İçeriğe atla

Orta Afrika Cumhuriyeti başbakanları listesi

Orta Afrika Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1958 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

Bugüne kadar başbakanlık görevinde bulunan kişiler şu şekildedir:

Başbakan Görev Süresi Siyasi Parti
Resim İsim Başlangıç Bitiş
Orta Afrika Cumhuriyeti Özerk Orta Afrika Cumhuriyeti (Fransız Koloni Bölgesi) (1958-1960)
1 Barthélemy Boganda8 Aralık 1958 29 Mart 1959 MESAN
2 Abel Goumba30 Mart 1959 30 Nisan 1959 MESAN
3 David Dacko1 Mayıs 1959 13 Ağustos 1960 MESAN
Orta Afrika CumhuriyetiOrta Afrika Cumhuriyeti (1960-1976)
(3) David Dacko13 Ağustos 1960 14 Ağustos 1960 MESAN
Makam kaldırıldı (14 Ağustos 1960 - 1 Ocak 1975)
4 Elisabeth Domitien2 Ocak 1975 7 Nisan 1976 MESAN
Makam boş kaldı (8 Nisan 1976 - 4 Eylül 1976)
5 Ange-Félix Patassé5 Eylül 1976 3 Aralık 1976 MESAN
Orta Afrika Cumhuriyeti Orta Afrika İmparatorluğu (1976-1979)
(5) Ange-Félix Patassé8 Aralık 1976 14 Temmuz 1978 MESAN
6 Henri Maïdou14 Temmuz 1978 21 Eylül 1979MESAN
Orta Afrika Cumhuriyeti Orta Afrika Cumhuriyeti (1979-günümüze)
(6) Henri Maïdou21 Eylül 1979[1]26 Eylül 1979 MESAN
7 Bernard Ayandho26 Eylül 1979 22 Ağustos 1980 MESAN
UDC[2]
Makam boş kaldı (23 Ağustos 1980 - 11 Kasım 1980)
8 Jean-Pierre Lebouder12 Kasım 1980 4 Nisan 1981 UDC
9 Simon Narcisse Bozanga4 Nisan 1981 1 Eylül 1981 UDC
Makam kaldırıldı (2 Eylül 1981 - 14 Mart 1991)
10 Edouard Franck15 Mart 1991 4 Aralık 1992 RDC
11 Timothée Malendoma 4 Aralık 1992 26 Şubat 1993 FC
12 Enoch Derant Lakoué 26 Şubat 1993 25 Ekim 1993 PSD
13 Jean-Luc Mandaba 25 Ekim 1993 12 Nisan 1995 MLPC
14 Gabriel Koyambounou 12 Nisan 1995 6 Haziran 1996 MLPC
15 Jean-Paul Ngoupandé 6 Haziran 1996 30 Ocak 1997 PUN
16 Michel Gbezera-Bria 30 Ocak 1997 4 Ocak 1999 Bağımsız
17 Anicet Georges Dologuélé 4 Ocak 1999 1 Nisan 2001 Bağımsız
18 Martin ZiguéléMartin Ziguélé 1 Nisan 2001 15 Mart 2003 MLPC
19 Abel Goumba23 Mart 2003 11 Aralık 2003 FPP
20 Célestin GaombaletCélestin Gaombalet 12 Aralık 2003 11 Haziran 2005 Bağımsız
21 Élie Doté 13 Haziran 2005 18 Ocak 2008 Bağımsız
22 Faustin-Archange Touadéra22 Ocak 2008 17 Ocak 2013 KNK
23 Nicolas Tiangaye17 Ocak 2013 10 Ocak 2014 Bağımsız
Makam boş kaldı (10 Ocak 2014 - 25 Ocak 2014)
24 André Nzapayeké25 Ocak 2014 10 Ağustos 2014 Bağımsız
25 Mahamat Kamoun10 Ağustos 2014 2 Nisan 2016 Bağımsız
26 Simplice Sarandji2 Nisan 2016 25 Şubat 2019 Bağımsız
27 Firmin Ngrébada25 Şubat 2019 15 Haziran 2021 Bağımsız
28 Henri-Marie Dondra15 Haziran 2021 7 Şubat 2022 Bağımsız
29 Félix Moloua7 Şubat 2022 GörevdeMCU

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Yönetim şekli değişmesine rağmen, Maïdou görevine fiilen devam etmiştir.
  2. ^ Dacko, 24 Kasım 1979'da ülkenin tek yasal partisi olarak UDC'yi kurmuştur. Varlığına son verilen MESAN'ın yerine Ayandho UDC vekili olarak başbakanlığına görev süresinin bittiği 22 Ağustos 1980 tarihine kadar devam etmiştir.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Angola başbakanı, Afrika ülkesi Angola'da bağımsızlığın kazanıldığı 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1978 ile 1991 yılları arasında kaldırılsa da, 1991 yılında yeniden oluşturulmuştur. 1991 yılından itibaren ikinci süreci başlayan başbakanlık makamı 2010 yılına kadar devam etmiş, söz konusu yıl tekrar kaldırılarak tüm yetki devlet başkanında toplanmıştır.

Yeşil Burun Adaları başbakanı, Afrika ada ülkesi Yeşil Burun Adaları'nda bağımsızlığın kazanıldığı 1975 yılında sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.

Ekvator Ginesi başbakanı, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nde hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin henüz İspanyol Ginesi olarak İspanya'ya bağlı bir koloni bölgesi iken oluşturulmuş, bu makam bağımsızlığın kazanıldığı 1968 yılında itibaren 1982 yılına kadar kaldırılmış, 1982 yılından itibaren de günümüze kadar yeniden oluşturularak kişiler görevlendirilmiştir.

Cibuti başbakanı, Afrika ülkesi Cibuti'nin bağımsızlığını kazandığı 1977 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Fransız Afar ve İssa Bölgesi olarak Fransa'ya bağlı bir koloni bölgesi olduğu 1967 yılında oluşturulmuştur.

Mozambik başbakanı, Afrika kıtası ülkesi Mozambik'in bağımsızlığını kazandığı 1975 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Portekiz Doğu Afrikası ismi ile Portekiz'e bağlı bir koloni bölgesi olduğu 1974 yılında oluşturulmuştur.

Ruanda başbakanı, Afrika ülkesi Ruanda'nın bağımsızlığını kazandığı 1962 yılından önce oluşturulan ve bu yüzden 1961 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.

Lesotho başbakanı, Afrika kıtası ülkesi Lesotho'nun bağımsızlığını kazandığı 1966 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Basutoland ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir bölge olduğu 1965 yılında oluşturulmuştur.

Gabon başbakanı, Afrika ülkesi Gabon'da bağımsızlığın kazanıldığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Bu makam 1959'da ülke henüz Fransa'ya bağlı özerk bir bölge iken oluşturulmuştur.

Togo başbakanı, Afrika ülkesi Togo'nun bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1956 yılında ülkenin henüz Fransız Togoland ismi ile Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

Zimbabve başbakanı, Afrika ülkesi Zimbabve'de bağımsızlığın kazanıldığı 1980 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam ülkenin Güney Rodezya ismi ile Birleşik Krallık'a bağlı bir koloni bölgesi iken Zimbabve adı ile bağımsızlığını kazanması ile oluşturulmuştur. 1980 yılından 1987 yılına kadar görevi üstlenen Robert Mugabe, devlet başkanı Canaan Banana'nın yerine devlet başkanlığına seçilmesi ile bu makam kaldırılmıştır. 2009 yılında yeniden oluşturulan başbakanlık makamı 2013 yılında kabul edilen anayasa referandumu ile birlikte yeniden kaldırılmıştır. 2013 yılında makamın yeniden kaldırılması ile birlikte tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.

Mauritius başbakanı, Afrika ada ülkesi Mauritius'un yönetim şeklini monarşiden cumhuriyete değiştirdiği 1992 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ada ülkesi bağımsızlığını kazandığı 1968 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1992 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından yönetilmiş, bu süreçte de ilk başbakan seçimleri gerçekleştirilmiştir.

Kongo Demokratik Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1964 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1964 ile 1971 yılları arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti, 1971 ile 1997 yılları arasında Zaire ve 1997 yılından itibaren de tekrar Kongo Demokratik Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır.

Tanzanya başbakanı, Afrika ülkesi Tanzanya'nın bağımsızlığını kazandığı 1961 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1961 ile 1964 yılları arasında Tanganika Cumhuriyeti olarak varlığını sürdürmüş, 26 Nisan 1964'te Zanzibar ile Pemba Halk Cumhuriyeti'nin birleşmesiyle günümüzde de varlığını sürdüren Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti'ni oluşturmuştur.

Gana başbakanı, Afrika ülkesi Gana'nın bağımsızlığın kazanıldığı 1957 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1960 ile 1969 yılları arasında kaldırılsa da, 1969 yılında yeniden oluşturulmuştur. 1969 yılından itibaren ikinci süreci başlayan başbakanlık makamı 1972 yılına kadar devam etmiş, söz konusu yıl tekrar kaldırılarak tüm yetki devlet başkanında toplanmıştır.

Nijer başbakanı, Afrika ülkesi Nijer'in bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1957 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

Moritanya başbakanı, Afrika ülkesi Moritanya'nın bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1957 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

Kamerun başbakanı, Afrika ülkesi Kamerun'un bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Başbakan, 1960 ile 1961 yılları arasında Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1961 ile 1972 yılları arasında Federal Kamerun Cumhuriyeti'ni, 1972 ile 1984 yılları arasında Kamerun Birleşik Cumhuriyeti'ni ve 1984 yılında itibaren de Kamerun Cumhuriyeti'nde hükûmet görevlerini üstlenmiş, 1961 ile 1972 yılları arasında var olan federal yapı gereği hem Batı Kamerun hem de Doğu Kamerun'da ayrı başbakanlar göreve gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Cumhuriyeti başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kongo Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülke 1960 ile 1970 yılları arasında Kongo Cumhuriyeti, 1970 ile 1992 yılları arasında Kongo Halk Cumhuriyeti ve 1992 yılından itibaren de tekrar Kongo Cumhuriyeti olarak adlandırılmıştır.

Gambiya başbakanı, Afrika ülkesi Gambiya'da bağımsızlığın kazanıldığı 1965 yılından rejim değişikliğine gidildiği 1970 yılına kadar hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke bağımsızlığını kazandığı 1965 yılından rejim değişikliğinin yaşandığı 1970 yılına kadar Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından atanan genel vali tarafından yönetilmiştir. 1970 yılında gerçekleştirilen rejim değişikliği sonrasında mutlak monarşiden cumhuriyete geçiş sürecinde bu makamda ortadan kaldırılarak tüm yetki ve görev devlet başkanında toplanmıştır.

Madagaskar başbakanı, Afrika ada ülkesi Madagaskar'ın 1828 yılında Merina Krallığı döneminde başlayan ve Şef Bakan olarak adlandırılan, 1960 yılında bağımsızlığın ilan edilmesi ile birlikte hükûmetin başında yer alan kişi olarak başbakanlık makamında bulunan kişiye verilen unvandır.