İçeriğe atla

Oriks

Oriks
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Artiodactyla
Familya: Bovidae
Cins: Oryx

Oriks (Oryx), çöllerde ve kurak düzlüklerde sürüler halinde yaşayan iri antiloplar. Üç farklı türü vardır.[1]

Etimoloji

"Oryx" terimi, bir tür antilop için Yunanca ὄρυξ, óryx kelimesinden gelir. Yunanca çoğul hali óryges'tir.

Herodot Libya'daki, muhtemelen "kazmak" anlamına gelen ὀρύσσω, orussō veya ὀρύττω, oruttō[2] fiili ile ilişkili olan, ὄρυς, orus denilen ceylanlardan bahseder. Beyaz oriksler kumda çukur kazmalarıyla bilinirler.

Kaynakça

  1. ^ Temel Britannica ansiklopedisi, 10. Basım, Ana Yayıncılık, İstanbul, 1993; 13. Cilt, s. 201-202. ISBN 975-7760-02-01
  2. ^ Dr. J. H. Thiel, Beknopt Grieks-Nederlands Woordenboek 4e Ed.(Wolters Groningen)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Arap Yarımadası</span> Asyanın güneybatısında yer alan bir yarımada

Arap Yarımadası ya da Arabistan, Asya'nın güneybatısı ve Afrika'nın kuzeydoğusunda yer alan yarımada. Büyük bölümü çöl olan yarımada, içerdiği petrol ve doğalgaz kaynakları nedeniyle Orta Doğu'nun jeopolitik açıdan önemli bir bölgesidir. Bölgede nüfusun büyük bölümü Arap ve Müslüman kökenlidir. Ayrıca yarımada, İslam dininin ortaya çıktığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Sığırlar</span>

Sığırlar (Bovinae), memeli hayvanların çift toynaklılar (Artiodactyla) takımının, boynuzlugiller (Bovidae) familyasına giren bir alt familya.

<span class="mw-page-title-main">Boynuzlugiller</span> Gevişgetiren bir çift toynaklı familyası, bovidae

Boynuzlugiller (Bovidae), gevişgetiren bir çift toynaklı familyası.

<span class="mw-page-title-main">Kampala</span> Ugandanın başkenti

Kampala, Afrika ülkesi Uganda'nın aynı zamanda başkenti konumunda da olan bir şehridir. Ülkenin Merkez bölgesi içerisinde yer alan şehir, aynı zamanda Uganda'nın en büyük şehri konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Antilop</span> Otobur bir memeli hayvan

Antilop, Bovidae familyası içerisindeki 100 kadar otobur memeli türüne verilen addır. Zarif yapılı olan antiloplar da sığırlar gibi çift toynaklı ve geviş getiren hayvanlardandır. Bulunmuş fosiller bize Asya ve Avrupa'nın birçok yerinde antilopların yaşadığını söylemektedir. Buna karşılık antilop türlerinin çoğu Afrika'da, sadece 8 türü Asya'da yaşamaktadır. Kuzey Amerika'ya özgü olan Amerika antilobu ise adına rağmen antiloplarla aynı familyadan bile değildir. Antiloplar, çatallanmadan uzayan boynuzlarını dökmezken, Amerika antilopları çatallanarak uzayan boynuzlarını yılda 1 defa dökerler.

<span class="mw-page-title-main">Addaks</span>

Addaks, ayrıca bilinen adıyla beyaz antilop, Sahra Çölüne özgü bir antiloptur. Addaks cinsinin tek üyesidir. İlk kez 1816 yılında Henri de Blainville tarafından bilimsel olarak tanımlanmıştır. Açık renkli antilobun uzun, bükülmüş bonuzları bulunmaktadır. Boynuzlar tipik olarak dişilerde 55 ila 80 cm, erkeklerde 70 ila 85 cm uzunluğundadır. Erkeklerin omuzları 105 ila 115 cm, dişilerin omuzları ise 95 ila 110 cm uzunluğundadır. Dişiler erkeklerden daha küçük olduğu için eşeysel dimorfiktir. Tüylerin rengi mevsimine göre değişmektedir. Kışın gövdedeki tüyler grimsi kahverengi, antilobun arka kısımları ve bacakları beyazdır. Baş, boyun ve omuzlarda uzun kahverengi saçlar bulunmaktadır. Yaz aylarında tüyler neredeyse tamamen beyaz veya kum sarısına döner.

<span class="mw-page-title-main">Amerika antilobu</span> Afrikada yaşayan Uzun Boyunlu zürafaların yaşayan en yakın akrabaları olan Kuzey amerikaya özgü antilop-benzeri geviş getiren hayvan

Amerika antilobu, Kuzey Amerika'da yaşayan bir gevişgetiren çift toynaklı türü. Çatalboynuzlu antilop ya da Çatalboynuzlu hayvan olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Gnu</span> Afrikada yaşayan ağırlıkları 150-300 kg arası olan büyük baş yaban hayvanı

Gnu, öküz başlı antilop ya da Afrika antilobu (Connochaetes), Alcelaphinae alt familyasından bir antilop cinsidir. Başlangıçta, sadece beyaz kuyruklu antilop ve mavi antilop bu cins içinde birer tür olarak ayırt edilmiştir. Bu arada, daha önce mavi antilobun alt türleri olarak sınıflandırılan beyaz sakallı doğu antilobu, beyaz bantlı antilop ile beyaz sakallı Serengeti antilobuna da müstakil tür statüsü verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Antilop Kanyonu</span>

Antilop Kanyonu, ABD'nin güneybatısındaki en çok ziyaret edilen ve en çok resmi çekilen kanyonudur. Antilop Kanyonu, erozyon sonucu oluşmuş olup Arizona'da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dev boğa antilobu</span>

Dev boğa antilobu, boynuzlugiller (Bovidae) familyasından Orta Afrika'ya özgü büyük bir antilop türü.

<span class="mw-page-title-main">Kral antilop</span>

Kral antilop, Orta Afrika'nın yağmur ormanlarına özgü küçük bir antilop türü.

<span class="mw-page-title-main">Kara antilop</span>

Kara antilop, boynuzlugiller (Bovidae) familyasından Hindistan'ın kuru ovalarına özgü bir antilop türü.

<span class="mw-page-title-main">Gemsbok</span>

Gemsbok Oryx cinsinden iri bir antilop türüdür. Adı Afrikaner dilinde çengel boynuzlu keçi anlamına gelir. Aradaki bazı benzerliklere rağmen, iki tür akraba değildir.

<span class="mw-page-title-main">Oryx leucoryx</span>

Arabistan oriksi, Oryx cinsinden bir antilop türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kıvrık boynuzlu oriks</span>

Kıvrık boynuzlu oriks veya bayağı oriks, eskiden Kuzey Afrika'nın tamamında yayılmış bir antilop türüdür. Günümüzde ise hayvanat bahçeleri dışında hiç kalmadı ya da Nijer ve Çad'da yok denecek kadar az var.

<span class="mw-page-title-main">Doğal ortamında tükenen türler</span>

Doğal ortamında tükenen türler (EW), doğal ortamında hiç kalmamış olup sadece hayvanat bahçeleri ve koruma alanlarında sergileme ve/veya üretme amaçlı olarak yaşayan türlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Neredeyse tehdit altındaki türler</span>

Neredeyse tehdit altındaki türler (NT), nesli tehlikede olmamakla beraber, yakında nesli tehlikeye girebilecek türlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Eski UNESCO Dünya Mirası Alanları</span> Vikimedya liste maddesi

Dünya Miras Alanı'nın belirlenmesi oldukça prestijli bir işlemdir. Böyle bir listeleme sadece onur vermekle kalmaz, aynı zamanda turizmi geliştirdiği için ekonomik sonuçları da vardır.

Arabistan Oriksi Barınağı, Umman Orta Çölü ve Kıyı Tepeleri'ndeki bir hayvan barınağıdır. 1972'de vahşi doğada türlerin yok oluşundan bu yana ilk kez serbest dolaşan bir Arabistan oriksi sürüsü ve 1982'de bu bölgede yeniden ortaya çıkması da dahil olmak üzere nadir bir fauna içerir.

<span class="mw-page-title-main">Buvahdime Millî Parkı</span>

Buvahdime Millî Parkı, Tunus'un Kafsa ve Sidi Bu Zeyd illerinde bulunan bir millî parktır. Park, 18 Aralık 1980 tarihinde kurulmuştur.