İçeriğe atla

Orman alaca ağaçkakan

Dendrocopos major
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
Takım:Piciformes
Familya:Picidae
Cins:Dendrocopos
Tür: D. major
İkili adlandırma
Dendrocopos major
Linnaeus, 1758

Dendrocopos major veya Orman alaca ağaçkakan, Dendrocopos cinsine bağlı bir kuş türüdür.[1] Siyah ve beyaz alacalı tüy örtüsüne sahip olan ve kuyruk altında kırmızılık bulunan orta boyutlu bir ağaçkakandır. Erkek ve genç kuşlarda ayrıca boyun ya da kafada kırmızı lekeler bulunur. Kuzey Afrika'nın bir kısmı da dahil olmak üzere Palearktik'te yaşar. Dağılım alanının çoğunda göçmen olmasa da kuzey bölgelerde eğer kozalak azalırsa bazı popülasyonlar güneye göçebilir. Bazı bireylerin normal dağılım dışına çıkmaları söz konusu olabilmektedir ve yakın geçmişte İrlanda'da yeniden kolonileşmeleri ile Kuzey Amerika'da görülmelerinin nedeni budur. Orman alaca ağaçkakanları besin bulmak ya da yuva açmak için ağaçların gövdelerini gagaları ile deler ve bölgelerini belirleyip temas kurmak için de ağaç gövdelerine gagaları ile vurup ses çıkarırlar. Diğer ağaçkakanlar da olduğu gibi gagaları ile ağaç gövdelerine vurmalarından dolayı olan fiziksel stresleri yönetebilmek için anatomik uyum geçirmişlerdir. Bu tür alaca ağaçkakan türüne benzerdir.[]

Bu ağaçkakan türü her tür orman alanında görülebilir ve çeşitli besinlerle beslenirler. Kozalaklardan tohumları, ağaç gövdelerinden larvaları çıkarabilir ve diğer kuşların yuvalarında yumurtalarını ve yavrularını yiyebilirler. Canlı ya da ölü ağaçlardaki oyuklarda yuvalanırlar. Tipik olarak bir kere de dört ila altı parlak beyaz yumurta yumurtlarlar. Her iki ebeveyn de kuluçkaya yatar, yavruları besler ve yuvayı temizler. Yavrular palazlandıktan sonra on gün kadar daha erişkinler tarafından beslenir.[]

Çok büyük bir dağılım alanına ve büyük bir global popülasyona sahiptir dolayısıyla Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından asgari endişe altındaki türler arasında listelenmiştir.[]

Özellikler

Tüylerine rağmen çoğunlukla göze çarpan bir kuş değildirler. Büyük beyaz omuz yaması ve göz yaması vardır. Büyüklükleri 23–26 cm, kanat açıklıkları ise 38–44 cm kadardır. Erkeğin üst parçaları düz ve parlak siyahtır, ensede koyu kırmızı bir nokta, yüz ve boynun kenarlarında beyaz tüyler vardır. Gaga siyah ve bacaklar yeşilimsi gridir. Dişide ve gençte, ensede koyu kırmızı nokta yoktur ama taç koyu kırmızı renklidir. Karnının koyu kırmızı olması ile daha küçük olan Küçük ağaçkakandan ayrılabilir. Son buzul çağı esnasında yaşayan prehistorik P. m. submajor dahil birkaç alt cinsi vardır. []


Dağılım ve habitat

Avrupa ve kuzey Asya boyunca yayılış gösterirler. Ormanlık bölgeler ve parkların sakinidirler, yiyecek için bağlıdır ve yuva için yaşlı ağaçların üzerine yerleşirler.

Galeri

Ayılar tarafından parçalanmış bir domuzu didikleyen orman alaca ağaçkakanı
  • Genç erkek
    Genç erkek
  • Dişi
    Dişi
  • Erkek
    Erkek

Konuyla ilgili yayınlar

  • Türkiye'de ağaçkakanların geleneksel isimleri, Zeynel ARSLANGÜNDOĞDU, Avrasya Terim Dergisi, 2021

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "ITIS". 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Alaca ağaçkakan</span>

Dendrocopos syriacus veya Alaca ağaçkakan, Dendrocopos cinsine bağlı bir kuş türüdür. 22–23 cm boyunda parklar ve karışık ormanlarda yaşayan ağaçların gövdelerine tırmanmaya uyum sağlamışlardır. Uzun dili yardımıyla, ağaç kabuklarının altından ve çürümüş gövdelerden çıkardığı böceklerle beslenir. Erkekleri başlarının arkasındaki kırmızı lekeden ayırt edilir, dişilerde ise bu leke yoktur, tepesi ve ensesi siyahtır. Kuyruk altı tüyleri kırmızı alt kısmı ise beyaz ve hemen hemen lekesizdir. Orman Alaca ağaçkakanından ayrılan yönü boyun kenarındaki yanağını kaplayan siyah çapraz hattın olmamasıdır. Çalılıklar, bahçeler, zeytinlikler, seyrek ormanlık alanlarda yaşam sürerler. Ağaçların oyluklarına yuva yaparlar.

<span class="mw-page-title-main">Boyunburan</span>

Boyunburan, ağaçkakangiller (Picidae) familyasının Jynx cinsinden ağaçkakanlardan ayrı bir grup oluşturan kuş türlerinin ortak adı. Jynginae alt familyasında sınıflandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Ağaçkakansılar</span>

Ağaçkakansılar veya Ağaçkakanlar, Piciformes takımına giren ağaçsıl kuşların oluşturduğu bir takımdır. Bu kuşlar içinde en bilineni ağaçkakangillerdir. Ağaçkakansılar yaklaşık olarak 71 cins ve 350'den fazla kuş türünden oluşur.

<i>Melanerpes aurifrons</i>

Melanerpes aurifrons, Melanerpes cinsine bağlı bir kuş türüdür. Kuzey ve Orta Amerika'da yaşar. ABD, Belize, El Salvador, Guatemala, Honduras, Meksika, Nikaragua'da bulunur. Yaklaşık olarak 1.400.000 km2lik bir alanda 1.700.000 altın alınlı ağaçkakanın yaşadığı tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yakut boğazlı sinek kuşu</span> Kuş Türü

Yakut boğazlı sinek kuşu, Kuzey Amerika'da Mississippi nehrinin doğusunda yuva yapan tek sinek kuşu türü.

<span class="mw-page-title-main">Göknar kargası</span>

Göknar kargası, kargagiller (Corvidae) familyasından ötücü bir kuş türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Leylekgiller</span> Bir kuş familyası

Leylekgiller ya da Ciconiidae, kendilerine özgü Ciconiiformes takımında sınıflandırılan, sulak alanlarda yaşayan, leylek diye bilinen kuşları kapsayan bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Ortanca ağaçkakan</span>

Ortanca ağaçkakan, ağaçkakangiller (Picidae) familyasına ait bir ağaçkakan türü.

<span class="mw-page-title-main">Kara ağaçkakan</span> Ağaçkakan türü

Dryocopus martius veya Kara ağaçkakan, Dryocopus cinsine bağlı bir kuş türüdür. Büyük bir ağaçkakan olup 40–46 cm boylarında 67–73 cm kanat açıklığında bir kuş türüdür. Kuzey palearktiğin karşısında olgun ormanda yaşarlar. O bölgede cinsinin yegane temsilcisidirler. Sahası Avrupa'da geniştir. Göçmen değildirler.

<span class="mw-page-title-main">Deniz düdükçünü</span>

Deniz düdükçünü, çullukgiller (Scolopacidae) familyasından bir kum kuşu türü.

<span class="mw-page-title-main">Büyük deniz düdükçünü</span>

Büyük deniz düdükçünü, çullukgiller (Scolopacidae) familyasından bir kumkuşu türü.

<i>Kafkas kekliği</i>

Kafkas kekliği, sülüngiller (Phasianidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Mniotilta varia</span>

Siyah ve beyaz ötleğen, orman ötleğenigiller (Parulidae) familyasından bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Ağaçkakan</span>

Ağaçkakan (Picus), ağaçkakangiller (Picidae) familyasından ağaçların kabuklarını gagalayarak altlarında gizlenmiş tırtıl ve böceklerle beslenen, sivri gagalı kuş türlerinin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Sincap</span>

Sincap, sincapgiller familyasından uzun kuyruk tüyleri ile dikkat çeken kemirici memelilerin ortak adıdır. Anadolu'nun çeşitli yörelerinde "çekelez" ya da "tiyin" olarak da bilinir.

<i>Sıvacı kuşu</i> Küçük kuşları barındıran bir kuş cinsi

Sitta veya Sıvacı kuşu, Passeriformes takımından Sittidae familyana bağlı küçük kuşları barındıran bir kuş cinsidir. Gövdesine göre büyük kafası, küçük kuyruğu, renkli vücudu ve güçlü gaga ile ayakları belirgin özellikleridir. Yüksek ve basit şakımaları bölgelerini belirtir. Türlerin çoğunda göz çevresinde siyah bir bant bulunurken üst tüyleri gri ile mavi arası bir renktedir.

<i>Ciconia episcopus</i>

Ciconia episcopus, leylekgiller (Ciconiidae) familyasından büyük ve uzun bacaklı bir kuş türü. Bilimsel adı Hristiyan din adamları tarafından giyilen siyah ve beyaz giysilerden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Süt beyazı balıkçıl</span>

Süt beyazı balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. Eski Dünya'nın küçük ak balıkçılına benzer.

<i>Theristicus caerulescens</i>

Theristicus caerulescens Threskiornithidae familyasında yer alan bir aynak türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Aksırtlı ağaçkakan</span>

Dendrocopos leucotos veya Aksırtlı ağaçkakan, Dendrocopos cinsine bağlı bir kuş türüdür. Büyüklükleri 24–26 cm kadardır. Tüyleri orman alaca ağaçkakanına benzer ama arkası daha az beyazdır. Erkekte kırmızı, dişide siyah bir taç vardır. D. l. leucotos türü orta ve kuzey Avrupa formu olarak, D. l. lilfordii türü Balkanlar ve Türkiye formu olarak bilinir. Nadir bir kuş olup olgun ormanlar ile bol cansız odunlara ihtiyaç duyarlar. Kuzey Avrupa ülkelerinde sayıları azalmıştır. Üreme mevsiminde çürümüş ağaç gövdelerinde 7–30 cm derinliğinde yuva açarlar. 3-5 yumurta bırakırlar ve 10-11 gün kuluçkaya yatarlar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.