İçeriğe atla

Orta İtalya

Orta İtalya Coğrafi Bölgesi
Italia Centrale veya Centrale
İdari olmayan Makro Coğrafi Bölge
İtalya'da konumu
İtalya'da konumu
İdari BölgelerLazio
Marche
Toskana
Umbria
Yüzölçümü
 • Toplam58052 km²
Nüfus
 (31 Aralık 2016 ISTAT tahmini)
 • Toplam12.067,524

Orta İtalya Coğrafi Bölgesi (İtalyanca: Italia centrale veya sadece İtalyanca: Centrale) resmî-idari bir niteleme olmayıp, geniş kapsamlı kültürel, tarihsel ve coğrafi bir tanımlamadır. İtalya'nın coğrafi olarak kuzey kısmında bulunan coğrafi alanları ihtiva eder. İtalyan İstatistiksel Enstitüsü (ISTAT) tarafından kullanılan İtalya'nın beş resmî istatistiksel bölgesinden biridir.

ISTAT tanimina gore Orta İtalya Cografi Bölgesi İtalya'da bulunan 20 idari bölgeden 4 tanesini kapsar: Lazio, Marche, Toskana ve Umbria. Bununla birlikte, coğrafi bölge olarak, Orta İtalya, kültürel ve tarihi nedenlerle genellikle Güney İtalya'nın bir parçası olan Abruzzo ve Molise idari bölgelerini de içerebilir.

Fisiksel coğrafya

Orta İtalya coğrafi bölgesi bir çizme şekilli İtalyan karasının kuzey yukarı kısmını kapsamaktadır. Batısında Akdeniz'in birer parçaları olan Tiren Denizi ve Ligurya Denizi bulunur. Ana kara engebeli olup dik yamaçları bulunan ama zirveleri fazla yüksek olmayan "Kuzey Apenin Dağları" ve "Orta Apenin Dağları" ile kaplıdır. Orta İtalya bölgesinin %68.9 kısmı bu engebeli dağlık arazilerden olusur.

Bu dağlardan çıkan akarsulardan en önemlileri olan daha kuzeyde olan (genellikle Toskana bölgesinde bulunan) Arno Nehri ve daha güneyde (genellikle Lazio bölgesinde bulunan) Tiber Nehri batı yönüne akıp batıda Akdeniz'e akarlar. Bu coğrafi bölgenin doğusunda Adriyatik Denizi kıyıları bulunur. Bu kıyılar Marche idari bölgesine aittirler . Marche idari bölgesinde bulunan akarsular gayet kısadırlar ve kazdıkları derin vadiler içinden büyük hızla Adriyatik Denizi'ne ulaşırlar.

Orta İtalya'da bulunan göller şunlardır: (128 km² alanlı) Trasimeno Gölü, (113.5 km² alanlı) Bolsena Gölü ve (66.6 km² alanlı) Bracciano Glü.

Demografi

"Orta İtalya coğrafi bölgesi" nüfusu (resmî ISTAT 31 Aralık 2016 tahminine göre) 12,067,524 kişidir.[1] Bu nüfus 58,052 km² yüzölçümü olan bir alana yayılmıştır. Bu rakamların açıkça gösterdiği gibi, Orta İtalya'nın nüfus yoğunluğu kilometrekare başına 207.89 kişidir.

"Orta İtalya coğrafi bōlgesi"nin ihtiva ettiği "İtalya idari bölgeleri " (alanları ve 2016 nüfus tahminleri ile) şunlardır:

İdari Bölge bayrak ve ismiBaşkentNũfus kişi (2016)
LazioRoma5.885.917
MarcheAncona1.544.715
ToskanaFloransa (Firenze)3.745.593
UmbriaPerugia892.294

Bu coğrafi bölgede (31 Aralık 2016 ISTAT tahmini itibarıyla) nşşfusu 50,000 kişiyi aşkın olan şu şehirsel komünler bulunmaktadır:

#Komün ismiİdari BölgeİlNüfus
1RomaLazioRoma Capital Metropol Şehri2.864.348
2FloransaToskanaFloransa Metropol Şehri382.036
3PratoToskanaPrato ili190.858
4PerugiaUmbriaPerugia ili166.271
5LivornoToskanaLivorno ili159.164
6LatinaLazioLatina ili125.758
7TerniUmbriaTerni ili111.744
8AnconaMarcheAncona ili101.341
9ArezzoToskanaArezzo ili99.417
10PesaroMarchePesaro ve Urbino ili94.487
11PistoiaToskanaPistoia ili90.389
12PisaToskanaPisa ili89.627
13LuccaToskanaLucca ili88.587
14Guidonia MontecelioLazioRoma Capital Metropol Şehri88.502
15GrossetoToskanaGrosseto ili81.848
16FiumicinoLazioRoma Capital Metropol Şehri77.697
17ApriliaLazioLatina ili72.923
18MassaToskanaMassa ve Carrara ili69.710
19ViterboLazioViterbo ili67.262
20CarraraToskanaMassa-Carrara ili63.409
21PomeziaLazioRoma Capital Metropol Şehri62.770
22ViareggioToskanaLucca ili62.661
23FanoMarchePesaro ve Urbino ili60.989
24FolignoUmbriaPerugia ili57.115
25TivoliLazioRoma Capital Metropol Şehri56.706
26AnzioLazioRoma Capital Metropol Şehri54.061
27SienaToskanaSiena ili53.774
28VelletriLazioRoma Capital Metropol Sehri53.300
29CivitavecchiaLazioRoma Capital Metropol Sehri53.027
30ScandicciToskanaFloransa Metropol Sehri50.654

Siyaset

Marche, Toskana ve Umbria, hemen kuzeydeki Emilia-Romagna ile birlikte, İtalya'nın politik bakımdan en solcu kanat bölgesidir. II. Dünya Savaşı'ndan sonra 20. yüzyılda yapılan seçimlerde İtalya Komünist Partisi'nin çoğunluk halk oylarını aldığı bölgedir. Ancak Lazio idari bölgesinin, Roma dışında, politik olarak muhafazakâr olması bu idari bölgenin Güney İtalya ile paylaştığı bir politik özelliktir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Statistiche demografiche İSTAT". www.demo.istat.it. 27 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Toskana</span>

Toskana, Orta İtalya'da yaklaşık 23.000 kilometrekare bir alana ve yaklaşık 3,8 milyon nüfusa sahip bir bölgedir. Bölgenin başkenti Floransa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Umbria</span>

Umbria, İtalya'nın 1948 Anayasası ile kısmi bölgesel özerklik verilmiş 20 bölgesinden birisidir. Yarımadadaki denize kıyısı olmayan tek bölgedir ve ülkenin de en küçük bölgelerinden biridir. Marche, Toscana ve Lazio bölgeleriyle çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya'nın bölgeleri</span>

İtalya'nın bölgeleri ülkenin birinci seviye idari bölünüşüdür. İkinci NUTS idari seviyesini de oluşturur. 20 bölge vardır. Bunlardan beş tanesi anayasal olarak özerkliğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey İtalya</span> İtalyada yer

Kuzey İtalya Coğrafi Bölgesi resmi-idari bir niteleme olmayıp, geniş kapsamlı kültürel, tarihsel ve coğrafi bir tanımlamadır. İtalya'nın coğrafi olarak kuzey kısmında bulunan coğrafi alanları ihtiva eder. İtalyan İstatistiksel Enstitüsü (ISTAT) tarafından kullanılan, İtalya'nın beş resmi istatistiksel bölgesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Padanya</span>

Padanya Kuzey İtalya'ya verilen bir addır.

<span class="mw-page-title-main">Puglia</span> İtalyada bir bölge

Pulya, İtalya'nın güney bölgesinde 1948 Anayasası ile kısmi bölgesel özerklik verilmiş 20 bölgesinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Udine (il)</span> İtalyada bir il

Udine ili, İtalya'nın Friuli-Venezia Giulia özerk bölgesinde bir ildir. Başkenti Udine'dir. 4.905 km²lik bir alana sahiptir. Nüfusu 541.081 kişi olup nüfus yoğunluğu 109,9 kişi/km² olur.

<span class="mw-page-title-main">Forli-Cesena</span> İtalyada bir il

Forli-Cesena, kuzey doğu İtalya'da Emilia-Romagna bölgesinde bir ildir. İl merkezi ile isimlerini de veren Forli ve Cesena şehirleridir. İlin yüzölçümü 2.377 km² olup nüfusu 394.067 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Caserta (il)</span> İtalyada bir il

Caserta ili, Güney İtalya'da Campania Bölgesinde yer alır. Bu ilin merkezi Caserta'dır.

<span class="mw-page-title-main">Perugia (il)</span> İtalyada bir il

Perugia ili, orta İtalya'da Umbria bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı Perugia şehridir. İlin alanı 6.334 km² olup bu ile bağlı olan 33 belde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Ascoli Piceno (il)</span> İtalyada bir il

Ascoli Piceno ili, orta İtalya'da Marche bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı Ascoli Piceno şehridir. İlin alanı 1.228,23 km² olup bu ile bağlı olan 33 komün bulunur. Bu ilde yaşayanlara "Piceni" ismi verilmesi antik İtalya'da Roma devleti kurulmadan once merkezi Asculum şehri olan Piceni kavimi anısınadır.

<span class="mw-page-title-main">Teramo (il)</span> İtalyada bir il

Teramo ili, güney İtalya'da Abruzzo bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı Teramo şehridir. İlin alanı 1.947,64 km² olup, 47 komünü bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rimini (il)</span> İtalyada bir il

Rimini ili, Kuzey Doğu İtalya'da Emilia-Romagna bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı Rimini şehridir. İlin nüfusu 325.219 kişi; alanı 863,58 km² olup bu ile bağlı olan 27 belde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Brescia (il)</span>

Brescia ili, kuzeybatı İtalya'da Lombardiya bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı Brescia şehridir. İlin nüfusu 1.252.868 kişi; alanı 4.784,36 km² olup bu ile bağlı olan 206 belde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Ancona (il)</span> İtalyada bir il

Ancona ili, merkezî İtalya'da Marche bölgesinin ili olup merkezi ismini aldığı Ancona şehridir. İlin alanı 1.940,16 km2 olup bu ile bağlı olan 49 komün bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Pesaro ve Urbino</span> İtalyada bir il

Pesaro ve Urbino ili, merkezî İtalya'da Marche bölgesinin ili olup merkezi ortaklaşa olarak Pesaro ve Urbino şehirleridir. İlin alanı 2.567,78 km² olup bu ile bağlı olan 60 komün bulunur. 2006'da yapılan bir referandumdan sonra Ağustos 2009'da, daha önce bu ile bağlı olan ve "Montefeltro" bölgesinde bulunan, 7 belde bu ilden ayrılarak Emilia-Romagna Bölgesi'nde Rimini iline bağlanmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Chieti (il)</span> İtalyada bir il

Chieti ili, güney İtalya'da Abruzzo bölgesinin ili olup merkezi Chieti şehridir. İlin alanı 2.588,35 km² olup bu ile bağlı olan 104 komün bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Macerata (il)</span> İtalyada bir il

Macerata ili, İtalya'nın orta kesiminde Marche bölgesine bağlı bir ili. Merkezi ile adını veren Macerata kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Viterbo (il)</span> İtalyada bir il

Viterbo ili, İtalya'nın merkez kesiminde Lazio bölgesine bağlı bir ili. Merkezi ile adını veren Viterbo şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Rieti (il)</span> İl

Rieti ili, orta İtalya'da Lazio bölgesine yer alan bir il. Merkezi Rieti'dir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.