğu döneminde kırsal alanda faaliyet gösteren Rum çetecilerdi. Kleftler, 15. yüzyılda Osmanlı yönetiminden kaçarak dağlara çekilen Rumların torunları olup 19. yüzyıla kadar Osmanlı yönetimine karşı sürekli bir savaş sürdürmüş ve haydut olarak faaliyet göstermişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmen Millî Halı Müzesi</span>

Türkmen Millî Halı Müzesi, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir halı müzesidir. Müze, 24 Ekim 1994 tarihinde açılmış olup 5 Köroğlu Caddesi üzerinde yer almaktadır. En büyük Türkmen halısı koleksiyonuna sahip müze olup 18. ve 19. yüzyıllardan 1000'den fazla halı dahil olmak üzere Orta Çağ'dan 20. yüzyıla kadar zengin bir Türkmen halı koleksiyonuna sahiptir. Geniş antika halı koleksiyonunun yanı sıra birçok halı eşyası, çuval, hurcun ve torba gibi eşyalara da ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aurès Dağları</span> Cezayirde sıra dağ

Aurès Dağları Kuzey Afrika'da, kuzeydoğu Cezayir'de Sahra Atlas'ın doğusunda yer alan Atlas Dağları'nın doğu uzantısıdır. Dağ sırası adını Aures'in dağlık doğal ve tarihi bölgesine ismini verir.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat'ın ele geçirilmesi (1534)</span>

Kanuni Sultan Süleyman tarafından Tahmasb I yönetimindeki Safevi hanedanından Bağdat'ın ele geçirilmesi, Osmanlı - Safevi Savaşları'nın bir parçasıydı. Şehir direniş göstermeden alındı, Safevi hükûmeti kaçtı ve şehri savunmasız bıraktı. Bağdat'ın ele geçirilmesi, Dicle ve Fırat nehirleri üzerindeki hakimiyet ve uluslararası ve bölgesel ticaretindeki önemi göz önüne alındığında önemli bir başarıydı. Osmanlılar 1535'e kadar orada kışladı, Sünni ve Şii dini türbelerinin yeniden inşasını ve tarımsal sulama projelerini denetledi. Süleyman, güçlü bir garnizon bırakarak Konstantinopolis'e döndü. Sonraki birkaç on yıl içinde, Osmanlılar bölge üzerindeki kontrollerini sağlamlaştırdı. Bölge 1623'te Safeviler tarafından geri alındı

<span class="mw-page-title-main">Ahaggar Dağları</span>

Ahaggar Dağları Arapça: جبال هقار, Berberice: idurar n Ahaggar), Cezayir'in güneyinde, Orta Sahra'da, Yengeç Dönencesi boyunca uzanan bir dağlık bölgedir. Dağlık alan yaklaşık 550.000 km²'lik bir alanı kaplamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Verga Nehri</span>

Verga Nehri, Fas'ta bulunan bir nehirdir. Nehir, Sebu Nehri'nin bir kolu olup Atlas Dağları'ndan başlayarak Sebu Nehri'ne dökülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Atlas Dağları</span>

Yüksek Atlas Dağları, Fas'ın ortasında bulunan bir sıradağdır. Dağlar, Atlas Dağları'nın bir parçasıdır. En yüksek noktası, aynı zamanda ülkenin de en yüksek dağı olan 4.167 metrelik Cebel Tubkal'dır.