İçeriğe atla

Orta Afrika İmparatorluğu

Orta Afrika İmparatorluğu
Empire centrafricain (Fransızca)
1976-1979
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Slogan
"Unité, Dignité, Travail"
BaşkentBangui
Resmî dil(ler)Fransızca

Yaygın dil(ler)Sango
Resmî din
Katolik Kilisesi
HükûmetÜniter parlamenter anayasal monarşi (de jure)
Askerî diktatörlük altında üniter tek partili mutlak monarşi (de facto)
İmparator 
• 1976-1979
Jean-Bédel Bokassa
Başbakan 
• 1976-1978
Ange-Félix Patassé
• 1978-1979
Henri Maïdou
Tarihçe 
• Kuruluşu
4 Aralık 1976
• Dağılışı
21 Eylül 1979
Yüzölçümü
622.984 km2
Para birimiOrta Afrika CFA frangı
Öncüller
Ardıllar
Orta Afrika Cumhuriyeti
Orta Afrika Cumhuriyeti
Günümüzdeki durumuOrta Afrika Cumhuriyeti

Orta Afrika İmparatorluğu, 1976 yılından 1979 yılına kadar bugünkü Orta Afrika Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

Afrika kıtasında bulunan öncel devleti Orta Afrika Cumhuriyeti'nde iktidarda bulunan Jean-Bédel Bokassa'nın yönetim şekli değişikliği ile oluşturduğu krallık, mevcudiyetini günümüzde de var olan ardılı Orta Afrika Cumhuriyeti tekrar kurulana dek sürdürmüştür. 1966 yılında gerçekleştirilen askerî darbe ile Fransa yanlısı tutum izlediği gerekçesiyle devlet başkanı David Dacko görevden uzaklaştırırarak kendisini devlet başkanı olarak ilan eden Jean-Bédel Bokassa, 1976 yılında kendisini I. Bokassa ismi ile imparator ilan ederek ülkenin sistemini monarşiyle değiştirmiş, ülkenin ismini de Orta Afrika İmparatorluğu olarak ilan etmiştir.

Bokassa'nın 1979 yılına kadar sürdürdüğü bu rejim esnasında ülkeyi diktatör olarak yönetmiş, söz konusu yılda gerçekleştirdiği bir Libya ziyareti esnasında Fransa'nın da desteğini alan eski devlet başkanı Dacko tarafından görevinden uzaklaştırılarak, ülkenin rejimi ve ismi yeniden değiştirilmiş, eski rejim sistemine ve isme dönüş gerçekleştirilmiştir. 21 Eylül 1979 tarihinde gerçekleşen bu olay neticesinde sürgün hayatı yaşamaya başlayan Bokassa, 1986 yılında sürgünden ülkesine geri dönmüş, dönüşü ile birlikte tutuklanmış ve ölüm cezasına çarptırılmış, bu ceza daha sonra mecburi hizmete çevrilmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  • Reinhart Bindseil: Im innersten Afrika. Ein Botschafter erlebt Bokassa I. und sein Kaiserreich. 2010 (Almanca)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika Cumhuriyeti</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Orta Afrika Cumhuriyeti ya da yaygın kullanımı ile Orta Afrika, Afrika kıtasının orta bölümünde yer alan, denize kıyısı bulunmayan bir kara ülkesidir. Ülkenin sınır komşularını Çad, Sudan, Güney Sudan, Kongo DC, Kongo Cumhuriyeti ve Kamerun oluşturmaktadır. Ubangi-Chari ismi ile geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke, 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuştur. Ülkenin başkenti Bangui'dir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Fransız Cumhuriyeti</span>

Birinci Cumhuriyet, resmî adıyla Fransız Cumhuriyeti, tarihçilerin Eylül 1792'den Mayıs 1804'e kadar Fransa'da uygulanan tüm cumhuriyet rejimlerine verdikleri isimdir. Fransız Devrimi'yle gelen gelen Birinci Cumhuriyet, 10 Ağustos 1792'de Tuileries Sarayı'nın Baldırı Çıplaklar tarafından ele geçirilmesinden sonra anayasal monarşinin yerine geldi ve Avrupa'da güç kullanımında yeni bir mücadelenin habercisi oldu. Bu cumhuriyet, egemenliğini Fransa'nın mevcut toprakları üzerinde ve Ren'in sol kıyısında bulunan ve bugünkü Belçika, Lüksemburg ve günümüz Almanya'sının bir bölümünü oluşturan Kutsal Roma İmparatorluğu'nun tüm eyaletleri üzerinde sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Bédel Bokassa</span> Orta Afrikalı siyasetçi (1921-1996)

Jean-Bédel Bokassa, Afrikalı askeri önder, Orta Afrika Cumhuriyeti'nin başkanı (1966-1977) ve Orta Afrika İmparatorluğu'nun kendi kendini atayan imparatoru (1977-1979).

<span class="mw-page-title-main">Bangui</span> Orta Afrika Cumhuriyetinin başkenti

Bangui, Afrika kıtasında bulunan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin en büyük şehri ve başkentidir. Şehir Kongo Demokratik Cumhuriyeti ile bu bölgede sınırı belirleyen Ubangi Nehri kıyısında kuruludur.

<span class="mw-page-title-main">Muhtâr Veled Dâde</span>

Muhtâr Veled Dâde, ülkesinin Fransa'dan bağımsızlık kazandığı 1960'tan, bir askerî darbeyle devrildiği 1978'e kadar Moritanya devlet başkanı olarak görev yapmış olan siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Norodom Sihanuk</span>

Norodom Sihanuk, 1941-1955 ve 1993-2004 yılları arasında iki defa Kamboçya Kralı olarak tahtta kalmıştır. 7 Ekim 2004 yılında tahtı kendi isteğiyle oğlu Norodom Sihamoni'ye devretmiştir. Tahta ilk çıkışından itibaren ‘Baba-Kral’ olarak bilinmekteydi. Uzun kariyeri boyunca Kamboçya'yı çeşitli unvanlar ile yönetti, Kamboçya'nın hem Kralı hem de Başbakanı olarak görev yaptı. Sihanuk'un yaşamı boyunca Kamboçya, Fransız sömürge yönetimi, bağımsız krallık (1953–1970), cumhuriyet (1970–1975), Kızıl Kmer rejimi (1975–1979), komünist bir rejim (1979–1989), bir eyalet (1989–1993) ve yine krallık rejimlerini yaşamıştı.

<span class="mw-page-title-main">Barthélemy Boganda</span> Fransız siyasetçi (1910-1959)

Barthélemy Boganda o dönem Fransa sömürgesi olan ve daha sonra Orta Afrika Cumhuriyeti adı ile bağımsızlığını kazanan Ubangi-Chari bölgesinde görevli öncü siyaset adamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika Cumhuriyeti bayrağı</span> Ulusal bayrak

Orta Afrika Cumhuriyeti bayrağı ülkenin bağımsızlığını kazanmadan önce, 1 Aralık 1958 tarihinde göndere çekilerek kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Latin Afrika Birleşik Devletleri</span>

Latin Afrika Birleşik Devletleri, Barthélémy Boganda tarafından öngörülen, Latin dillerini konuşan Orta Afrika ülkeleri için önerilen bir birlikti. Boganda bunu ilk olarak Mayıs 1957'de dile getirdi.

Orta Afrika Cumhuriyeti devlet başkanı, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülke 1976-1979 yılları arasında Jean-Bédel Bokassa tarafından ilan edilen Orta Afrika İmparatorluğu olarak anılmış, diğer yıllarda varlığını Orta Afrika Cumhuriyeti olarak sürdürmüştür. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Mathieu Kérékou</span> Beninli siyasetçi

Mathieu Kérékou, Beninli siyasetçi. Kérékou, Afrika ülkesi Benin'de 1972-1991 ile 1996-2006 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ülkesinin isminin Dahomey olduğu bir dönemde, 1972 yılında gerçekleştirdiği darbe ile başa geçen Kérékou, otoriter ve sosyalist yönetimi neticesinde ülkesinin ismini 1975 yılında Benin Halk Cumhuriyeti olarak değiştirmiş, 1991 yılında rejim değişikliğine gidilerek ülkenin ismi Benin Cumhuriyeti olmuştur. Kérékou bu süreçte ülkesinin üç farklı isim döneminde de başkanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Francisco Macías Nguema</span> Ekvator Ginesinin ilk devlet başkanı

Francisco Macías Nguema, Ekvator Gineli siyasetçi. Nguema, Afrika ülkesi Ekvator Ginesi'nin bağımsızlığını kazandığı 1968 yılından darbe ile görevinden uzaklaştırılıp öldürüldüğü 1979 yılına kadar devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Orta Afrika Cumhuriyeti başbakanı, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Söz konusu makam 1958 yılında ülkenin özerk bir bölge olarak Fransa koloni bölgesiyken oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ange-Félix Patassé</span>

Ange-Félix Patassé Orta Afrikalı siyasetçi. Patassé, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1993 ile 2003 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">David Dacko</span>

David Dacko, Orta Afrikalı öğretim görevlisi ve siyasetçi. Dacko, Afrika kıtasında yer alan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin ilki ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1966 yılları arasında, ikincisi ise 1979-1981 yılları arasında olmak üzere iki defa devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Abel Goumba</span> Orta Afrikalı siyasetçi (1926-2009)

Abel Nguéndé Goumba, Orta Afrikalı siyasetçidir. Goumba, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin Ubangi-Chari adı ile henüz Fransız Uluslar Topluluğu'nun özerk bir üyesi olduğu bir süreçte, 1959 yılında bir ay süreyle başbakanlık makamında bulunmuştur. Goumba, 2003 yılında da bağımsız Orta Afrika Cumhuriyeti'nin başbakanı olarak kısa bir süre bu görevi üstlenmiştir.

Henri Maïdou, Orta Afrikalı siyasetçi. Maïdou, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1978 ile 1979 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bernard Ayandho</span>

Bernard Ayandho, Orta Afrikalı diplomat ve siyasetçi. Ayandho, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1979 ile 1980 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Pierre Lebouder</span>

Jean-Pierre Lebouder, Orta Afrikalı tarım uzmanı ve siyasetçi. Lebouder, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1980 ile 1981 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. Aynı zamanda Aralık 2003'ten Ağustos 2004'e kadar da Maliye Bakanlığı görevini üstlenmiştir.

Edouard Franck ya da Edouard Frank, Orta Afrikalı avukat ve siyasetçi. Franck, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 1991 ile 1992 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.