İçeriğe atla

Orkney Adaları

Orkney Adaları
Shetland'ın bayrağı
<arma>
BayrakArma
Başkanı
Yüzölçümü990 km²
Nüfus19,900
20/km²

Orkney

Orkney Adaları, İskoç anakarasının yaklaşık 32 km kuzeyinde, Pentland Firth olarak bilinen boğazın karşısında, İskoçya'da, 20'sinde yerleşim bulunan 70'ten fazla ada ve adacıktan oluşan ada grubu.[1] Orkney Adaları, İskoçya'da bir konsey alanı oluşturur ve tarihi Orkney ilçesine aittir.[2]

Orkney Adaları, eski klasik edebiyatın Orcade'leriydi. Yeraltı evleri, çemberler, dikili taşlar ve toprak evler gibi çeşitli dönemlerde tarih öncesi yerleşime dair pek çok kanıt bulunmaktadır. Anakara adasının batı kıyısındaki bir yeraltı köyü olan Skara Brae, geç Neolitik Dönem'in en eksiksiz Avrupa kalıntılarından biridir; bu konum ve adadaki diğer birkaç yer topluca 1999 yılında UNESCO Dünya Mirası alanı olarak belirlendi.[3] İskandinav akıncıları 8. yüzyılın sonlarında geldi ve 9. yüzyılda adaları kolonileştirdi; Daha sonra adalar Norveç ve Danimarka tarafından yönetildi. Kelt misyonerleri 7. yüzyılda gelmişlerdi, ancak Norsemen çok sonraya kadar dönüştürülmedi. St. Magnus'a adanan Kirkwall katedrali, 12. yüzyılda esas olarak Norsemen tarafından inşa edilmiştir. Orkney ve Shetland, James III kraliçesi Danimarkalı Margaret'in çeyizinin ödenmemesi için 1472'de İskoç yönetimine geçti.

Orkney Adaları, alttaki kumtaşı, kireç taşı ve magmatik kayaların buzul erozyonu ile geniş bir şekilde buzul birikintileriyle kaplı alçak, dalgalı tepelere dönüşmesiyle şekillendi. Batıdan esen rüzgarlar ve fırtınalar, ağaçların genel kıtlığından sorumludur. Adaların en büyüğü, Doğu Anakara ve Batı Anakara olarak ikiye ayrılan Anakara veya Pomona'dır; Kirkwall ve Scapa Flow arasında yaklaşık 3 km genişliğinde dar bir arazi şeridi ile bağlanırlar. Dereler kısadır, ancak alabalık avcılığı iyidir. Doğu Anakara'nın güneyindeki küçük Burray ve Güney Ronaldsay adaları, düşman denizaltılarının Scapa Flow'daki deniz üssüne girmesini önlemek için II. Orkney Adaları'nın ikinci en büyüğü olan Hoy, Graemsay, Flotta ve South Walls gibi daha küçük adalarla birlikte Batı Anakara'nın güneyinde yer alır. Anakara'nın kuzeyinde, Geniş Firth ve Shapinsay Sound'un karşısında Shapinsay, Rousay, Egilsay, Stronsay, Eday, Westray, Papa Westray, Sanday, North Ronaldsay ve birkaç küçük ada bulunur.

Orkney, parçalanmış olmasına rağmen müreffeh bir tarım alanıdır. Çiftlikleri küçük ve sahipleri tarafından kullanılıyor, ortalama 35 dönüm (14 hektar) ve yüksek üretkenlik elde etmek için modern mekanik yöntemler kullanılıyor. Her yıl tarım için daha fazla arazi talep ediliyor, ancak çok fazla turba ve bozkır kalıyor. Ana tarım ürünleri sığır ve yumurtadır, ancak hem domuz yetiştiriciliği hem de süt üretimi (çoğunlukla peynir için) büyük ölçüde artmıştır. Bazı yem bitkileri yetiştirilir, ancak çoğu ithal edilir. Tarımın önemi nedeniyle, balıkçılık endüstrisi komşu Shetland Adaları'ndaki kadar gelişmemiştir.[4]

Kuzey Denizi petrolünün kullanılması, Scapa Flow'daki Flotta'daki Piper ve Claymore petrol sahaları için büyük bir kara terminalinin inşası ve işletilmesiyle sonuçlandı. Shetland'daki Sullom Voe'daki bir diğerine benzeyen bu terminal, nüfusun azaldığı bir bölgede istihdam sunuyor. Orkney'deki petrolle ilgili diğer faaliyetler arasında sınırlı miktarda açık deniz hizmeti ve Kirkwall'dan helikopter hizmetlerinin işletilmesi yer alıyor.[5]

Anakara'da sadece iki kasaba var: Kirkwall, bir kraliyet kasabası ve Stromness. Kirkwall, adaların en büyük şehri ve ticari ve idari merkezidir. Her iki kasaba da dar ana caddeleri ile pitoresktir. Kirkwall'da, St. Magnus Katedrali'ne ek olarak, birkaç güzel eski ev ve Piskopos Sarayı ile Earl Sarayı'nın kalıntıları vardır.

Glasgow, Edinburgh, Aberdeen ve Inverness'ten Kirkwall'a günlük hava servisi ve Stromness'ten Scrabster'a (Pentland Firth'in hemen karşısında), Aberdeen ve Shetland Adaları'na feribot bağlantıları ile Orkney ve İskoç anakarası arasındaki bağlantılar iyidir.

Önemli adaları

  • Auskerry Adası
  • Eday Adası
  • Egilsay Adası
  • Gairsay Adası
  • North Ronaldsay
  • Papa Stronsay
  • Papa Westray
  • Rousay
  • Shapinsay

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Nast, Condé (7 Mayıs 2020). "Thirty-six Thousand Feet Under the Sea". The New Yorker. 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022. 
  2. ^ Needleman, Deborah (9 Eylül 2019). "The Windswept Scottish Islands Producing Beautiful Artisanal Goods". The New York Times. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022. 
  3. ^ Rose, Jeanne Bouza (23 Ekim 2021). "I Always Loved Scotland's Orkney Islands. So I Retired There". Wall Street Journal. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022. 
  4. ^ Lively, Penelope (11 Mayıs 1997). "Memoirs of an Orkneys Addict". The New York Times. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022. 
  5. ^ Harlan, Megan (6 Ağustos 2006). "In Scotland, the Orkney Islands Awaken". The New York Times. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Faroe Adaları</span> Kuzey Atlantikte bulunan Danimarkaya bağlı özerk adalar topluluğu

Faroe Adaları, Kuzey Atlantik'te bulunan bir adalar birliğidir. Birleşik Krallık'ın 200 km kuzeybatısında, Norveç ile İzlanda'nın arasında bulunan özerk ülke, Grönland ile beraber Danimarka Krallığının parçasıdır. Toplam yüzölçümü 1400 km2 olmakla beraber Ekim 2017'de nüfusu 50322 kişiydi. İkinci Dünya Savaşı sonrası bağımsızlığını ilan etse de Danimarka hükûmeti tarafından tanınmadı, iki yıl sonra tekrar Danimarka Krallığı'na bağlandı ve özerk bölge ilan edildi

<span class="mw-page-title-main">Faroe Adaları millî futbol takımı</span> Faroe Adalarını uluslararası maç ve turnuvalarda temsil eden erkek millî futbol takımı

Faroe Adaları millî futbol takımı, Faroe Adaları'nı uluslararası arenada temsil eden futbol takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Denizi</span> Avrupada bir deniz

Kuzey Denizi, Büyük Britanya, Danimarka, Norveç, Almanya, Hollanda, Belçika ve Fransa arasında bulunan bir Atlas Okyanusu denizidir. Avrupa kıta sahanlığında bir epeirik denizi, güneyde İngiliz Kanalı ve kuzeyde Norveç Denizi yoluyla okyanusa bağlanır. 570.000 kilometrekarelik bir alana sahip 970 kilometreden (600 mi) uzun ve 580 kilometre (360 mi) genişliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Shetland</span> İskoçyanın kuzeydoğusunda yer alan takımadalar

Shetland, İskoçya'nın 32 idarî yönetim biriminden biridir. Bir takımada olan Shetland, Orkney Adaları'nın ve İskoçya anakarasının kuzeydoğusundadır. Adaların bütünü yaklaşık olarak 1.466 km²dir. Takımadaların en büyüğü olan Mainland, İskoçya'nın en büyük üçüncü adası olduğu gibi Büyük Britanya'yı da çevreleyen en büyük üçüncü adadır. Adalarda toplam 26.000 kişi yaşamaktadır ve nüfus yoğunluğu 15/km²dir.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Antarktika Toprakları</span> Birleşik Krallıkın Antarktikada hak sahibi olduğu bölge

Britanya Antarktika Toprakları, Birleşik Krallık'ın Antarktika'da hak iddia ettiği ancak uluslararası alanda kabul görmeyen bölgedir. Ana üssü Rothera olup Birleşik Krallık'ın 14 deniz aşırı toprağından biridir. Bölgede görevli üs personeli hariç yaşam bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tavish Scott</span>

Tavish Hamilton Scott İskoç politikacı ve Shetland eski üyesi. 2008'den 2011'e kadar İskoç Liberal Demokratlarının lideri idi. Liberal Demokratların önceki parlamentoda 16'dan beş sandalyeye indiği 2011 İskoç Parlamentosu seçimlerinden sonra istifa etti.

<span class="mw-page-title-main">Fair Adası</span>

Fair Adası, bazen Fairisle, Shetland'ın en güneydeki adasıdır ve Shetland Anakarası'ndan yaklaşık 38 kilometre ve Kuzey Ronaldsay'dan yaklaşık 43 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Antarktik</span>

Antarktik, bir kutup bölgesidir, özellikle dünyanın güney kutbu etrafındaki alanı tanımlamak için kullanılır, kuzey kutbunun çevresini ifade eden Arktika'nın zıttıdır. Antarktik tanımı, Antarktika Kıtası'nı ve Güney Okyanusu'nda yer alan buzulları, suyu ve ada topraklarını 60. güney enleminin güneyini tamamen içerir. Güney Yarımküre topraklarının %20'sini kaplayan alanın %5.5'lik kısmı kıta topraklarının yüz ölçümüne denk gelir.

<span class="mw-page-title-main">HMS Iron Duke (1912)</span> İngiliz Savaş Gemisi

HMS Iron Duke, Wellington'un 1. Dükü Arthur Wellesley'ın ismini taşıyan ve sınıfının baş gemisi olan Kraliyet Donanması'nın bir zırhlısıydı. Portsmouth Tersanesi tarafından inşa edildi ve omurgası Ocak 1912'de kızağa koyuldu. On ay sonra denize indirildi ve Mart 1914'te amiral gemisi olarak Anavatan filosuna katıldı. On adet 135 inç (3.400 mm) ana batarya topu ile silahlandırıldı ve 2.125 knot azami sürate erişebiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Caithness</span>

Caithness İskoçya'nın bir bölgesidir.

Hrossey ve Pomona olarak bilinen Mainland, İskoçya'daki Orkney'in ana adasıdır. Orkney'nin her iki kasabası, Kirkwall ve Stromness, Orkney'nin feribot ve hava bağlantılarının da kalbi olan adada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Orkney'de büyücülük</span>

Orkney'deki büyücülüğün kökeni muhtemelen sekizinci yüzyıldan itibaren takımadalar üzerindeki Norsemen yerleşimine dayanmaktadır. Erken modern döneme kadar sihirli güçler genel yaşam tarzının bir parçası olarak kabul edildi, ancak İskoçya anakarasında cadı avları başladı ve 1563 İskoç Cadılık Yasası cadılık veya cadılara danışmayı ölümle cezalandırılacak bir suç haline getirdi. Büyücülükten yargılanan ve infaz edilen ilk Orcadialılardan biri, 1594'te Allison Balfour'du. Balfour, yaşlı kocası ve iki küçük çocuğu, kendisinden bir itiraf elde etmek için iki gün boyunca şiddetli işkenceye maruz kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Orkney piskoposu</span> Vikimedya liste maddesi

Orkney Piskoposu, İskoçya'nın on üç Orta Çağ piskoposluğundan biri olan Orkney Piskoposluğunun dini başkanıydı. Hem Orkney hem de Shetland'ı yönetmekteydi. Neredeyse tüm tarihi boyunca Kirkwall'daki St Magnus Katedrali'nden yönetildi.

<span class="mw-page-title-main">Allison Balfour</span> İskoç cadı

Allison Balfour ya da Margaret Balfour, cadı olduğu öne sürülerek çarptırıldığı ölüm cezası sonucu öldürülen bir İskoçtu. 1594'te gerçekleştirilen cadılık davası, en çok bahsedilen İskoç büyücülük vakalarından biridir. Balfour'un yaşadığı İskoçya'nın Orkney Adaları'ndaki Stenness bölgesinde, o dönem yürürlükte olan 1563 İskoç Cadılık Yasası'na göre büyücülük, ölüm cezası gerektiren bir suçtu.

Forvik, İskoçya'nın Shetland adalarında Sound of Papa'da 1 hektarlık bir adadır. Papa Stour ve Sandness yarımadası arasında yer almaktadır. 2008'den beri, Stuart "Kaptan Calamity" Hill'in anayasal meseleler konusundaki protestosunun bir sonucu olarak Forvik Adası olarak da anılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Kirkwall Havalimanı</span>

Kirkwall Havalimanı, İskoçya'ya bağlı Orkney Adaları'nın ana havalimanıdır. Kirkwall'ın 4,6 kilometre (2,9 mi) güneydoğusunda yer almaktadır. Havalimanı, Highlands and Islands Airports şirketine aittir. Havalimanı Loganair tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nuckelavee</span> Orkney mitolojisinde at benzeri şeytan

Nuckelavee, Orkney mitolojisinde at ve insan unsurlarını birleştiren at benzeri bir şeytandır. Kökenleri İskandinav mitolojisine dayanır, İngiliz halkbilimci Katharine Briggs nuckelavee'yi İskoçya'nın Kuzey Adalarındaki tüm şeytanların "en iğrenci" olarak adlandırır. Nuckelavee'nin nefesinin ekinleri soldurduğu ve çiftlik hayvanlarını hasta ettiği düşünülüyordu ve bu yaratık ağırlıklı olarak denizde yaşayan bir canlı olmasına rağmen karadaki kuraklık ve salgın hastalıklardan da sorumlu tutuluyordu.

<span class="mw-page-title-main">Clyde Adaları</span>

Clyde Körfezi Adaları, İç ve Dış Hebrides, Orkney ve Shetland'dan sonra en büyük beşinci İskoç ada grubudur. Ayrshire ile Argyll ve Bute arasındaki Clyde Körfezi'nde bulunurlar. Yaklaşık kırk adadırlar. Yalnızca dördü yerleşim yeridir ve yalnızca dokuzu 40 hektar ve üzeri büyüklüktedir. En kalabalık olanları Arran ve Bute'dir. Great Cumbrae ve Holy Adası gibi özel feribot güzergahları ile hizmet verilmektedir. Dört büyük İskoç takımadasındaki adaların aksine, bu gruptaki adaların hiçbiri birbirine veya anakaraya köprülerle bağlı değildir.

<span class="mw-page-title-main">Scapa</span>

Scapa damıtım evi, İskoçya'nın, Orkney adasında, Kirkwall kasabası yakınlarındaki Scapa Flow kıyısında bulunan bir İskoç viski damıtım evidir. Scapa, İskoçya'nın en kuzeydeki üçüncü viski damıtım evidir, Highland Park Damıtımevi'nin 1 mil güneyinde ve Kimbland Damıtımevi'nin 22 mil güneyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Island viski bölgesi</span> Vikimedya liste maddesi

Islands, İskoç adalarından oluşan bir viski üretim bölgesidir. İskoçya’nın başka hiçbir bölgesinde elde edilemeyen aromaları Islands’da üretilen viskilerde bulabilirsiniz. Tuz, iyot, is ve deniz kokusu bölgenin en önemli aromalarındandır.