| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 | 346 (2002)[1] |
 | 959 (2001)[2] |
| Diller | |
| Din | |
Oroklar (Orokça: ульта́, уйльта, на̄́ни), Rusya'nın Sahalin Adası'nda yaşayan Tunguz kökenli bir halktır. Ana dilleri bir Tunguz dili olan Orokça'dır.
Altay dilleri ilk olarak 18. yüzyılda ileri sürülmüş Avrasya'da yaygınca konuşulan Türk dilleri, Moğolca, Tunguzca ve bazen Japonca, Korece ve Aynu dillerinin ortak bir ataya sahip olduklarını savunan varsayımsal bir dil ailesidir.
Ural - Altay Dil Ailesi, 19. yüzyılda ve bazı ülkelerde 20. yy ortalarına kadar yaygın biçimde kabul edilen, Ural ve Altay dillerini bir arada toplayan hipotezdir. Günümüzde ise dil bilimciler arasında bu dillerin birbiriyle alakası olmadığı ve Ural-Altay dil ailesinin gerçek olmadığı konusunda fikir birliği vardır.
Mançular, günümüzde Kuzeydoğu Çin'de olan Mançurya kökenli Tunguz halkıdır. Tarihte pek çok kez devlet kuran Mançuların kurdukları en büyük devletler Mançurya İmparatorluğu, Kin Hanedanı (1115-1234) ve Qing İmparatorluğu'dur. 17. yüzyılda Çin'deki Ming Hanedanını yenmiş ve Qing Hanedanını kurmuşlardır. Qing Hanedanı Çin'i 1912 yılında Xinhai Devrimi'ne kadar yönetmiştir. Bu devrimle Çin Cumhuriyeti kurulmuştur.
Yakutlar ya da Sahalar, Rusya içindeki Saha Cumhuriyeti'nde yaşayan Türk halkı.
Yenisey Nehri Arktik Okyanusu'na boşalan en büyük nehir sistemidir. Angara (Ангара) ve Selenga kolları ile birlikte dünyanın en uzun beşinci akarsuyu olma özelliğini taşır.
Kuzey Kutup Dairesi, Dünya haritasında gösterilen Güney Kutup Dairesi, Oğlak Dönencesi, Yengeç Dönencesi ve Ekvator Çizgisi ile birlikte beş büyük enlemden biridir. 66° 33′ 39″ enleminde Güney Yarımküre'deki karşıtı Güney Kutup Dairesi ile simetrik duran daire her yıl Dünya'nın eğiklik açısının değişmesinden dolayı 2 derece 15 dakika kuzeye kaymaktadır. Gündönümlerinde yerkürenin 23.5 derecelik açı ile eğik olması sebebi ile kış mevsiminin yaşandığı Aralık ayında dairenin her noktasında en azından 24 saatlik gece, yaz mevsiminin yaşandığı Haziran ayında ise en azından 24 saatlik gündüz yaşanır.
Tunguz halkları, ataları Tunguz dillerini konuşan veya hâlen konuşmakta olan milletler, etnik topluluklar ve cemiyetler için kullanılan bir çatı kavramdır. Bazı etnik gruplar bugün hala bu dilleri konuşsa da, Tunguz kökenli nüfusun %90'ından fazlası Çince, Moğolca ve Rusça konuşmaktadır. Mançular, Sibolar ve Evenkiler, en kalabalık nüfusa sahip Tunguz halklarını oluşturmaktadır.
Mançuca, Tunguz dillerinden Kuzey Çin'deki Mançurya'da konuşulan dil. Mançuların ana dili genelde Çincedir. Günümüzde Dünya üzerinde sadece 20 kişinin ana dili Mançucadır. Mançucanın kendine özgü bir alfabesi vardır. Mançuca bugün ölmek üzere olan dillerdendir.
Tunguzca veya Tunguz dilleri, Sibirya, Moğolistan ve Mançurya'da konuşulan bir dil grubu. Bu dil grubuna ait dillerin günümüzde sadece 75,000 konuşanı bulunmaktadır ve ölü bir dil olma tehlikesi ile karşı karşıyadır.
Eklemeli diller veya Bitişken diller sözcük köklerinin değişmeyip sonlarına veya başlarına ekler konarak farklı sözcük türetilebildiği diller.
Evenki, Solon veya Suolun Tunguz dillerinin Kuzey grubuna ait ve bu dil ailesinin en büyük üyesi olan dil grubu. Dil, Negidal ve Oroçen dilleri ile de yakın ilişkilidir. Evenki dili Rusya'da (Sibirya), Moğolistan'da ve Çin'in kuzeyinde konuşulur.
Uzak Doğu Rusyası ya da Rusya'nın Uzak Doğusu, Rusya'da Sibirya'nın doğusundaki Uzak Doğu parçası. Büyük ölçüde Uzak Doğu Federal Bölgesi'nden oluşur ve batıdaki Sibirya Federal Bölgesi'nin doğusundan Pasifik Okyanusu kıyılarına kadarki Rusya topraklarıdır. Bölgede Rusça dışında 27 kadar yerli dil de konuşulur.
Ana Altay dili veya Ana Altayca, birçok akademisyence varlığı reddedilen Altay dillerinin kökeni olan dil. Tarihî dönemde konuşulmuş olduğu düşünülen bu dilden sonraki tarihlerde Türk, Moğol, Mançu-Tunguz, Kore ve Japon dilleri çıkmıştır. Bu asıl dilin yapısı, özelliklerine dair çeşitli çalışmalar ortaya koyulmuştur.
Udegeyler, Rus Uzak Doğusu'nda Primorski ve Habarovsk kraylarında yaşayan bir etnik gruptur. Ana dilleri Tunguz dil ailesine mensup olan Udegeyce'dir.
Ethnologue verilerine göre Çin'de toplam 298 yaşayan dil konuşulmaktadır. Bu dillerin birçoğu, Çin'deki tanınmış etnik gruplar tarafından konuşulur. Çin'deki en yaygın dil yedi ana lehçe grubuna bölünür ve Hanyu olarak bilinir. Çin'de bu dille ilgili çalışmalar, kendine özgü bir akademik disiplin olarak düşünülmektedir. Hanyu kapsamına giren lehçe grupları, birbirinden hem morfolojik hem de fonetik açıdan o kadar çok farklılık gösterir ki farklı bölgelerde konuşulan lehçeler karşılıklı olarak anlaşılmaz. Çince, Moğolca, Tibetçe, Uygurca ve Zhuangca, Çin'de en çok öğrenilen ve hükûmetten en çok destek gören dillerdir.
Evenler, Sibirya ve Rusya Uzak Doğu'sunda yaşayan Tunguz kökenli bir halktır. Magadan Oblastı ve Kamchatka Krayı bölgelerinde ve Lena Nehri'nin doğusundaki Yakutistan'ın kuzey bölgelerinde yaşarlar. Rusya'da 2002 sayımına göre 19.071, 2010 nüfus sayımına göre 22.383 Even vardır.
Donghular, Hiung-nu döneminde doğuda varlığı bilinen bir Proto-Moğol kabilesidir. Mete döneminde Donghular, Hiung-nular tarafından yenilgiye uğratılmış ve Hiung-nu imparatorluğuna katılmıştır.
Ana Tunguzca, Ön Tunguzca veya Proto-Tunguzca, Tunguz halkı tarafından kullanılmış Altay dil ailesinden bir döneme ait varsayımsal bir ana dildir.
Nanaylar ya da Hezhelar, Çin ve Rusya'da bulunan bir Tunguz halkı. Nanaylar geleneksel olarak Amur Havzası merkezinde, Amur, Songhua ve Ussuri nehirleri boyunca yaşar.
Orokça, Rusya'nın Sahalin Oblastı'nda Oroklar tarafından konuşulan bir Güneydoğu Tunguz dilidir.
